Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

X Ka 444/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

a.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z dnia 19 stycznia 2021 r., sygn. akt V K 278/19

b.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

c.  Granice zaskarżenia

6.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

6.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

d.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

e.  Ustalenie faktów

6.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

D. V.

Aktualne dane o karalności

Karta karna

k. 1103

6.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

-

-

-

f.  Ocena dowodów

6.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Karta karna

Dokument wytworzony przez organ administracji, brak podstaw do kwestionowania dowodu

6.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-

-

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonego D. D. na podstawie art. 425 § 1, 2 i 3 k.p.k., art. 427 § 1 i 2 k.p.k., art. 428 § 1 k.p.k. oraz art. 444 § 1 k.p.k., zaskarżył w całości wyrok Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie i na podstawie art. 447 § 1 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt. 2, 3 i 4 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił:

I. obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść orzeczenia, tj.:

1) art. 170 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k. poprzez bezzasadne oddalenie wniosków dowodowych o przesłuchanie świadków N. H., B. Q. oraz H. T., co skutkowało dokonaniem błędnych ustaleń faktycznych jakoby: (1) faktury kosztowe uwzględnione w rejestrze zakupu VAT spółki (...) sp. z o.o. ( (...)) nie zostały wystawione przez spółki (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. oraz (...). sp. z o.o. ( (...)), (II) faktury te nie odzwierciedlały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych; (III) kontrahenci (...) nie prowadzili faktycznej działalności gospodarczej, podczas gdy:

a) wnioskowany dowód jest nie tylko przydatny, ale wręcz konieczny dla stwierdzenia powyższych okoliczności, ponieważ: N. H. oraz B. Q. byli wspólnikami i członkami zarządu spółek będących kontrahentami (...), zaś H. T. był wspólnikiem i członkiem zarządu (...),

b) na podstawie art. 5 i nast. umowy między R. a S. o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, o rodzinnych i karanych z dnia 22 marca 1993 roku, Sąd I instancji miał narzędzia procesowe do przesłuchania tych świadków pomimo ich przebywania w Wietnamie, a więc przeprowadzenie przedmiotowego dowodu było możliwe do wykonania,

2) art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. przez uwzględnienie okoliczności na niekorzyść Oskarżonego a odmówienie wiarygodności wyjaśnieniom Oskarżonego dotyczących sposobu współpracy (...) z jego Kontrahentami jakoby: (i) faktury Vat kosztowe uwzględnione w rejestrze zakupu (...) dokumentowały fikcyjne transakcje lub (ii) Kontrahenci (...) nie prowadzili rzeczywistej działalności gospodarczej, podczas gdy:

a) z zeznań wszystkich świadków, ocenionych przez Sąd I instancji jako wiarygodne, wynika

że osoby te nie miały żadnej wiedzy na temat charakteru prowadzenia działalności gospodarczej przez kontrahentów (...) ani sposobu współpracy pomiędzy (...) a jego Kontrahentami,

b) w pozostałym zakresie wyjaśnienia Oskarżonego Sąd I instancji ocenił jako logiczne i niesprzeczne z pozostałymi dowodami, nie wskazał przy tym przyczyny, dla której odmówił im wiarygodności w zakresie sposobu współpracy (...) z Kontrahentami,

3) art. 410 k.p.k. przez nieujawnienie i niezaliczenie ich w poczet materiału dowodowego, a tym samym pominięcie istotnych dowodów w sprawie protokołu z badania ksiąg i dokumentów (...) w toku kontroli (k. 143 – 160), do którego treści odsyła decyzja Dyrektora (...) (k. 269), a z którego wynikają dane kontrahentów, od których (...) nabywał a następnie sprzedawał towar;

4) art. 5 § 1 k.p.k. poprzez jego błędne niezastosowanie, polegające na faktycznym przerzuceniu na Oskarżonego ciężaru dowodu wykazania rzeczywistego prowadzenia działalności gospodarczej oraz realności transakcji dokumentowanych fakturami Vat, co skutkowało błędnymi ustaleniami jakoby w 2011 roku Kontrahenci nie prowadzili działalności gospodarczej i nie handlowali obuwiem z (...), podczas gdy oskarżyciel publiczny nie wykazał tych okoliczności i nie przedstawił żadnych dowodów potwierdzających te okoliczności,

II. błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę Wyroku, które miały wpływ na jego treść, polegające na:

1) przyjęciu, że jedynym przejawem działalności gospodarczej Kontrahentów (...) było ich zarejestrowanie oraz korzystanie z usług biur wirtualnych, podczas gdy zarówno z decyzji Dyrektora (...), faktur Vat wystawionych na rzecz (...), jak również wyjaśnień Oskarżonego wynika, że wielokrotnie nabywał od nich hurtowo obuwie, za które płacił częściowo przelewami, a częściowo gotówką,

2) przyjęciu, że faktury Vat wystawione na rzecz (...) nie zostały wystawione przez jego kontrahentów, podczas gdy zawierają pieczątki tych spółek oraz podpisy osób uprawnionych do ich reprezentacji,

3) przyjęciu, że jeżeli w toku postępowania kontrolnego (...) w G. wykazano, że w 2015 roku brak było oznak prowadzenia działalności gospodarczej przez

kontrahentów (...), to z pewnością spółki te nie prowadziły takiej działalności w 2011 roku, podczas gdy implikacja taka jest sprzeczna z zasadami logicznego wnioskowania,

4) pominięciu faktu, który wynika z decyzji Dyrektora (...) oraz wyjaśnień Oskarżonego, że (...) zapłacił częściowo swoim kontrahentom w drodze przelewów na ich rachunki bankowe, co skutkowało przyjęciem, że faktury Vat wystawione przez Kontrahentów dokumentują fikcyjne transakcje,

5) pominięciu faktu wynikającego zarówno z zeznań świadków i wyjaśnień Oskarżonego, że przedsiębiorcy z W. często dokonują rozliczeń finansowych w gotówce, co skutkowało przyjęciem, że jeżeli wszystkie faktury Vat wystawione przez Kontrahentów (...) nie zostały opłacone na ich rachunku bankowe, to udokumentowane nimi transakcje nie miały miejsca, skutkowało:

a) niezasadnym przyjęciem, że Oskarżony złożył organowi podatkowemu fałszywe deklaracje dotyczące podatku VAT i CIT, co odpowiada hipotezie określonej w art. 56 § 1 k.k.s.;

b) niezasadnym przyjęciem, że Oskarżony podał nieprawdziwe dane oraz wprowadził w błąd organ podatkowy i naraził Skarb Państwa na nienależny zwrot należności publicznoprawnej, co odpowiada hipotezie określonej w art. 76 § 1 k.k.s.;

c) błędnym zastosowaniem art. 61 1 k.k.s., podczas gdy Oskarżony rzetelnie prowadził księgę.

W wypadku nieuwzględnienia zarzutów z punktów l i ll powyżej zaskarżonemu Wyrokowi zarzucił naruszenie art. 13 k.k.s., przez nieuwzględnienie w stopniu dostatecznym, w świetle dyrektywy z art. 13 k.k.s., właściwości i warunków osobisty Oskarżonego, a w szczególności takich okoliczności jak: sposób życia przed popełnieniem czynu zabronionego mają zdecydowanie większe znaczenie niż prewencja ogólna, a w przypadku Oskarżonego należy mieć na uwadze, że: (1) nigdy nie był on karany, (2) wychowuje i utrzymuje małoletnie dziecko, (3) od kilku lat nie prowadzi działalności gospodarczej, lecz pracuje na etacie, a także że (4) od złożenia przedmiotowych deklaracji minęło już 10 lat, co doprowadziło do wymierzenia Oskarżonemu kary, która nie odzwierciedla należycie stopnia społecznego niebezpieczeństwa czynu ani celów kary uwzględnionych w art. 13 k.k.s.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja wniesiona w mniejszej sprawie musiała prowadzić do zmiany zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienia oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że z uwagi na apelację wywiedzioną tylko na korzyść oskarżonego - Sąd II nie mógł poczynić jakichkolwiek ustaleń dla niego niekorzystnych. Tym samym jedynie stan faktyczny odtworzony oraz oceniony przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu stanowią jedyną płaszczyznę dla wnioskowania dla Sądu Okręgowego.

Okolicznością zaś o kluczowym znaczeniu dla rozstrzygnięcia w niniejszym postępowaniu jest fakt, że Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia przez naruszenie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. w szczególności w zakresie oceny zeznań świadków w korelacji z wyjaśnieniami oskarżonego, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych w zakresie sprawstwa oskarżonego.

Otóż bezspornym w niniejszej sprawie jest fakt, iż faktury dotyczące zakupu towarów przez spółkę, której prezesem i większościowym udziałowcem był oskarżony, a wystawione rzekomo przez spółki z.o.o.: (...), (...), (...), (...) - nie odzwierciedlały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych, a spółki te nie prowadziły faktycznej działalności gospodarczej, co jednoznacznie wynika z przeprowadzonych przez US kontroli. Nie można jednak stracić z pola widzenia, iż w obliczu orzecznictwa prawnopodatkowego - odpowiedzialność karnoskarbowa podatnika rozliczającego się z fiskusem wymaga po jego stronie umyślności (art. 4 § 1 i 2 k.k.s.). Stąd, w razie firmanctwa występującego po stronie sprzedawcy towarów lub usług zobrazowanych w fakturach VAT, odpowiedzialność nabywcy za czyn m.in. z art. 56 k.k.s. wymaga udowodnienia mu umyślności w działaniu . Co istotne wymagana przez przepisy kodeksu karnego skarbowego, jako warunek odpowiedzialności karnej, umyślność zachowania się sprawcy odnosząca się także do przestępstw i wykroczeń z zakresu obowiązków podatkowych - nie może być wywodzona z samego faktu zaistnienia znamion strony przedmiotowej danego czynu skarbowego. Nie można jej domniemywać, lecz należy ją udowodnić, choćby na podstawie dowodów pośrednich, w drodze logicznego rozumowania z całokształtu zebranego materiału dowodowego. Niezbędne jest jednak wykazanie na podstawie takiego materiału, że sprawca co najmniej godził się na możliwość popełnienia czynu zabronionego jako przestępstwa skarbowego. W tym przypadku istotnym jest wykazanie co wiedział oskarżony o rzeczonych czterech firmach, gdy przekazywano mu od nich faktury.

Tymczasem zgromadzone w tym postępowaniu dowody wskazują, że oskarżony prowadzi faktycznie działalność gospodarczą i handluje butami, a na faktury z w/w czterech firm - oskarżony powoływał się na nabywanie od tych firm towaru do swego sklepu.

W powyższym układzie procesowym - po to by uznać oskarżonego za sprawcę zarzucanego mu czynu - Sąd Rejonowy winien był wykazać umyślność działania czyli obejmowanie umyślnością także nierzetelności rzeczonych faktur, co najwyraźniej pominął – powołując się jedynie na przedmiotowe faktury i wyniki kontroli skarbowej. Rzecz jednak w tym, że taka postawa sądu jest zupełnie sprzeczna z art. 8 § 1 k.p.k. , który jasno wskazuje, że Sąd karny rozstrzyga samodzielnie zagadnienia faktyczne i prawne oraz nie jest związany rozstrzygnięciem innego sądu lub organu. Natomiast decyzje organów skarbowych, poprzedzone analizą pracowników tych organów - prowadzą jedynie do przyznania, że cztery wymienione firmy wystawiły nierzetelne faktury, które oskarżony następnie wykorzystał. A zatem owe dokumenty z postępowań administracyjnych stwierdzają wiarygodnie tylko to, że owe firmy jak też firma oskarżonego stały się dłużnikami RP w związku z podatkiem.

Zatem materiał dowodowy wskazuje na istnienie długu firmy oskarżonego względem SP. Nadto wskazuje , że oskarżony w ramach swej firmy faktycznie handlował towarem takim jaki opisano w zakwestionowanych fakturach. Brak zaś jakiegokolwiek dowodu wskazującego na jego umyślność w zakresie posługiwania się fakturami z zarzutu jako nierzetelnymi. Jest to typowa sytuacja dowodowa w ramach takich postępowań. Organ skarbowy prowadzący postępowanie przygotowawcze zwykle bowiem skupia się na przedmiotowych znamionach przestępstwa zaniedbując badanie i udowadnianie strony podmiotowej. Jest to , owo badanie, dość trudne gdyż całe postępowanie np. w tej sprawie rozpoczęło bieg w VI 16 (wtedy powstał protokół przekazania materiałów) czyli kilka lat po czynie. Takie utrudnienie badania świadomości oskarżonego względem licznych faktur nie może jednak powodować często postulowanego przez oskarżenie błędnego interpretowania art. 9 par 3 kks w taki sposób, że jeśli ktoś pełni funkcję w spółce to ,,odpowiada” jak sprawca. Owo ,,odpowiadnie” z rzeczonego artykułu nie przekreśla jednak art. 4 par 2 kks. Zatem taki ktoś ,,odpowiada” jeśli działa, tak jak powinno się wykazać w tej sprawie, umyślnie. Art. 9 par 3 kks pozwala bowiem jedynie na włączenie do kręgu potencjalnych sprawców przestępstw indywidulanych nazywanych ,,podatnikami” osoby fizyczne, które podatnikami w danej sprawie nie są.

Należy zatem dość do wniosku, iż Sąd I Instancji błędnie ocenił zawarte w aktach dowody, co ewidentnie miało wpływ na treść orzeczenia.

Natomiast w związku z tym, iż apelacja w niniejszej sprawie została skierowana wyłącznie na korzyść oskarżonego – wobec nie wykazania (jakimkolwiek dowodem) zarówno przez oskarżyciela publicznego jak i sąd I instancji sprawstwa oskarżonego, tj. świadomości z jego strony nierzetelności rzeczonych faktur ( co miało przełożenie na uznanie go winnym opisanego przestępstwa ) – należało oskarżonego uniewinnić od zarzucanego mu czynu.

Wniosek

Wobec powyższego, na zadzie art. 437 § 2 k.p.k. wniósł o:

1) zmianę wyroku:

a) w zakresie pkt 1 - przez uniewinnienie Oskarżonego,

b) w zakresie pkt II - przez orzeczenie, że koszty procesu przed sądem I instancji ponosi Skarb

Państwa,

2) na zasadzie art. 632 pkt 2 k.p.k. o zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz Oskarżonego kosztów procesu, w tym wydatków z tytułu ustanowienia w sprawie obrońcy według norm

przepisanych.

3) Ponadto, w związku z niezasadnym oddaleniem wniosków dowodowych przez Sąd I instancji, na zasadzie art. 452 § 2 k.pk. a contrario w zw. z art. 167 k.p.k., wniósł o przeprowadzenie określonych dowodów wymienionych na stronie 4 rzeczonej apelacji.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Apelacja okazała o tyle zasadna, w konsekwencji musiała skutkować uniewinnieniem oskarżonego od zarzucanego mu czynu. Co zaś tyczy się uzupełnienia postępowania dowodowego o wskazane w pkt 4 a apelacji dowody - to na podstawie art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. oddalono wnioski dowodowe albowiem w sposób oczywisty zmierzały do przedłużenia rozprawy.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

-

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd I instancji przeprowadził przewód sądowy zgodnie z wymogami procedury karnej i nie dopuścił się żadnych podlegających uwzględnieniu z urzędu uchybień, które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, stosownie do wymogów art. 439 k.p.k. czy art. 440 k.p.k.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

g.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

-

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

-

h.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

wyrok Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z dnia 19 stycznia 2021 r., sygn. akt V K 278/19 zmieniono w ten sposób, że oskarżonego uniewinniono od zarzuconego mu czynu.

Zwięźle o powodach zmiany

Mając na uwadze argumentację ujętą w punkcie 3.1 przedmiotowego uzasadnienia - zaskarżony wyrok musiał ulec zmianie w kierunku wskazanym powyżej. Przede wszystkim żadne z przeprowadzonych dowodów– nie była wystarczająca, aby mogła stanowić o tym, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim czy też ewentualnym i dopuścił się zarzucanego mu czynu.

i.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

6.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

-

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-

5.3.1.4.1.

-

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-

6.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-

j.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-

-

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-

Na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami postępowania w obu instancjach obciążono Skarb Państwa.

7.  PODPIS

k.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z dnia 19 stycznia 2021 r., sygn. akt V K 278/19

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana