Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 2154/21

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 maja 2022 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: Sędzia S.R. Agata Kłosińska

po rozpoznaniu w dniu 9 maja 2022 roku w Łodzi

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B.

przeciwko G. D.

o zapłatę kwoty 11.366,62 zł

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 2154/21

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym 9 listopada 2021 roku (data nadania w UP) (...) S.A. w B. wniosła o zasądzenie od G. D. kwoty 11 366,62 złotych z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od 8 września 2021 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwany 27 stycznia 2020 roku podpisał weksel, w którym zobowiązał się do zapłaty w dniu 7 września 2021 roku kwoty w nim wskazanej, to jest 11 616,62 złotych. Pismem z 8 sierpnia 2021 roku Powódka wezwała Pozwanego do wykupu weksla, jednakże do dnia wniesienia pozwu otrzymała wpłatę jedynie kwoty 250 zł.

/pozew, k. 6/

W dniu 6 grudnia 2021 roku Referendarz sądowy w tutejszym Sądzie stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i sprawa została wpisana do repertorium C.

/zarządzenie, k. 19/

Pozwany G. D. otrzymał odpis pozwu w dniu 12 kwietnia 2022 roku i nie złożył odpowiedzi na pozew ani nie ustosunkował się do twierdzeń pozwu
w inny sposób.

/zarządzenie o doręczeniu, k. 30 – 31, epo k. 33/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

27 stycznia 2020 roku G. D. zawarł z (...) S.A. w B. umowę pożyczki gotówkowej nr. (...). Zgodnie z umową pożyczkodawca zobowiązał się udzielić pozwanemu pożyczki w wysokości 9.000,00 zł, przy czym kwota 5.006,53 zł miała zostać przeznaczona na spłatę innego zobowiązania
a kwota 3.993,47 zł przelana na wskazany przez pożyczkobiorcę numer rachunku bankowego.

Całkowita kwota do zapłaty wynosiła 20.880 złotych i składały się na nią:

- całkowita kwota pożyczki 9.000 zł;

- opłata przygotowawcza 129 zł;

- wynagrodzenie prowizyjne 7 771 zł;

- wynagrodzenie z tytułu przyznania “Twojego Pakietu” 1.100 zł

- odsetki umowne.

Pożyczka była oprocentowana według stałej stopy oprocentowania w wysokości 9,87% w skali roku (pkt 1.2 – 1.4 umowy).

Całkowity koszt pożyczki wynosił 11 880,00 zł. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) wynosiła 90,55% (pkt 1.5 umowy).

Spłata całkowitej kwoty do zapłaty – 20.880 zł została rozłożona na 36 równych rat miesięcznych w wysokości 580 zł. Pozwany zobowiązała się zwrócić całkowitą kwotę do zapłaty w terminach i kwotach określonych w harmonogramie spłat, stanowiącym integralną część umowy. Dokonywane spłaty miały być zaliczane w pierwszej kolejności na raty najwcześniej zaległe, a następnie raty bieżące, a w dalszej kolejności inne zobowiązania powstałe z tytułu lub w związku z umową pożyczki (pkt 2.5 umowy).

Zgodnie z umową, pożyczkodawca mógł wypowiedzieć umowę w przypadku, gdy opóźnienie w płatności kwoty równej jednej racie przekroczyło 30 dni, po uprzednim wezwaniu na piśmie pożyczkobiorcy do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania. Pożyczkodawca zobowiązany był do zachowania 30 dniowego okresu wypowiedzenia warunków umowy (pkt 8.1. umowy).

Zabezpieczeniem spłaty kwoty zobowiązania z tytułu zawartej umowy był weksel własny in blanco nie na zlecenie wraz z deklaracją wekslową (pkt 3.1. umowy). Pożyczkodawca miał prawo wypełnić weksel in blanco na zasadach określonych w deklaracji wekslowej w przypadku, gdy opóźnienie w płatności kwoty równej jednej racie przekroczy 30 dni po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania (pkt 8.2. umowy).

Umowa przewidywała dodatkowo płatną usługę “Twój Pakiet”, który umożliwiał
w całym okresie kredytowania a) jednorazowe, bezpłatne odroczenie dwóch kolejnych terminów płatności rat albo b) bezpłatne obniżenie o 50% maksymalnie czterech kolejnych rat. Odroczone lub obniżone raty miały zostać spłacone w dodatkowym okresie kredytowania (pkt 15 umowy).

/umowa pożyczki, k. 7 – 10, harmonogram spłaty, k.11/

Deklaracja wekslowa upoważniała pożyczkodawcę do wypełnienia weksla na sumę odpowiadającą zadłużeniu pożyczkobiorcy wynikającemu z umowy pożyczki, gdy opóźnienie w płatności kwoty równej jednej racie przekroczy 30 dni, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległości w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania.

Deklaracja wekslowa została podpisana przez G. D.

/deklaracja wekslowa, k.14/

Pismem datowanym na dzień 9 sierpnia 2021 roku powódka wypowiedziała umowę pożyczki oraz wezwała Pozwanego do wykupu wypełnionego weksla in blanco w ciągu
30 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

/wypowiedzenie, k. 13/

Powódka uzupełniła weksel podpisany przez Pozwanego na kwotę 11.616,62 złotych i datą płatności 7 września 2021 roku.

/kopia weksla, k.12/

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo, jako niezasadne, podlegało oddaleniu w całości.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że w przedmiotowej sprawie Sąd wydał wyrok zaoczny na posiedzeniu niejawnym, z uwagi na spełnienie przesłanek z art. 339 § 1 k.p.c. i art. 340 k.p.c. Wydanie wyroku zaocznego nie przesądzało jednak o uwzględnieniu powództwa.

Zgodnie z art. 339 § 2 k.p.c. w przypadku wydania wyroku zaocznego Sąd przyjmuje za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Niezależnie od wynikającego z art. 339 § 2 k.p.c. domniemania prawdziwości twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy, sąd ma obowiązek krytycznego ustosunkowania się do twierdzeń powoda z punktu widzenia ich ewentualnej zgodności
z rzeczywistym stanem rzeczy (vide wyrok SN z dnia 20 października 1998 r., I CKU 85/98, Lex nr 1216211). Jest zawsze zobowiązany rozważyć, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego twierdzenia powoda uzasadniają uwzględnienie żądań pozwu, w zakresie tym bowiem nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 k.p.c., negatywny zaś wynik takich rozważań powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 10 września 2013 r., I ACa 494/13).

Powódka w sprawie niniejszej dochodzi wierzytelności z weksla in blanco
o charakterze gwarancyjnym, wystawionego przez G. D.
na zabezpieczenie zwrotu pożyczki zaciągniętej 27 stycznia 2020 roku. Nie ulega wątpliwości, że Pozwany zaciągnął pożyczkę jako konsument. Potwierdza to umowa, przedstawiona przez stronę powodową.

W aktualnym stanie prawnym, istniejącym na datę orzekania, nie ma wątpliwości, że dochodzenie roszczenia z weksla przeciwko konsumentowi nie zwalania powoda
z obowiązku przedstawienia umowy, z której wynika roszczenie zabezpieczone wekslem. Przepis art. 485 § 2 k.p.c., w brzmieniu obowiązującym od 24 września 2021 roku stanowi bowiem, że sąd wydaje nakaz zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla lub czeku należycie wypełnionego, których prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości. Jeżeli dłużnikiem jest konsument, niezbędne jest przedstawienie wraz z pozwem umowy, z której wynika roszczenie zabezpieczone wekslem, wraz z deklaracją wekslową i załącznikami.
W treści pozwu skierowanego przeciwko osobie fizycznej zamieszcza się oświadczenie
o tym, czy roszczenie dochodzone pozwem powstało w związku z umową zawartą
z konsumentem.

Sąd zobowiązany jest zbadać, czy weksel stanowi zabezpieczenie umowy konsumenckiej. W przypadku gdy stroną okazał się konsument, sąd zobowiązany był stosować przepisy Kodeksu postępowania cywilnego oraz z urzędu przepisy mające na celu ochronę praw konsumenta. Jakkolwiek z przepisów krajowych to wprost nie wynikało, to wymagało tego prawidłowe stosowanie przepisów dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich i Rady 2008/48/WE z 23.04.2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki. Kierunek orzecznictwa został wytyczony przez Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 28.11.2018 r., C-632/17 ( (...) ( (...)) Bank (...) S.A. w W. przeciwko J. M.),
w którym orzekł, że „Art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków
w umowach konsumenckich oraz art. 10 dyrektywy 2008/48 w sprawie umów o kredyt konsumencki należy interpretować w ten sposób, iż sprzeciwiają się one przepisom krajowym takim jak te będące przedmiotem postępowania głównego, pozwalającym na wydanie nakazu zapłaty na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych jako elemencie świadczącym o istnieniu wierzytelności wynikającej z umowy kredytu konsumenckiego,
w wypadku gdy sąd rozpoznający pozew o wydanie nakazu zapłaty nie jest uprawniony do zbadania potencjalnie nieuczciwego charakteru warunków tej umowy oraz do sprawdzenia, czy zawarto w niej informacje, o których mowa w tym art. 10, jeżeli sposób wykonania prawa do wniesienia zarzutów od takiego nakazu nie pozwala na zapewnienie przestrzegania praw przysługujących konsumentowi na mocy tych dyrektyw”.

Stwierdzenie, że Pozwany zawarł umowę pożyczki z dnia 27 stycznia 2020 roku jako konsument, ukierunkowało postępowanie dowodowe. Sąd w pierwszej kolejności zbadał przedmiotową umowę pod kątem zawarcia w niej niedozwolonych klauzul umownych.

Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego (art. 353 1 k.c.). Podstawowe cechy umowy pożyczki zostały wskazane w art. 720 § 1 k.c., który stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zgodnie
z art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim za umowę
o kredyt konsumencki uważa się w szczególności także umowę pożyczki.

Zgodnie z postanowieniami umowy G. D. miał dokonać w 36 ratach spłaty kwoty 20.880 złotych, na którą składały się: suma udzielonej pożyczki
(9.000 zł), opłata przygotowawcza (129 zł), wynagrodzenie prowizyjne (7.771 zł), wynagrodzenie z tytułu przyznania “Twojego Pakietu” (1 100 zł) oraz odsetki umowne. Nie budzi wątpliwości, że pożyczkobiorca jest zobowiązany zwrócić pożyczkodawcy kwotę pożyczki wraz z odsetkami, które stanowią wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału. Zgodnie z art. 359 § 1 k.c. odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu. Umowa stron przewidywała, że pożyczka w niniejszej sprawie jest oprocentowana według stałej stopy oprocentowania w wysokości 9,87% w skali roku. Zgodnie z art. 359 § 2 1 k.c. maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych, które są równe wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych. W dniu zawarcia umowy pożyczki wysokość odsetek maksymalnych (kapitałowych) wynosiła 14 %, zatem umowne odsetki przewidziane przez strony w umowie były określone w prawidłowej wysokości.

Nie budzi również wątpliwości Sądu dopuszczalność pobrania opłaty przygotowawczej w wysokości 129 złotych. Jej wysokość w stosunku do udzielonej pożyczki nie jest nadmierna, a po stronie Powódki mogły powstać koszty związane
z przygotowaniem umowy, które ta opłata ma rekompensować.

Istotne wątpliwości Sądu wywołuje natomiast przewidziana w umowie wysokość prowizji za udzielenie pożyczki (7.771 zł) oraz wynagrodzenie z tytułu przyznania “Twojego Pakietu” (1.100 zł).

Sąd uznał powyższe postanowienia umowne za nieważne w świetle art. 58 § 1 k.c., a zatem nie wiążące strony. Naliczone i dochodzone przez stronę powodową żądania finansowe w postaci prowizyjnego wynagrodzenia umownego jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i kształtują obowiązki drugiej strony umowy (pożyczkobiorcy - pozwanego) w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, albowiem określone przez stronę powodową koszty nie mają jakiegokolwiek uzasadnienia i powiązana ekonomicznego
z poniesionymi rzeczywiście wydatkami. Podkreślenia wymaga, iż przepis art. 385 1 § 1 k.c. chroni konsumenta jako słabszego uczestnika obrotu w relacjach z przedsiębiorcą - profesjonalistą w danej dziedzinie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 2014 r., III CSK 204/13, opubl. baza prawna LEX nr 146608). W kontekście tak pojmowanych przesłanek oceny analizowanych postanowień umowy, nie można było nie dostrzec braku równowagi kontraktowej stron, skoro podmiot występujący jako pożyczkodawca,
a jednocześnie przedsiębiorca, narzucił podmiotowi oznaczonemu jako pożyczkobiorca,
a jednocześnie konsumentowi wszystkie warunki umowy, w tym także i te dotyczące kosztów udzielenia pożyczki oraz własnego wynagrodzenia. Z tym wszystkim łączy się również stan nieusprawiedliwionej dysproporcji praw i obowiązków stron, wynikających
z umowy, oczywiście na niekorzyść pozwanego, jeżeli wziąć pod uwagę to, do czego miał być zobowiązany w zamian za udzielenie mu pożyczki. Trudno mówić tu o ekwiwalentności świadczeń, albowiem dodatkowe opłaty zdecydowanie poza te granice wykraczają.

Podkreślenia wymaga fakt iż art. 36a z ustawą z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim nie zapewnia dowolności w kształtowaniu wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu aż do wysokości opłat maksymalnych. Ustawodawca restrykcyjnie ograniczył swobodę ustalania kosztów obciążających konsumenta wprowadzając opisane wzorem do wyliczenia pojęcie "maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu/pożyczki". W przypadku pożyczki w kwocie 9.000 złotych udzielonej na okres 36 miesięcy (1080 dni), pozaodsetkowe koszty kredytu wynosić mogły maksymalnie 9.000 złotych, a więc prowizja przewidziana w umowie stron nie przekraczała tej kwoty. Ustawodawca nie wskazał przesłanek, które mają wpływać na wysokość pozaodsetkowych kosztów. Jednakże koszty maksymalne, to nie są koszty standardowe, naliczane niejako automatycznie. Wysokość naliczanej prowizji musi się mieścić w granicach ustawowych i być uzasadniona okolicznościami konkretnego przypadku.

Zgodnie z ustawą z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1083 t.j.) pożyczkodawca ma prawo do pobierania od pożyczkobiorcy opłat za czynności administracyjne, jednakże Sąd stoi na stanowisku, że opłaty takie winny być ustalone na rozsądnym poziomie i nie mogą godzić w interesy konsumenta. Poszczególne czynności obsługowe o charakterze administracyjno - zarządzającym muszą być wycenione realnie, w oparciu o rzeczywiście ponoszone koszty. Warunek taki w realiach niniejszej sprawy w zakresie prowizji i wynagrodzenia za “Twój Pakiet” nie został spełniony (por. wyrok SA w Warszawie z 23 kwietnia 2013 r. VI ACa 1526/12, opubl. baza prawna LEX Nr 1331152). Jedynie opłata przygotowawcza (129 zł) została ustalona na poziomie, który może być usprawiedliwiony nadkładem pracy i kosztami materiałowymi związanymi z zawarciem umowy. Kwota ta jest adekwatna do prostych czynności związanych
z przygotowaniem i udzieleniem pożyczki przy korzystaniu z gotowego formularza.

Podsumowując: w ocenie Sądu, w przedmiotowej sprawie pożyczkodawca nadmiernie zawyżył prowizję, traktując ją jako dodatkowe źródło zarobkowania. Tym samym postanowienia umowy dotyczące prowizji z tytułu udzielenia pożyczki pozostają
w sprzeczności również z art. 359 § 2 1 i § 2 2 k.c., określających wysokość odsetek maksymalnych (dwukrotność wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie). Przygotowana umowa pożyczki przepis ten narusza, bowiem prowizja stanowi w istocie dodatkowy koszt pożyczki, oprócz określonych w umowie odsetek umownych, co sprawia, że w tej części umowa pozostaje w sprzeczności z prawem i zasadami współżycia społecznego (art. 58 k.c.). Należy wskazać, że przede wszystkim to same odsetki powinny stanowić wynagrodzenie za korzystanie z cudzych pieniędzy w przypadku umowy pożyczki zawartej z osobami fizycznymi. Choć nie ma ku temu normatywnych przeszkód, to jednak postanowienia umowne, wprowadzające wynagrodzenie za udzielenie pożyczki nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych. Samo zwykłe zestawienie kwoty pożyczki i prowizji pozwala na konstatację, że w istocie mamy do czynienia
z niedozwoloną próbą ominięcia przepisów o odsetkach maksymalnych.

Analogiczne uwagi należało odnieść do usługi 'Twój Pakiet”. Pozwany wprawdzie nie udowodnił, że możliwość skorzystania z tej usługi nie była fakultatywna i pożyczka nie zostałaby udzielona bez wykupienia tej opcji. Jednak cena za powyższą usługę pozostaje w rażącej dysproporcji do korzyści, które otrzymywał konsument. Usługa umożliwiała bowiem w całym okresie kredytowania: a) jednorazowe, bezpłatne odroczenie dwóch kolejnych terminów płatności rat albo b) bezpłatne obniżenie o 50% maksymalnie czterech kolejnych rat. Odroczone lub obniżone raty musiały jednak zostać spłacone w dodatkowym okresie kredytowania. Niekorzystne dla konsumenta warunki tej usługi wyraźnie widać, jeśli zestawi się wysokość wynagrodzenia za nią z maksymalnymi odsetkami za opóźnienie, które byłby zobowiązany ponieść pożyczkobiorca w przypadku niezapłacenia raty w terminie

Zgodnie z art. 358 1 § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki
w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie (art. 358 1 § 2 k.c.). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Kwota, którą Pozwana była zobowiązana zwrócić obejmującą kwotę pożyczki i odsetki kapitałowe, będące wynagrodzeniem za korzystanie z pieniędzy pożyczkodawcy, stanowią niewątpliwie świadczenie główne, a więc takie, które jest zasadniczym przedmiotem zobowiązania i wyznacza jego cel. Świadczenie to zostało przy tym określone w sposób niebudzący wątpliwości dla rozsądnego konsumenta zawierającego umowę. Prowizja natomiast co do zasady powinna obejmować koszt udzielenia pożyczki, z kolei płatna usługa dodatkowa przyznawać konsumentowi określone uprawnienia w zamian za wynagrodzenie. Świadczenia te z natury swojej nie powinny stanowić świadczenia głównego, jednakże na skutek praktyki Powoda, który zawyżając koszty prowizji i dodatkowych usług usiłuje obejść przepisy o odsetkach maksymalnych, zaczęły one pełnić rolę niemal taką samą jak odsetki kapitałowe. Jednakże, nawet gdyby potraktować powyższe postanowienia jako określających główne świadczenia stron, to ich nieważność wynikałaby z ich sprzeczności z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 2 k.c.).

W przypadku stwierdzenia nieważności niektórych postanowień umownych zostają one wyeliminowane z umowy, a strony są związane nią w pozostałym zakresie. Rolą sądu nie jest samodzielne niwelowanie nierówności stron do poziomu warunków uczciwych poprzez miarkowanie wynagrodzenia prowizyjnego i związanego z dodatkowymi usługami do wysokości akceptowalnej z punktu widzenia dobrych obyczajów. Przyjmuje się, że
w świetle art. 385 ( 1 )§ 1 i 2 k.c. ingerencja sądu w treść stosunku umownego łączącego strony ma charakter negatywny i powinna uwzględniać fakt, że art. 385 § 2 k.c. wyklucza odwołanie się do art. 56 k.c. jako instrumentu uzupełnienia treści stosunku umownego. Taka interpretacja powyższych przepisów ma oparcie w orzecznictwie TSUE, który wielokrotnie wskazywał, że do sądu krajowego należy wyłącznie i jedynie wykluczenie stosowania nieuczciwego warunku umownego, tak aby nie mógł on wywoływać wiążącego skutku wobec konsumenta, przy czym sąd ów nie jest uprawniony do zmiany treści tego warunku (wyrok z dnia 14 czerwca 2012 r., Banco Español de Crédito, C 618/10).

W związku z powyższym Pozwanego nie wiążą postanowienia umowne, dotyczące obowiązku zwrotu pożyczkodawcy prowizji i wynagrodzenia za usługę „Twój Pakiet”, obowiązany jest jednak do zwrotu kwoty udzielonej pożyczki z odsetkami umownymi, na warunkach określonych w umowie pożyczki, to jest w 36 ratach miesięcznych (pierwsza rata płatna dnia 6 marca 2020 roku, ostatnia płatna 6 lutego 2023 roku). Pozwany powinien zatem z tytułu powyższej umowy spłacić łącznie 10.584,37 złotych, w tym:

- 9 000 zł tytułem kwoty pożyczki,

- 129 zł tytułem opłaty przygotowawczej,

- 1 455,37 zł tytułem odsetek (przyjmując ich wysokość zastrzeżoną w umowie).

Rata pożyczki wynosiłaby 294,01 złotych, wg. obliczenia:

Lp.

zadłużenie

rata

część kapitałowa

część odsetkowa

1

9 129,00

294,01

218,92

75,09

2

8 910,08

294,01

220,72

73,29

3

8 689,35

294,01

222,54

71,47

4

8 466,81

294,01

224,37

69,64

5

8 242,44

294,01

226,22

67,79

6

8 016,22

294,01

228,08

65,93

7

7 788,15

294,01

229,95

64,06

8

7 558,19

294,01

231,84

62,17

9

7 326,35

294,01

233,75

60,26

10

7 092,60

294,01

235,67

58,34

11

6 856,92

294,01

237,61

56,40

12

6 619,31

294,01

239,57

54,44

13

6 379,75

294,01

241,54

52,47

14

6 138,21

294,01

243,52

50,49

15

5 894,69

294,01

245,53

48,48

16

5 649,16

294,01

247,55

46,46

17

5 401,61

294,01

249,58

44,43

18

5 152,03

294,01

251,63

42,38

19

4 900,40

294,01

253,70

40,31

20

4 646,69

294,01

255,79

38,22

21

4 390,90

294,01

257,90

36,12

22

4 133,01

294,01

260,02

33,99

23

3 872,99

294,01

262,15

31,86

24

3 610,83

294,01

264,31

29,70

25

3 346,52

294,01

266,49

27,53

26

3 080,04

294,01

268,68

25,33

27

2 811,36

294,01

270,89

23,12

28

2 540,47

294,01

273,11

20,90

29

2 267,36

294,01

275,36

18,65

30

1 992,00

294,01

277,63

16,38

31

1 714,37

294,01

279,91

14,10

32

1 434,46

294,01

282,21

11,80

33

1 152,25

294,01

284,53

9,48

34

867,72

294,01

286,87

7,14

35

580,84

294,01

289,23

4,78

36

291,61

294,01

291,61

2,40

suma:

10 584,37

9 129,00

1 455,37

Powyższe prowadzi do wniosku, że na dzień sporządzenia pisma stanowiącego wypowiedzenie umowy pożyczki, tj. 9 sierpnia 2021 roku, Pozwany powinien spłacić 18 rat pożyczki w łącznej kwocie 5 292,18 zł. Tymczasem do czasu wytoczenia powództwa
w listopadzie 2021 roku Pozwany wpłacił kwotę 9 263,38 zł (powyższą kwotę Sąd ustalił na podstawie działań arytmetycznych, odejmując całkowitą kwotę do spłaty kreśloną
w umowie – 20.880 zł z kwotą widniejącą w wezwaniu do zapłaty jako pozostała kwota do spłaty – 11.616,62 zł), a następnie kwotę 250 zł po dokonanym wezwaniu co wynika wprost z uzasadnienia pozwu. Oznacza, że nie tylko spłacił pożyczkę przed terminem, ale nawet wpłacił kwotę wyższą niż należna. Tym samym, ani w dacie wezwania ostatecznego do zapłaty, ani w dacie sporządzenia wypowiedzenia umowy, nie zostały spełnione warunki do jej wypowiedzenia. Dlatego oświadczenie z 9 sierpnia 2021 roku o wypowiedzeniu przedmiotowej umowy nie mogło wywołać skutków prawnych.

W konsekwencji stwierdzić należy, że weksel, przedłożony w sprawie, został wypełniony niezgodnie z deklaracją wekslową. W chwili jego wypełnienia, tj. 7 września 2021 roku, Pozwany nie pozostawał w opóźnieniu w spłacie pełnej raty powyżej 30 dni (przy uwzględnieniu ich wysokości po 294,01 zł, a więc po odrzuceniu kwoty prowizji i wynagrodzenia za usługę „Twój Pakiet”, wynikających z niedozwolonych klauzul umownych). Co więcej, deklarację wekslową należy uznać za nieważną w zakresie, w jakim upoważnia Powódkę do wypełnienia weksla na „sumę odpowiadającą zadłużeniu wobec pożyczkodawcy”. Strona umowy nie może zapewnić sobie za pomocą wypełnienia weksla in blanco możliwości domagania się kwoty, która na gruncie stosunku podstawowego nie jest jeszcze wymagalna, gdyż sprzeciwia się to naturze gwarancyjnego charakteru zabezpieczenia wekslowego. Tymczasem Powódka w deklaracji nie powiązała uprawnienia do wypełnienia weksla z upływem terminu wypowiedzenia, który dopiero skutkowałby postawieniem wszystkich rat w stan wymagalności. Żądanie wykupienia weksla zawarte zostało w tym samym piśmie, które zawierało oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, zatem jego wypełnienie nastąpiło jeszcze przed dotarciem oświadczenia do adresatki i na długo przed upływem 30 dniowego terminu wypowiedzenia liczonego od dnia doręczenia pisma. Tego rodzaju postanowienie niewątpliwie kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interes, a jako takie nie może wywoływać skutków prawnych.

Podsumowując: weksel in blanco nie został uzupełniony zgodnie z deklaracją wekslową, a zobowiązanie ze stosunku podstawowego zostało wykonane w całości przez Pozwanego. Z tych przyczyn powództwo, jako bezzasadne, podlegało oddaleniu w całości.