Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IIC 1387/21

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 11 marca 2015 roku, wniesionym do Sądu Rejonowego w Zgierzu, skierowanym przeciwko (...) S.A (...) w W., F. P. wniosła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 6.000 zł z tytułu zadośćuczynienia , 4.100 zł z tytułu zwrotu kosztów opieki , obydwie kwoty wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 grudnia 2014 roku do dnia zapłaty oraz kwoty 784 zł z tytułu zwrotu kosztów leczenia wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 375,05 od dnia 21 grudnia 2014 roku, zaś od kwoty 408,95 zł od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu pozwu. Ponadto powódka wniosła o zasądzenie zwrotu kosztów procesu i ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku jakiemu uległa w dniu 20 lipca 2014 roku. W uzasadnieniu powódka wskazała, iż w dniu 20 lipca 2014 roku uległa wypadkowi komunikacyjnemu, za który odpowiedzialność ponosi sprawca ubezpieczony w pozwanym Towarzystwie. Pozwany uznał swą odpowiedzialność i wypłacił na rzecz powódki 25.000 zł z tytułu zadośćuczynienia i 1792 zł z tytułu kosztów opieki osób trzecich.

(pozew k- 2-4)

W odpowiedzi na pozew z dnia 17 lipca 2015 roku najpierw zaproponował zawarcie ugody, a następnie wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu, kwestionując wysokość dochodzonych przez powódkę roszczeń.

(odpowiedź na pozew k- 50-56)

Pismem z dnia 22 stycznia 2021 roku powódka rozszerzyła powództwo o 40.000 zł z tytułu zadośćuczynienia, 3.850 zł z tytułu zwrotu kosztów opieki oraz kwoty po 60 zł miesięcznie z tytułu renty na zwiększone potrzeby płatnej od stycznia 2021 roku i na przyszłość.

(pismo k- 273 - 274)

Pismem z dnia 14 czerwca 2021 roku powódka ostatecznie sprecyzowała powództwo, wnosząc o zasądzenie:

- 125.000 z tytułu zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 grudnia 2014 roku,

- 15.258 zł z tytułu zwrotu za koszty opieki wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 grudnia 2014 roku,

- 784 zł z tytułu zwrotu kosztów leczenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 grudnia 2014 roku,

- po 60 zł miesięcznie z tytułu renty na zwiększone potrzeby płatnej listopada 2020 roku i na przyszłość, do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat.

Powódka podtrzymała żądanie ustalenia odpowiedzialności na przyszłość.

(pismo k- 312 -313)

Postanowieniem z dnia 18 czerwca 2021 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu przekazał sprawę do rozpoznania tut. Sądowi.

(postanowienie k- 307)

Na rozprawie w dniu 8 grudnia 2021 pełnomocnik powódki zażądał zwrotu kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości.

(protokół rozprawy k- 333v, 00:12:32)

Pozwany nie uznał powództwa także w rozszerzonym zakresie.

(pismo k- 331)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 20 lipca 2014 roku, w miejscowości L., miał miejsce wypadek komunikacyjny, w którym jako pasażer uczestniczyła powódka. Sprawca wypadku M. S. (1) kierowała pojazdem marki R. (...), numer rej. (...), posiadała ubezpieczenie oc w pozwanym Towarzystwie.

(niesporne)

Z miejsca wypadku powódka została przewieziona do Wojewódzkiego Szpitala (...) w P. na Oddział Chirurgiczny, gdzie udzielono jej niezbędnej pomocy i zaopatrzenia chirurgicznego. Do domu została wypisana w dniu 28 lipca z gipsem na obydwu rękach, usztywnieniem kręgosłupa lędźwiowego. W domu opiekę nad powódka sprawował mąż. Przez okres do 8 miesięcy powódka nie była w stanie samodzielnie funkcjonować.

(zeznania świadka M. S. k- 71-72)

W wyniku wypadku powódka doznała urazu wielonarządowego, min. głowy ze stłuczeniem lewego policzka, uszkodzeniem nerwu twarzowego, urazu brzucha z krwawieniem do jamy otrzewnej, złamania wyrostków poprzecznych prawych kręgów L3i L4. Złamania nasady dalszej kości promieniowej prawej, złamania przynasady bliższej kości ramiennej lewej z przemieszczeniem. U powódki wykonano laparotomię ze zszyciem uszkodzonej sieci i krezki, powikłanej ropieniem rany. Z uwagi na to doszło u powódki do powstania przepukliny brzusznej. Wyżej opisane dolegliwości spowodowały powstanie 15 % uszczerbku na zdrowiu. Cierpienia powypadkowe powódki w okresie pierwszych 4 miesięcy były znaczne. Powódka nie mogła sama funkcjonować , miała niesprawne obie kończyny górne i ropiejący brzuch. W okresie tych 4 miesięcy wymagała pomocy osób trzecich w wymiarze 8 godzin dziennie. Przez kolejne 4 miesiące ta pomoc była potrzebna powódce w wymiarze 2 godzin dziennie.

(opinia chirurgiczna k- 99-103, opinia uzupełniająca k- 166-168)

Uraz brzucha spowodował powstanie rozległej blizny powłok brzusznych ( 5 % trwałego uszczerbku na zdrowiu).

(opinia chirurga plastyka k- 280-291)

Na skutek wypadku powódka doznała wstrząśnienia mózgu z krótkotrwałą utratą przytomności, co mogło być przyczyną zmian organicznych w OUN. W badaniu neuropsychologicznym stwierdzono deficyty w funkcjonowaniu poznawczym. Mogą one wynikać zarówno z wieku powódki jak i wypadku. Gdyby nie wypadek te deficyty mogłyby powstać w niższym stopniu.

(opinia neuropsychologa k- 146-147, k-155 )

Zaburzenie procesów poznawczych wynikłe ze zmian w OUN spowodowało powstanie 15 % trwałego uszczerbku na zdrowiu powódki.

(opinia psychiatryczna k- 161-162)

W zakresie zarządów ruchu powódka w wyniku wypadku doznała złamania prawych wyrostków poprzecznych kręgów L3i L4, złamania nasady dalszej kości promieniowej prawej, złamania przynasady bliższej kości ramiennej lewej z przemieszczeniem, co doprowadziło do powstania 13 % trwałego uszczerbku na zdrowiu. Zakres cierpień związany z wypadkiem był duży. Przez pierwsze pół roku po wypadku powódka wymagała przyjmowania leków przeciwbólowych. Przez pierwsze dwa miesiące po wypadku powódka wymagała szerokiej pomocy osób trzecich w wymiarze około 6 godzin dziennie. Częściowa pomoc była także potrzebna przez kolejne 2 miesiące w wymiarze po około 2 godzin na dzień.

(opinia ortopedyczna k- 187-191 i k-207-208)

Uszkodzenia narządów ruchu spowodowały u powódki konieczność korzystania z pomocy innych osób przez pierwsze 2 miesiące po 6 godzin dziennie , a następnie po 3 godziny dziennie. Od listopada 2014 roku powódka na stałe wymaga pomocy w czynnościach wymagających unoszenia obydwu kończyn powyżej głowy w wymiarze 5 godzin w skali miesiąca.

Zakup temblaka, pasa lędźwiowego, leków przeciwzakrzepowych był zasadny. Dysfunkcja narządów ruchu jest u powódki utrwalona. Z powodu przewlekłego pourazowego zespołu bólowego barku lewego jest wskazana rehabilitacja w ramach NFZ raz do roku.

(opinia rehabilitanta k- 220 -225 , 241)

W zakresie układu nerwowego powódka w wyniku wypadku doznała urazu twarzoczaszki z utratą przytomności oraz uszkodzeniem gałęzi czuciowej nerwu twarzowego lewego. Uszczerbek na zdrowiu w zakresie uszkodzenia włókien czuciowych gałęzi szczękowej nerwu trójdzielnego lewego jest trwały i wynosi 5 %.

(opinia neurologa k- 198-247 i 247-248)

Zgłaszane przez powódkę przez 2 miesiące po wypadku szumy uszne, zawroty głowy oraz pogorszenie słuchu nie zostały potwierdzone w badaniach i nie mają związku z wypadkiem. Natomiast mogło wystąpić u powódki pourazowe wstrząśnienie błędnika, które spowodowało powstanie 20 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

(opinia laryngologa k- 113-116, 177-179)

Obecnie powódka ma 71 lat i przebywa na emeryturze, która wynosi 1.400 zł. Nadal ma niesprawne obydwie ręce. Nie jest w stanie sama wykonywać cięższych prac domowych, podnosić raąk do góry. Korzysta z pomocy męża i córki. Przepuklina powoduje u niej ból. Powódka korzysta z diety lekkostrawnej. Zażywa lekarstwa na błędnik. Raz do roku korzysta z rehabilitacji w ramach NFZ.

(zeznanie informacyjne k- 69 – 70, przesłuchanie powódki k- 333, 00:03:16- 00:12:13)

Powódka, za pośrednictwem pełnomocnika, zgłosiła szkodę pozwanemu pismem z dnia 17 listopada 2014 roku, doręczonym pozwanemu w dniu 20 listopada. W piśmie tym zażądała zapłaty 150.000 zł z tytułu zadośćuczynienia, 20.000 złotych odszkodowania za koszty opieki, 375,05 koszty leczenia i po 1000 zł z tytułu renty na zwiększone potrzeby.

(zgłoszenie szkody, dowód odbioru k- 39-41)

W dniu 23 grudnia 2014 roku pozwany wypłacił powódce 10.000 złotych zadośćuczynienia, zaś w dniu 11 lutego 2015 roku 16.000 złotych dalszego zadośćuczynienia i 1792 złotych z tytułu kosztów opieki.

(decyzje k- 8,9)

W związku z wypadkiem powódka poniosła koszty zakupu temblaka, pasa lędźwiowego i leków na łączną kwotę 375,05 złotych .

(rachunki k- 30-38)

Usługi opiekuńcze na terenie Ł. w okresie od stycznia 2011 roku do czerwca 2013 roku kosztowały za godzinę - 9,50 zł w dni robocze i 19 zł wolne od pracy, zaś od lipca 2013 roku do marca 2014 odpowiednio 11 zł i 22 złote.

( pismo MOPS k- 29)

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o załączone do akt dokumenty, których autentyczność nie była kwestionowana, zeznania świadka oraz samej powódki. W zakresie oceny wpływu wypadku na zdrowie powódki Sąd skorzystał z wiadomości specjalnych biegłych. Wszystkie opinie Sąd przyjął do podstawy ustaleń. Nie zostały one skutecznie zakwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Legitymacja ubezpieczyciela na podstawie art. 822 k.c. nie była w niniejszej sprawie kwestionowana i wynika z objęcia pojazdu kierowanego przez sprawcę szkody ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Pozwany nie kwestionował także zasady swojej odpowiedzialności, a mianowicie tego, iż istnieje związek przyczynowy pomiędzy działaniem kierowcy pojazdu, a szkodą powódki.

Sporna jest pomiędzy stronami wysokość świadczeń należnych powódce . Podstawę prawną roszczeń pieniężnych dochodzonych przez powódkę stanowią art. 444 § 1 k.c. oraz 445 § 1 k.c. Zgodnie z powyższymi przepisami w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. W powyższym wypadku sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Ustalając odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia w niniejszej sprawie, należało uwzględnić całokształt cierpień powódki związanych z wypadkiem. W pierwszej kolejności należy wskazać, iż zakres obrażeń doznanych przez powódkę w wypadku był bardzo duży. Powódka przez okres około pół roku miała unieruchomione kończyny górne, kręgosłup oraz cierpiała z powodu rozległego urazu brzucha, powikłanego ropieniem rany.

Nie można tracić także z pola widzenia, iż powódka doznała trwałego i długotrwałego, znaczącego uszczerbku na zdrowiu (89%). Ma świadomość, iż nie będzie już w pełni sprawną osobą. Doszło bowiem do trwałego naruszenia struktury anatomicznej narządów ruchu, co przekłada się na upośledzenie ich funkcji. Powódka została uzależniona od wsparcia bliskich osób męża i córki. Powódka wymagała pomocy przy czynnościach fizjologicznych i higienicznych, co musiało wywoływać u niego uczucie dyskomfortu i skrępowania. Musiała być wyręczana we wszystkich obowiązkach.

Sytuacja, w której powódka znalazła się na skutek wypadku musiała u niej wywołać poczucie bezradności, zniecierpliwienia i frustracji wywołanej swoim stanem zdrowia. Z pewnością fakt zależności od innych osób także negatywnie wpływał na jej psychikę.

Pomimo upływu już niemal 7 lat od wypadku, powódka w dalszym ciągu odczuwa jego skutki.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd uznał, iż odpowiednią kwotą zadośćuczynienia będzie kwota 125.000 zł. Sąd uwzględnił, iż w ramach postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powódce kwotę 26.000 zł.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasądzając je zgodnie z żądaniem to jest po upływie 30 dni od daty zgłoszenia szkody pozwanemu (20.11.2014). Należy wskazać, iż nie było podstaw do zasądzenia odsetek od dnia wyrokowania. Moment, od którego ubezpieczyciel pozostaje w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia, wyznacza art. 817 § 1 k.c. i nie było podstaw, by modyfikować tę zasadę w niniejszym postępowaniu. Powódka zgłosiła szkodę 4 miesiące po wypadku, kiedy znane były już jego następstwa.

Na podstawie art. 444 § 1 k.c. powódka dochodziła także odszkodowania.

Nie budzi wątpliwości, iż koszty opieki sprawowanej przez osoby bliskie dla poszkodowanego powinny być objęte obowiązkiem naprawienia szkody. Kwotę należnego odszkodowania, Sąd wyliczył w oparciu o stawki za usługi opiekuńcze oraz wyniki postępowania dowodowego wskazujące na liczbę godzin opieki, której wymagała powódka po wypadku. Dla ustalenia zakresu niezbędnej powódce pomocy Sąd posłużył się opiniami biegłych. Najbardziej korzystana dla powódki opinia biegłego chirurga wskazywała na zakres tej opieki w pierwszych 4 miesiącach w wymiarze 8 godzin dziennie, kolejnych 4 miesiącach – 2 godziny dziennie. W ocenie Sądu powyższe wyliczenia znajdują potwierdzenie w dokumentacji medycznej, zeznaniach świadków i relacji samej powódki. Wynika z nich bowiem, iż największe ograniczenie ruchomości powódki przypadło na okres pierwszych 4 miesięcy. Biorąc zatem pod uwagę stawki opiekuńcze obowiązujące w 2014 roku i 2015 roku w MOPS i to w stawce jedynie za dni robocze po 11 zł, Sąd uwzględnił żądanie powódki niemal w całości (4 m-ce po 8 ha = 10.560 zł plus 4 miesiące po 2ha = 2.640 zł ). Po 8 miesiącach Sąd przyjął, za biegłym z zakresu rehabilitacji, że powódce niezbędna była pomoc doraźna – średnio 5 godzin na miesiąc. To od marca 2015 roku do listopada 2020 roku daje kwotę 3.740 zł (68 miesięcy x 55 zł). Łącznie koszty opieki wyniosły 16.940 złotych. Pozwany wypłacił z tego tytułu 1792 zł, a zatem pozostała do zasądzenia kwota 15.148 złotych. Na podstawie prawnej wskazanej wyżej Sąd zasądził odsetki ustawowe od kwoty 4.100 zł pierwotnie żądanej w pozwie od daty 21 grudnia 2014 roku, zaś od rozszerzonej w toku procesu od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu pisma zawierającego ostateczne sformułowanie żądania tj. 19 lipca 2021 roku. W przeciwieństwie bowiem do zadośćuczynienia koszty opieki w wyższej kwocie, za okres po dacie zgłoszenia szkody nie były jeszcze wtedy wymagalne.

Żądanie dalej idące jako nie udowodnione, podlegało oddaleniu.

Na podstawie art. 444 § 1 k.c. Sąd zasądził na rzecz powódki zwrot wykazanych rachunkami kosztów leczenia w wysokości 375,05 złotych.

Żądanie dalej idące jako nie udowodnione, podlegało oddaleniu.

Na podstawie art. 444§ 2 k.c. powódka zażądała zasądzenia renty miesięcznej.

Jak zostało to wyżej wskazane obecnie powódka potrzebuje wsparcia rodziny jedynie przy wykonywaniu cięższych obowiązków, głównie wynikających z ograniczenia możliwości podnoszenia rąk. Uśredniona przez biegłego rehabilitanta liczba godzin na miesiąc jest rozsądna i wynika także z doświadczenia życiowego. Mając na względzie powyższe, Sąd przyjął uśrednione wartości podane przez biegłego, przyjmując, iż powódka wymaga pomocy w wymiarze 5 godzin miesięcznie. Ostatecznie sprecyzowane roszczenie zawierało żądanie zasądzenia renty od listopada 2020 roku i tak też zostało zasądzone. Biorąc pod uwagę aktualnie obowiązujące stawki opiekuńcze (ponad 20 zł za godzinę) kwota 60 zł miesięcznie jest niewygórowana.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c.,

W drugim punkcie wyroku Sąd ustalił, że pozwany ponosi odpowiedzialność za dalsze, mogące wystąpić w przyszłości skutki wypadku, jakiemu powódka uległa w dniu 20 lipca 2014 roku. Sąd uwzględnił tym samym roszczenie oparte na podstawie art. 189 k.p.c. Z opinii biegłych bezsprzecznie wynika, iż stan powódki może ulec zmianie. Zwłaszcza biorąc pod uwagę wpływ wypadku na samoistne zmiany zwyrodnieniowe.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c., obciążając pozwanego kosztami w całości. Powódka wygrała bowiem proces w 99,63 %. Rozliczając koszty procesu pomiędzy stronami Sąd uwzględnił, iż koszty powódki wyniosły 5.360 zł tj 2 x 2.400 zł wynagrodzenie pełnomocnika w stawce podwójnej liczonej od pierwotnej wartości przedmiotu sporu , ustalone w oparciu o § 6 pkt 5 w zw. §4 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( DZ.U z 2002 r, nr 163, poz. 1348) , 17 zł z tytułu opłaty od pełnomocnictwa i 543 zł z tytułu opłaty od pozwu uiszczonej przez powódkę. Z uwagi na długotrwałość procesu i konieczność składania licznych pism procesowych, Sąd uwzględnił żądanie zasądzenia kosztów podwójnych.

Nieuiszczone koszty sądowe w postaci wynagrodzenia biegłych w łącznej wysokości 9.976,88 złotych oraz nieuiszczonej opłaty od zasądzonej części roszczenia – 6.544 Sąd rozliczył w oparciu o art. 113 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j.Dz.U.2016.623). Pozwany został obciążony tymi kosztami w całości.

z/ odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego przez Portal Informacyjny.