Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1899/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Dorota Krawczyk

Protokolant: Anna Frankowska

po rozpoznaniu w dniu 05 lipca 2022r. w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy ze skargi P. T.

przy udziale R. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) R. P. z siedzibą w M.

o wznowienie postępowania z powództwa R. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) R. P. z siedzibą w M.

przeciwko P. T. toczącego się przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Tryb. pod sygn. akt I C 572/17

o zapłatę kwoty 81.398,58 zł

1. oddala skargę;

2. zasądza od pozwanego P. T. na rzecz powoda R. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) R. P. z siedzibą w M. kwotę 5400,00 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Sygn. akt I C 1899/21

UZASADNIENIE

W dniu 29.06.2020 roku P. T. nadał w placówce operatora publicznego do Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 16 marca 2020 roku sygn. akt I C 527/17 wydanym w sprawie z powództwa R. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) R. P. z siedzibą w M. przeciwko P. T. o zapłatę kwoty 81.398,58 zł (skarga k. 1).

Pełnomocnik skarżącego popierał skargę.

Pełnomocnik powoda wnosił o oddalenie skargi.

Prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 16 marca 2020 roku sygn. akt I C 527/17 wydanym w sprawie z powództwa R. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) R. P. z siedzibą w M. przeciwko P. T. o zapłatę w punkcie 1 zasądzono od pozwanego P. T. na rzecz powoda R. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) R. P. z siedzibą w M. kwotę 81.398,58 zł (osiemdziesiąt jeden tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt osiem złotych 58/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 9 marca 2017r. do dnia zapłaty, w punkcie 2. zasądzono od pozwanego P. T. na rzecz powoda R. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) R. P. z siedzibą w M. kwotę 10.287,00 zł (dziesięć tysięcy dwieście osiemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

(dowód: wyrok w aktach sprawy Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim sygn. akt I C 527/17 k. 625)

Pozwem z dnia 8 marca 2017 roku r. (data wpływu pisma) zarejestrowanym w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie Tryb. pod sygn. akt I C 527/17, działając w imieniu i na rzecz powoda — R. P., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) R. P. z siedzibą w M. - wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym, iż pozwany P. T. powinien zapłacić na rzecz powoda R. P. w terminie dwóch tygodni, licząc od dnia doręczenia nakazu zapłaty kwotę w wysokości 81.398,58 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, licząc od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych oraz kwoty 17 zł poniesionej tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu powód wskazał, iż pomimo wywiązania się przez powoda z zawartej miedzy stronami w dniu 13 lipca 2016 roku umowy na ułożenie kostki wraz z wykonaniem podbudowy, zgodnie z ofertą z dnia 4 lipca 2016 roku oraz cennikiem Prac Dodatkowych , po wykonaniu u pozwanego prac brukarskich uzgodniona przez trony kwota wynagrodzenia nie została przez pozwanego P. T. uregulowana ( k. 3-10)

Nakazem zapłaty z dnia 21 marca 2017 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. I Wydział Cywilny nakazał pozwanemu P. T., aby zapłacił na rzecz powoda R. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) R. P. z siedzibą w M. kwotę 81.398,58 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, licząc od dnia 6 marca 2017 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 4.635,00 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania w tym kwotę 3.617,00 złotych, tytułem kosztów zastępstwa procesowego w terminie dwóch tygodni od doręczenia niniejszego nakazu, albo wniósł w tymże terminie sprzeciw (k. 64 akt sprawy I C 572/17).

Pozwany P. T. z zachowaniem ustawowego terminu, w dniu 14 kwietnia 2017 roku wniósł od powyższego nakazu zapłaty sprzeciw, w którym wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, w którym zaskarżył nakaz zapłaty z dnia 21 marca 2017 roku wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż faktem bezspornym pomiędzy stronami jest jedynie data zawarcia umowy tj. 13/07/2016. Jednak w ocenie pozwanego okoliczności, w jakich doszło do dokonania ustaleń między stronami oraz do podpisania dokumentów składających się na umowę o roboty budowlane zostały przez powoda wskazane w sposób niepełny. Pozwany podniósł, iż w jego ocenie powód, jako przedsiębiorca ma obowiązek poinformować konsumenta, najpóźniej w chwili wyrażenia przez niego woli związania umową, w sposób jasny i zrozumiały, m.in. o głównych cechach świadczenia i łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkiem, czego powód nie zrobił. Tym samym działanie powoda polegające na nieudzieleniu pozwanemu pełnej informacji, było przejawem nieuczciwej praktyki rynkowej. Najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania umową, przedsiębiorca ma obowiązek uzyskać wyraźną zgodę konsumenta na każdą dodatkową płatność wykraczającą poza uzgodnione wynagrodzenie. Załączone do pozwu „Zlecenie prac dodatkowych” oraz dokument zatytułowany „Ustalenia z klientem w dniu rozpoczęcia prac” nie są opatrzone datą ani podpisem pracownika, nie wynika z ww. dokumentów o ile wzrośnie dodatkowe wynagrodzenie pozwanego w związku z koniecznością wykonania prac dodatkowych. Cennik prac dodatkowych, na który powołuje się powód nie zawiera wskazania jaka ilość prac zostałaby wykonana w przypadku konkretnego konsumenta. Ponadto, pozwany zarzucił powodowi zawarcie w umowie klauzul niedozwolonych, a klauzuli zawartej w § 9 umowy z pozwanym z dnia 13/07/2016: „Po odbiorze przedmiotu umowy »Wykonawca« sporządzi » Rozliczenie wykonanych prac«, na podstawie którego wystawi fakturę za wykonane roboty i doliczy należny podatek VAT”; w § 10, który w ostatnim akapicie stanowi, iż „ceny ustalone podczas sporządzania niniejszej Umowy nie podlegają negocjacji przy rozliczaniu końcowym, które nie wiążą pozwanego jako konsumenta w relacji z powodem (k. 70-76).

W odpowiedzi na sprzeciw pozwanego - powód podtrzymał stanowisko z pozwu (k. 102-107 akt sprawy I C 572/17).

ąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 lipca 2016 roku powód R. P. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwa (...) R. P. z siedzibą w M., na prośbę pozwanego przesłał pozwanemu ofertę na układanie kostki brukowej.

W kolejnym e-mailu z dnia 8 lipca 2016 roku powód przedstawił pozwanemu dwa warianty ułożenia kostki na 320 m2 i 570m2 (cena wykonania z kostką) ze wstępnym cennikiem za metr w zależności od rodzaju kostki oraz wielkości powierzchni itd., cenę za ustawienie krawężników. Oferta wskazywała, że trudno powiedzieć ile gruzu lub ziemi trzeba będzie wywieść i cenę tego wywozu lub zwałki. Kwestia odwodnienia będzie ustalana na miejscu z geodetą, który przyjedzie na miejsce, zniweluje teren i zaproponuje odwodnienie.

Po dokonaniu kolejnych ustaleń strony w dniu 13 lipca 2016 roku w miejscowości N., k. T. zawarły umowę o wykonanie robót budowlanych. Przedmiotem zawartej między stronami umowy było wykonanie prac zawartych w ofercie (Umowa str. 3 i 4). Prace nie ujęte w Ofercie są pracami dodatkowymi, będą rozliczane za dodatkową opłatą wg Cennika Prac Dodatkowych (Umowa str. 5 i 6). Oferta i Cennik stanowią integralną część Umowy oraz stanowią podstawę do rozliczenia końcowego za wykonaną usługę. Zleceniodawca może zlecić prace dodatkowe projektantowi, geodecie, oraz brygadziście w czasie trwania prac. Ostateczna ilość m2 powierzchni kostki zostanie ustalona wspólnie z Klientem podczas wykonywania projektu.

Zleceniodawca zobowiązał się do codziennej inspekcji terenu budowy w celu dokonania bieżącego odbioru prac zanikowych i sprawdzania czy szczegóły techniczne są wykonane zgodnie życzeniem Zleceniodawcy.

W umowie ustalono wstępny termin rozpoczęcia robót na 27-30 lipca 2016 roku oraz szacunkowy okres wykonania robót tj. 7-14 dni robocze.

Zgodnie z § 1 umowy z dnia 13 lipca 2016 roku pozwany zamówił, a powód przyjął do wykonania roboty budowlane polegające na wykonaniu prac zawartych w ofercie będącej integralna częścią umowy. Natomiast prace nie ujęte w ofercie są pracami dodatkowymi rozliczanymi dodatkowo według cennika prac dodatkowych stanowiących także integralną cześć umowy.

Projekt koncepcyjny powierzchni jest wizualizacją nawierzchni z kostki, na podstawie której można oszacować orientacyjną ilością m2 kostki oraz ilość elementów dekoracyjnych. Projekt nie zawiera danych wysokościowych i technicznych i nie jest projektem budowlanym (§ 3 Umowy). Zgodnie z zapisem w § 3 umowy wszystkie elementy z projektu (zestawienie produktów w tabeli) których nie ma w ofercie stanowią prace dodatkowe zlecone przez Zleceniodawcę w toku wykonywania uzgodnień projektu.

Zgodnie z ofertą na prace związane z ułożeniem kostki przy powierzchni kostki ok. 573 m2 cena za 1 m2 kostki Akropol grafit wynosi 98 zł/m2, kostki (...) 2 kryształów – 145zł/m2. W ofercie jest zapis że transport materiałów obejmuje odległość do 50 km od miejscowości M., ulica (...) na plac budowy.

Zgodnie z zapisami w ofercie zakres prac wykonania 1 m2 kostki obejmuje wykonanie i zagęszczenie gruntu rodzimego, wykonanie podbudowy grubości 15 cm z kruszywa betonowego lub chudego betonu w postaci mieszanej mechanicznie pospółki z cementem grubości 10 cm oraz podsypki cementowo — piaskowej grubości 5 cm, wykonanie i zagęszczenia podsypki piaskowo cementowej ewentualnie piasek o frakcji 0-2 oraz ułożenie kostki. W ofercie podana jest cena ułożenia krawężnika podwórkowego w kwocie 28,90 zł/mb.

Zgodnie z zapisami w ofercie wszystkie ceny są cenami netto, a w przypadku zakupu kostek luzem może to nastąpić, ale za wyższą cenę niż określona w ofercie na kwotę 28,98zł/m2.

(dowód: wydruk z poczty elektronicznej- wiadomość z dnia 6 lipca 2016 roku k. 14, wydruk z poczty elektronicznej- wiadomość z dnia 8 lipca 2016 roku k.15, umowa o wykonanie robót budowlanych z dnia 13 lipca 2016 roku z załącznikami k. 16-21, oferta na prace związane z ułożeniem kostki na podwórku z dnia 4 lipca 2016 roku k. 18-19, cennik Prac Dodatkowych ważny do dnia 8 marca 2016 roku k. 20-21, wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej RP k. 62 – wszystkie w aktch sprawy sygn. akt I C 572/17)

W dniu 20 lipca 2016 roku powód przesłał pozwanemu drogą elektroniczną projekt nawierzchni wraz z zestawieniem asortymentu, który pozwany zaakceptował.

E- mailem z dnia 22 lipca 2016 roku pozwany P. T. zaakceptował projekt koncepcyjny nawierzchni, i wskazał, że w razie jakichś zmian to już będą ustalać w trakcie układania kostki.

(dowód: e- mail z dnia 20 lipca 2016 roku wraz z projektem koncepcyjnym nawierzchni wraz z zestawieniem asortymentu k. 24, k. 26-28 akt sprawy I C 572/17, e- mail z dnia 22 lipca 2016 k. 25 akt sprawy I C 572/17)

Mailem z dnia 27 lipca 2016 roku powód przesłał pozwanemu wyliczenie kosztów prac brukarskich wykonane na podstawie projektu koncepcyjnego. Łączne koszty położenia kostki brukowej, na powierzchni 360 m kwadratowych (bez parkingu) wyniósł 39.794,00 zł, z zastrzeżeniem, że do kosztów należy doliczyć dodatkowo prace, które zostały zlecone geodecie w dniu rozpoczęcia prac.

W dniu rozpoczęcia prac brukarskich tj. 27 lipca 2016 roku strony uzgodniły wstępne dane techniczne oraz zakres prac brukarskich, które miały zostać wykonane na miejscu inwestycji.

(dowód: mail z dnia 27 lipca 2016 roku k. 29 wraz z wyliczeniem kosztów k. 30-31 akt sprawy I C 572/17)

W dniu rozpoczęcia prac wskazano prawidłowo adres inwestycji Nowy (...). Ustalono jak będzie wysokość stopni schodów, na jakiej wysokości będzie wykonany taras. Pozwany P. T. zlecił powodowi szereg prac dodatkowych szczegółowo wymienionych w ww. dokumencie.

(dowód: ustalenia z klientem w dniu rozpoczęcia prac k. 22 akt sprawy I C 572/17)

Ponadto pozwany zlecił dodatkowo powodowi wykonanie opaski przy budynku i tarasie szerokości 40 cm, plantowanie ziemi i regulację 2 włazów.

(dowód: zlecenie prac dodatkowych k. 32 i 33 akt sprawy I C 572/17)

W dniu 29 lipca 2016 roku powód poinformował pozwanego, iż udało mu się wynegocjować dla pozwanego niższą cenę ziemi na plantowanie, której koszt przy założeniu, że powierzchnia plantowanej ziemi będzie większa niż 200 m kw miał wynieść 4,90 zł za metr kw.

(dowód: e-mail z dnia 29 lipca 2016 roku k. 34 akt sprawy I C 572/17)

Dnia 27.07.2016r. pozwany otrzymał e-mali od powoda, że przesyła wyliczenie kosztów prac brukarskich wykonane na podstawie projektu koncepcyjnego.

(dowód: zeznania pozwanego P. T. k. 194 -197, zeznania świadka E. T. k.191 -194, e-mail pozwanego z dnia 26 lipca 2016 roku k. 78 akt sprawy I C 572/17, e-mail pozwanego z dnia 27 lipca 2016 roku k. 79 akt sprawy I C 572/17)

Prace zostały wykonane w oparciu o przygotowany dla pozwanego, przesłany mu oraz przez niego zaakceptowany projekt koncepcyjny nawierzchni.

Odebranie przedmiotu umowy z dnia 13 lipca 2016 roku miało nastąpić miało w terminie 3 dni od dnia zakończenia prac. W dniu 9 sierpnia 2016 roku, po oględzinach prac pozwany dokonał odbioru prac brukarskich, co zostało potwierdzone na piśmie w protokole odbioru wykonanych robót. Pozwany nie zgłosił żadnych uwag co do jakości, jak i zakresu wykonanych przez powoda prac. Roboty zostały odebrane przez pozwanego bez uwag.

(dowód: protokół odbioru z dnia 9 sierpnia 2016 roku wykonanych prac k. 39 akt sprawy I C 572/17, dokumentacja fotograficzna k. 41-46 akt sprawy I C 572/17, rozliczenie wykonanych prac (obmiar roboczy geodety z wykonanych prac) wraz ze szkicem poglądowym k. 35-38 akt sprawy I C 572/17, płyta CD ze zdjęciami k. 40 akt sprawy I C 572/17, sześć zdjęć z miejsca inwestycji k. 41-46 akt sprawy I C 572/17)

Dnia 29 listopada 2016 roku zostało sporządzone rozliczenie wykonanych prac brukarskich na piśmie.

Rozliczenie prac brukarskich z dnia 29 listopada 2016 roku zawierało zarówno wyszczególnione prace pierwotnie zlecone, ale także prace zlecone w dniu rozpoczęcia prac wraz z pracami brukarskimi zleconymi dodatkowo w toku wykonywania prac na miejscu inwestycji. Koszt prac planowanych wyniósł 59.109zł bez VAT-u. Koszt prac dodatkowo zleconych wyniósł 17.037zł bez VAT-u, razem bez VAT-u 76.146,00zł. Wysokość wynagrodzenia powoda brutto wyniosła łącznie 93.659,58 zł, z czego pozwany zapłacił powodowi kwotę 12.261,00 zł i odmówił powodowi zapłaty pozostałej kwoty wynagrodzenia.

Termin zapłaty wynosił 7 dni i upływał 12.11.2016 roku.

