Pełny tekst orzeczenia

0.1W Y R O K

0.2W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lipca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny - Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Hanna Bartkowiak

Protokolant: staż. Angelika Kubiaczyk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Wojciecha Kiszki

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 21 lipca 2022 r.

sprawy P. W.

oskarżonego z art. 178a § 1 i 4 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Lesznie

z dnia 3 lutego 2022 r., sygn. akt II K 523/20

1.  Na podstawie art. 439 § 1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 5 kpk uchyla zaskarżony wyrok i postępowanie karne w sprawie umarza.

2.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz r.pr. J. M. kwotę 516,60 zł (w tym VAT) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej obrony udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

3.  Kosztami procesu w sprawie obciąża Skarb Państwa.

Hanna Bartkowiak

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 462/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Lesznie z dnia 3 lutego 2022 r., sygn. akt II K 523/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

P. W.

Oskarżony zmarł w dniu 17 czerwca 2022 r.

Odpis skrócony aktu zgonu wydany przez Urząd Stanu Cywilnego Urzędu Miasta P. nr (...)

195

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Odpis skrócony aktu zgonu P. W.

Uzyskany w toku postepowania odwoławczego dokument potwierdzający zgon oskarżonego został sporządzony przez organ upoważniony do jego wydania. Brak jakichkolwiek podstaw do podważania wynikających z niego okoliczności.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Bezpodstawne przyjęcie, że skazany dopuścił się zarzuconego przestępstwa, podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do takiego uznania, a wręcz wskazuje, że oskarżony dopuścił się jedynie wykroczenia określonego w art. 87 § 1 kw.

Niewspółmierność wymierzonej kary pozbawienia wolności i orzeczonych środków karnych w stosunku do stopnia zawinienia, charakteru czynu oraz okoliczności jego popełnienia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wobec zaistnienia bezwzględnej przesłanki odwoławczej opisanej w art. 439 § 1 pkt 9 kpk konieczne stało się uchylenie zaskarżonego orzeczenia niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia. Ta przesłanka odwoławcza - śmierć oskarżonego stanowi bowiem bezwzględną przeszkodę procesową uniemożliwiającą prowadzenie postępowania karnego z uwagi na brak osoby odpowiedzialnej za czyn będący przedmiotem procesu. Dlatego też zgodnie z art. 17 § 1 pkt 5 kpk należało umorzyć postępowanie karne przeciwko P. W.. Dodać należy, że umorzenie postępowania w razie śmierci oskarżonego następuje w każdym stadium, także po wydaniu wyroku przez Sąd I instancji, a przed jego uprawomocnieniem się.

Z uwagi na powyższą sytuację procesową, Sad Okręgowy nie mógł rozpoznać wniesionego przez obrońcę środka zaskarżenia i ustosunkować się do treści podniesionych przez niego zarzutów dotyczących oceny dowodów i ustaleń faktycznych co do prowadzenia skutera w stanie nietrzeźwości oraz rażącej niewspółmierności orzeczonej kary, gdyż śmierć oskarżonego nastąpiła gdy sprawa karna pozostawała niezakończona, na etapie apelacyjnym, przed rozpoznaniem wniesionego środka odwoławczego.

Wniosek

Zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego skazanego poprzez przypisanie oskarżonemu popełnienia wykroczenia określonego w art. 87 § 1 kw, ewentualnie w przypadku nie uznania zmiany kwalifikacji prawnej czynu oskarżonego zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie orzeczonej kary oraz środków karnych poprzez ich zmniejszenie do granic najniższego ustawowego zagrożenia, ewentualnie uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji celem uzupełnienia materiału dowodowego o dowód z wizji lokalnej miejsca zdarzenia dla umożliwienia właściwej oceny zeznań świadka T. W..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak możliwości odniesienia się do zarzutów z zakresu obrazy prawa procesowego i następczych błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku z uwagi na zaistnienie bezwzględnej przesłanki odwoławczej. Zaskarżony przez obrońcę wyrok został uchylony, ale nie z powodu uwzględnienia podniesionych zarzutów tylko z uwagi na zaistniałą w sprawie bezwzględną przesłankę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 5 kpk.

I sprawa zakończyła się umorzeniem postępowania w sprawie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Oskarżony P. W. zmarł dnia 17 czerwca 2022 r.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

W toku postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy powziął z urzędu wiadomość, że oskarżony P. W. zmarł w dniu 17 czerwca 2022 r. Uzyskany do akt sprawy odpis skrócony aktu zgonu potwierdził tą informację. Okoliczność ta stanowi bezwzględną przesłankę odwoławczą, o której mowa w art. 439 § 1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 5 kpk powodującą konieczność uchylenia zaskarżonego orzeczenia i umorzenia postępowania karnego niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia. W konsekwencji Sąd odwoławczy był zobowiązany do wydania orzeczenia kończącego proces kierując się tą okolicznością z art. 439 § 1 pkt 9 kpk.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Wyrok Sądu I instancji został uchylony i umorzono postępowanie w sprawie.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

W niniejszej sprawie z uwagi na śmierć oskarżonego P. W. w dniu 17 czerwca 2022 r. spełniona została bezwzględna przesłanka odwoławcza, o której mowa w art. 439 § 1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 5 kpk nakazująca uchylenie zaskarżonego orzeczenia i umorzenie postępowania w sprawie niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia. W takiej sytuacji Sąd Okręgowy był zobowiązany do wydania orzeczenia o takiej treści.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Zgodnie z art. 616 § 1 pkt 1 kpk do kosztów procesu należą koszty sądowe, którymi są m.in. wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania (art. 616 § 2 pkt 2 kpk). Jednym z wydatków Skarbu Państwa, na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 kpk są wypłaty dokonane z tytułu nieopłaconej przez strony pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokatów lub radców prawnych.

Obrońca z urzędu oskarżonego P. W. wniósł w środku odwoławczym o zasądzenie od Skarbu Państwa zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym. Obrońca podtrzymał wspomniany wniosek na posiedzeniu wyznaczonym w przedmiocie rozważenia umorzenia postępowania z powodu bezwzględnej przesłanki odwoławczej, na który będąc zawiadomionym stawił się. Przytoczone powyżej przepisy stanowią podstawę prawną orzeczenia uwzględniającego wniosek o koszty obrony z urzędu co do zasady. Wysokość wynagrodzenia za obronę dla radcy prawnego została zaś ustalona w oparciu o § 2 pkt 1, § 4 ust. 1 i 3, § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 68). Jest to kwota 516,60 zł (w tym podatek VAT).

3.

Mając na względzie treść art. 632 pkt 2 kpk, zgodnie z którym jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, w razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania koszty procesu ponosi w sprawach z oskarżenia publicznego Skarb Państwa (z wyjątkiem należności z tytułu udziału adwokata lub radcy prawnego w charakterze pełnomocnika pokrzywdzonego, oskarżyciela posiłkowego albo innej osoby), Sąd odwoławczy kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak