Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 198/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

28 kwietnia 2022 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sonia Lasota-Zawisza

Sędziowie/Ławnicy: -/-

Protokolant : sekretarz sądowy Izabela Niedobecka-Kępa

po rozpoznaniu 19 kwietnia 2022 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy S. C. (1)

przy udziale zainteresowanego ./.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o zasiłek macierzyński

na skutek odwołania S. C. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 6 maja 2021 roku

sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej S. C. (1) prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 5 marca 2021 roku do 29 kwietnia 2021 roku.

Sygn. akt V U 198/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 6 maja 2021 roku, znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej S. C. (1) prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres od 5 marca 2021 roku do 29 kwietnia 2021 roku. W uzasadnieniu wskazał, że zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 16 tygodni, może zostać wykorzystany w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres poprzedniej części tego urlopu. Zasiłek macierzyński przysługuje maksymalnie do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Podniósł, że zasada ta nie ma zastosowania, jeżeli w ciągu 21 dni po porodzie albo odpowiednio po przyjęciu dziecka na wychowanie złożony wniosek o zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze 32 tygodni. Według ZUS, ubezpieczona 27 lipca 2015 roku wystąpiła z wnioskiem o zasiłek macierzyński w pełnym wymiarze, a następnie wystąpiła z wnioskiem o jego skrócenie. Według ZUS, ubezpieczonej nie przysługiwało prawo do zasiłku macierzyńskiego w spornym okresie.

vide: akta organu rentowego

W odwołaniu ubezpieczona wniosła o zmianę powyższej decyzji i przyznanie jej prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego w okresie od 5 marca 2021 roku do 29 kwietnia 2021 roku oraz o wypłatę ww. zasiłku. W uzasadnieniu zarzuciła brak wskazania przez organ rentowy o oparciu o jakie przepisy została oparta decyzja i argumentacja. Podniosła, że decyzja ZUS narusza możliwość skorzystania przez rodziców dziecka z prawa gwarantującego swobodę decydowania przez rodziców co do terminu przypadania okresu, w którym zostanie wykorzystany 16 tygodni urlopu rodzicielskiego. Wskazała, że pismem z 9 marca 2016 roku wniosła do ZUS o przerwanie urlopu rodzicielskiego i wykorzystanie jego pozostałej części w późniejszym terminie, a nie o rezygnację z urlopu.

vide: k.3-9

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując wcześniejsze twierdzenia.

vide: k.47-47v.

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczona S. C. (1) prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i z tego tytułu podlegała ubezpieczeniu.

13 lipca 2015 roku urodziła syna S. C. (2).

Dowód: odpis skróconego aktu urodzenia k. 46, przesłuchanie ubezpieczonej k. 70v

27 lipca 2015 roku złożyła wniosek o udzielenie zasiłku macierzyńskiego w pełnym wymiarze. Ubezpieczona wykorzystała urlop macierzyński w okresie od 13 lipca 2015 roku do 29 listopada 2015 roku (tj. 20 tyg.), od 30 listopada 2015 roku do10 stycznia 2016 roku (tj. 6 tyg.) oraz urlop rodzicielski w okresie od 11 stycznia 2016 roku do 20 marca 2016 roku (tj. 10 tyg.).

bezsporne

28 listopada 2015 roku, ojciec dziecka złożył zapytanie do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w Warszawie o wykładnię nowelizacji ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, opisując sytuację ubezpieczonej. Zwrócił się o udzielenie informacji o możliwość przerwania urlopu rodzicielskiego i wykorzystania pozostałej części tego urlopu w późniejszym terminie. W odpowiedzi, pismem z 7 stycznia 2016 roku, uzyskał informację, że w niniejszej sprawie powstał problem prawny, jednakże nie można pozbawić pracownika uprawnień przysługujących zgodnie z obowiązującym stanem prawnym. W niniejszym przypadku można złożyć ww. wniosek o urlop rodzicielski począwszy od dnia wejścia w życie nowych przepisów (tj. od 2 stycznia 2016 roku) do końca okresu pobierania przez matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego.

Dowód: pismo z 28.11.2015 r. k. 12-13, pismo z 07.01.2016 r. k. 14-16

8 lutego 2016 roku ojciec dziecka działający w imieniu ubezpieczonej skontaktował się pracownikiem ZUS z zapytaniem o możliwość przerwania urlopu rodzicielskiego i wykorzystania pozostałej części tego urlopu w późniejszym terminie. W odpowiedzi na zadane pytanie, pracownik ZUS udzielił informacji, że urlop rodzicielski w wymiarze 16 tyg. można wykorzystać do 6 roku życia dziecka. Urlop rodzicielski można wykorzystać w 4 częściach (po 8 tyg.), jednakże drugą połowę (tj. łącznie 16 tyg.) należy wykorzystać jedna po drugiej. Pracownik ZUS wskazał także, że zarówno matka jak i ojciec dziecka, mogą podzielić się pozostałą częścią urlopu rodzicielskiego. Ponadto wskazał, że jeżeli ubezpieczona po porodzie złożyła wniosek o udzielenie zasiłku macierzyńskiego w pełnym wymiarze, lecz chciałaby przerwać urlop rodzicielski i wykorzystać pozostałą część tego urlopu w późniejszym terminie, powinna złożyć wniosek o rezygnację z pozostałej części tego urlopu, a w późniejszym terminie złożyć ponowny wniosek o zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego w ciągu 21 dni wcześniej w przypadku pracownika lub 1 dzień wcześniej w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej. Ojciec dziecka uzyskał także informację, że jeżeli ubezpieczona urodziła dziecko przed zmianą przepisów, w okresie przejściowym, może skorzystać z aktualnych przepisów.

Dowód: nagranie rozmowy z 08.02.2016 r. na płycie CD k. 67

9 marca 2016 roku ubezpieczona złożyła wniosek o przerwanie z dniem 20 marca 2016 roku, urlopu rodzicielskiego z zastrzeżeniem, iż pozostała część urlopu (tj. 16 tyg.) zostanie wykorzystania w późniejszym terminie. Ubezpieczona zdecydowała się przerwać urlop rodzicielski i wykorzystać go w późniejszym terminie z uwagi na powrót do pracy w związku z ciążą pracownicy ubezpieczonej.

Dowód: pismo z 09.03.2016 r. k. 10, pismo ZUS z 12.04.2016 r. k. 11, przesłuchanie ubezpieczonej k. 70v

2 marca 2021 roku ubezpieczona złożyła wniosek o zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego odpowiadający części 8 tyg. okresu urlopu rodzicielskiego w okresie od 5 marca 2021 roku do 29 kwietnia 2021 roku. Ojciec narodzonego dziecka nie korzystał w ww. okresie z urlopu rodzicielskiego.

Dowód: wniosek z 02.03.2021 r. k. 42-44, oświadczenie k. 45

Decyzją z 6 maja 2021 roku, znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonej prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres od 5 marca 2021 roku do 29 kwietnia 2021 roku.

Dowód: akta organu rentowego, decyzja ZUS k. 17-18

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne, wzajemnie ze sobą korelujące i rzeczowe oraz w oparciu o przesłuchanie ubezpieczonej, które wraz z dowodami z dokumentów wzajemnie się uzupełniały tworząc wyrazisty obraz całości sprawy.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że ubezpieczona urodziła dziecko 13 lipca 2015 roku, a 27 lipca 2015 roku złożyła wniosek o udzielenie zasiłku macierzyńskiego w pełnym wymiarze. Ustawą z dnia 24 lipca 2015 roku o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, wprowadzono zmianę przepisów w zakresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, a zmiana ta weszła w życie 2 stycznia 2016 roku.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 870) zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego urodziła dziecko.

Z kolei w myśl art. 30a ww. ustawy, ubezpieczona - matka dziecka, nie później niż 21 dni po porodzie, może złożyć pisemny wniosek o wypłacenie jej zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze (ust. 1). W przypadku złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, ubezpieczona - matka dziecka może dzielić się z ubezpieczonym - ojcem dziecka korzystaniem z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego albo jego części (ust. 3).

Zgodnie z art. 179 1 k.p. (w brzmieniu obowiązującym od 2 stycznia 2016 roku) pracownica, nie później niż 21 dni po porodzie, może złożyć pisemny wniosek o udzielenie jej, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze wynikającym z art. 182 1a § 1 k.p. (§1). W przypadku złożenia wniosku, o którym mowa w § 1, pracownica może dzielić się z pracownikiem - ojcem wychowującym dziecko albo ubezpieczonym - ojcem dziecka korzystaniem z urlopu rodzicielskiego albo pobieraniem zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tego urlopu, zgodnie z zasadami określonymi w art. 182 1c § 2 i 4 k.p. (§2). W przypadkach, o których mowa w § 2 i 3, pisemny wniosek dotyczący: rezygnacji z korzystania z urlopu rodzicielskiego w całości albo w części i powrotu do pracy - składa się pracodawcy w terminie nie krótszym niż 21 dni przed przystąpieniem do pracy; udzielenia urlopu rodzicielskiego w całości albo w części - składa się pracodawcy w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu albo jego części (§ 4 pkt 1 i 2).

Na podstawie art. 182 1a §1 pkt 1 k.p. (w brzmieniu obowiązującym od 2 stycznia 2016 roku) po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego pracownik ma prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do: 32 tygodni - w przypadku, o którym mowa w art. 180 § 1 pkt 1. Natomiast z §2 wynika, że urlop w wymiarze, o którym mowa w § 1, przysługuje łącznie obojgu rodzicom dziecka.

Zgodnie z art. 182 1c k.p. (obowiązujący od 2 stycznia 2016 roku) urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo albo w częściach nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia (§1). Urlop rodzicielski jest udzielany bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego, nie więcej niż w 4 częściach, przypadających bezpośrednio jedna po drugiej albo bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części urlopu rodzicielskiego, w wymiarze wielokrotności tygodnia. Do wniosku dołącza się dokumenty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 186 8a (§2). Urlop rodzicielski w wymiarze do 16 tygodni może być udzielony w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części tego urlopu. Liczba wykorzystanych w tym trybie części urlopu pomniejsza liczbę części przysługującego urlopu wychowawczego (§3).

Zgodnie z art. 182 1d k.p. (w brzmieniu obowiązującym od 2 stycznia 2016 roku) urlop rodzicielski jest udzielany na pisemny wniosek pracownika, składany w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Do wniosku dołącza się dokumenty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 186 8a. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika(§1). Liczbę części urlopu ustala się w oparciu o liczbę złożonych wniosków o udzielenie urlopu. W liczbie wykorzystanych części urlopu uwzględnia się także liczbę wniosków o zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego albo jego części, złożonych przez ubezpieczoną - matkę dziecka lub ubezpieczonego - ojca dziecka (§2). Pracownik może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie za zgodą pracodawcy i powrócić do pracy (§3).

Na wstępie należy wskazać, że przepisy przejściowe zawarte w ustawie z 24 lipca 2015 roku nie dotyczyły sytuacji ubezpieczonej, jednocześnie nie wyłączyły ubezpieczonej z możliwości skorzystania z urlopu rodzicielskiego w częściach. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy obowiązujące od 2 stycznia 2016 roku, przewidujące możliwość skorzystania z urlopu rodzicielskiego w częściach, gdyż wszelkie niejasności powinny być interpretowane na korzyść ubezpieczonego oraz pracownika. Podkreślić należy, iż kwestia urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego jest kompleksowo uregulowana w kodeksie pracy, który zawsze w przypadku wątpliwości powinien być interpretowany na korzyść pracownika. Natomiast przepisy ustawy „zasiłkowej” przewidują „jedynie”, że w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego przysługuje zasiłek macierzyński nie wprowadzając de facto dodatkowych wymogów. Skoro zatem ubezpieczona korzysta z urlopu (według przepisów kodeksu pracy) to powinna otrzymać zasiłek.

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela stanowisko Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu zawarte w wyroku z 26 lipca 2018 roku, sygn. X U 104/18, w którym wskazano, że: […] nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem organu rentowego, jakoby przerwanie urlopu rodzicielskiego na wniosek pracownicy - matki dziecka oznaczało automatycznie rezygnację z pozostałej części tego urlopu i utratę prawa do jego późniejszego wykorzystania (przy ograniczeniu do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6. rok życia). Wniosku takiego nie można wyciągnąć z przepisów Kodeksu pracy, regulujących zasady i tryb wykorzystywania i udzielania urlopu rodzicielskiego. Co prawda, w istocie z przepisów art. 179 1 k.p. oraz art. 182 1d wynikają dwa odrębne tryby udzielania urlopu rodzicielskiego (odpowiednio w całości i w częściach), to jednak nawet w przypadku trybu określonego w art. 179 1 k.p. przepisy prawa pracy nie przewidują sankcji w postaci utraty prawa do pozostałej części urlopu rodzicielskiego w przypadku jego przerwania na wniosek pracownika. W ocenie Sądu przerwanie urlopu rodzicielskiego i wykorzystanie następnie jego pozostałej części jest możliwe przy spełnieniu kodeksowych przesłanek, związanych m.in. z momentem, kiedy należy złożyć wniosek o udzielenie pozostałej części urlopu rodzicielskiego czy też określających minimalny czas trwania poszczególnych części dzielonego urlopu rodzicielskiego. Podkreślić należy przy tym, że urlop rodzicielski w wymiarze do 16 tygodni może być udzielony w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części tego urlopu ( art. 182 1c § 3 k.p.). Sąd nie znajduje podstaw by tę regulację wiązać jedynie z urlopem rodzicielskim udzielanym w częściach, skoro pracownik może zrezygnować z korzystania z urlopu rodzicielskiego w każdym czasie za zgodą pracodawcy i powrócić do pracy - niezależnie od trybu, w jakim wnioskował o udzielenie urlopu rodzicielskiego. […] Nie może być sytuacji, że pomimo udzielenia ubezpieczonej przez pracodawcę urlopu rodzicielskiego, strona pozwana odmawia jej wypłaty zasiłku w odmienny sposób interpretując uprawnienie, które należy się jedynie pracodawcy. Niezależnie od powyższego, należy podkreślić, że nie można zrzec się publicznoprawnego prawa do urlopu rodzicielskiego oraz do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego, a zatem tym bardziej nie może organ rentowy pozbawić takiego prawa ubezpieczonej - matki dziecka. Matka dziecka może jedynie zrezygnować z wykorzystania urlopu rodzicielskiego, co prowadzi do braku prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego. Natomiast jeśli chce ona wykorzystać to prawo i pracodawca wyraża na to zgodę udzielając ubezpieczonej pracownicy urlopu rodzicielskiego, nie można jej pozbawić w takiej sytuacji prawa do zasiłku macierzyńskiego. (Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu z 26.07.2018 r., o sygn. akt XU 104/18).

Sąd, podziela także rozważania Sądu Rejonowego dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie, który wskazał: […] celem dokonywanych w ostatnich latach nowelizacji Kodeksu pracy, jest szeroko rozumiana ochrona macierzyństwa i ojcostwa, m.in. poprzez wydłużenie okresów osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem przez rodziców, przy zachowaniu prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, to nieracjonalne byłoby przyjmowanie, że można pozbawić rodzica prawa do części urlopu rodzicielskiego w sytuacji, gdy przepis prawa wprost tego nie przewiduje. […] zawarte w dyspozycji art. 182 1d § 3 określenie "może zrezygnować z korzystania urlopu rodzicielskiego" nie powinno być analizowane w oderwaniu od pozostałej części tego przepisu. Przepis ten ustanawia bowiem ogólną regułę, że dozwolone jest zaprzestanie korzystania z urlopu rodzicielskiego, o ile pracownik chce z różnych przyczyn powrócić do pracy. Nie stanowi natomiast, że po złożeniu oświadczenia o rezygnacji z korzystania z urlopu, nie jest możliwe jego wykorzystanie w późniejszym okresie. Pojęcie rezygnacji odnosi się bowiem zdaniem Sądu do zaprzestania wykorzystywania urlopu rodzicielskiego w danym momencie, a nie zrzeczenia się do korzystania z niego w ogóle. (Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie z 11.07.2018 r., o sygn. akt VIIIU 25/18).

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania prawne oraz zebrany w sprawie materiał dowodowy, w ocenie Sądu, zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego odpowiadający części 8 tyg. okresu urlopu rodzicielskiego w okresie od 5 marca 2021 roku do 29 kwietnia 2021 roku przysługuje ubezpieczonej. Organ rentowy nie miał prawa odmówić ubezpieczonej prawa do zasiłku macierzyńskiego. Jeżeli ubezpieczona korzystała z urlopu rodzicielskiego, to w ocenie Sądu zostały spełnione wszystkie przesłanki do nabycia przez ubezpieczoną prawa do zasiłku macierzyńskiego. Podkreślić należy, że w piśmie z 9 marca 2016 roku ubezpieczona wyraźnie wskazała, że przerywa urlop rodzicielski i jego pozostałą część wykorzysta w okresie późniejszym. Ponadto nie można się zrzec publicznoprawnego prawa do urlopu rodzicielskiego oraz zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego. Należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 182 1c §3 k.p. , ubezpieczona mogła zrezygnować z wykorzystania urlopu rodzicielskiego w pozostałej części (tj. 16 tyg.) i wykorzystać tą część w późniejszym terminie, ale nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 rok życia (art. 182 1c §1 k.p.). Rezygnacja z pozostałej części nie oznacza, że niewykorzystanie na jej skutek części urlopu rodzicielskiego przepada. Nie zmienia tej oceny pierwotne złożenie wniosku na cały okres skoro w tym czasie nie obowiązywały jeszcze przepisy umożliwiające wykorzystanie urlopu rodzicielskiego w częściach. Nadto, to pracownik decyduje w jaki sposób wykorzysta urlop i w jakim czasie, a żadne przepisy nie zobowiązują go do podjęcia jednej i ostatecznej (nieodwołalnej) decyzji.

Ponadto, należy przytoczyć stanowisko Sądu Najwyższego, który wskazał, że zestawienie art. 29 ust. 5 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa z art. 182 1 § 1 i 3 k.p. oraz art. 182 1a § 1 i 4 k.p. pozwala na wyprowadzenie wiążących wniosków. Skoro zasiłek macierzyński (za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego) ma przysługiwać ubezpieczonej prowadzącej działalność pozarolniczą "przez okres" ustalony przepisami kodeksu pracy, to jasne jest, że w odesłaniu tym nie chodzi wyłącznie o określenie czasu trwania świadczenia. Relacja zachodząca między wspomnianymi przepisami jest dalej idąca. Chodzi o inkorporowanie na grunt ustawy zasiłkowej, a zatem wobec wszystkich ubezpieczonych, wzorca przewidzianego dla pracowników. W konsekwencji prawidłowe jest stanowisko polegające na uznaniu, że podobnie jak wniosek o udzielenie dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego - wniosek ubezpieczonego niebędącego pracownikiem o przyznanie i wypłatę zasiłku macierzyńskiego "za okres ustalony przepisami kodeksu pracy jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego" lub "urlopu rodzicielskiego" winien być złożony przed rozpoczęciem korzystania z tego świadczenia pieniężnego, a tym samym przed początkiem okresu zasiłkowego. Wynika to z ustawowej konstrukcji zasiłku macierzyńskiego jako przysługującego przez okres, a zatem w trakcie, zakładanej przerwy w pracy lub innej działalności zarobkowej, w związku z przyjściem na świat dziecka i koniecznością jego pielęgnacji przez pierwsze miesiące życia, ewentualnie w związku ze sprawowaniem opieki nad małym dzieckiem przyjętym na wychowanie. (Wyrok Sądu Najwyższego z 10.08.2016 r., w sprawie o sygn. akt IIIUK 209/15).

Ogólną zasadą przepisu z art. 182 1d k.p. jest, że urlop rodzicielski jest udzielany na pisemny wniosek pracownika, składany w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. W niniejszej sprawie ubezpieczona prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. Wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego powinna złożyć zatem co najmniej na jeden dzień przed terminem rozpoczęcia korzystania z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego. Zaznaczyć należy, że taką informację uzyskał również mąż ubezpieczonej w rozmowie telefonicznej z pracownikiem ZUS. Ubezpieczona złożyła wniosek 2 marca 2021 roku, a zatem 3 dni przed rozpoczęciem korzystania z pozostałej części okresu urlopu rodzicielskiego.

W niniejszej sprawie ubezpieczona dokonała wszelkich starań by zgodnie z przepisami i w należyty sposób móc korzystać z zasiłku macierzyńskiego, w szczególności skontaktowała się z pracownikiem ZUS, a także złożyła zapytanie do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w Warszawie.

W świetle powyższego należy uznać, że nie zaistniała żadna z przesłanek utraty prawa do zasiłku macierzyńskiego, a świadczenie przysługuje ubezpieczonej. Na marginesie Sąd wskazuje, że organ rentowy nie podjął próby dowodzenia swych twierdzeń, chociaż to na nim spoczywał ciężar dowodowy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd działając na podstawie art. 477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej S. C. (1) prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od 5 marca 2021 roku do 29 kwietnia 2021 roku.

Sędzia Sonia Lasota-Zawisza