(dowód: rozliczenie wykonanych prac brukarskich 47-53 akt sprawy I C 572/17, faktury nr (...)/pro k. 54 akt sprawy I C 572/17 oraz nr 15/11/2016/pro k. 55-56 akt sprawy I C 572/17, okoliczność niesporna)

Powód podjął próbę polubownego zakończenia sporu wzywając pozwanego pismem z dnia 14 lutego 2017 roku do zapłaty pozostałej kwoty wynagrodzenia tj. kwoty 81.398,58 zł za wykonanie na rzecz pozwanego prac brukarskich.

Pozwany odebrał wezwanie do zapłaty 20 lutego 2017 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 58-59 akt sprawy I C 572/17 wraz z potwierdzeniem nadania k. 60 i odbioru k. 61 akt sprawy I C 572/17)

Świadek M. G. (1) pracowała w firmie powoda w okresie od lipca 2015 do końca 2017 r. Robiła rozliczenia realizowane w pracy brukarskiej.

Na podstawie pomiarów geodety jest przygotowane rozliczenie końcowe. Po zakończeniu każdej pracy jest przygotowany protokół odbioru wykonanych robót, który podpisuje klient. Jeżeli klient ma uwagi, to wpisuje w tym protokole, a pozwany nie wpisał żadnych uwag i podpisał się, więc przyjął prace bez uwag.

Były negocjowane ceny jeżeli chodzi o koszty plantowania ziemi na posesji klienta - pozwanego. To było w trakcie realizacji prac. Jeżeli klient zleci dodatkowe prace w trakcie realizacji to podpisuje dokument ,,Zlecenie prac dodatkowych'', gdzie wskazuje co konkretnie chciałby, żeby było dodatkowo zrobione. W umowie jest cennik prac dodatkowych, natomiast jeżeli nie ma części prac, które klient dodatkowo zlecił to są one wyceniane indywidualnie. To zlecenie prac dodatkowych to są pozycje dodatkowo płatne. W rozliczeniu np. na niebiesko są odniesienia, skąd te ceny się wzięły. W części pierwszej są prace planowane, czyli te które były ustalone przed rozpoczęciem prac, w części drugiej prace dodatkowe zlecane przez zleceniodawcę, które klient zlecił ustnie lub pisemnie. Po wysłaniu rozliczenia pozwany zadzwonił do świadka i powiedział, że tego rozliczenia nie akceptuje.

(dowód: zeznania świadka M. G. (1) k. 475 akt sprawy I C 572/17)

Świadek wykonuje czynności geodezyjne w firmie powoda. Przyjeżdżam z brygadą pierwszego dnia w dniu rozpoczęcia robót na inwestycje, wyznaczam wysokości położenia kostki, ustalam szczegóły z klientem, potem przyjeżdżam jak roboty są wykonane i mierze wszystko co zostało wykonane na robocie, sporządzam z tego taki szkic, odmiar, przekazuje to do biura, na tej podstawie jest wykonywane rozliczenie. W pierwszy dzień prac był pan T. i jego żona. W trójkę razem omawialiśmy to wszystko, aktywnie uczestniczyli, były też zlecane prace dodatkowe, wszystko to spisaliśmy na papierze zlecenie. Protokół odbioru podpisywał z brygadzistą, ale ja byłem na posesji. Te dopiski, to są moje dopiski , tu wypisałem wszystkie prace, które zostały wykonane, te , które są podkreślone plus to co jest podpisane ręcznie.

(dowód: zeznania świadka S. G. k. 475-476 akt sprawy I C 572/17)

Byłem brygadzistą W moich obowiązkach było dopilnować, żeby to było wykonane zgodnie z ustaleniami jakie przedstawiciel ustalił, dostaliśmy projekt, tam było zawarte co jest do wykonania, a ja musiałem dopilnować tego, żeby wszystko było zgodne z tym co było ustalone. Na początku współpraca z pozwanym byłą super, nic nie wskazywało, że tak się to zakończy, byli zadowoleni z tego jak to wygląda, nie mieli żadnych zastrzeżeń. Później przy zakończeniu robót, były obelgi w naszym kierunku Pan T. zwiększył w trakcie realizacji zakres prac. miałem projekt koncepcyjny, z tego co pamiętam to na projekcie była zaznaczona kostka, którą mam robić i był zaznaczony parking, ale nie był wykostkowany, ale był zaznaczony, że pan pozwany miał się zastanowić. Ostatecznie zadecydował, że mamy to robić, to ja podpisałem zlecenie, że wykonujemy obecnie ten parking, bo musiałem zamówić sporą ilość kostki dodatkowo. Było przy mnie odbierane prace.

(dowód: zeznania świadka B. K. k. 517 -518)

Powód otrzymał kwotę 12.200,00 zł od pozwanego, tytułem część zapłaty za samą kostkę. Umowa była podpisana w cenach jednostkowych, rozliczenie miało być kosztorysowe, powykonawcze. Do tego przed podpisaniem umowy pozwany otrzymał tydzień wcześniej ofertę, między ofertą a umową była prowadzona różnego rodzaju korespondencja, potem była po tygodniu podpisana umowa, w imieniu powoda podpisywał ją pracownik. Został wykonany projekt, gdzie klient zastanawiał się, czy będzie więcej czy mniej kostki układał, więc na projekcie koncepcyjnym była narysowana powierzchnia razem z parkingiem. Było tam zestawienie produktów do całego zadania na posesji i oddzielnie było zestawienie produktów do tego projektu, bo powód do końca nie wiedział czy nie będzie chciał wykonywać tego parkingu. Pozwany napisał, że akceptuje projekt i że wszystkie szczegóły będzie jeszcze ustalał i zmieniał z brygadzistą na miejscu inwestycji. W dniu rozpoczęcia prac było robione takie wyliczenie kosztów bez parkingu. Na końcu tego dokumentu było napisane, że jest bez parkingu i bez dodatkowych prac. To było ok. 40.000,00zł netto. Potem w trakcie wykonywania prac, pozwany zwiększył ten zakres prac o parking. To zlecanie dodatkowych prac następowało w formie pisemnej. Pozwany osobiście podpisywał zlecenie prac dodatkowych, na początku zwiększył o parking i pisemnie zlecał różne prace dodatkowe. Jednostkowe ceny były zaakceptowane, nawet niektóre były negocjowane w trackie realizacji zadania. Pozwany nie kwestionował jakości usługi, materiałów, nie maił żadnych zastrzeżeń. W umowie się zadeklarował, że w dniu kiedy przyjedzie ten materiał, to przed rozpoczęciem prac może i zweryfikuje dostarczony materiał. Na każdej palecie jest estetyka towarowa, jest napisane, że produkt jest pierwszej jakości, kto to wyprodukował, jest deklaracja od producenta. Pozwany był na miejscu, na bieżąco razem z żoną, byli w trakcie wykonywania prac i żadnych zastrzeżeń nie zgłaszał. Najpierw został przez geodetę powoda sporządzony cały szkic i pomiar prac, które zostały wykonane i na bazie tego szkicu i spisu od geodety zostało przygotowane przez drugiego pracownika rozliczenie wykonanych prac. Pozwany otrzymał to e-mailem, zareagował w ten sposób, że zadzwoniła żona i powiedziała, że nie będą płacić w ogóle, bo kwota rozliczenia się im nie podoba. Pozwany nie składał reklamacji. Nie wskazywał konkretnych punktów rozliczenia, jakie kwestionuje. Prace dodatkowe były rozliczane według cennika prac dodatkowych. Niektóre z cen w trakcie prac były negocjowane przez pana T., w tym rozliczeniu były uwzględniane wynegocjowane ceny. Pierwsze zlecenie prac dodatkowych zlecał pozwany u geodety w dniu rozpoczęcia prac, potem następne prace dodatkowe zlecał do brygadzisty na miejscu. Te prace dodatkowe znalazły się w drugiej części rozliczenia, żeby to rozdzielić. Protokół wygląda w ten sposób, że pół strony to jest miejsce na uwagi, protokół został podpisany bez żądnych uwag, wszystko było wykonane zgodnie z tym, co klienci na miejscu chcieli, jak chcieli coś zmienić, przerobić, to na miejscu reagował brygadzista i było wykonane całe zadanie zgodnie z tym co pozwany chciał.

W usługach budowlanych podaje się ceny netto, powód zawsze podaje ceny netto. Była też mowa o odwodnieniu, były podane ceny. Te wszystkie rzeczy są podane w ofercie. Był tam mój pracownik jeden raz na miejscu i zobaczył co jest dom wykonania. Zostało ustalone co jest do wykonania i to zostało wpisane do oferty, która postem stała się załącznikiem. Były podane ceny jednostkowe konkretnych robót, które miały być wykonane. tam była cena kostki 98zł i tam było wypisane co wchodzi w cenę tej kostki. Było napisane w umowie, że to są ceny do 50 km od siedziby firmy powoda. Cena 98 z,ł która jest w umowie odnosi się do 50 km od bazy a do pozwanego było 136 km i odjęte było to 50 km, a za 86 km była dopłata. Łącznie to było około 4.000,00zł za wszystkie dostawy kostki, piasku. Było w umowie napisane, że trzeba wykonać krawężniki i inne rzeczy. 150 zł kosztował taki całościowy kosztorys wykonawczy. Taki kosztorys był oferowany panu T.. Powód zagregował od razu na informacje e-mailową, że praca jest źle wykonana. Pojechał geodeta. Państwo zgłosili że pomiędzy schodami a podjazdem jest za duży spadek, że jest za duża różnica wysokości. To było ustalane z pozwanym w dniu kiedy ta prace zostały zaczęte i kiedy było zakończone to też było omawiane. Wyszło kucie betonu, bo pozwany chciał niżej kostkę niż była zaplanowana. Pozwany kazał wykuć beton i obniżyć kostkę na podjeździe bocznym. Było wejście do piwnicy, które narzucało jakąś wysokość, można było dorobić stopień, ale pozwany tak nie chciał. Chciał niżej i powiedział wykuć beton i to obniżyć. Potem jak tak to było wykonane to nie było stopnia zejścia do piwnicy, ale z przodu budynku ten podjazd był niżej. Powstała jakaś różnica wysokości co nie było ani źle ani nieładnie. Pozwany z żoną zgłosili uwagę, że im się to nie podoba. Jeździł geodeta, pokazywał i tłumaczył z czego to wynika.

(dowód: zeznania powoda R. P. k. 609 - 610 akt sprawy I C 572/17, zeznania powoda R. P. k. 197-198)

Pozwanemu P. T. i jego żonie E. T. zależało na terminie wykonywania usług i chcieli dosyć szybko wykonać usługę, czas ich naglił gdyż zalewało im dom. Pozwany dał ogłoszenie, że poszukuje firmy, która wykona kostkę brukową. Zgłosiła się firma (...) i oni wyrazili gotowość wejścia od razu na teren budowy, dlatego postanowili, że skorzystają z ich usług. Wieczorem w przeddzień rozpoczęcia prac, świadek przeczytała opinię na temat tej firmy, które budziły jej niepokój. Wpuścili pracowników powoda na teren budowy. Pozwany zapłacił zaliczkę ok. 12.000zł na poczet ceny kostki. Były dwie koncepcje bez parkingu i z parkingiem. Kiedy zaczynali te prace to zastanawiali się czy zrobią to z parkingiem i w trakcie zdecydowali się na parking. Parking był zlecony później, kilka dni po rozpoczęciu prac.

Żona pozwanego nie wie czy pozwany w chwili podpisywania ww. umowy był niewypłacany, miał trzy postępowania komornicze oraz zarabiał 2.000,00 złotych. Pozwany w tej chwili nie prowadzi działalności gospodarczej, zarządza spółka komandytową. Pozwany w tej chwili pracuje jako prezes spółki komandytowej (...) Sp. z o. o.. Matka pozwanego miała środki i dawała na kostkę pieniądze. Pozwany miał całe życie pełnomocnictwo notarialne do zawieraniu umów w imieniu swojej mamy.

(dowód: zeznania świadka E. T. k.191-194)

W umowie jest nazwa miejscowości K. ponieważ ostania tabliczka przed nieruchomością, na której wykonano prace jest z miejscowością K.. Nieruchomość położona, na której wykonano prace jest w N.. To jest miejscowość, która nie ma tabliczki. Dom jest pomiędzy jedną tabliczką a drugą z nazwą miejscowością. To wszystko jest Gmina L.. Pozwany próbował wyjaśnić nazwę tej miejscowości, był jednak zajęty i tak już zostało. Dzień przed przyjazdem firmy żona pozwanego zaczęła czytać opinie o firmie powoda. Później już przyjechały maszyny, powiedzieli, że będą musieli zapłacić za koszt przyjazdu tych maszyn. Projekt był w dwóch wersjach z parkingiem i bez parkingu. Pozwany zaakceptował projekt z parkingiem.

Prace wymienione w dokumencie ustalenia z klientem w dniu rozpoczęcia prac były wykonane.

Był wylany beton z betoniarki przy budowie domu na trasie tego kładzenia kostki. (...) został uprzątnięty przez firmę powoda. Panowie mówili, że trzeba zrobić podbudówkę jak będzie wjeżdżała szambiarka i czy się pozwany na to godzi i pozwany się zgodził.

Pozwany podpisał protokół wykonania prac. Nie miał wtedy uwag, dla każdego pracownika uszykował podziękowanie.

Dom jest z basenem. Pozwany pracuje na umowę o pracę od 2-3 lat u żony. Zarabia najniższą krajową – 2.100,00 złotych miesięcznie w spółce, w której żona i syn są wspólnikami. Syn pozwanego zajmuje się wynajmem sportowych samochodów. Pozwany jest prezesem w spółce z o.o., w spółce komandytowej (...), w spółce komandytowej (...), których właścicielem jest jedna spółka. W spółce z o. o. otrzymuje wynagrodzenie i ta spółka jest właścicielem kolejnych spółek. Ma 18.000zł długu.

(dowód: zeznania pozwanego P. T. w sprawie k. 194 -197)

Nieruchomość pozwanego na której powód wykonał prace brukarskie tj. położył kostkę brukową znajduje się w miejscowości N. 71 w gminie L.. Nawierzchnia została wykonana w większości z kostki brukowej grubości 6 cm Akropol (T.) w kolorze grafitowym z pasmami z kostki brukowej grubości 6 cm A. w kolorze szarym. Dodatkowo została ułożona kostka grubości 6 cm Piccola w kolorze grafitowym na powierzchni 0,20 m2. Jest to kostka brukowa firmy (...). K. posiada spadki na teren zielony od budynku oraz w kierunku kratek ściekowych. Od strony gruntu poza wjazdem nawierzchnia ograniczona jest poprzez krawężnik podwórkowy 6 x 20cm a we wjeździe krawężnikiem drogowym 12 x 30 x 100cm. Od strony ogrodzenia betonowego we wjeździe brak krawężników.

Wymiary wskazane na szkicu poglądowym (karta 38 akt) sporządzonym przez geodetę S. G. z podanymi wymiarami wykonanej kostki brukowej oraz powierzchni plantowanego terenu pokrywają się z rzeczywistymi wymiarami powierzchni kostki brukowej. Powierzchnia kostki ułożonej we wjeździe, gdzie została pogrubiona podbudowa o 10 cm wynosi zgodnie z pomiarami kontrolnymi 58,40 m2 (8,90 x 2,25 + (8,90 + 5,20) x 0,5 x 3,97 + 5,20 x 2,00) a zgodnie ze szkicem wynosi 58,10 m2. Z uwagi na dokładność pomiarów geodezyjnych przyjęto, że jest to powierzchnia 58,10 m2. Powierzchnia pozostałej kostki, łącznie grafitowej i szarej poza wjazdem i opaską budynku o szerokości 0,42 m wynosi 386,60 m2 (6,04 x 15,20 + 7,89 x 6,01 + 5,08 x 4,30 + 1,44 x 5,85 + 11,10 x 10,60-2,20 x 2,20 x 0,5 + 1,72 x 1,51 + 2,87 x 4,10 + 7,20 x 5,70 + 1,00 x 9,80 + 7,20 x 10,20 x 0,5). Łączna powierzchnia nawierzchni z kostki szarej i grafitowej bez opaski wynosi 445,20m2 (386,60 m2 + 58,40 m2 + 0,20m2) a zgodnie ze szkicem poglądowym powierzchnia bez opaski podana na fakturze nr (...) / pro (karta 55 akt) wynosi 445,64 m2 (367,31 m2 + 78,13 m2 + 0,20 m2 (obrobienie studni)). Powierzchnie kostki ze szkicu poglądowego jak i powierzchnie zweryfikowane o dokonane pomiary i obliczenia różnią się tylko o 0,10 % ((445,64m2-445,20m2) /445,64m2)) co mieści się w graniach błędu. Z uwagi na powyższe oraz dokładność pomiarów geodezyjnych faktycznie wykonana powierzchnia kostki brukowej (bez opaski) grafitowej wynosi 367,3 lm2 a szarej 78,13 m2. Powierzchnia kostki brukowej grafitowej i szarej na opasce szerokości 0,42m wynosi 7,46 m2 (13,88 x 0,42 + 3,88 x 0,42) w tym kostki grafitowej 2,49 m2 i szarej 4,97 m2. Przy wjeździe od strony drogi oraz od wschodniej i zachodniej strony bez części przylegających do płotu betonowego ułożony jest krawężnik drogowy 12 x 30x 100 cm na długości 13,70 m (8,90 m + 2,30 + 2,50). Od strony gruntu ułożony jest krawężnik podwórkowy 6 x 20 na długości 115,05 m (4,30+15,95+5,31+1,60+1,80+3,40+11,15+10,60+8,60+3,00+1,20+42,10+6,04). Z uwagi na różnicę 0,30 m pomiędzy pomiarami podczas wizji oraz pomiarami geodezyjnymi ostatecznie z uwagi na dokładność pomiarów przyjęto 115,35 m z pomiarów geodezyjnych. Długość docinanych kostek wynosi 48 mb. Powierzchnia plantowego terenu wynosi 470 m2 (369 m2 + 101 m2). Wykonane są dwie kratki ściekowe z rusztem ocynkowanym o długości 5,90 (przy basenie i 5,70 m (w bramie). Inne roboty są robotami zakrytymi i nie można było stwierdzić ich wykonana podczas wizji. Faktyczne wykonanie odwodnienia mogą potwierdzać tylko zdjęcia z wykonywanych prac załączone do akt sprawy na karcie 40 (płyta CD). Wielkości powyżej podane wykonanych robót obrazuje szkic poglądowy załączony do przedmiotowej opinii a znajdujący się na karcie 38 akt sprawy. K. brukowa po wschodniej stronie wjazdu przy ogrodzeniu betonowym na długości 4,00 m i szerokości 0,80 m jest pozapadana. Z fotografii zawartych w aktach sprawy na płycie CD (kata 40akt) wynika, że we wjeździe ułożone były płyty betonowe ażurowe a już za bramą w dwóch miejscach przy bramie i po zachodniej części budynku gdzie obecnie jest ułożona kostka znajdowała się wylany, nierówno beton.

Podczas oględzin dokonano czterech odkrywek dwie we wjeździe i dwie na posesji.

W odkrywce NR 1 odległość do dołu podbudowy od góry kostki wynosi 32cm, grubość podbudowy wynosi 23cm a podsypka piaskowa ma grubość 4 cm. Układ warstw nawierzchni z kostki brukowej w odkrywce Nr 1. : 6 cm kostki brukowej, 4 cm podsypka piaskowa, 23 cm podbudowa z pospółki mieszanej z cementem, podłoże naturalne w bramie i po zachodniej części budynku gdzie obecnie jest ułożona kostka znajdowała się wylany, nierówno beton.

W odkrywce NR 2 grubość podsypki piaskowej wynosi 5,50 cm a odległość od góry kostki do spodu podbudowy wynosi 36 cm.

Układ warstw nawierzchni z kostki brukowej w odkrywce Nr 2.: 6 cm kostki brukowej, 5,50 cm podsypka piaskowa, 24,50 cm podbudowa z pospółki mieszanej z cementem, podłoże naturalne.

W odkrywce NR 3 podsypka posiada grubość 4 cm a odległość od góry kostki do gruntu wynosi 22 cm.

Układ warstw nawierzchni z kostki brukowej w tej odkrywce : 6 cm kostki brukowej, 4 cm podsypka piaskowa, 12 cm podbudowa z pospółki mieszanej z cementem, podłoże naturalne.

W odkrywce NR 4 podsypka piaskowa ma grubość 4cm a odległość od gruntu od góry kostki wynosi 21 cm.

Układ warstw nawierzchni z kostki brukowej w tej odkrywce: 6 cm kostki brukowej, 4 cm podsypka piaskowa, 11 cm podbudowa z pospółki mieszanej z cementem, podłoże naturalne.

Stan zagęszczenia podbudowy na ten rodzaj nawierzchni i rodzaj zastosowanej kostki betonowej jest wystarczający, a jakość kostki jest dobra.

Zgodnie z wytycznymi (...) kostka brukowa grubości 6 cm może być stosowana dla chodników, dróg rowerowych, ciągów komunikacyjnych dla samochodów osobowych, dojazdów do domków, parkingów dla samochodów. Spadki poprzeczne powinny wynosić od 2 do 3% a spadki podłużne 0,5%.

Nawierzchnia z kostki brukowej na powierzchni 7,46 m2 została wykonana zgodnie z warunkami technicznymi oraz z treścią łączącej strony umowy i z treścią zlecenia prac dodatkowych. Jakość wykonanych prac dobra.

Ustawienie krawężnika podwórkowego 6 x 20cm zostało wykonane zgodnie z warunkami technicznymi oraz z treścią łączącej strony umowy i z treścią zlecenia prac dodatkowych (dotyczy opaski). Jakość wykonanych prac dobra.

Podsypka piaskowa poza powierzchnią 3,20 m2 została wykonana zgodnie z warunkami technicznymi oraz z treścią łączącej strony umowy i z treścią zlecenia prac dodatkowych. Jakość wykonanych prac dobra.

Po dwuletnim użytkowaniu nawierzchni z kostki brukowej podbudowa o średniej grubości 11.50 cm spełniła swoje zadanie, nawierzchnia jest równa i bez zagłębień, przy czym brak jest gwarancji, że przy dłuższym okresie użytkowania nie wystąpią zapadnięcia nawierzchni.

Podbudowa na wjeździe na powierzchni 58,10 m2 została wykonana zgodnie z warunkami technicznymi oraz zgodnie z treścią łączącej strony umowy i zleceniem robót dodatkowych. Jakość wykonanej podbudowy dobra.

Plantowanie terenu zostało wykonane zgodnie z treścią łączącej strony umowy i zleceniem robót dodatkowych Jakość wykonanego plantowania dobra.

Regulacja dwóch włazów została wykonane zgodnie z warunkami technicznymi oraz treścią łączącej strony umowy i zleceniem robót dodatkowych. Jakość wykonanej regulacji włazów dobra.

Kratki ściekowe zostały wykonane zgodnie z warunkami technicznymi oraz z treścią łączącej strony umowy i zleceniem robót dodatkowych Jakość wykopanych kratek ściekowych dobra.

Zgodnie z rozliczeniem łączny koszt prac planowanych przed rozpoczęciem robót wynikające z Oferty oraz Projektu wynosi 59.109 zł netto.

Zgodnie z rozliczeniem łączny koszt prac dodatkowych zleconych prze zleceniodawcę podczas wykonywania robót wyniósł 17.037 zł netto.

Materiał wskazany w rozliczeniu z dnia 29/11/2016 to ten sam materiał, którego zakup został zlecony przez pozwanego poza grubością podbudowy na powierzchni 395 m2, która zamiast 15 cm grubości ma średnio 11,50 cm grubości.

Do wykonania prac budowlanych na nieruchomości pozwanego przy możliwościach zakupu w pełnych paletach było potrzeba następujących materiałów:

1. K. brukowa grafit — 393,12 m2

2. K. brukowa szara — 86,40 m2

3. K. brukowa Piccola — l,00m2

4. Krawężnik drogowy 15 x 30 x 100 — 14,00 m

5. Krawężnik podwórkowy 6 x 20- 116 m.

Po wykonaniu prac pozostały niewykorzystane materiały:

1. K. brukowa grafit — 14,04 m2, brak konieczności rozliczenia z pozwanym, bo pozwany zapłacił już za ten materiał jako pozostały z pełnych palet zgodnie z umową.

2. K. brukowa szara — 2,16 m2, brak konieczności rozliczenia z pozwanym, bo pozwany zapłacił już za ten materiał jako pozostały z pełnych palet zgodnie z umową.

3. K. brukowa Piccola - 0,80 m2 brak konieczności rozliczenia z pozwanym, bo pozwany zapłacił już za ten materiał jako pozostały z pełnych palet zgodnie z umową.

4. Krawężnik drogowy 15 x 30 x 100 – brak.

5. Krawężnik podwórkowy 6 x 20- brak.

(dowód: opinia biegłego do spraw budownictwa lądowego i szacowania nieruchomości Z. K. k. 289-326 akt sprawy I C 572/17, ustna opinia uzupełniająca biegłego Z. K. k. 474 - 475 akt sprawy I C 572/17)

Sąd dokonał następującej oceny materiału dowodowego:

Sąd postanowił na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 kpc pominąć wnioski dowodowe zgłoszone przez stronę pozwaną o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków na okoliczność praktyk stosowanych przez stronę powodową niezgodnie z art 5 kc, stanowiących nadużycie prawa G. W., M. G. (2), S. C. (wnosząc o zobowiązanie powoda do wskazania adresów dwóch ostatnich świadków), o zobowiązanie powoda do przedłożenia wszystkich faktur wystawionych na pozwanego, przedłożenie rejestru sprzedaży, rejestru zakupów, deklaracji VAT od 23 lipca 2016r. do 31 grudnia 2016r. na okoliczność rzeczywistej wysokości dochodzonego roszczenia w tym także podatku VAT, przedłożenia potwierdzenia doręczenia pozwanemu dokumentu rozliczenie wykonanych prac jako zdecydowanie spóźnione, zmierzające jedynie do przedłużenia postępowania.

Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanego, że „Nie było informacji że będą konieczne prace dodatkowe”, bowiem to wynika wprost z wszystkich dokumentów załączonych do akt od k. 16 do k. 22, które pozwany podpisał, co przyznał. Nie zasługuje na wiarę twierdzenie pozwanego, że załącznik do umowy o prace dodatkowe, cennik prac dodatkowych był dla niego niezrozumiały, bowiem jest bardzo zrozumiały, czytelny, jest napisany prostym językiem i nie trzeba mieć wykształcenia szczególnego, aby go zrozumieć.

Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanego, że nikt go nie informował, że będzie pokrywał koszt przyjazdu maszyn, przywozu kostki, bowiem to wynika wprost z umowy, którą pozwany podpisał.

Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanego, że nie zlecał prac wymienionych w ustaleniach z klientem w dniu rozpoczęcia prac, bowiem jest na tym dokumencie podpis pozwanego, pozwany przyznał, że to jego podpis, przyznał również, że te prace zostały wykonane. Prace te były zlecone przez pozwanego pisemnie.

Zupełnie niezrozumiałe jest twierdzenie pozwanego, że nie kazał kłaść kostki na betonie ale myślał, że zdejmą beton za darmo.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z treścią art. 401 KPC Można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności:

1) jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się wyroku nie mogła domagać się wyłączenia;

2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana bądź jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się wyroku niemożność działania ustała lub brak reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności procesowe.

W niniejsze sprawie są podstawy do wznowienia postępowania z uwagi na to, że w doktrynie i orzecznictwie konkurują dwa stanowiska co do czasowego oddziaływania art. 15 zzs ust 1 ustawy z dnia 2 marca 2020r. , a konkretnie oznaczenia początku okresu zawieszenia biegu terminów procesowych wyznaczonego przez ten przepis, a biorąc pod uwagę interpretację korzystną dla pozwanego okres biegu tygodniowego terminu, w którym pozwany był uprawniony do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku, należało liczyć od dnia 24 maja 2020roku, co oznacza, że złożył wniosek w terminie, a tym samym wadliwie odrzucenie wniosku spowodowało, pozwany został pozbawiony możliwości odwołania się od wyroku I instancji i jego weryfikacji przez Sąd II instancji.

Co do usprawiedliwienia nieobecności na rozprawie w dniu 02.03.2020roku Sąd Okręgowy zasadnie ocenił zachowanie pozwanego notorycznie niestawiającego się celem przesłuchania pozwanego w charakterze strony jako nadużycie prawa, bowiem pozwany, nie stawiał się w sprawie sygn. akt I C 572/17 przez 2 lata, w tym w dniu 02 marca 2020 roku. Pismem z dnia 25 lutego 2020r. pozwany poinformował Sąd, że prawdopodobnie nie będzie mógł uczestniczyć w rozprawie wyznaczonej na 02.03.2020r. (jak w kilkunastu poprzednich), co potwierdzi odpowiednim zaświadczeniem lekarskim (pismo pozwanego k. 524-525), ale w dniu 29.02.2020r. (sobota) jak wynika z aktywności pozwanego na mediach społecznościowych aktywnie uczestniczył w wydarzeniach w W.. Stan zdrowia pozwanego nie był więc na tyle zły, aby nie móc stawić się w Sądzie w dniu 02.03.2020r. (poniedziałek) kiedy pozwany w dniu 29 lutego 2020 roku (sobota) jeszcze w późnych godzinach wieczornych bardzo aktywnie uczestniczył w wydarzeniach wymagających znacznie więcej siły i energii, emocji niż stawiennictwo w Sądzie, w odległym miejscu od miejsca zamieszkania, cały czas prowadził bardzo aktywne wymagające siły fizycznej i emocji życie (dokumentacja k. 534-608).

W orzecznictwie zob. m.in. post. SN z 26.1.2000 r. (III CZ 173/99, L.), w którym wskazano, że postępowanie ze skargi o wznowienie nie jest nowym postępowaniem posiadającym odrębny od poprzedniego przedmiot. Z uwagi na ścisłe podmiotowo-przedmiotowe powiązanie z poprzednim postępowaniem należy traktować je jako kontynuację dotychczasowego postępowania, w granicach zgłoszonych przez skarżącego podstaw. Tak też m.in. post. SN z 5.12.2001 r., I CZ 163/01, L.; post. SN z 15.12.2016 r., II CZ 121/16, L.. Podobnie wyr. SN z 25.6.2015 r., III CSK 375/14, L.; post. SN z 21.7.2017 r., I CZ 75/17, L., w którego uzasadnieniu podkreślono, że postępowanie wywołane wniesieniem skargi o wznowienie postępowania stanowi dalszy ciąg postępowania zapoczątkowanego wytoczeniem powództwa. Celem skargi jest podjęcie i kontynuowanie prawomocnie zakończonego postępowania w tej instancji, w której orzekał sąd właściwy do wznowienia. Nie jest to jednak „zwykła kontynuacja postępowania”, skoro wznowienie postępowania prowadzi do ponownego rozpoznania sprawy w stanie sprzed uprawomocnia się zaskarżonego skargą orzeczenia w granicach podstawy wznowienia, co nie wyklucza możliwości jej kontynuowania począwszy od tego stanu. Rozpoznając sprawę ponownie sąd dokonuje własnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, który powstał przed uprawomocnieniem się orzeczenia i samodzielnej oceny roszczenia, nie będąc w tych kwestiach związany oceną dokonaną w prawomocnie zakończonym postępowaniu. Sąd winien przy tym uwzględnić zmiany stanu prawnego. Orzeka on o tym samym przedmiocie sporu lub jego części, jaki stanowił przedmiot rozstrzygnięcia w zakończonym prawomocnie postępowaniu. W zakresie materiału, który był dotknięty podstawą wznowienia strony mogą jednak powoływać nowe fakty i dowody. Podobnie zob. post. SN z 26.4.2018 r., I CZ 40/18, L..

W analizowanej sprawie, Sąd dopuścił dowód z przesłuchania stron w tym pozwanego, który nie stawiał się na przesłuchanie stron w sprawie sygn. akt I C 572/17 wielokrotnie, w tym w dniu 02 marca 2020 roku składając zaświadczenie lekarskie.

Sąd dopuścił również dowód z zeznań niestawającego w sprawie sygn. akt I C 572/17 świadka E. T. – żony pozwanego.

Zgodnie z treścią art. 412 KPC

§ 1. Sąd rozpoznaje sprawę na nowo w granicach, jakie zakreśla podstawa wznowienia.

§ 2. Po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd stosownie do okoliczności bądź oddala skargę o wznowienie, bądź uwzględniając ją zmienia zaskarżone orzeczenie albo je uchyla i w razie potrzeby pozew odrzuca lub postępowanie umarza.

