Sygnatura akt IV Ka 669/22
1.
2.WYROK
2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 września 2022 r.
4.Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
1.Przewodnicząca: |
1.SSO Agnieszka Połyniak |
1.Protokolant: |
1.Ewa Ślemp |
przy udziale Eligiusza Wnuka Prokuratora Prokuratury Okręgowej,
po rozpoznaniu w dniu 16 września 2022 r.
6.sprawy G. A.
7.córki T. i H. z domu O.
8.urodzonej (...) w J.
9.oskarżonej z art. 300 § 2 kk
10.na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej
11.od wyroku Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie
12.z dnia 27 kwietnia 2022 r. sygnatura akt II K 332/21
14.zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uniewinnia oskarżoną G. A. od popełnienia przypisanego jej w punkcie I części dyspozytywnej czynu z art. 300 § 2 k.k., a kosztami procesu w sprawie obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE |
|||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IV Ka 669/22 |
|||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
|||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 27 kwietnia 2022r. w sprawie sygn. akt II K 332/21 |
|||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
|||||||||||||||||||
☒ obrońca |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||
☐ inny |
|||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||||||||||||||||
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||||||||||||||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
|||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||||||||||||||
☐ |
|||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
|||||||||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
||||||||||||||||
2.
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
|||||||||||||||||||
1.5. Ustalenie faktów |
|||||||||||||||||||
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||||
2.1.1.1. |
G. A. |
Oskarżona w dacie zawarcia umowy darowizny oraz umowy przejęcia długu w dniu 13 listopada 2018. była: - współwłaścicielką udziału wynoszącego 4/12 na wspólności ustawowej małżeńskiej działek nr (...), które stanowił grunty rolne zabudowane położone w B., dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadził księgę wieczystą (...) - współwłaścicielką udziału wynoszące 2/6 na wspólności ustawowej małżeńskiej działek nr (...) pastwiska trwałe położone w B. dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadził księgę wieczystą (...). (...) te nie były obciążane hipotekami i nie było wobec nich prowadzone postępowanie egzekucyjne. |
Wydruki Ksiąg wieczystych nr (...) i (...). |
k. 353 i 354 |
|||||||||||||||
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||||
2.1.2.1. |
|||||||||||||||||||
1.6. Ocena dowodów |
|||||||||||||||||||
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||||||||||||||
Wydruki Ksiąg wieczystych nr (...) i (...) |
Dokumenty, które nie podlegają kwestionowaniu. |
||||||||||||||||||
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
|||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||||||||||||||
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||||||||||
3.1. |
Obrońca oskarżonej zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:
- nieruchomości o nr KW (...) i (...) miały już w momencie dokonywania darowizny ustanowione hipoteki na rzecz innych wierzycieli) na kwoty odpowiednio ponad 2 miliony złotych i 450.000 zł (tj. na sumy przewyższające ich wartość) wobec czego z nich – nawet, jeśli darowizna nie zostałaby dokonana – wierzyciel i tak nie uzyskałby zaspokojenia; - powód nie domagał się uznania za bezskuteczną czynności darowizny nieruchomości o nr KW (...) to znaczy nie zamierzał prowadzić z tej nieruchomości egzekucji, nie można zatem mówić o udaremnieniu możliwości zaspokojenia wierzyciela z tej nieruchomości skoro wierzyciel w ogóle nie zamierzał kierować do niej egzekucji i z niej się zaspokoić; - jedyną nieruchomością, z której mógłby zaspokoić się pokrzywdzony była nieruchomość o numerze KW (...), stanowiąca grunty orne, o powierzchni 1.463m 2 (0,146 ha), której oskarżona była współwłaścicielką w udziale wynoszącym 3/5 całości; tymczasem w czasie dokonywania darowizny (i po dacie jej dokonania) oskarżona była w dalszym ciągu współwłaścicielką następujących nieruchomości (...) (dwie działki role w udziale wynoszącym 2/6 całości) i (...) (magazyny o ogromnym metrażu na ul. (...) w B.) co oznacza, że majątek, który pozostał oskarżonej po dokonaniu darowizny wielokrotnie przewyższał wartość nieruchomości o nr KW (...), z której wierzyciel mógł i rzeczywiście chciał się zaspokoić. 2. obrazę przepisu postępowania a to art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez wadliwe uznanie, że oskarżona dokonując w dniu 13 listopada 2018 r. darowizny nieruchomości na rzecz swojego syna świadomie udaremniła lub utrudniła zaspokojenie wierzyciela (działała w takim celu) podczas gdy do 30 maja 2018 r. była przewidziana całościowa realizacja kolejnej inwestycji – budowy basenu na zamówienie Gminy B. (umowa (...).) i wynagrodzenie dla oskarżonej miało wynosić 7.190.000 zł netto w związku z czym oskarżona w ogóle nie zakładała, że może dojść do sytuacji, w której niemożliwym będzie zaspokojenie jakiegokolwiek wierzyciela (oskarżona nie dostała pieniędzy ponieważ Gmina oświadczyła, że nie posiada środków na wypłatę wynagrodzenia dla oskarżonej i innych wykonawców). |
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||||||||
Apelacja okazała się zasadna w zakresie wniosku o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie G. A. od popełnienia przypisanego jej czynu z art. 300 § 2 k.k., bowiem zasadnie podniosła skarżąca, że Sąd meriti wyrokując, oparł się na części ujawnionego materiału dowodowego, choć powinnością było dokonanie analizy całokształtu ujawnionych okoliczności, a więc i tych, które go podważają, do czego obliguje choćby art. 4 k.p.k. (tak np. Sąd Najwyższy w wyroku z 30 lipca 1979r., III KR 196/79, OSNPG 3/1980/53). Nie ulega wszak wątpliwości, że pominięcie oceny istotnych dla sprawy okoliczności, mogących mieć wpływ na rozstrzygnięcie w kwestii winy, stanowi oczywistą obrazę przepisu art. 410 k.p.k. Taka sytuacja zaistniała w omawianej sprawie. Sąd ustalił przecież, że oskarżona nie wyzbyła się całego swego majątku, pozostała współwłaścicielką dwóch innych nieruchomości, co należało poddać ocenie w aspekcie znamion zarzucanego i ostatecznie przypisanego występku. To z kolei stanowi o trafności zarzutu obrazy art. 410 k.p.k. i podważa trafność wyprowadzonego wniosku w zakresie sprawstwa oskarżonej, przy jednoczesnym niedostrzeżeniu, że wydruki z dwóch ksiąg wieczystych o sygnaturach (...) i (...), załączone do akt sprawy, są niekompletne i na podstawie załączonych ich fragmentów nie można ustalić czy i w jakim zakresie nieruchomości te były obciążone (k.28-29 i 30-31), zaś darowanie pozostałych trzech w tych okolicznościach rzeczywiście udaremniło wykonanie orzeczenia sądu i zaspokojenie wierzyciela. Jakkolwiek zauważyć należy, iż ustalony przez Sąd I instancji stan faktyczny w zasadniczej mierze nie budzi wątpliwości. Sąd orzekający prawidłowo bowiem ustalił, że w 16 listopada 2017 r. Sąd Rejonowy Szczecin Centrum w Szczecinie w XI Wydziale Gospodarczym wydał nakaz zapłaty w sprawie sygn. akt (...)zasadzając od G. A. na rzecz P. Ż. kwotę 50.015,08 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2017 roku oraz z kosztami procesu. Nakaz został przez oskarżoną G. A. odebrany w dniu 05 grudnia 2017 roku i w dniu 20 grudnia 2017 roku do w/w Sądu wpłynął sprzeciw od w/w nakazu podpisany przez oskarżoną. W dniu 10 kwietnia 2018 roku Sąd Rejonowy Szczecin Centrum w Szczecinie w XI Wydziale Gospodarczym wydał wyrok w sprawie sygn. akt (...) zasądzając między innymi od G. A. na rzecz P. Ż. kwotę 49.844,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2017 roku oraz z kosztami procesu. Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem oskarżona odebrała w dniu 04 maja 2018 roku. W dniu 10 kwietnia 2018 roku wyrokowi nadano klauzulę wykonalności, a w dniu 16 lipca 2018 roku pełnomocnik pokrzywdzonego P. Ż. złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. W dniach 26 lipca 2018 roku i 14 sierpnia 2018 roku Komornik Sądowy przy Sadzie Rejonowym Szczecin – Centrum w S. rozpoczął zajmowanie wierzytelności należących do oskarżonej celem zaspokojenia roszczenia. Oskarżona pomimo powyższego, w dniu 13 listopada 2018r. zawarła ze swoim synem W. A. umowę darowizny oraz umowę przejęcia długu mocą których darowała mu: - własność nieruchomości stanowiącej działki bez zabudowań: nr (...), nr (...) i nr (...), o łącznej powierzchni 0,3962 ha, położone w O., obręb O., (...), objęte księgą wieczystą KW (...); - własność nieruchomości zabudowanej stanowiącej działki: nr (...), o łącznej powierzchni 0,2300 ha, położone w O., obręb (...) O., (...), M. (...), objęte księgą wieczystą KW NR (...); - przysługujący jej udział wynoszący 3/5 we własności nieruchomości stanowiącej działkę bez zabudowań nr (...), o powierzchni 0,1463 ha, położonej w O., obręb (...) O., objętej księgą wieczystą KW nr (...); - własność nieruchomości stanowiącej działkę rolną bez zabudowań (...), o powierzchni 2,5547 ha, położonej w N., obręb D., objętej księgą wieczystą KW nr (...). Na podstawie powyższych okoliczności Sąd I instancji wysunął trafny wniosek uznając, że oskarżona w chwili zawarcia umowy z dnia (...). miała pełną świadomość, iż wierzyciel – P. Ż. podjął kroki prawne – wszczął postępowanie egzekucyjne. W tych też okolicznościach próba przekonania Sądu ad quem, że G. A. nie zdawała sobie sprawy, z tego iż rozporządzenie składnikami majątku będzie miało wpływ na tok tego postępowania, jest oczywiście chybiona. Sąd orzekający, w oparciu o prawidłowo dokonane ustalenia faktyczne, dokonał jednak nieprawidłowej analizy znamion zarzucanego oskarżonej przestępstwa niezasadnie uznając, że dopuściła się ona występku z art. 300 § 2 k.k. przypisanego jej w punkcie I zaskarżonego wyroku. Przede wszystkim zauważyć należy, że przestępstwa określone w art. 300 k.k. należą do kategorii przestępstw skutkowych. W przepisie art. 300 § 2 k.k. kryminalizacją objęto tylko te postacie udaremnienia egzekucji (przez dłużnika), które prowadzą do oznaczonego skutku tj. udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela. W tym kontekście pod pojęciem „udaremnienia uszczuplenia” wierzyciela należy rozumieć wyłącznie całkowite zaspokojenie jego roszczenia, a w konsekwencji przez „uszczuplenie zaspokojenie” wierzyciela - uniemożliwienie zaspokojenia jego roszczenia w jakiejkolwiek części (ale nie w całości). Ponadto, co istotne, pomiędzy zachowaniem oskarżonego, a wskazanym wyżej skutkiem musi zaistnieć związek przyczynowy. Należy przy tym pamiętać, że nie każda czynność rozporządzająca majątkiem dłużnika w toku egzekucji lub w sytuacji zagrożenia egzekucją prowadzi do poniesienia odpowiedzialności karnej z tego przepisu, ale jedynie rozporządzenia składnikami majątku, które mają realny wpływ na udaremnienie lub ograniczenie zaspokojenia wierzyciela. Powyższe stanowisko wynika z ugruntowanego orzecznictwa tak sądów powszechnych jak i Sądu Najwyższego. Wskazać przykładowo można na stanowisko Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, że „czyn z art. 300 § 2 k.k. jest przestępstwem skutkowym, a zatem wymaga wykazania, że działanie sprawcy doprowadziło albo do udaremnienia albo uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela" (wyrok z 22 grudnia 2016 r., sygn. II AKa 372/16, podobnie SA w Warszawie w wyroku z 7 kwietnia 2014 r., sygn. II AKa 64/14). Uzupełniająco wskazać należy, że konstrukcja występku z art. 300§ 2 k.k. należy do kategorii przestępstw kierunkowych, zatem chodzi tu o sytuację kiedy sprawca traktuje udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia swojego wierzyciela jako środek do osiągnięcia założonego celu - udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego. Nadto z uwagi na skutkowy charakter tego przestępstwa warunkiem odpowiedzialności karnej z tego przepisu jest ustalenie szczególnej więzi między zachowaniem dłużnika a udaremnieniem lub uszczupleniem pozwalającej na obiektywne przypisanie dłużnikowi tego skutku, w wyniku którego wierzyciel poniósł szkodę. Oznacza to, że jeżeli czynność rozporządzająca majątkiem dłużnika nie miała realnego wpływu na zaspokojenie wierzyciela, to wobec braku znamienia skutku w postaci udaremnienia zaspokojenia wierzyciela nie doszło do popełnienia tego przestępstwa (vide np. wyrok SA w Katowicach z 31 maja 2012 r., sygn. II AKa 148/12). Podobnie w zakresie skutkowego charakteru czynu z art. 300 § 2 k.k. wypowiadał się Sąd Najwyższy, który w orzeczeniach w sprawach V KK 257/11 i IV KK 31/11 odpowiednio stwierdził, że „postępowanie zabezpieczające korzysta z ochrony prawnokarnej przepisu art. 300 § 2 k.k., nie przesądza jeszcze o istnieniu znamion przestępstwa stypizowanego z art. 300 § 2 k.k., albowiem przestępstwo to ma charakter skutkowy, a do wypełnienia znamion konieczne jest udaremnienie bądź uszczuplenie zaspokojenia swojego wierzyciela" oraz, że „jeżeli zbycie rzeczy zajętej w postępowaniu egzekucyjnym, czy inna czynność rozporządzająca zajętym mieniem dłużnika, nie miała realnego wpływu na zaspokojenie wierzyciela, to pomimo wypełnienia pozostałych znamion stypizowanego w przepisie art. 300 § 2 k.k. występku (podmiot, znamiona określające czynność sprawczą, przedmiot bezpośredniego działania), brak znamienia skutku w postaci udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela powoduje, że nie można uznać, iż doszło do popełnienia przestępstwa określonego w art. 300 § 2 k.k.". Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy oraz uwzględniając jej realia, nie można było uznać, że zachowanie oskarżonej w postaci przeniesienia własności nieruchomości w drodze umowy darowizny i umowy przejęcia długu wyczerpało znamię skutku, który został przypisany oskarżonej w pkt I części dyspozytywnej wyroku tj. udaremnienia zaspokojenia wierzyciela. Skoro oskarżonej zarzucono skutek w postaci udaremnienia, konieczne było ustalenie, że poza majątkiem, którego G. A. wyzbyła się w wyniku zwartej w dniu 13 listopada 2018r. ze swoim synem W. A. umowy darowizny oraz umowy przejęcia długu, nie posiadała innego majątku, który pozwalał na prowadzenie egzekucji i zaspokojenie roszczenia pokrzywdzonego. Takich ustaleń Sąd I instancji jednak nie poczynił, pomimo, iż w ustaleniach faktycznych wskazał, iż oskarżona była współwłaścicielką nieruchomości o numerach KW (...) i KW (...). Niemniej, jak już wyżej sygnalizował tut. Sąd odwoławczy nie dostrzegł Sąd orzekający, że wydruki z ksiąg wieczystych dotyczącej w/wym. nieruchomości były niekompletne, a w efekcie nie był w stanie prawidłowo ocenić dowodu z tych dokumentów i wyprowadzić prawidłowych wniosków. Dowodzi tego treść uzasadnienia, w którym kwestie te w ogóle nie były analizowane. Sąd odwoławczy uzupełnił zatem postępowanie dowodowe w tym zakresie, dopuszczając dowód z wydruków ksiąg wieczystych nr (...). Na ich podstawie ustalił, że w chwili zawarcia umowy z dnia 13 listopada 2018r. oskarżona – prócz wymienionych w zarzucie nieruchomości - była współwłaścicielką udziału wynoszącego 4/12 na wspólności ustawowej małżeńskiej działek nr (...), które stanowił grunty rolne zabudowane położone w B., dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadził księgę wieczystą (...) oraz współwłaścicielką udziału wynoszące 2/6 na wspólności ustawowej małżeńskiej działek nr (...) - pastwiska trwałe położone w B., dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadził księgę wieczystą (...). Co istotne nieruchomości te w dacie zawarcia umowy darowizny oraz umowy przejęcia długu nie były obciążane hipotekami i nie było wobec nich prowadzone postępowanie egzekucyjne. Skoro zatem oskarżona dysponowała majątkiem, z którego pokrzywdzony mógł dochodzić zaspokojenie przysługującego mu względem niej roszczenia, to w tej sytuacji nie można oskarżonej przypisać stuku w postaci udaremnienia. Ponadto wskazać trzeba, że samo wyzbycie się nieruchomości wskazanych w akcie notarialnym z dnia 13 listopada 2018r. Repertorium A numer (...) w istocie nie pozbawiało pokrzywdzonego możliwości prowadzenia egzekucji z wyłączonych z majątku dłużniczki (oskarżonej) składników majątku w postaci nieruchomości tj. działki nr (...) oraz działki nr (...) objętych księgę wieczystą nr (...), działki nr (...) objętej księgą wieczystą nr (...) i działki nr (...) objętej księgą wieczystą nr (...). Należy wszak pamiętać, że nie każda czynność rozporządzająca jest nieodwracalna. W prawie cywilnym istnieją instytucje chroniące wierzyciela, a do jednej z nich należy powództwo oparte na przepisie art. 527 k.c. (skarga pauliańska), z którego, jak wynika z dołączonych akt Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie sygn. (...), pokrzywdzony skorzystał. P. Ż. wystąpił do Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie ze stosowym powództwem, które wyrokiem tego Sądu z dnia 22 września 2021r. w sprawie sygn. akt (...) zostało uwzględnione. Sąd ten uznał za bezskuteczną wobec powoda P. Ż. czynność prawną – umowę darowizny oraz przejęcia długu, zawartą przed notariusz Z. P. w dniu 13 listopada 2018 roku (Rep. (...)), nieruchomości: działki nr (...) oraz działki nr (...), położonych w O., obręb ewidencyjny (...) O., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), działki nr (...) położonej w N., obręb ewidencyjny 2 D., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Kłodzku V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) i działki nr (...), położonej w O., obręb ewidencyjny (...) O., dla i to nieruchomości Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), zawartej przez ozwanego W. A. i dłużniczkę G. A., jako dokonanej z pokrzywdzeniem powoda - jako wierzyciela - do wysokości wierzytelności przysługującej powodowi w kwocie 63 959,87 zł, w celu ochrony wyżej wymienionej wierzytelności, wynikającej z wyroku Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie XI Wydziału Gospodarczego dnia 10 kwietnia 2018 roku w sprawie o sygn. akt (...), zaopatrzonego dniu 11 czerwca 2018 roku w punktach I i III w klauzulę wykonalności, jak i kosztów prowadzonych egzekucji. Pokrzywdzony, dysponując tym wyrokiem, mógł prowadzić egzekucję ze wskazanych w w/w wyroku nieruchomości. Takie stanowisko wynika m.in. z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018r. w sprawie II KK 411/17, w którym stwierdzono, że przedmiotem przestępstwa określonego w art. 300 § 2 k.k. może być nie tylko dłużnik osobisty, ale także osoba odpowiadająca wobec wierzyciela rzeczowo (dłużnik rzeczowy). Z treści art. 527 k.c. oraz z natury skargi pauliańskiej wynika, że w przypadku uznania przez sąd danej czynności za bezskuteczną względem wierzyciela, wierzyciel ten uzyskuje prawo do egzekucji z przedmiotów majątkowych osoby trzeciej, które na skutek czynności uznanej za bezskuteczną wyszły z majątku dłużnika. W rezultacie więc, osoba trzecia, która stała się właścicielem mienia w wyniku dokonania tej czynności przez dłużnika, przy uwzględnieniu, że miała lub powinna mieć wiedzę co do pokrzywdzenia wierzyciela, staje się również dłużnikiem wierzyciela w rozumieniu art. 300 § 2 k.k.". Z powyższego wynika, że oceniając zachowanie oskarżonej z punktu widzenia art. 300 § 2 k.k., należało mieć na uwadze także unormowania cywilne, które Sąd I instancji pominął. Za zupełnie bezzasadne w realiach niniejszej sprawy uznać należało także twierdzenia Sądu I instancji, że zwłoka w prowadzeniu egzekucji spowodowana działaniem oskarżonej (niemożność przyłączenia się komornika M. M. do prowadzonej egzekucji i konieczność złożenia pozwu o uznanie za bezskutecznej wobec powoda umowy darowizny i umowy przejęcia długu), uzasadniały przypisanie oskarżonej skutku w postaci udaremnienia zaspokojenia wierzyciela, które jak wskazano wyżej polega na całkowitym uniemożliwieniu pokrzywdzonemu zaspokojenia jego roszczenia. Podsumowując powyższe stwierdzić należy, że stan faktyczny ustalony w tej sprawie nie pozwalał na uznanie, że G. A. wyczerpała znamiona przypisanego jej przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. Brak jest bowiem podstaw do przyjęcia, że nastąpił skutek w postaci udaremnienia zaspokojenia wierzyciela, o którym mowa w tym przepisie, a który został przypisany oskarżonej w punkcie I części dyspozytywnej wyroku. Biorąc przy tym pod uwagę , że Sąd I instancji przypisując oskarżonej czyn z art. 300 § 2 k.k. użył tylko jednego z alternatywnych znamion przestępstwa w postaci udaremnienia zaspokojenia wierzyciela, a wyrok zaskarżony został jedynie na korzyść oskarżonej Sąd odwoławczy nie mógł rozpatrywać zachowania G. A. w kontekście drugiego ze znamion tj. uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela. Ponadto dokonanie ustaleń w tym zakresie wymagałaby przeprowadzenia dodatkowego postępowania dowodowego, którego Sąd odwoławczy w ramach kontroli instancyjnej, w tym z uwagi na kierunek zaskarżenia wyroku, nie jest władny prowadzić. Konieczne jest tu bowiem wykazanie, że pokrzywdzony z wymienionych w zarzucie nieruchomości mógłby (nawet w części) zaspokoić swe roszczenie, a te w dacie dokonywania darowizny były już obciążone hipotekami (i to na znaczne sumy) na rzecz innych wierzycieli. Na marginesie Sąd odwoławczy pragnie jedynie zauważyć, że sformułowany przez oskarżyciela publicznego w stosunku do oskarżonej w akcie oskarżenia zarzut w ogóle nie zawierał znamion przestępstwa z art. 300 § 2 k.k.. |
|||||||||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||||||||
Obrońca oskarżonej wniósł o: 1. zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonej od zarzutu popełnienia przypisanego jej czynu ewentualnie 2. zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez wymierzenie oskarżonej – na podstawie art. 300 k.k.- kary 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz – na podstawie art. 69 § 1 ¡§ 2 k.k. i art. 70 § 1 1 i – warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej wobec oskarżonej G. A. kary pozbawienia wolności na okres próby wynoszący rok; |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||||||||
Z przyczyn omówionych powyżej Sąd odwoławczy za zasadny uznał wniosek obrońcy oskarżonej o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez jej uniewinnienie od zarzutu popełnienia przypisanego jej czynu. |
|||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||||||||||||||||||
4.1. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||||||||||||||||||
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 27 kwietnia 2022r. w sprawie sygn. akt II K 332/21 zmieniono i uniewinniono G. A. popełnienia przypisanego jej w punkcie I części dyspozytywnej czynu z art. 300 § 2 k.k. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
|||||||||||||||||||
Działanie oskarżonej nie wyczerpało ustawowych znamion przestępstwa w postaci udaremnienia zaspokojenia wierzyciela, co został przypisane oskarżonej w punkcie I części dyspozytywnej wyroku. Nie uniemożliwiła bowiem zaspokojenia roszczenia pokrzywdzonego wierzyciela, który mógł postępowanie egzekucyjne prowadzić z pozostałej części jej majątku – dwóch nieruchomości, które w tym okresie notabene nie były obciążone. |
|||||||||||||||||||
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||||||||||||||||||
5.3.1.1.1. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||||||||||||||||||
5.3.1.4.1. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||||||||||||||||||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
|||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||
Na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. koszty procesu w sprawie ponosi Skarb Państwa. |
|||||||||||||||||||
7. PODPIS |
|||||||||||||||||||
SSO Agnieszka Połyniak |
1.11. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonej |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 27 kwietnia 2022r. w sprawie sygn. akt II K 332/21 |
||||
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
0.1.1.4. Wnioski |
|||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |