Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 29 czerwca 2022 r. w Bydgoszczy na rozprawie

sprawyz powództwa L. B.

przeciwko F. Spółdzielni Mieszkaniowej w B.

o uchylenie uchwały

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 377 złotych (trzysta siedemdziesiąt siedem) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 704/21

UZASADNIENIE

Powód, L. B., wniósł pozew przeciwko pozwanej, F. Spółdzielni Mieszkaniowej w B., w którym domagał się uchylenia Uchwały nr 10/4/2021 z dnia 27 kwietnia 2021 r. Rady Nadzorczej F. Spółdzielni Mieszkaniowej w B..

W uzasadnieniu wskazano, że skarżona uchwała pozostaje w sprzeczności z art. 32 Konstytucji RP, postanowieniami art. 49 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze oraz z postanowieniami Statutu F., konkretnie § 102 pkt 1 ppkt 10. W ocenie powoda, żaden z wyżej wymienionych aktów nie ogranicza katalogu osób uprawnionych do kandydowania na stanowiska członku zarządu, a przedmiotowa uchwała rażąco dyskryminuje osoby spoza grona pracowników F.. Podkreślono, iż skarżona uchwała godzi w dobre obyczaje oraz interesy spółdzielni. Zdaniem powoda, celem uchwały jest pokrzywdzenie członka spółdzielni, ponieważ uchwalony przez Radę Nadzorczą F. tryb wybierania członków zarządu z góry ogranicza możliwość wyboru spośród wąskiej grupy kandydatów.

W odpowiedzi na pozew, pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu przyznano, że powód jest członkiem pozwanej spółdzielni. Jednakże strona pozwana zwróciła uwagę, iż podstawa prawna, na jakiej powód opiera swoje żądanie, odnosi się do uchwał Walnego Zgromadzenia i nie jest co do zasady przewidziana dla podważania uchwał innego organu spółdzielczego. Pozwana wskazała, że członek spółdzielni może żądać przede wszystkich uchylenia uchwał walnego zgromadzenia (według art. 42 § 3 i 4 ustawy Prawo spółdzielcze) i uchwał rady nadzorczej we wskazanych przypadkach (według art. 24 § 6 pkt 2 i art. 198 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze). Wyjaśniono, że w innych wypadkach członek spółdzielni może kwestionował uchwałę rady nadzorczej lub zarządu na ogólnych zasadach. Z uwagi na powyższe, w ocenie pozwanej, powództwo nie zasługuje na uwzględnienie. Jednakże z ostrożności procesowej pozwana wskazała, iż uchwalony przez nią Regulamin Rady Nadzorczej F. w § 13 zawiera regulację prawną, dotyczącą trybu postępowania przy wyborze członków Zarządu Spółdzielni. Wyjaśniono, że zgodnie z regulaminem Rady Nadzorczej i uchwałą Rady Nadzorczej, postanowiła ona przeprowadzić dobór kandydata na stanowisko członka zarządu, poprzez przeprowadzenie konkursu w formie rekrutacji wewnętrznej, tj. spośród pracowników spółdzielni. Ponadto zaznaczono, iż w samej uchwale zawarto szczegółowe warunki i wymogi konkursowe. W ocenie pozwanej, powód nadużywa prawa i narusza zasady współżycia społecznego.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód jest członkiem pozwanej F. Spółdzielni Mieszkaniowej w B..

/okoliczność bezsporna/

Zgodnie z § 13 ust. 1 Regulaminu Rady Nadzorczej F. Spółdzielni Mieszkaniowej, Rada Nadzorcza wybiera członków Zarządu Spółdzielni, w tym Prezesa i jego zastępców. Wyboru dokonuje się w głosowaniu tajnym z nieograniczonej liczby kandydatów.

W myśl § 13 ust. 5, dobór kandydatów na członka Zarządu może być poprzedzony konkursem. Rada nadzorcza ogłaszając konkurs określa tryb i sposób jego ogłoszenia i przeprowadzenia oraz warunki jakie winni spełniać kandydaci. Zgodnie z ust. 6 niniejszego paragrafu, po zgłoszeniu kandydatur, przewodniczący ustala ostateczną listę kandydatów w porządku alfabetycznym i zarządza wybranie komisji skrutacyjnej dla przeprowadzenia wyborów, która to komisja przygotowuje karty wyborcze.

Do Zarządu wybrani zostają kandydaci, którzy uzyskali bezwzględną większość oddanych głosów (50% + 1 głos). Jeżeli w wyniku wyborów nie zostały obsadzone wszystkie miejsca w składzie Zarządu, Rada Nadzorcza ogłasza ponowny nabór kandydatów i zarządza ponowne wybory (§ 14 ust. 5 regulaminu).

/dowody: odpis Regulaminu Rady Nadzorczej F. Spółdzielni Mieszkaniowej – k. 23-25 akt, Statut F. Spółdzielni Mieszkaniowej 2018 – k. 26 akt/

Uchwałą Nr 10/4/2021 Rady Nadzorczej F. Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 27 kwietnia 2021 r. postanowiono przeprowadzić dobór kandydata na Członka Zarządu Spółdzielni przez przeprowadzenie konkursu i ustanowienie sposobu jego ogłoszenia.

W § 1 ust. 1 uchwały wskazano, że konkurs na Członka Zarządu Zastępcy Prezesa Zarządu – Zastępcy Dyrektora ds. (...) Zasobami Mieszkaniowymi zostanie przeprowadzony wśród pracowników F. Spółdzielni Mieszkaniowej (rekrutacja wewnętrzna), a ogłoszenie o konkursie zostanie rozpowszechnione wśród pracowników Spółdzielni w sposób zwyczajowo przyjęty.

W uchwale sprecyzowano także warunki przystąpienia do konkursu, w których wskazano: zatrudnienie na umowę o pracę na czas nieokreślony, co najmniej 5-letni staż pracy w F. oraz posiadanie wyższego wykształcenia. Nadto wskazano, że od kandydatów oczekuje się: umiejętności (...), umiejętności kierowania zespołem i zarządzania zasobami ludzkimi oraz komunikatywności, rzetelności i umiejętności podejmowania decyzji. Określono również elementy, które winno zawierać pisemne zgłoszenie kandydatów (§ 1 ust. 3 i 4 uchwały).

W § 1 ust. 5 zaznaczono, że zgłoszenia nie spełniające wymagań kwalifikacyjnych, bez kompletu dokumentów oraz złożone po upływie zakreślonego terminu podlegają odrzuceniu.

/dowód: odpis uchwały Nr 10/4/2021 Rady Nadzorczej F. Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 27 kwietnia 2021 r. – k. 5 akt/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wskazanych w stanie faktycznym dokumentów złożonych przez strony w toku postępowania.

Sąd uznał za wiarygodne oraz przydatne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy dokumenty zebrane w aktach sprawy albowiem zostały one sporządzone we właściwej formie, przewidzianej dla danego typu dokumentów. Ponadto autentyczność tych dokumentów nie budziła wątpliwości Sądu ani stron postępowania.

Pozostała dokumentacja, która została dołączona przez pozwanego do odpowiedzi na pozew, nie wnosiła niczego istotnego do sprawy oraz nie była przydatna dla stwierdzenia okoliczności faktycznych istotnych dla niniejszej sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na mocy art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych w zakresie nieuregulowanym tą ustawą stosuje się przepisy ustawy z 16 września 1982 r. - Prawo Spółdzielcze, które przewidują możliwość zaskarżenia uchwał organów spółdzielni: walnego zgromadzenia i rady nadzorczej. Przepis art. 42 Prawa spółdzielczego reguluje sposób zaskarżenia uchwał walnego zgromadzenia spółdzielni poprzez powództwo o uchylenie uchwały lub o stwierdzenie jej nieważności. Ustawa nie uzależnia uprawnienia do zaskarżenia uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni od jej przedmiotu. Odmiennie ustawodawca przyjął, regulując dopuszczalność wystąpienia do sądu z żądaniem uchylenia uchwały rady nadzorczej - możliwość taką uzależnił bowiem od przedmiotu uchwały i dopuścił ją tylko w wyraźnie wskazanych przypadkach (art. 24 § 6 i art. 198 Prawa spółdzielczego, w odniesieniu do wykluczenia bądź wykreślenia członka ze spółdzielni). W przypadku uchwał regulujących inną materię członek spółdzielni może kwestionować uchwałę rady nadzorczej, ale jedynie na ogólnych zasadach prawa cywilnego - wytaczając powództwo o świadczenie, żądając ustalenia nieważności (art. 58 k.c. i art. 189 k.p.c.) albo nieistnienia (art. 189 k.p.c.) uchwały rady nadzorczej spółdzielni (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 marca 2010 r. VCSK 260/09 publ. Biul. SN 2010 nr 4, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10 czerwca 2013 r. I ACa 1198/12 oraz R. Dziczek, Spółdzielnie mieszkaniowe. Komentarz, Warszawa 2007, s. 146).

Zgodnie z art. 24 § 6 pkt 2 ustawy Prawo spółdzielcze, członek spółdzielni ma prawo zaskarżyć uchwałę rady nadzorczej do sądu w terminie sześciu tygodni od dnia doręczenia, jeżeli organem właściwym w sprawie wykluczenia albo wykreślenia członka ze spółdzielni jest, zgodnie z postanowieniami statutu, rada nadzorcza. Z kolei według art. 198 § 2 wskazanej ustawy, członek może dochodzić w drodze sądowej uchylenia uchwały rady spółdzielni o wykluczeniu lub wykreśleniu bez wyczerpania postępowania wewnątrzspółdzielczego. W takim wypadku zaskarżeniu przez członka podlega uchwała rady spółdzielni, a termin do wniesienia powództwa o uchylenie tej uchwały wynosi sześć tygodni i liczy się od dnia doręczenia członkowi zawiadomienia o wykluczeniu albo wykreśleniu wraz z uzasadnieniem. Niniejsze przepisy odnoszą się zatem do wykluczonego (wykreślonego) przez radę nadzorczą członka spółdzielni i jego uprawnień do możliwości wniesienia odwołania, do walnego zgromadzenia albo zaskarżenia uchwały do sądu.

Powód z kolei domagał się uchylenia uchwały rady nadzorczej spółdzielni w sprawie trybu doboru kandydata na członka Zarządu, sposobu ogłoszenia i przeprowadzenia konkursu na stanowisko Zastępcy Prezesa Zarządu – Zastępcy Dyrektora ds. (...) Zasobami Mieszkaniowymi. Wskazać należy, że członkowie spółdzielni mają zasadniczo ograniczone możliwości zaskarżenia uchwały rady nadzorczej, a wskazane wyżej wyjątki od tej zasady (przewidziane w art. 24 § 6 pkt 2 i art. 198 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze) nie zachodzą w rozpoznawanej sprawie. Z tej przyczyny powód nie mógł skutecznie domagać się w niniejszym procesie uchylenia Uchwały nr 10/4/2021 z dnia 27 kwietnia 2021 r. Rady Nadzorczej F. Spółdzielni Mieszkaniowej w B.. Wobec powyższego, tak sformułowane żądanie uchylenia uchwały nie zasługiwało na uwzględnienie z tej przyczyny, że przedmiot zaskarżonej uchwały nie pokrywał się z ustawowymi przypadkami, które ustawa – Prawo spółdzielcze podporządkowała możliwości zaskarżenia. Jedynie w sytuacji ewentualnego innego żądania, związanego z ustaleniem na podstawie art. 189 k.p.c. dopuszczalne jest kwestionowanie uchwał organów spółdzielni na zasadach ogólnych.

Z powyższych względów pozew, jako pozbawiony uzasadnionych podstaw formalnych, Sąd oddalił (punkt 1 wyroku). Z tego też względu Sąd nie badał merytorycznych przesłanek podjętej uchwały, jej treści i zarzutów w tym zakresie powoda.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 i 99 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, w związku z przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, obciążając przegrywającego powoda równowartością poniesionego przez pozwaną wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika w stawce minimalnej, w sprawach o uchylenie uchwały organu spółdzielni – 360 zł, powiększonego o opłatę skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.