Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 sierpnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Zuzga

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 sierpnia 2022 r. w P.

sprawy z powództwa P. C.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

o r z e k a

I.  Zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda P. C. kwotę 3 529,23 zł (trzy tysiące pięćset dwadzieścia dziewięć złotych 23/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23.05.2021r. do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda P. C. kwotę 1 117,00 zł (jeden tysiąc sto siedemnaście złotych 0/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

III.  Nakazuje zwrócić powodowi P. C. kwotę 800,00 zł (osiemset złotych 0/100), tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego, zapisanej pod pozycją 570008283837.

IV.  Nakazuje zwrócić pozwanemu (...) z siedzibą w W. kwotę 128,00 zł (sto dwadzieścia osiem złotych 0/100), tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego, zapisanej pod pozycją 500076907310.

Sygn. akt I C 69/22

UZASADNIENIE

P. C. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w O. wytoczył powództwo przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 2 000 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 23 maja 2021 roku do dnia zapłaty, tytułem brakującej części odszkodowania za szkodę w pojeździe. Nadto powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 21 kwietnia 2021 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki F. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność D. B. i K. B.. Sprawca szkody posiadał polisę OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Szkoda została zgłoszona ubezpieczycielowi w dniu 21 kwietnia 2021 roku. Następnie małżonkowie B. przenieśli na powoda wierzytelność z tytułu odszkodowania za przedmiotową szkodę. Ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność co do zasady, jednak przyznał i wypłacił poszkodowanemu zaniżone odszkodowanie w wysokości 14 696,50 złotych, podczas gdy koszt przywrócenia ww. pojazdu do stanu poprzedniego wynosi 18 225,73 złotych. Do wypłaty przez ubezpieczyciela pozostało zatem 3 529,23 złotych. Ponieważ jednak szczegółowe ustalenie rozmiaru szkody wymaga wiadomości specjalnych, powód ogranicza żądanie pozwu do kwoty 2 000 złotych jednocześnie zastrzegając sobie prawo do rozszerzenia powództwa po zapoznaniu się z wnioskami biegłego.

Pismem procesowym z dnia 28 czerwca 2022 roku, po zapoznaniu się z opinią powołanego w sprawie biegłego, powód rozszerzył powództwo i wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 3 529,23 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 23 maja 2021 roku do dnia zapłaty i kosztami procesu.

Postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2022 roku Sąd Rejonowy w Piszu na podstawie art. 505 ¹ § 3 k.p.c. postanowił rozpoznać niniejszą sprawę z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym, celem kompleksowego i definitywnego rozwiązania sporu oraz umożliwienia powodowi rozszerzenia powództwa.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu przyznał, że ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą w przedmiotowym pojeździe na skutek zdarzenia z 21 kwietnia 2021 roku. Podniósł, że poszkodowanych informowano o możliwości naprawy ich auta w warsztacie naprawczym zrzeszonym w sieci naprawczej (...) S.A. Informowano ich również, że jeżeli nie zdecydują się na naprawę w jednym z takich warsztatów, a kosztorys naprawy w warsztacie, do którego się udadzą, będzie opiewał na kwotę wyższą niż ustalona przez (...) S.A., to nadal będą mogli skorzystać z oferty pozwanego, a koszty transportu pojazdu do wskazanego warsztatu pokryje pozwany. Zastrzeżono też, że w przypadku podjęcia naprawy w warsztacie innym niż wskazany przez pozwanego, wysokość kosztów naprawy będzie zaakceptowana tylko do kwoty kosztów naprawy w warsztacie sieci naprawczej (...) S.A. Tymczasem koszt naprawy przedmiotowego pojazdu w takim warsztacie wyniósłby właśnie 14 696,50 złotych.

Zdaniem pozwanego, wystawiona przez powoda poszkodowanym faktura za naprawę została znacznie zawyżona. Dotyczy to w szczególności zastosowanych przez powoda kosztów roboczogodziny, cen części zamiennych oraz ujęcia w kosztach naprawy zbytecznych czynności oraz części. Koszt roboczogodziny na rynku lokalnym wynosi około 100 zł, zaś ceny części zamiennych użytych do naprawy, choć mieszczą się w granicach określonych katalogami, nie uwzględniają rzeczywistego kosztu ich zakupu. Powszechną praktyką w obrocie częściami zamiennym jest bowiem stosowanie rabatów zaczynających się od co najmniej 10% ceny katalogowej. W kosztach ujęto także zbyteczne operacje technologiczne i drobne części, które mogły być na powrót zastosowane, gdyż nie były uszkodzone.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 21 kwietnia 2021 roku w R. przy ulicy (...) doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został samochód osobowy marki F. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność D. B. i K. B..

Sprawca szkody objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, stwierdzonym polisą wystawioną przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W..

W wyniku powyższego zdarzenia, w pojeździe marki F. (...) uszkodzeniu uległy: zderzak tylny, pokrywa tylna, pas tylny, podłoga bagażnika.

W dniu 21 kwietnia 2021 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. został zawiadomiony o szkodzie powstałej w ww. pojeździe marki F. (...) wskutek zdarzenia z dnia 21 kwietnia 2021 roku.

Naprawę pojazdu małżonkowie B. zlecili P. C. prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w O..

W dniu 26 czerwca 2021 roku P. C. wystawił na małżonków B. fakturę za części i usługę blacharsko-lakierniczą na łączną kwotę 18 225,73 złotych, przyjmując stawkę 130 złotych za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych oraz stosując części nowe oryginalne. Jednocześnie pomiędzy małżonkami B., a P. C. zawarta została umowa cesji wierzytelności, na podstawie której małżonkowie B. przenieśli na P. C. przysługującą im wierzytelność z tytułu kosztów związanych z naprawą uszkodzonego pojazdu.

Ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność co do zasady oraz przyznał i wypłacił odszkodowanie w łącznej wysokości 14 696,50 złotych, przyjmując stawkę 49 złotych za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych oraz stosując części sygnowane symbolem Q i rabaty od ich cen katalogowych.

(bezsporne, dowód: faktura VAT k. 10; kalkulacja naprawy k. 10-14; umowa przelewu wierzytelności k. 9; znajdujące się w aktach szkody utrwalonych na płycie CD k. 64: druk zgłoszenia szkody w pojeździe, dokumentacja fotograficzna uszkodzonego pojazdu, kosztorys – szczegóły ustalenia wysokości szkody decyzje o wypłacie odszkodowania; pismo k. 15; potwierdzenia przelewów k. 16-21)

W dacie przedmiotowego zdarzenia z 21 kwietnia 2021 roku, w województwie (...) serwisy blacharsko-lakiernicze stosowały stawki roboczogodziny na poziomie około 100-190 złotych netto.

Koszt naprawy pojazdu marki F. (...) o nr rej. (...), uszkodzonego w wyniku zdarzenia z dnia 21 kwietnia 2021 roku, wynosił 18 374,56 złotych brutto.

Części sygnowane symbolem „Q”, potrzebne do naprawy przedmiotowego pojazdu, nie występują na rynku.

Nie ma obiektywnych dowodów na to, że na rynku napraw powypadkowych powszechnym zjawiskiem jest występowanie rabatów/upustów powodujących obniżenie kosztów naprawy, czy sprzedaż części zamiennych poniżej cen katalogowych, w szczególności wykonywanych dla klienta indywidualnego.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej i kosztorysowania napraw k. 77-89)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

W świetle art. 34 ust. 1 i art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.), odpowiedzialnością ubezpieczyciela co do zasady rządzą reguły dotyczące odpowiedzialności odszkodowawczej posiadacza pojazdu lub kierującego pojazdem, w tym ogólne przepisy o wynagrodzeniu szkody (zwłaszcza art. 361-363 k.c.), z tą jednak istotną różnicą, że w ramach odpowiedzialności z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wyłącznym sposobem naprawienia szkody jest odszkodowanie pieniężne.

Przywrócenie stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu wiąże się z reguły z koniecznością wymiany niektórych jego elementów, które uległy zniszczeniu. Ze względu na okoliczność, że niejednokrotnie części pojazdu, uszkodzonego w trakcie zdarzenia wyrządzającego szkodę, były eksploatowane już przez określony czas, dłuższy lub krótszy, powstaje kwestia, na czym ma polegać przywrócenie do stanu sprzed wyrządzenia szkody. W szczególności, czy przywrócenie do stanu poprzedniego uzasadnia użycie nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu.

Zagadnienie to było przedmiotem rozpoznania, na wniosek Rzecznika Ubezpieczonych, przez skład powiększony Sądu Najwyższego, który uchwałą z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie III CZP 80/11 rozstrzygnął, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi.

Sąd Najwyższy uznał w wyniku wykładni art. 361 § 2 i art. 363 § 2 k.c., że ubezpieczyciel, w ramach umowy o odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu, powinien ustalić odszkodowanie w kwocie, która zapewnia przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę jako całości. Przywrócenie do takiego stanu oznacza, że pojazd ma być sprawny technicznie i zapewnić poszkodowanemu komfort jazdy w takim stopniu jak przed zdarzeniem. Jeżeli w tym celu należy wymienić uszkodzoną część, to niewątpliwie jest to normalne następstwo działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła, w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. Zakładając, że nie da się jej naprawić w taki sposób, aby przywrócić ją do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę, część ta musi zostać zastąpiona inną nową częścią. W takiej sytuacji zakład ubezpieczeń powinien ustalić wysokość odszkodowania z uwzględnieniem cen części nowych, skoro bowiem chodzi o przywrócenie do stanu poprzedniego pojazdu jako całości, to nie ma, co do zasady znaczenia, że w miejsce części starych wmontowano części nowe. W szczególności nie ma żadnych podstaw prawnych, aby zawsze odrębnie oceniać wartość części i jeżeli części stare były już w chwili wypadku częściowo zużyte, z tego powodu obniżać należne odszkodowanie za przywrócenie do stanu poprzedniego całego pojazdu.

Kwestia odpowiedzialności pozwanego za szkodę powstałą w pojeździe marki F. (...) o nr rej. (...) była bezsporna, podobnie jak zakres uszkodzeń powstałych w tym pojeździe na skutek zdarzenia z 21 kwietnia 2021 roku.

Spór koncentrował się na ustaleniu kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu, w tym aktualnej stawki za roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych stosowanej w zakładach naprawczych na rynku lokalnym i cen rynkowych części zamiennych nowych oryginalnych na dzień szkody, a w konsekwencji na ustaleniu wysokości należnego powodowi odszkodowania

Powołany na wniosek stron biegły sądowy z zakresu techniki motoryzacyjnej i kosztorysowania napraw, M. Z., w sporządzonej na piśmie opinii wskazał, w oparciu o poczynione przez siebie ustalenia, że w dacie zdarzenia powodującego przedmiotową szkodę, w województwie (...) serwisy blacharsko-lakiernicze stosowały stawki roboczogodziny na poziomie około 100-190 złotych netto. Zatem zastosowana przez powoda stawka 130 zł netto jest umiarkowana i mieści się w ww. granicach stawek rynkowych.

Natomiast odnośnie kosztu naprawy pojazdu marki F. (...) o nr rej. (...), uszkodzonego w wyniku zdarzenia z dnia 21 kwietnia 2021 roku, biegły stwierdził, iż wynosi on 18 374,56 złotych brutto. Ustalając szacunkowy koszt przywrócenia przedmiotowego pojazdu do stanu sprzed szkody, biegły sporządził kalkulację zgodnie z technologią producenta, przy wykorzystaniu oryginalnych części podlegających wymianie i po cenach katalogowych tych części. Biegły podkreślił, że uwzględnione przez pozwanego przy kosztorysowaniu szkody części sygnowane symbolem „Q”, potrzebne do naprawy przedmiotowego pojazdu, nie występują na rynku oraz, że nie ma obiektywnych dowodów na to, że na rynku napraw powypadkowych powszechnym zjawiskiem jest występowanie rabatów/upustów powodujących obniżenie kosztów naprawy, czy sprzedaż części zamiennych poniżej cen katalogowych, w szczególności wykonywanych dla klienta indywidualnego.

W tym miejscu należy zauważyć, iż z akt postępowania likwidacyjnego szkody nie wynika, jakoby elementy uszkodzone w przedmiotowym pojeździe w wyniku zdarzenia z 21 kwietnia 2021 roku nie były oryginalne.

Zauważyć również należy, że naprawa szkody komunikacyjnej z tytułu OC realizowana za pomocą wypłaty odszkodowania, a nie fizycznej naprawy wykonanej przez zobowiązanego, nie powinna mieć na celu jedynie uzyskania jakiejkolwiek sprawności technicznej i możliwości dalszego użytkowania pojazdu. Istotnym celem powinno być przywrócenie takiego stanu pojazdu, który w możliwie najbardziej porównywalny sposób będzie zbieżny ze stanem sprzed powstania szkody, zapewniającym bezpieczeństwo, niezawodność, sprawność, trwałość, wygląd. Oryginalne nowe części posiadają gwarancję, zapewniają wysoką jakość, a także idealne dopasowanie do modelu, rocznika i wariantu pojazdu. Użycie nowych oryginalnych części nie ma przy tym wpływu na podwyższenie wartości rynkowej pojazdu.

Z uwagi na powyższe, Sąd w pełni podzielił opinię biegłego, bowiem spełniała ona stawiane jej wymogi, odzwierciedlała staranność w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadała w sposób zrozumiały na postawione pytanie, a przytoczona na ich uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Opinia sporządzona została przez biegłego M. Z. zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. Biegły przy wydawaniu opinii dysponował całokształtem materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Ponadto należy podkreślić, iż opinia ta nie była kwestionowana przez strony sporu.

W ocenie Sądu stwierdzić należy, że przyjęta w kalkulacji naprawy sporządzonej przez pozwanego stawka 49 złotych netto za roboczogodzinę jest niespotykana i całkowicie odbiegająca od realiów rynkowych, a jej uwzględnienie nie odzwierciedla realnych kosztów przeprowadzenia naprawy pojazdu zgodnie z zaleceniami technologicznymi, a jedynie gwarantuje niepełnowartościowe usprawnienie pojazdu.

Należy również podnieść, iż poszkodowany nie miał obowiązku skorzystania z oferty pozwanego ubezpieczyciela i dokonania naprawy w warsztacie współpracującym z pozwanym. Poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania warsztatu oferującego usługi najtańsze. Poszkodowanemu przysługuje wybór odpowiedniego warsztatu naprawczego, któremu powierzy on dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu. W praktyce będą to zazwyczaj autoryzowane warsztaty naprawcze związane z określoną marką samochodu i prowadzące obsługę serwisową pojazdu. Wybierając takie warsztaty, poszkodowany może się kierować m.in. ich fachowością, rzetelnością technicznej obsługi i poziomem prac naprawczych oraz określonymi niekiedy profitami połączonymi ze stałą obsługą serwisową. Co więcej, wybranemu warsztatowi naprawczemu poszkodowany mógłby powierzyć naprawę kompleksową, jeżeli obejmowałaby ona kilka różnych fragmentów uszkodzonego pojazdu (tak, m.in. uchwała Sądu Najwyższego z 13.06.2003r., III CZP 32/03, Legalis). W interesie poszkodowanego leży przede wszystkim naprawa umożliwiająca przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, a niezbędnymi kosztami naprawy są koszty wynikające ze stawek obowiązujących w warsztacie, któremu powierzył on wykonanie naprawy.

Tym samym za zasadne uznać należało roszczenie powoda o zapłatę kwoty 3 529,23 złotych tytułem brakującej części odszkodowania i roszczenie o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 23 maja 2021 roku, tj. od dnia następującego po upływie 30-dniowego terminu na likwidację szkody, o którym to terminie mowa w art. 817 § 1 k.p.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz.U. z 2022r., poz. 621).

Reasumując, w oparciu o wyliczenia biegłego i na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz art. 481 § 1 k.c., mając na uwadze kwotę wypłaconą dotychczas poszkodowanemu tytułem odszkodowania, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3 529,23 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 23 maja 2021 roku.

O kosztach procesu Sąd orzekł według norm przepisanych w oparciu o przepis § 2 pkt 3) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015r., poz. 1804 z późn. zm.) i art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W tym przypadku jest to kwota 900,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, kwota 17,00 zł tytułem zwrotu opłaty od udzielonego pełnomocnictwa i kwota 100,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu.

Koszt wynagrodzenia powołanego w sprawie biegłego wyniósł 672 zł i pokryty został z zaliczki wpłaconej przez pozwanego.

Na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2020r., poz. 755), Sąd zwrócił niewykorzystane w sprawie zaliczki uiszczone przez strony na poczet wynagrodzenia biegłego, tj. pozwanemu kwotę 128 zł (800 zł – 672 zł = 128 zł), a powodowi kwotę 800 zł.