Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt:I C 473/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Andrzej Kieć

Protokolant:

Sandra Bień

po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2022 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa B. P. (1)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz powódki B. P. (1) kwotę 63 700 (sześćdziesiąt trzy tysiące siedemset) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 lipca 2019 roku do dnia zapłaty;

2.  ustala odpowiedzialność pozwanej na przyszłość w stosunku do powódki za skutki wypadku z dnia 12 lipca 2017 roku;

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

4.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 6 311,34 (sześć tysięcy trzysta jedenaście i 34/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

5.  zwrócić powódce kwotę 1 395,59 (jeden tysiąc trzysta dziewięćdziesiąt pięć i 59/100) złotych tytułem niewykorzystanych zaliczek.

SSO Andrzej Kieć

Sygn. akt I C 473/19

UZASADNIENIE

Powódka B. P. (1) wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w S. kwoty 83.700,00 zł tytułem zadośćuczynienia za skutki wypadku drogowego z dnia 12 lipca 2017 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie od dnia 26 kwietnia 2019 roku do dnia zapłaty, o ustalenie odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość w stosunku do powódki w związku z konsekwencjami uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia oraz związanymi z tym kosztami mogącymi powstać w przyszłości a pozostającymi w adekwatnym związku przyczynowym z przedmiotowym zdarzeniem, a także o zasądzenie na rzecz powódki od pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w dniu 12 lipca 2017 roku w Z. miał miejsce wypadek komunikacyjny, którego sprawca ubezpieczony był u pozwanej spółki. Na skutek wypadku B. P. (1) doznała licznych obrażeń ciała. Przebywała przez okres trzech tygodni w (...) (...) w J., gdzie korzystała również z konsultacji psychologicznej. Powódka przez pierwsze miesiące po wypadku poruszała się na wózku, następnie chodziła na krótkich dystansach, wymagała pomocy rodziców we wszystkich czynnościach życia codziennego. Doznane obrażenia ciała skutkowały dolegliwościami natury fizycznej, bólem, jak również cierpieniem psychicznym.

Powódka podniosła, że pozwana przyznała jej w dniu 5 lipca 2017 roku część należnego jej roszczenia tj. kwotę 26.300 zł tytułem zadośćuczynienia, natomiast w procesie karnym na rzecz powódki zasądzono kwotę 10.000 zł tytułem nawiązki. Powódka domaga się łącznie kwoty 120.000 zł tytułem zadośćuczynienia, tym samym uzasadnione w jej ocenie jest żądanie pozostałej kwoty zadośćuczynienia za ból, cierpienia fizyczne i trwały uszczerbek na zdrowiu w kwocie 83.700 zł. Powódka zaznaczyła, że pomimo wezwania do dobrowolnej zapłaty pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania i zadośćuczynienia.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów procesu .

Pozwana przyznała, że w dniu 12 lipca 2017 roku miało miejsce zdarzenie opisane przez powódkę, sprawca zdarzenia ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanej, a także, że pozwana przyznała powódce kwotę 26.300 zł tytułem zadośćuczynienia. Pozwana zaznaczyła jednocześnie, że przyjęła, iż powódka przyczyniła się do szkody w 20% albowiem wtargnęła na jezdnię.

Pozwana, odnosząc się do żądania powódki w zakresie zadośćuczynienia za krzywdę, podniosła, że jest ono wygórowane; nie ostało wykazane, aby na skutek przedmiotowego zdarzenia powódka doznała rozstroju zdrowia, który spowodował zakłócenie funkcji jej organizmu ponad ustalenia poczynione przez pozwaną i który potwierdzałby zasadność wypłaty na jego rzecz zadośćuczynienia za krzywdę w kwocie wyższej niż dotychczas wypłacona. Ponadto pozwana zaoponowała wnioskowi powódki o ustalenie odpowiedzialności pozwanej na przyszłość za skutki zdarzenia z dnia 12 lipca 2017 roku. Pozwana wskazała, że brak ku temu podstaw, albowiem ujawniły się już wszystkie następstwa tego zdarzenia. Odnosząc się z kolei do roszczenia powódki w zakresie odsetek, pozwana powołując się na orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 22 sierpnia 2012r., sygn. akt I ACa 693/11, wskazał, że wymagalność roszczenia z tytułu zadośćuczynienia powstaje z chwilą wyrokowania, niezależnie od tego czy obowiązany był wcześniej wzywany przez poszkodowanego.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 12 lipca 2017 roku w Z. miał miejsce wypadek komunikacyjny, którego sprawcą był P. M. poruszający się pojazdem o nr rejestracyjnym (...). Sprawca wypadku ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej w pozwanej spółce.

(okoliczności bezsporne)

Do wypadku doszło w czasie przechodzenia przez powódkę przez jezdnię na pasach. Przejście było oznakowane, był słoneczny dzień. Kierowca samochodu, który spowodował wypadek nie zachował należytej ostrożności. Powódka nie przyczyniła się do wypadku.

Na skutek wypadku B. P. (1) została przewieziona do szpitala w Z., skąd została wypisana kolejnego dnia. U powódki stwierdzono złamanie trzonu kości ramiennej lewej, wstrząśnienie mózgu, uraz miednicy. Po diagnostyce powódka została przewieziona do szpitala w C. gdzie była hospitalizowana od 13 do 18 lipca 2017 roku. Wykonano wówczas u powódki leczenie operacyjne złamania trzonu kości ramiennej lewej, dokonując stabilizacji dwoma grotami Kirschnera śródszpikowo oraz ramię unieruchomiono ortezą. Następnie powódka była rehabilitowana w okresie od 17 października do 10 listopada 2017 roku w (...) w J. gdzie korzystała również z konsultacji psychologicznej z uwagi na zespół pourazowy związany w wypadkiem.

Do listopada 2017 roku powódka poruszała się na wózku inwalidzkim, wymagała pomocy rodziców przy codziennych czynnościach takich jak jedzenie, mycie się czy ubieranie. Po zdarzeniu musiała się uczyć samodzielnie chodzić.

W związku z wypadkiem powódka odbywała rehabilitację. W wyniku rehabilitacji nie uzyskano poprawy zakresu ruchomości łokcia. U powódki stwierdzono przykurcz stawu. Leczenie rehabilitacyjne powódki w Z. trwało od 16 stycznia 2018 roku do 27 sierpnia 2019 roku. W kwietniu 2018 roku powódce usunięto groty Kirschnera z kości ramiennej lewej oraz wykonano redresję stawu łokciowego lewego jego pełną ruchomość. Po tym czasie powódka kontynuowała rehabilitację w K. do 26 lutego 2020 roku. Powódka odczuwała nasilone dolegliwości bólowe związane ze złamaniem ramienia i miednicy w pierwszych 5-6 tygodniach po urazie. Skutki wypadku odczuwa nadal.

Powódka nie rokuje poprawy stanu zdrowia, ograniczenia ruchomości w zakresie stawu łokciowego lewego są utrwalone, po złamaniu kości krzyżowej i uszkodzeniu stawów krzyżowo-biodrowych występują u niej przewlekłe dolegliwości bólowe. Powódka nadal jest leczona neurologicznie w Przychodni (...) w Z.. Wymaga dalszego leczenia.

Na skutek wypadku powódka doznała 25 % trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Powódka w chwili wypadku miała 16 lat. Po wypadku musiała przerwać naukę w liceum, uczyła się w trybie nauczania indywidualnego. Przed wypadkiem powódka uczęszczała do liceum plastycznego, gdzie odnosiła sukcesy i była nagradzana, chciała studiować na (...) w K., jednak z uwagi na odczuwane obecnie bóle kręgosłupa musiała zrezygnować ze swoich planów. Obecnie studiuje filologię włoską. Po wypadku kontakty powódki z koleżankami się urwały, rówieśnicy odsunęli się od niej. Powódka cierpiała na zaburzenia depresyjne. Występowały u niej zaburzenia stresowe pourazowe. Wypadek negatywnie wpływał na jej sferę psychiczną Ma obecnie problemy z podnoszeniem i dźwiganiem. Zaprzestała jeżdżenia na rowerze i tańca.

(dowód: zaświadczenie z 19.07.2019r, , dokumentacja medyczna k. 11-15, 19-35, 115-118, 123-126, 129-151, zeznania świadków: E. P. k. 66-68, e-protokół k.70, P. P. k. 307-308, T. P. k. 308- 309, zeznania powódki B. P. (1) k. 309-311 – e –protokół k.31`3, opinia biegłego z zakresu chirurgii, ortopedii i traumatologii M. Ś. k. 334-335)

Orzeczeniem z dnia 15 kwietnia 2019 roku Sąd Rejonowy w Zabrzu w sprawie o sygn. akt II K 170/18 uznał P. M. za winnego spowodowania wypadku z dnia 12 lipca 2017 roku i skazał go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, zawieszając warunkowo karę na okres próby wynoszący 2 lata. Tym samym orzeczeniem Sąd orzekł wobec sprawcy środek kompensacyjny w postaci nawiązki na rzecz B. P. (1) w kwocie 10.000 zł. Powyższe orzeczenie zostało utrzymane wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 17 października 2019 roku w sprawie o sygn. akt VI Ka 582/19. Sprawca wypadku wypłacił na rzecz powódki zasądzoną kwotę nawiązki

We wskazanej wyżej sprawie, sąd zasięgał opinii biegłego w zakresie techniki motoryzacyjnej, ruchu drogowego i rekonstrukcji wypadków drogowych; biegły inż. M. D. stwierdził, iż sytuację wypadkową wytworzył kierujący samochodem P. M., który nieprawidłowo obserwował przedpole jazdy i nie zachował szczególnej ostrożności przed wyznaczonym przejściem dla pieszych. Sąd w sprawie tej zasięgał również opinii biegłych z zakresu psychiatrii i psychologii: biegli w opinii z 17.12.2018r. rozpoznali u pokrzywdzonej zaburzenia stresowe pourazowe, wskazali też, że pokrzywdzona doznała w sferze zdrowia psychicznego znacznego uszczerbku na zdrowiu.

. (dowód: akta Sądu Rejonowego z dnia 15 kwietnia 2019r. sygn. akt 170/18, a w nich SR z 15.04.2019r, opinia biegłego w zakresie techniki motoryzacyjnej, ruchu drogowego i rekonstrukcji wypadków drogowych inż. M. D. oraz opinia psychiatryczno-psychologiczna, zeznania powódki B. P. (2) k. 309-311)

Powódka wystosowała wezwanie do zapłaty opatrzone datą 4.04.2019r. W piśmie z 5.07.2017r pozwana przyznała powódce kwotę 26.300 zł tytułem zadośćuczynienia.

(dowód: korespondencja przedprocesowa k.16-18 dokumentacja likwidacji szkody , 81-93)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dowody z dokumentów oraz zeznania świadków i powódki. Zgromadzone w sprawie dokumenty nie były kwestionowane przez żadną ze stron co do ich prawdziwości. W zakresie zeznań świadków oraz powódki Sąd uznał je za wiarygodne w całości, jako spójne i logiczne, korelujące z pozostałym materiałem zgromadzonym w niniejszym postępowaniu.

Sąd dał wiarę dowodowi z opinii biegłego sądowego z zakresu chirurgii i ortopedii lek. med. M. Ś. . Opinia ta była pełna, szczegółowa oraz odpowiadała na wszystkie zadane pytania. Zarówno wiedza, jak i doświadczenie biegłego nie budziły wątpliwości Sądu. Opinia ta nie została ponadto zakwestionowana przez strony.

Sąd pominął dowód z opinii biegłych z zakresy psychiatrii i psychologii, uznając, że przeprowadzenie dowodu spowoduje zbędną zwłokę w postępowaniu a przy tym dowód nie jest konieczny do ustalenia okoliczności istotnych w sprawie. Sąd bowiem orzekając o wysokości zadośćuczynienia bierze pod uwagę całokształt zgromadzonego materiału dowodowego; sąd do oceny sytuacji psychicznej powódki miał do dyspozycji zeznania powódki i świadków oraz dokumenty zgromadzone w toku postępowania sygn. IIK 170/18 Sądu Rejonowego w Zabrzu w postaci opinii biegłych z zakresu psychiatrii i psychologii z dnia 17.12.2018r. (ujawnione na rozprawie w dniu 30.06.2022r). Zaznaczyć przy tym należy, iż powódka w toku postępowania utrudniała przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych psychiatry i psychologa, nie stawiając się na badania (pisma biegłych k.357, 363, 367).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Zasada odpowiedzialności pozwanej za skutki zdarzenia z dnia 12 lipca 2017 roku, była bezsporna. Żądanie powódki znajdowało swoją podstawę prawną w przepisach przewidujących obowiązek zadośćuczynienia krzywdzie w reżimie odpowiedzialności ex delicto, w szczególnym unormowaniu zawartym w art. 445 k.c. zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Poza sporem pozostawało w przedmiotowej sprawie, że strona pozwana ponosi odpowiedzialność za następstwa wypadku drogowego z 12 lipca 2017 roku jako ubezpieczyciel sprawcy wypadku. Poza sporem pozostawało również to, że tytułem zadośćuczynienia w związku z zaistnieniem przedmiotowego zdarzenia pozwana wypłaciła powódce kwotę 26.300 zł uwzględniając zatem częściowo jej żądanie spełnienia świadczenia, jak również to, że sprawca wypadku P. M. wypłacił na rzecz powódki kwotę 10 000 zł tytułem nawiązki, orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Zabrzu, sygn. akt II K 170/18.

Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia należy mieć na uwadze, że jego celem jest złagodzenie doznanej przez poszkodowanego krzywdy, ma ono charakter kompensacyjny, przez co jego wysokość musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Z drugiej strony należy mieć na uwadze, iż wysokość zadośćuczynienia nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy oraz aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach.

Krzywdy, jako szkody niemajątkowej, nie sposób wymierzyć w kategoriach ekonomicznych. Polega ona na ujemnych przeżyciach poszkodowanego związanych z cierpieniem fizycznym i psychicznym. Tego rodzaju uszczerbki mogą być łagodzone przez dostarczenie poszkodowanemu środków materialnych, pozwalających mu zaspokoić w szerszej mierze jego potrzeby. Ustalając wysokość zadośćuczynienia winno się wziąć pod uwagę przede wszystkim obiektywne czynniki, jak stopień i czas trwania cierpień fizycznych oraz psychicznych, ich rodzaj i intensywność, trwałość skutków czynu niedozwolonego, prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, bezradność życiową, itp.

Podstawę żądania zadośćuczynienia stanowi przede wszystkim konsekwencja uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia w postaci krzywdy, czyli cierpienia fizycznego i psychicznego. Do cierpień fizycznych zalicza się przede wszystkim ból i podobne do niego dolegliwości. Cierpieniem psychicznym będą ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia, konieczności zmiany sposobu życia czy nawet wyłączenia z normalnego życia (por. wyrok SN z dnia 3 lutego 2000 r., I CKN 969/98, LEX nr 50824). Ponieważ celem zadośćuczynienia pieniężnego jest złagodzenie cierpień fizycznych i psychicznych – dlatego zadośćuczynienie obejmuje wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które wystąpią w przyszłości. Dlatego w orzecznictwie przyjęto, że zadośćuczynienie winno mieć charakter całościowy i obejmować zarówno cierpienia fizyczne i psychiczne już doznane, czas ich trwania, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości, a więc prognozy na przyszłość (por. wyrok SN z dnia 18 maja 2004 r., IV CK 357/03, LEX nr 584206). Przy ocenie więc "odpowiedniej sumy" należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności danego wypadku, mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy (wyrok SN z 3 lutego 2000 r. I CKN 969/98 LEX nr 50824). Na pojęcie krzywdy z kolei składają się nie tylko trwałe, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu, polegające na znoszeniu cierpień psychicznych (wyrok SN z dnia 20 marca 2002 r., V CKN 909/00, LEX nr 56027). Zadośćuczynienie, choć niewątpliwie zawiera w sobie funkcję represyjną, nie jest karą, lecz sposobem naprawienia krzywdy. Jego celem jest przede wszystkim złagodzenie tych cierpień.

W oparciu io zgromadzony materiał dowodowy sąd dokonał oceny przebiegu leczenia i skutków zdarzenia w życiu powódki. Powódka na skutek wypadku doznała złamania trzonu kości ramiennej lewej, wstrząśnienia mózgu oraz urazu miednicy. Powódka przeszła operację lewego ramienia podczas której dokonano jego stabilizacji dwoma grotami Kirschnera śródszpikowo, ramię unieruchomiono ortezą. Do listopada 2017 roku powódka poruszała się na wózku inwalidzkim, wymagała pomocy rodziców przy codziennych podstawowych czynnościach takich jak karmienie, mycie się czy ubieranie. Po zdarzeniu musiała się uczyć samodzielnie chodzić. Odczuwała nasilone dolegliwości bólowe związane ze złamaniem ramienia i miednicy w pierwszych 5-6 tygodniach po urazie. Była poddawana wielu zabiegom rehabilitacyjnym, do dzisiaj pozostaje w leczeniue. Biegły sądowy powołany w sprawie ocenił, że na skutek wypadku powódka doznała 25 % trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Powódka w chwili wypadku miała 16 lat. Po wypadku musiała przerwać naukę w liceum, uczyła się w trybie nauczania indywidualnego przez co straciła kontakt z rówieśnikami. Przed wypadkiem powódka uczęszczała do liceum plastycznego, chciała studiować na (...) w K., jednak z uwagi na odczuwane obecnie bóle kręgosłupa musiała zrezygnować ze swoich planów. Powódka nadal odczuwa skutki wypadku w postaci dolegliwości bólowych. Istotne są ograniczenia w życiu powódki, w tym brak możliwości długotrwałego stania przy sztaludze, a przez to brania udziału w konkursach plastycznych. Skutki wypadku mają też wpływ na ograniczenie jej aktywności fizycznej (jazda na rowerze, taniec).

Biorąc pod uwagę wyżej ustalone okoliczności należało uznać, iż zadośćuczynieniem adekwatnym będzie kwota 100 000 złotych. W ocenie Sądu zadośćuczynienie w takiej wysokości pozwoli na złagodzenie powódce krzywd, w postaci zarówno cierpień fizycznych oraz psychicznych. Sąd przy tym uwzględnił wypłacone przez pozwaną zadośćuczynienie w wysokości 26 300 złotych, a także kwotę 10 000 złotych wypłaconą powódce przez sprawcę tytułem nawiązki orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Zabrzu, sygn. akt II K 170/18. W tej sytuacji sąd uznał, iż zasadne będzie zasadzenie na rzecz powódki kwoty 63 700 złotych. Sąd miał przy tym na uwadze, iż ocena wysokości należnego zadośćuczynienia dokonywana była według realiów ekonomicznych z 2019r.

W pozostałym zakresie żądanie zasądzenia zadośćuczynienia podlegało oddaleniu. Zadośćuczynienie w zakresie przewyższającym zasądzoną kwotę byłoby nadmierne, nie uwzględniałoby poziomu życia społeczeństwa.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie od powyższej kwoty Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 455 k.c., przyznając odsetki od dnia 5 lipca 2019 roku., to jest od dnia wydania decyzji pozwanej o wypłacie z tytułu zadośćuczynienia jedynie kwoty 26 300 zł, Powódka nie wykazała wymagalności roszczenia we wcześniejszej dacie (nie wykazano daty doręczenia pozwanej wezwania do zapłaty). W tej sytuacji sąd uznał, że roszczenie jest wymagalne w dacie 5.07.2019r gdyż pozwana mając możliwość oceny roszczenia i nie uwzględniając go, popadła w zwłokę.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punktach 1 i 3 wyroku, w oparciu o art. 445 kc.

W świetle opinii biegłego, zasadnym było również uwzględnienie żądania powódki ustalenia odpowiedzialności pozwanej za skutki wypadku z dnia 12 lipca 2017 roku na przyszłość. Z treści opinii biegłego wynika bowiem, że istniej prawdopodobieństwo wystąpienia dalszych negatywnych następstw w sferze zdrowotnej powódki wynikających z doznanego uszczerbku na zdrowiu. Orzeczenie w tym zakresie wydano na podstawie art. 189 kpc.

Sąd nie podzielił stanowiska strony pozwanej odnośnie przyczynienia się powódki do zdarzenia z dnia 12 lipca 2017 roku. Kwestia przyczynienia się nie została przez pozwaną wykazana. Nie wynika przy tym ze zgromadzonego materiału dowodowego; przeciwnie, z przesłuchania powódki oraz z dokumentów z akt Sądu Rejonowego w Zabrzu sygn. IIK 170/18, w szczególności ze sporządzonej w tej sprawie opinii biegłego w zakresie techniki motoryzacyjnej, ruchu drogowego i rekonstrukcji wypadków drogowych, wynika, że sytuację wypadkową wytworzył kierujący samochodem P. M., który nieprawidłowo obserwował przedpole jazdy i nie zachował szczególnej ostrożności przed wyznaczonym przejściem dla pieszych.

O kosztach procesu orzeczono na zasadzie art. 100 kpc wobec częściowego uwzględnienia żądań. Biorąc pod uwagę poniesione przez obie strony koszty sądowe oraz koszty procesu oraz stopień utrzymania się powódki z żądaniem (76,10%) należało zasądzić od pozwanej na rzecz powódki kwotę 6 311,34 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. Łączne koszty stron to 15.389,41 zł, z czego na powódkę przypadło 9.989,41 zł (4185 zł opłata od pozwu, 404,41 zł wydatki – k.220, 314, 338 oraz 5400 zł koszty zastępstwa procesowego wg taryfy), a na pozwanego przypadło 5400 zł (koszty zastępstwa procesowego).

Z zaliczki wpłaconej przez powódkę na biegłych pozostała kwota 1 395,59 zł z którą stosownie do art. 84 ust 1 u.k.s.c. należało zwrócić powódce, o czym orzeczono w punkcie 5 wyroku.

SSO Andrzej Kieć

.