Rozpoznanie sprawy na nowo odnosi się już do sprawy, która była zakończona prawomocnym orzeczeniem, a została wznowiona, przy czym zakres tych czynności zakreślają podstawy wznowienia (np. to, jaka część postępowania według skarżącego jest dotknięta nieważnością).

Po przeprowadzeniu dodatkowych dowodów w postaci przesłuchania pozwanego w charakterze strony i świadka E. T. i analizie całości zebranego w sprawie materiału dowowego, Sąd nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego skargą wyroku.

Z analizy całego zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że roszczenie było w całości zasadne.

Podstawą prawną żądania był przepis art. 627 i następne.

W ocenie Sądu strony zawarły umowę o dzieło.

W myśl art. 627 KC Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Jak wynika z zeznań świadka E. T. pozwanemu i jego żonie zależało na terminie wykonywania usługi położenia kostki i chcieli dosyć szybko wykonać usługę, czas ich naglił gdyż zalewało im dom. Pozwany dał ogłoszenie, że poszukuje firmy, która wykona kostkę brukową. Zgłosiła się firma (...) i wyrazili gotowość wejścia od razu na teren budowy, dlatego pozwany z żoną postanowili, że skorzystają z ich usług. Strony zawarły jasną, czytelną i szczegółową umowę o wykonanie kostki brukowej na nieruchomości w N., która poprzedzona była rozmowami, negocjacjami, szczegółową ofertą.

W dniu 6 lipca 2016 roku powód R. P. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwa (...) R. P. z siedzibą w M., na prośbę pozwanego przesłał pozwanemu ofertę na układanie kostki brukowej. W kolejnym e-mailu z dnia 8 lipca 2016 roku powód przedstawił pozwanemu dwa warianty ułożenia kostki na 320 m2 i 570m2 (cena wykonania z kostką) ze wstępnym cennikiem za metr w zależności od rodzaju kostki oraz wielkości powierzchni itd., cenę za ustawienie krawężników. Oferta wskazywała, że trudno powiedzieć ile gruzu lub ziemi trzeba będzie wywieść i cenę tego wywozu lub zwałki. Kwestia odwodnienia będzie ustalana na miejscu z geodetą, który przyjedzie na miejsce, zniweluje teren i zaproponuje odwodnienie. Po dokonaniu kolejnych ustaleń strony w dniu 13 lipca 2016 roku w miejscowości N., k. T. zawarły umowę o wykonanie kostki na piśmie. Przedmiotem zawartej między stronami umowy było wykonanie prac zawartych w ofercie (Umowa str. 3 i 4). Wyraźnie wskazano w umowie, że prace nie ujęte w Ofercie są pracami dodatkowymi, że będą rozliczane za dodatkową opłatą wg Cennika Prac Dodatkowych (Umowa str. 5 i 6). Oferta i Cennik stanowią integralną część Umowy oraz stanowią podstawę do rozliczenia końcowego za wykonaną usługę. Zleceniodawca może zlecić prace dodatkowe projektantowi, geodecie, oraz brygadziście w czasie trwania prac. Ostateczna ilość m2 powierzchni kostki zostanie ustalona wspólnie z Klientem podczas wykonywania projektu. Zleceniodawca zobowiązał się do codziennej inspekcji terenu budowy w celu dokonania bieżącego odbioru prac zanikowych i sprawdzania czy szczegóły techniczne są wykonane zgodnie życzeniem Zleceniodawcy. W umowie ustalono wstępny termin rozpoczęcia robót na 27-30 lipca 2016 roku oraz szacunkowy okres wykonania robót tj. 7-14 dni robocze.

Z umowy wprost wynika, że projekt koncepcyjny powierzchni jest wizualizacją nawierzchni z kostki, na podstawie której można oszacować orientacyjną ilością m2 kostki oraz ilość elementów dekoracyjnych. Projekt nie zawiera danych wysokościowych i technicznych i nie jest projektem budowlanym (§ 3 Umowy). Zgodnie z zapisem w § 3 umowy wszystkie elementy z projektu (zestawienie produktów w tabeli) których nie ma w ofercie stanowią prace dodatkowe zlecone przez Zleceniodawcę w toku wykonywania uzgodnień projektu.

Zgodnie ofertą na prace związane z ułożeniem kostki przy powierzchni kostki ok. 573 m2 cena za 1 m2 kostki Akropol grafit wynosi 98 zł/m2, kostki (...) 2 kryształów – 145zł/m2. W ofercie jest zapis że transport materiałów obejmuje odległość do 50 km od miejscowości M., ulica (...) na plac budowy, a więc twierdzenia pozwanego, że nie wiedział, że za dalsze kilometry będzie doliczone dodatkowe wynagrodzenie jest nieprawdziwe.

Zgodnie z zapisami w ofercie wszystkie ceny są cenami netto, a więc znowu twierdzenia pozwanego i jego żony, że cena w ofercie to cena brutto są nieprawdziwe, bowiem zupełnie co innego wynika z pisemnej umowy.

Do umowy wykonano projekt koncepcyjny. Do umowy załączono dokument „Zestawienie asortymentu na podstawie projektu" BEZ PARKINGU ze wskazaniem ilości kostek, krawężników i ilości docinek, a wszystkie docinki kostki i płyt są płatne. W dniu 20 lipca 2016 roku powód przesłał pozwanemu drogą elektroniczną projekt nawierzchni wraz z zestawieniem asortymentu. E- mailem z dnia 22 lipca 2016 roku pozwany P. T. zaakceptował projekt koncepcyjny nawierzchni i wskazał, że w razie jakichś zmian to już będą ustalać w trakcie układania kostki.

Powód otrzymał zaliczkę w kwocie 12.200,00 zł od pozwanego, tytułem część zapłaty ceny za kostkę. Umowa była podpisana w cenach jednostkowych, rozliczenie miało być kosztorysowe, powykonawcze.

E-meilem z dnia 26 lipca 2016 roku od (...) pozwany poinformował powoda, że jest zaniepokojony opiniami na temat firmy powoda, że wszystkie opinie podnoszą fakt rozliczenia końcowego, poprosił o podanie ceny końcowej po wizycie geodety. Do momentu do kiedy pozwany nie będzie znał ceny końcowej prosi o nie zwożenie sprzętu ani pracowników. Dnia 27.07.2016r. pozwany otrzymał e-mali od powoda, że przesyła wyliczenie kosztów prac brukarskich wykonane na podstawie projektu koncepcyjnego. Łączny koszt położenia kostki brukowej, na powierzchni 360 m kwadratowych (bez parkingu) wyniósł 39.794,00 zł, z zastrzeżeniem, że do kosztów należy doliczyć dodatkowo prace, które zostały zlecone geodecie w dniu rozpoczęcia prac. W dniu rozpoczęcia prac brukarskich tj. 27 lipca 2016 roku strony uzgodniły wstępne dane techniczne oraz zakres prac brukarskich, które miały zostać wykonane na miejscu inwestycji. W dniu rozpoczęcia prac wskazano prawidłowo adres inwestycji Nowy (...). Ustalono jak będzie wysokość stopni schodów, na jakiej wysokości będzie wykonany taras. Pozwany P. T. zlecił powodowi szereg prac dodatkowych szczegółowo wymienionych w ww. dokumencie „Ustalenia z klientem w dniu rozpoczęcia prac”. Ponadto pozwany zlecił dodatkowo powodowi wykonanie opaski przy budynku i tarasie szerokości 40 cm, plantowanie ziemi i regulację 2 włazów. W dniu 29 lipca 2016 roku powód poinformował pozwanego, iż udało mu się wynegocjować dla pozwanego niższą cenę ziemi na plantowanie, której koszt przy założeniu, że powierzchnia plantowanej ziemi będzie większa niż 200 m kw miał wynieść 4,90 zł za metr kw.

W czasie wykonywania prac pozwany zgłosił, że nie podoba im się spad pomiędzy schodami a podjazdem. Powód zagregował od razu na informacje e-mailową, że praca jest źle wykonana. Pojechał geodeta. Wyszło kucie betonu, bo pozwany chciał niżej kostkę niż była zaplanowana. Pozwany kazał wykuć beton i obniżyć kostkę na podjeździe bocznym. Było wejście do piwnicy, które narzucało jakąś wysokość, można było dorobić stopień, ale pozwany tak nie chciał. Chciał niżej i powiedział wykuć beton i to obniżyć. Potem jak tak to było wykonane to nie było stopnia zejścia do piwnicy, ale z przodu budynku ten podjazd był niżej. Powstała jakaś różnica wysokości co nie było ani źle ani nieładnie. Pozwany z żoną zgłosili uwagę, że im się to nie podoba. Jeździł geodeta, pokazywał i tłumaczył z czego to wynika. Z opinii biegłego wynika, że spad jest prawidłowy.

Z opinii biegłego wynika, że wszystkie roboty zostały wykonane zgodnie z warunkami technicznymi oraz z treścią łączącej strony umowy, a jakość wykonanych prac jest dobra, poza ułożeniem kostki na powierzchni 3,20 m2.

Stan zagęszczenia podbudowy na ten rodzaj nawierzchni i rodzaj zastosowanej kostki betonowej jest wystarczający, a jakość kostki jest dobra.

Położona na nieruchomości pozwanego nawierzchnia z kostki brukowej na powierzchni 445,64 m2 poza powierzchnią 3,20 m2 (4,00 x 0,80) została wykona zgodnie z warunkami technicznymi oraz z treścią łączącej strony umowy. Jakość wykonanych prac dobra. Nawierzchnia z kostki brukowej na powierzchni 7,46 m2 została wykonana zgodnie z warunkami technicznymi oraz z treścią łączącej strony umowy i z treścią zlecenia prac dodatkowych. Jakość wykonanych prac dobra.

Ustawienie krawężnika drogowego zostało wykonane zgodnie z warunkami technicznymi oraz z treścią łączącej strony umowy i z treścią zlecenia prac dodatkowych. Jakość wykonanych prac dobra, przy czym z uwagi na zastosowanie podsypki piaskowej przy tak dużym spadku i zastosowanej podbudowie powinien być także zastosowany krawężnik drogowy po obu stronach wjazdu wzdłuż płotu betonowego a nie tylko od drogi do początku ogrodzenia od południowej strony. Podsypka piaskowa poza powierzchnią 3,20 m2 została wykonana zgodnie z warunkami technicznymi oraz z treścią łączącej strony umowy i z treścią zlecenia prac dodatkowych. Jakość wykonanych prac dobra.

Podbudowa na powierzchni 395,00 m2 poza wjazdem została wykonana niezgodnie z warunkami technicznymi oraz niezgodnie z treścią łączącej strony umowy (brak wymaganej grubości 15 cm). Jakość wykonanej podbudowy przy pominięciu jej mniejszej grubości jest dobra i spełnia swoją rolę. Po dwuletnim użytkowaniu nawierzchni z kostki brukowej podbudowa o średniej grubości 11.50 cm spełniła swoje zadanie, nawierzchnia jest równa i bez zagłębień, przy czym brak jest gwarancji, że przy dłuższym okresie użytkowania nie wystąpią zapadnięcia nawierzchni.

Plantowanie terenu zostało wykonane zgodnie z treścią łączącej strony umowy i zleceniem robót dodatkowych Jakość wykonanego plantowania dobra.

Regulacja dwóch włazów została wykonane zgodnie z warunkami technicznymi oraz treścią łączącej strony umowy i zleceniem robót dodatkowych. Jakość wykonanej regulacji włazów dobra.

Kratki ściekowe zostały wykonane zgodnie z warunkami technicznymi oraz z treścią łączącej strony umowy i zleceniem robót dodatkowych Jakość wykopanych kratek ściekowych dobra.

Biegły sądowy stwierdził w opinii, że materiał wskazany w rozliczeniu z dnia 29/11/2016 to ten sam materiał, którego zakup został zlecony przez pozwanego poza grubością podbudowy na powierzchni 395 m2, która zamiast 15 cm grubości ma średnio 11,50 cm grubości, która to jednak grubość spełnia swoje zadanie.

Z opinii biegłego, też wynika, że prace dodatkowe nie mogły być przewidziane na etapie sporządzania projektu koncepcyjnego. Powód mógł te prace przewidzieć dopiero po otrzymaniu zlecenia prac dodatkowych za wyjątkiem demontażu płyt ażurowych.

Jak wynika z zeznań pozwanego i jego żony mimo negatywnych opinii wpuścili pracowników i maszyny na nieruchomość celem wykonania umówionych prac.

Pozwany przyznał, że prace wymienione w dokumencie ustalenia z klientem w dniu rozpoczęcia prac były wykonane przez powoda. Również potwierdził, że pracownicy powoda kuli beton i go uprzątnęli, że wyraził zgodę na podbudówkę we wjeździe.

Pozwany zeznał, że odebrał prace i podpisał protokół wykonania prac bez zastrzeżeń, że nie miał wtedy uwag, że dla każdego pracownika uszykował podziękowanie.

Dnia 29 listopada 2016 roku zostało sporządzone rozliczenie wykonanych prac brukarskich na piśmie na podstawie pomiarów dokonanych przez geodetę. Rozliczenie prac brukarskich z dnia 29 listopada 2016 roku zawierało zarówno wyszczególnione prace pierwotnie zlecone, ale także prace zlecone w dniu rozpoczęcia prac wraz z pracami brukarskimi zleconymi dodatkowo w toku wykonywania prac na miejscu inwestycji. Koszt prac planowanych wyniósł 59.109zł bez VAT-u. Koszt prac dodatkowo zleconych wyniósł 17.037zł bez VAT-u, razem bez VAT-u 76.146,00zł. Wysokość wynagrodzenia powoda brutto wyniosła łącznie 93.659,58 zł, z czego pozwany zapłacił powodowi kwotę 12.261,00 zł i odmówił powodowi zapłaty pozostałej kwoty wynagrodzenia. Termin zapłaty wynosił 7 dni i upływał 12.11.2016 roku.

Z całą pewnością powodowi należy się wynagrodzenia za wykonane roboty z VAT-em, który powód jest zobowiązany pobrać a następnie oddać Skarbowi Państwa.

Pozwany przyznał, że nie zapłacił powodowi wynagrodzenie poza zaliczką, a więc należało zasądzić całą żądaną przez powoda kwotę tytułem brakującego wynagrodzenia za wykonaną kostkę brukową i wszystkie inne prace, oraz obciążył pozwanego w całości kosztami procesu na podstawie zasady odpowiedzialności za wynik sprawy na podstawie art. 98 KPC, a tym samym, po merytorycznej analizie zaskarżonego orzeczenia w zakresie zaskarżenia skargą o wznowienie, brak było podstaw do zmiany zaskarżonego skargą orzeczenia.

W ocenie Sądu, wskazane przez stronę pozwaną zapisy umowy w § 9 umowy i § 10 nie są abuzywne i wiążą strony umowy, bowiem strona pozwana w żaden sposób nie udowodniła, aby nie były one uzgodnione z pozwanym w myśl art. 385 ¹ § 1 KC.

Zgodnie z art. 385 ¹ § 4 KC Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje. Ceny niektórych prac były negocjowane w trakcie ich wykonywania, na co są dowody na piśmie. Szczegółowe rozliczenie wykonanych prac, zwłaszcza kiedy wymaga to obmiarów dokonanych przez geodetę, tylko ułatwia weryfikację prawidłowości takiego wyliczenia.

Pomijając treść wskazanych przez stronę pozwaną zapisów umownych jako abuzywnych, z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że wszystkie zlecone prace zostały wykonane, że zostały wykonane poprawnie za wyjątkiem 3m2 kostki która się pozapadała (co jak zeznał powód w czasie oględzin naprawili), a więc należy się powodowi wynagrodzenie co najmniej wg stawek rynkowych. Powód nie próbował udowodnić, że wynagrodzenie było zawyżone za jakieś konkretne roboty, pozwany nie zapłacił żadnego wynagrodzenia powodowi za wyjątkiem zaliczki. Pozwany nie zapłacił nawet niespornego wynagrodzenia wynikającego z ceny wskazanej na podstawie projektu koncepcyjnego tylko za kostkę bez parkingu, co świadczy o braku woli zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 412 § 1 i 2 KPC oddalił skargę.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 KPC, z godnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy i obciążył przegrywającego pozwanego w całości kosztami procesu, na które złożyło się wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika powoda w kwocie 5400zł.

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Z/ Odpis uzasadnienia doręczyć pełn. pozwanego adwokatowi P. M..

I C 1899/21

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE