Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R. złożył do Sądu Rejonowego Lublin-wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku pozew przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 4.500 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od poszczególnie wskazanych kwot i dat do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jest firmą profesjonalnie zajmującą się usuwaniem zanieczyszczeń dróg i jezdni, powstałych w wyniku wypadków, kolizji i innych zdarzeń drogowych, mających miejsce w obrębie lokalnych Zarządów Dróg. W ramach prowadzonej działalności powód zawarł m.in. umowę o współpracę z Miejskim Zarządem Dróg w T. w zakresie przywracania bezpieczeństwa drogowego oraz doprowadzenia stanu czystości dróg po zaistniałym zdarzeniu drogowym. Ponadto strony umowy ustaliły, że powód nie będzie obciążać Zarządcy żadnymi kosztami związanymi z wykonaniem usługi, lecz będzie samodzielnie dochodzić zwrotu poniesionych kosztów od ubezpieczyciela pojazdu sprawcy zdarzenia. W wykonaniu umów o współpracę powód w dniu 3 grudnia 2018 roku zawarł umowę przelewu wierzytelności z Miejskim Zarządem Dróg w T., dotyczącą należności pieniężnych z tytułu wykonania prac przez podmiot dokonujący usunięcia z dróg pozostałości po wypadkach i kolizjach. Powód dodał, że dochodzi roszczeń odszkodowawczych w ramach kilku zdarzeń drogowych, których sprawcy objęci byli umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z pozwanym. Jako podstawę prawną roszczeń powód przywołał art. 436 k.c. w zw. z art. 435 k.c. oraz art. 415 k.c. w zw. z art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz art. 19 tej ustawy.

W odpowiedzi na pozew (...) Spółka Akcyjna w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany podniósł zarzut braku legitymacji czynnej powoda z uwagi na nieważność umowy przelewu wierzytelności, niewłaściwości miejscowej sądu we wskazanych szkodach oraz zarzut braku legitymacji biernej. Pozwany przyznał, że udzielał ochrony ubezpieczeniowej pojazdom marki C. o nr rej. (...) i F. (...) o nr rej. (...), przy czym po zgłoszeniu szkody odmówił uznania swojej odpowiedzialności i wypłaty odszkodowania. Pozwany zakwestionował okoliczność, że jako gwarant odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za skutki zdarzenia drogowego polegające na zabrudzeniu drogi publicznej, jak również, że powodowa spółka wykonała czynności porządkowe po zdarzenia drogowych wskazane w kosztorysach powykonawczych. Jednocześnie pozwany podniósł, że ceny usług sprzątania po kolizjach stosowane przez powoda są rażąco wygórowane i oderwane od stawek rynkowych.

W piśmie procesowym z dnia 14 kwietnia 2021 r. powód podtrzymał powództwo w całości.

Postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2021 r. Sąd Rejonowy Lublin-Wschód z siedzibą w Ś. stwierdził swą niewłaściwość i sprawę dotyczącą roszczeń ujętych w punkcie I.11 i I.12 przekazał Sądowi Rejonowemu w Toruniu.

Sąd ustalił, co następuje:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R. prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest m.in. działalność związana ze zbieraniem, przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów, z gospodarowaniem odpadami i utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowaniem terenów zieleni.

(dowód: Informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców powoda, k. 32-34v)

W dniu 2 stycznia 2017 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R. zawarła z Miejskim Zarządem Dróg w T. umowę o współpracę w zakresie przywracania bezpieczeństwa drogowego oraz doprowadzenia stanu czystości dróg po zaistniałym zdarzeniu drogowym. Działania, do których wykonywania zobowiązała się spółka miały polegać w szczególności na odsysaniu niebezpiecznych płynów, rozlanych na jezdni w wyniku wypadku, zamiataniu pozostałości stałych pochodzących z wyposażenia pojazdów, niebiodegradowalnych, rozrzuconych na obszarze pasa drogowego, myciu nawierzchni roztworem wody ekologicznej preparatu powierzchniowo czynnego lub biologicznego środka powodującego dekompozycję cząstek, podejmowania czynności w celu usunięcia rozsypanych lub rozlanych ładunków przewożonych przez uczestników ruchu drogowego. Zgodnie z § 3 umowy Zarząd nie miał być obciążany przez spółkę żadnymi kosztami związanymi z wykonywaniem przedmiotu porozumienia, nawet w przypadku nieustalenia sprawcy wypadku lub nieposiadania polisy OC przez sprawcę wypadku. Spółka miała dochodzić odszkodowania w wysokości odpowiadającej poniesionym kosztom wykonanej usługi, bezpośrednio od sprawcy lub towarzystwa ubezpieczeń, w którym sprawca zdarzenia drogowego posiada ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

(dowody: umowa o współpracę nr (...), k. 158-161; pełnomocnictwa, k. 162-163)

W dniu 18 lipca 2017 roku doszło do zdarzenia drogowego, którego sprawcą był kierujący pojazdem marki F. o nr rej. (...), ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. w W.. W wyniku zdarzenia doszło do zanieczyszczenia nawierzchni drogi na skrzyżowaniu ulic (...) w T.. Szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu 8 sierpnia 2017 r. i zarejestrowana pod numerem (...).

(...) Sp. z o.o. dokonała oczyszczenia drogi, w tym zasypania i usunięcia substancji płynnych z jezdni oraz ręcznego usunięcia środków stałych. Za wykonane usługi powód wystawił Zarządowi Dróg Miejskich w T. fakturę proforma numer (...) na kwotę 2.000 zł brutto.

W korespondencji mailowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 2.000 zł oraz przesłał dokumenty. (...) Spółka Akcyjna w W. odmówił wypłaty odszkodowania, podtrzymując swoje stanowisko po ponownej analizie dokumentacji.

(dowody: zaświadczenie o zdarzeniu drogowym, k. 166; kosztorys powykonawczy, k. 167-168v; faktura VAT, k. 169; wydruk korespondencji mailowej, k. 170-170v; decyzja pozwanego z dnia 17 sierpnia 2017 r., k. 171-171v; pismo pozwanego z dnia 13 września 2017 r., k. 172-172v; dowód z przesłuchania J. S., k. 320-321)

W dniu 11 sierpnia 2017 roku doszło do zdarzenia drogowego, którego sprawcą był kierujący pojazdem marki C. (...) o nr rej. (...), ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. w W.. W wyniku zdarzenia doszło do zanieczyszczenia nawierzchni drogi na skrzyżowaniu ulic (...) w T.. Szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu 18 sierpnia 2017 r. i zarejestrowana pod numerem (...).

(...) Sp. z o.o. dokonała oczyszczenia drogi, w tym zasypania i usunięcia substancji płynnych z jezdni oraz ręcznego usunięcia środków stałych. Za wykonane usługi powód wystawił Zarządowi Dróg Miejskich w T. fakturę proforma numer (...) na kwotę 2.500 zł brutto.

W korespondencji mailowej z dnia 18 sierpnia 2017 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 2.500 zł oraz przesłał dokumenty. (...) Spółka Akcyjna w W. odmówił wypłaty odszkodowania, podtrzymując swoje stanowisko po ponownej analizie dokumentacji.

Kosztorysy powykonawcze, na podstawie których powód wystawił pozwanemu faktury tytułem przywracania warunków bezpieczeństwa drogowego i sprzątanie drogi zostały wykonane przez L. O. w oparciu o informacje uzyskane od powoda o miejscu i czasie zdarzenia, ilości pracy, osób i sprzętu, jak również ilości zużytych środków chemicznych oraz powierzchni zalegania plan i materiałów stałych.

(dowody: zaświadczenie o zdarzeniu drogowym, k. 173; kosztorys powykonawczy, k. 174-175v; faktura VAT, k. 176; wydruk korespondencji mailowej, k. 177-178; decyzja pozwanego z dnia 23 sierpnia 2017 r., k. 179; pismo pozwanego z dnia 28 sierpnia 2017 r., k. 180-180v; dowód z przesłuchania J. S., k. 320-321; pisemne zeznania świadka L. O., k. 292)

W dniu 3 grudnia 2018 roku (...) Sp. z o.o. zawarła z Miejskim Zarządem Dróg w T. umowę przelewu wierzytelności, której przedmiotem były m.in. wierzytelności wobec (...) S.A. w W. z tytułu naprawienia szkody w majątku cedenta wyrządzonej w dniu 18 lipca 2017 r. i 11 sierpnia 2017 r.

(dowód: umowa przelewu wierzytelności, k. 164-165)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o dokumenty przedłożone przez strony, jak również w oparciu o dowód z zeznań świadka L. O. złożonych na piśmie oraz dowód z przesłuchania za stronę powodową J. S..

Strony nie podważały wiarygodności zgromadzonych dokumentów, a również Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania ich autentyczności.

Sąd nie odmówił przyznania waloru wiarygodności pisemnym zeznaniom świadka R. W., jednakże nie poczynił na ich podstawie istotnych ustaleń faktycznych.

Sąd za wiarygodne uznał pisemne zeznania świadka L. O., który w wyczerpujący sposób przedstawił sposób i podstawy ustalenia kosztów uprzątnięcia dróg po przedmiotowych zdarzeniach.

Sąd dał wiarę zeznaniom J. S., bowiem były jasne i spójne, stanowiąc rzeczowe i szczegółowe wyjaśnienie wszystkich okoliczności objętych tezą dowodową.

Sąd pominął dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu ochrony środowiska jako zmierzający do przedłużenia postępowania. Ponadto Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. pominął dowód z opinii biegłego na okoliczność wysokości szkody oraz celowości przeprowadzenia czynności przez powoda, uznając, że dowód ten pozostawał nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy.

Jednocześnie na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. Sąd pominął dowód z informacji od Prezydenta Miasta T. w zakresie wysokości wszystkich otrzymanych w 2017 roku z budżetu państwa i wszystkich innych źródeł kwot pieniężnych na utrzymanie dróg pozostających w zarządzie Gminy Miasta T. oraz sposobu ich wydatkowania w 2017 roku, bowiem dowód ten zmierzał jedynie do przedłużenia postępowania i nie miał znaczenia dla rozstrgnięcia.

Na gruncie niniejszej sprawy bezsporne pozostawało, że pozwany udzielał ochrony ubezpieczeniowej w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczom pojazdów marki C. i F., uczestniczących w kolizjach drogowych na terenie T. w dniach 11 sierpnia i 18 lipca 2017 roku. Kwestię sporną stanowił natomiast obowiązek zapłaty przez pozwanego na rzecz powoda kwoty 4.500 zł tytułem zwrotu kosztów za usługi oczyszczania dróg po kolizjach wykonanych przez (...) Sp. z o.o. Strona powodowa wskazywała, że w ramach umowy o współpracę z Miejskim Zarządem Dróg w T. w zakresie przywracania bezpieczeństwa drogowego oraz doprowadzenia stanu czystości dróg wykonała takie usługi po kolizjach z dnia 11 sierpnia i 18 lipca 2017 roku. Następnie w drodze umowy cesji nabyła wierzytelności dotyczące należności pieniężnych z tytułu wykonania prac po powyższych zdarzeniach, których sprawcy objęci byli umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z pozwanym. Pozwany jednak podniósł zarzut legitymacji czynnej z uwagi na nieważność umowy przelewu wierzytelności oraz zarzut legitymacji biernej ze względu na brak szkody w majątku jednostki samorządu terytorialnego. Pozwany ponadto zakwestionował, że jako gwarant odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za skutki zdarzenia drogowego polegające na zabrudzeniu drogi publicznej, jak również okoliczność, że powód wykonał czynności porządkowe wskazane w kosztorysach powykonawczych.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu braku legitymacji czynnej po stronie powodowej, Sąd uznał go za bezzasadny. Pozwany podnosił, że umowa przelewu wierzytelności zawarta między powodem a Miejskim Zarządem Dróg w T. pozostawała nieważna, bowiem cedent jest jednostką budżetową samorządu terytorialnego, któremu nie przysługują wierzytelności stanowiące przedmiot umowy ze względu na brak przymiotu osobowości prawnej. Wskazywał przy tym, że pełnomocnictwo udzielone kierownikowi zarządu dróg nie obejmowało umocowania do dokonywania czynności rozporządzających mieniem jednostek samorządowych. Sąd zgodził się ze stroną powodową, że zarząd dróg, jako jednostka budżetowa nieposiadająca osobowości prawnej, wykonuje zadania jednostki samorządu terytorialnego i w jej imieniu zawiera umowy, zaś czynności podejmowane przez zakład budżetowy są niejako czynnościami samej jednostki samorządu i to właśnie ta jednostka jest podmiotem praw i obowiązków w stosunkach zobowiązaniowych. Ponadto brak jest podstaw do uznania, że uprawnienie do zawierania umów cesji powinno być wyszczególnione w udzielonym pełnomocnictwie. Należy tutaj wskazać, że zdarzenia, w wyniku wystąpienia których powód dochodzi roszczeń, miały miejsce na drogach publicznych, które mieszczą się w granicach administracyjnych Miasta T. (miasto na prawach powiatu). Zgodnie z art. 2a ust. 2 ustawy o drogach publicznych tj. z dnia 3 marca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 470, dalej „ustawa o drogach publicznych”) drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy. Zgodnie natomiast z art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi. Stosownie jednak do art. 19 ust. 5 tejże ustawy w granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg publicznych, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych oraz dróg, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 5 ust. 2a, jest prezydent miasta, a więc także dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych. W wykonaniu tegoż obowiązku ustawowego został utworzony Miejski Zarząd Dróg w T. (art. 21 ust. 1 ustawy o drogach publicznych). Do jego zadań należą między innymi: utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2, wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających, przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników. Obowiązek finansowania tych zadań spoczywa na budżecie miasta T. (art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 roku o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego - zadania w zakresie finansowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania, ochrony i zarządzania drogami publicznymi, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych). Zgodnie z art. 4 ustawy o drogach publicznych utrzymanie drogi to wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej, natomiast ochrona drogi to działania mające na celu niedopuszczenie do przedwczesnego zniszczenia drogi, obniżenia klasy drogi, ograniczenia jej funkcji, niewłaściwego jej użytkowania oraz pogorszenia warunków bezpieczeństwa ruchu. Zatem wbrew twierdzeniom pozwanego, po stronie cedenta powstała wierzytelność o zapłatę odszkodowania, która mogła być przedmiotem skutecznego przelewu wierzytelności. Zarzut podniesiony przez pozwanego był tym samym niezasadny.

Przechodząc do rozważań prawnych, należy wskazać, iż stosownie do treści art. 821 k.c. ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej ma charakter ubezpieczenia majątkowego. Obowiązek zakładu ubezpieczeń obejmuje w tym wypadku zapłatę określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia (art. 822 § 1 k.c.). Celem umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest z jednej strony udzielenie ochrony ubezpieczeniowej odpowiedzialnemu za szkodę poprzez przejęcie przez ubezpieczyciela ciężaru negatywnych konsekwencji majątkowych wyrządzonej szkody, spoczywających bezpośrednio na jej sprawcy i będących skutkiem ponoszenia przezeń odpowiedzialności cywilnej za tę szkodę oraz - z drugiej strony - wzmocnienie ochrony interesów osoby trzeciej, poszkodowanej w wyniku kolizji (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2004 r., sygn. akt III CZP 99/04, OSNC 2005/10/166, Biul. SN 2005/4/10). W myśl art. 19 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.2018.473 t.j.) poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Jak stanowi art. 34 wyżej wskazanej ustawy, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Ponadto w myśl art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Według art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania , z którego szkoda wynikła. Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 k.c.). Szkoda jest uszczerbkiem w prawnie chronionych dobrach wyrażającym się w różnicy między stanem dóbr, jaki istniał i jaki mógłby następnie wytworzyć się w normalnej kolei rzeczy, a stanem, jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w dotychczasowym stanie rzeczy, z którym to zdarzeniem ustawodawca wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej. Chodzi o utratę lub zmniejszenie aktywów bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Z przepisu art. 361 § 2 k.c. wynika obowiązek pełnej kompensacji szkody.

Przesłanki odpowiedzialności sprawców zdarzeń mających miejsce w dniach 18 lipca 2017 roku i 11 sierpnia 2017 roku określa art. 436 k.c. w zw. z art. 435 k.c. (odpowiedzialność na zasadzie ryzyka), który stanowi, że samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek, chyba, że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Po analizie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie Sąd uznał, że powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie. W pierwszej kolejności należy wskazać, iż niewątpliwie dokonanie zabezpieczenia drogi, następnie jej oczyszczenie, a na koniec utylizacja odpadów powstałych wskutek kolizji drogowych mieści się w definicji utrzymania drogi, a także w definicji jej ochrony. Pozostawione wycieki oleju, czy pozostałości części pojazdu mogłyby bowiem prowadzić nie tylko do zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego, ale także do szybszego zniszczenia jezdni. Jednakże z faktu, że Gmina M. T. jest zobowiązana ustawowo do realizowania zadań, o których mowa w ustawie o drogach publicznych oraz ma przeznaczone na pokrywanie kosztów realizacji tych zadań środki budżetowe, nie wynika wyłączenie możliwości dochodzenia odszkodowania od sprawcy zdarzenia drogowego w przypadku możliwości przypisania mu odpowiedzialności za zanieczyszczenie drogi. O ile zatem zarządca drogi gminnej nie może uchylić się od uprzątnięcia jezdni z uwagi na obowiązujące przepisy administracyjne, o tyle kwestia pokrycia kosztów powstałych z tego tytułu stanowi już przedmiot stosunku cywilnoprawnego. Fakt, iż jednostka samorządowa ma zabezpieczyć środki finansowe na tego typu działania nie oznacza bynajmniej, że pozbawiona została roszczeń odszkodowawczych z tytułu zdarzeń spowodowanych z winy osób trzecich. Tym samym, w ocenie Sądu, Gmina może w rozumieniu przepisów prawa cywilnego pozostawać poszkodowanym w wyniku opisanych wyżej kolizji drogowych. Fakt, że Gmina umówiła się z powodem, że nie będzie obciążana kosztami uprzątnięcia dróg, nie pozwala uznać, że do powstania szkody w jej majątku nie doszło. Gdyby nie zawarto umowy z dnia 2 stycznia 2017 roku, Gmina zobowiązana byłaby do usunięcia zanieczyszczeń we własnym zakresie lub za pomocą podmiotu, któremu musiałaby zapłacić wynagrodzenie. Pozwany kwestionował jednak swoją odpowiedzialność za powstałe szkody w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Jednakże jak wynika z przywołanej już treści art. 34 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Wymienione zdarzenia, w tym uszkodzenie lub zniszczenie mienia aktualizują zatem odpowiedzialność ubezpieczyciela, jednak przepis ten nie ogranicza tej odpowiedzialności jedynie do zniwelowania wymienionych następstw z wyłączeniem uszczerbków majątkowych pośrednio, lecz adekwatnie z nimi związanych (tak: Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 13 marca 2012 roku, III CZP 75/11, L. ). Chociaż zatem uprzątnięcie drogi nie stanowi jej uszkodzenia czy też zniszczenia, to nie może budzić wątpliwości, że skoro w ramach poszczególnych kolizji doszło do uszkodzenia mienia w postaci pojazdu drugiego uczestnika kolizji, to odpowiedzialność ubezpieczyciela rozciąga się również na pozostające w adekwatnym związku przyczynowym z kolizjami koszty związane z uprzątnięciem pozostałości po pojazdach w nich uczestniczących. Wszystkie wydatki poniesione na usunięcie takich działań, które powstały w wyniku ruchu pojazdu mechanicznego, stanowią konkretne szkody w mieniu osób poszkodowanych; szkody takie mogą polegać zarówno na fizycznej dewastacji tych elementów, jak i na ich pobrudzeniu np. wyciekłymi płynami eksploatacyjnymi pojazdu, czy też zaśmieceniu odłamkami rozbitego szkła ( zob. wyrok Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 13 lutego 2022 r., sygn. akt IX Ga 451/19). W związku z powyższym Sąd uznał, że pozwany ponosi odpowiedzialność za szkody spowodowane w majątku cedenta. Jednocześnie w ocenie Sądu szkody związane z koniecznością posprzątania dróg po kolizjach spowodowanych przez ich sprawców nie wykraczały poza granice określone w art. 361 k.c. Stanowiły one bowiem normalne następstwo kolizji. Warto tutaj zwrócić również uwagę na stanowisko wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2022 r. ( III CZP 9/22, LEX nr 3287920), zgodnie z którym ,,sprawca wypadku komunikacyjnego i zakład ubezpieczeń, z którym sprawca jest związany umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody związane z ruchem tych pojazdów, odpowiadają wobec zarządcy drogi za szkodę spowodowana zanieczyszczeniami drogi płynami silnikowymi”. Powyższe dodatkowo potwierdza, że nie było podstaw do wyłączenia odpowiedzialności pozwanego za przedmiotowe szkody.

Ponadto, wbrew twierdzeniom strony pozwanej, powód wykazał, że wykonał czynności porządkowe po zdarzeniach drogowych z dnia 18 lipca i 11 sierpnia 2017 roku. Okoliczność ta wynika z zeznań J. S. oraz kosztorysów powykonawczych, w których w szczegółowy sposób przedstawiono rodzaj wykonanych czynności oraz ich wartość. Fakt powstania zanieczyszczeń oraz ich uprzątnięcia potwierdza również dokumentacja fotograficzna. Nadto bezzasadny pozostawał argument pozwanego, iż powód nie wykazał, aby zarządca drogi został obciążony jakimikolwiek kosztami przez powoda, bowiem w związku z wykonywaniem przedmiotu umowy o współpracę powód miał dochodzić odszkodowania w wysokości odpowiadającej poniesionym kosztom wykonanej usługi bezpośrednio od sprawcy zdarzenia lub jego ubezpieczyciela. Fakt, że w zamian za wykonywaną usługę powód uzyskiwał wierzytelność o zapłatę nie może świadczyć o tym, że do powstania szkody nie doszło. Zauważyć trzeba, że zapłata za koszty przywracania jezdni do stanu sprzed zdarzenia nie musiała nastąpić w formie gotówkowej, bowiem cesja wierzytelności jest ekwiwalentną formą rozliczenia, co oznacza, że stanowi formę zapłaty ( zob. wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 23 maja 2019 r., VI Ga 41/19). Jednocześnie Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania kosztów wykonanych prac wskazanych w kosztorysach powykonawczych, przy czym za niezasadne uznał doliczenie do nich kosztów działalności powoda, określonych przez J. S. jako ,,rozliczenie szkód niewypłaconych”. W ocenie Sądu koszty nie mieszczą się w zakresie powstałej szkody, a koszty wykonania prac porządkowych winny zostać zmniejszone o kwotę 762,16 zł netto za każde zdarzenie. Tym samym co do szkody z dnia 18 lipca 2017 roku Sąd uznał za zasadne koszty w wysokości 1.089,94 zł netto + 8% VAT, tj. 1.177,14 zł, zaś co do szkody z dnia 11 sierpnia 2017 roku w wysokości 1.552,95 zł netto + 8% VAT, tj. 1.677,19 zł. Wartość poniesionych kosztów wyniosła łącznie 2.854,33 zł.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd na podstawie art. 435 k.c. w zw. z art. 436 k.c. w zw. z art. 19 ust. 1, art. 34 ust. 1, art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 822 § 1 k.c. i art. 361 i art. 362 k.c. w zw. z art. 509 § 1 k.c. zasądził od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w R. kwotę 2.854,33 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1.177,14 zł od dnia 9 września 2017 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 1.677,19 zł od dnia 19 września 2017 r. do dnia zapłaty. W pozostałej części Sąd oddalił powództwo, o czym orzeczono w punkcie II sentencji.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie odsetek wydano w oparciu o art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 509 § 1 k.c. W niniejszej sprawie pozwany został zawiadomiony o powstałych szkodach odpowiednio w dniu 9 sierpnia 2017 r. oraz 19 sierpnia 2017 r., zatem mając na uwadze 30-dniowy termin na wypłatę odszkodowania, zasadne było zasądzenie odsetek od kwoty 1.177,14 zł od dnia 9 września 2017 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 1.677,19 zł od dnia 19 września 2017 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł jak w punkcie III sentencji wyroku na podstawie art. 100 zd. 1 in fine k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c., stosunkowo rozdzielając je zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy. W niniejszej sprawie do niezbędnych kosztów postępowania poniesionych przez powoda należy zaliczyć koszty zastępstwa procesowego w kwocie 900 zł (§ 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych /t.jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 265/) wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 34 zł oraz opłatę sądową od pozwu w wysokości 225 zł, tj. łącznie 1.159 zł. Z kolei pozwany poniósł koszty zastępstwa procesowego w kwocie 900 zł. Powód wygrał proces w 63,43%, zaś pozwany w pozostałym zakresie, tj. 36,57%. Tym samym pozwanemu z poniesionych przez niego kosztów należał się zwrot w kwocie 329,13 zł, zaś powodowi – w kwocie 735,15 zł. Po wzajemnym potrąceniu powyższych kwot, Sąd orzekł o obowiązku zwrotu przez pozwanego na rzecz powoda kwoty 406,02 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień,

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć:

- pełnomocnikowi powoda,

- pełnomocnikowi pozwanego,

3.  Akta przedłożyć z wpływem lub za 21 dni.

T., dn. 17,05.2022 r.

Sędzia Anna Czerwińska