Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 607/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 27.05.2022 r. w sprawie II K 878/21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.,

1. obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wydanego wyroku tj. art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk, poprzez dokonanie jednostronnej i dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, w tym w szczególności wyjaśnień oskarżonych i zeznań świadków, co doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych w sprawie i przypisania sprawstwa A. K. (1);

2. błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, poprzez przyjęcie, iż oskarżona wspólnie i w porozumieniu z A. Ż. (1) wzięła udział w pobiciu pokrzywdzonej K. T. w rozumieniu art. 158 §1 kk;

3.rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonej kary i środka kompensacyjnego, bez uwzględnienia tego, że oskarżona jest sprawca młodocianym, którego sąd winien w pierwszej kolejności wychowywać, bez uwzględnienia sytuacji rodzinnej i osobistej oskarżonej, w szczególności trudnego dzieciństwa;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne - 1, 2, 3,

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1, 2, 3

Jako, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych związany miał być w ocenie skarżącego z uprzednią nieprawidłową oceną zgromadzonych w sprawie dowodów, powyższe zostaną omówione łącznie.

Wbrew twierdzeniom obrońcy nie sposób zgodzić się z zarzutami w kwestii błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku i mających wpływ na jego treść, albowiem sąd I instancji błędu takiego się nie dopuścił. Należy podkreślić, iż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie może sprowadzać się tylko i wyłącznie do samej polemiki z ustaleniami poczynionymi przez Sąd, a wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych powinien dążyć do wykazania konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, których miał dopuścił się Sąd przy ocenie zebranego materiału dowodowego. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach od tych, na których oparł się sąd I instancji, a zwłaszcza tylko na wyjaśnieniach oskarżonego skarżącego wyrok, nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (tak np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29.10.2010r., II Aka 162/10). Innymi słowy: sama możliwość przeciwstawienia poczynionym przez Sąd ustaleniom odmiennego punktu widzenia, nie stanowi uzasadnienia stwierdzenia, iż Sąd dopuścił się błędów w ustaleniach faktycznych.

Przyjmuje się również, iż błąd w ustaleniach faktycznych nie jest zarzutem samodzielnym. W praktyce każdy taki błąd jest bowiem skutkiem naruszenia przepisów postępowania, lecz nie odwrotnie. Jeśli bowiem Sąd przeprowadzi postępowanie, zachowując wszystkie reguły i zasady rzetelnego procesu, nie ma możliwości postawienia mu skutecznie zarzutu poczynienia wadliwych ustaleń faktycznych. Wskazuje to więc, iż błąd w ustaleniach faktycznych jest zawsze wtórny wobec naruszenia przepisów postępowania i stanowi konsekwencję uchybień w procedowaniu.

Sąd Okręgowy zważył, że sąd I instancji nie naruszył w przedmiotowej sprawie w żaden sposób przepisów postępowania, toteż poczynione przez niego ustalenia faktyczne – w oparciu o ujawnione i prawidłowo ocenione dowody – polegają na prawdzie i nie mogą być kwestionowane. Wbrew twierdzeniom skarżącego, zgromadzone w sprawie dowody, oceniane w sposób zgodny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz logicznego myślenia (art. 7 k.p.k.), dają bowiem pełne podstawy do jednoznacznego stwierdzenia, że zachowanie oskarżonej wypełniło znamiona przypisanego jej czynu zabronionego. Przyjęta przez oskarżoną oraz współoskarżonego A. Z. linia obrony nie może się więc ostać, gdyż zebrany i jednoznaczny materiał dowodowy prowadzi do odmiennych wniosków. Oceny tej nie są w stanie skutecznie obalić, czy zmienić fakt braku spowodowania obrażeń ciała u pokrzywdzonej, w rozumieniu art. 157 §1 kk, czy zaburzenia emocji po stronie oskarżonej, co przecież zostało ujawnione i ustalone przez Sąd Rejonowy.

Nie sposób zgodzić się z obrońcą, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do dokonanych przez sąd ustaleń w zakresie dopuszczenia się przestępstwa udziału w pobiciu w rozumieniu art. 158§ 1 kk. Brak jest w ocenie sądu odwoławczego zastrzeżeń, co do dokonanej przez sąd Rejonowy oceny zgromadzonych w sprawie dowodów w tym zakresie, dokonanych ustaleń jak i przyjętej kwalifikacji prawno-karnej.

Sąd Rejonowy zasadnie dał wiarę zeznaniom wskazanych świadków, w szczególności pokrzywdzonej, jej brata, rodziców i koleżanki. W żadnym wypadku nie jest tak, jak twierdzi apelant, iż depozycje wymienionych osób pozostają w jakiejkolwiek sprzeczności. W przedmiotowej sprawie, jak mało w której, zachowanie oskarżonej, nie tylko było obserwowane niemal w całości przez naocznego świadka zdarzenia, lecz także zostało zarejestrowane na miejskiej kamerze monitoringu. Sąd odwoławczy zauważa, że A. M. zeznała przed sądem, iż na skutek przebytej choroby Covid ma problemy z pamięcią i niczego nie pamięta, ale też potwierdziła swoje zeznania składane na gorąco, zaledwie dzień po zdarzeniu, w których jednoznacznie wskazała na oskarżoną, jaką ta osobą, która ciągnęła pokrzywdzoną za włosy, przewróciła ją, biła rękoma i do której to sprawczyni dobiegł oskarżony A. Ż. (1). Świadek przekonująco także zeznawała, iż podczas całego zdarzenia bardzo się bała i prosiła ludzi o pomoc. Gonienie pokrzywdzonej udokumentowały kamery monitoringu. Sama pokrzywdzona ze szczegółami opisała zdarzenie, najpierw, bratu, potem rodzicom, policjantom wezwanym na miejsce, a w końcu do protokołu przesłuchania w charakterze świadka. Rodzina i policjant potwierdzili prezentowaną wersją zdarzenia. Ich zeznania są logiczne, jasne i wzajemnie się uzupełniają, przy czym tworzą bardzo wyraźny i czytelny obraz przestępstwa. Ujawnione na ciele K. T. obrażenia, opisane w dokumentacji medycznej i opinii sądowo-lekarskiej, korelują z wersją pokrzywdzonej. Tym samym w pełni poprawna i prawidłowa jest ocena w/w materiału dowodowego dokonana przez sąd meriti. Materiał ten został bowiem bardzo wnikliwie i starannie oceniony przez prymat przesłanek, o jakich mowa w art. 7 kpk.

Wbrew twierdzeniom apelanta, słusznie uznano, że A. K. dopuściła się przestępstwa udziału w pobiciu, w następstwie którego naraziła (wspólnie i w porozumieniu z A. Ż.) pokrzywdzona na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. To bowiem właśnie siła ciosów i sposób ich zadawania, tj. lokalizacja miejsca na ciele, które atakowali oskarżeni, uzasadniały przyjęte narażenie. Nie jest bowiem tak, że tylko spowodowanie u pokrzywdzonego obrażeń, o jakich mowa w art. 157 §1 kk, wypełnia znamiona przestępstwa pobicia związane z powagą zadawanych ciosów. Opis przypisanego oskarżonej czynu wskazuje, że narażenie, o jakim mowa powyżej, wynikało stąd, że dwóch sprawców (oskarżona i oskarżony) przewrócili pokrzywdzona na ziemię, a tam uderzali ją rękoma, kopali po głowie, twarzy i plecach. Pokrzywdzona doznała urazu uogólnionego – głównie właśnie głowy. To natomiast właśnie głowa jest tą częścią ludzkiego ciała, które doznając ciosów (bicie, kopanie), może doprowadzić do najcięższych następstw dla całego organizmu. Wbrew twierdzeniom apelanta, sąd meriti rozważnie i przekonująco kwestię tą rozważył, a wyciągnięte prze zeń wnioski przekonują. Przekonująco sąd ten wywiódł i ocenił, iż w przedmiotowej sprawie sprawcy działali wspólnie i w porozumieniu, gdzie do przypisania odpowiedzialności za czyn z art. 158 kk nie jest wcale konieczne to, by oboje sprawcy zadawali ciosy, a wystarczającym jest, by jeden ze sprawców stworzył warunki sprzyjające dla zachowań drugiego i akceptował takie zachowanie. Sąd odwoławczy zważył także, że akurat w niniejszej sprawie to A. K. (1) była tym z dwóch napastników, który działał bardziej czynnie, wyzywająco i był bardziej agresywny tak w słowie, jak i w czynie.

Reasumując: sąd meriti rozpoznając sprawę w sposób prawidłowy i wyczerpujący rozważył wszelkie okoliczności i dowody ujawnione w toku rozprawy głównej, przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonej (art. 4 kpk), dokonując następnie na ich podstawie prawidłowych ustaleń faktycznych. Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji nie wykazuje błędów natury logicznej, nie była stronnicza, jak również nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów, chronionej przepisem art. 7 kpk. Zastrzeżeń Sądu Okręgowego nie budzi również uzasadnienie zaskarżonego wyroku, które zostało sporządzone z zachowaniem wymogów art. 424 kpk, dostatecznie wyczerpująco i szczegółowo, w sposób pozwalający na kontrolę odwoławczą prawidłowości skarżonego rozstrzygnięcia.

Chybionym okazał się także zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary i środka kompensacyjnego. Obrońca łączy go przede wszystkim z wiekiem oskarżonej, jej trudnym dzieciństwem i stanem zdrowia. Niestety, choć sąd odwoławczy dostrzega, że A. K. (1) to osoba bardzo moda (sprawca młodociany), która przeżyła trudne dzieciństwo, bez zapewne prawidłowych wzorców do naśladowania, a dodatkowo u której stwierdzono osobowość nieprawidłową w cechach dyssocjacyjnych, to także osoba bardzo głęboko zdemoralizowana. A. K. (1) w przeszłości, już jako osoba dorosła, dopuściła się przestępstw kradzieży rozbójniczej i kradzieży zwykłej, za które orzeczono wobec niej kary o charakterze nie izolacyjnym (w pierwszym wypadku kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania, a w drugim kara ograniczenia wolności). Oba uprzednie wyroki zapadły i uprawomocniły się przed datą przedmiotowego czynu. Pomimo także dania oskarżonej szansy i uprzedniego orzeczenia kar wolnościowych, A. K. (1) dopuściła się kolejnego przestępstwa, ponownie przeciwko życiu i zdrowiu, działając z niskich pobudek, bez przyczyny, atakując młodą kobietę, w biały dzień i w środku miasta. Zupełnie nieprzekonująco oskarżona starała się wykazać, że to pokrzywdzona zachowała się tu wyzywająco komentując strój oskarżonej. Sąd odwoławczy zważył także, że nawet gdyby takowy ustalono negatywny komentarz, co do koloru bluzki A. K. (1), jej zachowanie względem K. T. było absolutnie nie do przyjęcia, wysoce naganne, brutalne, nieodpowiednie, można rzec: gangsterskie.

Sąd Okręgowy zważył, że oskarżona miała trudne dzieciństwo, ale też ten okres jej życia dawno już się skończył. Jest dorosłą osobą, matką dwojga dzieci i musi brać odpowiedzialność za swoje przestępcze zachowania. Zaburzenia istniejące u oskarżonej nie miały wpływu na jej zdolność do zrozumienia swojego działania i pokierowania postępowaniem. Mogła przewidzieć wpływ ewentualnych substancji psychoaktywnych, czy alkoholu na swoje zachowanie (choć jednocześnie nie ustalono, by w chwili zdarzenia znajdowała się pod ich wpływem). Właśnie z tego powodu orzeczonej kary 10 miesięcy pozbawienia wolności i 2000 zł. nawiązki orzeczonej na rzecz pobitej pokrzywdzonej nie sposób jest uznać za „rażące” w rozumieniu art. 438 pkt 4 kpk. Zastosowana bowiem wobec A. K. (1) represja karna jest surowa, ale nie nadmiernie i nie rażąco.

W orzecznictwie trafnie podkreśla się, że zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 1985 r., V KRN 178/85, OSNKW 1985, nr 7-8, poz.60). Niewspółmierność zachodzi zatem wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzonych za przypisane przestępstwa, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 1990 r., Wr 363/90, OSNKW 1991, nr 7-9, poz. 39).

Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1995 r., II KRN 198/94, LEX nr 20739).

Właśnie z tych powodów, także zarzut dotyczący niewspółmierności zastosowanej represji karnej uznano za nieprzekonujący.

Wniosek

- o uniewinnienie oskarżonej od przypisanego jej czynu,

- alternatywnie o wymierzenie kary pozbawienia wolności w dolnych granicach ustawowego zagrożenia z warunkowym zawieszeniem jej wykonania i zasądzenie nawiązki w niższej kwocie,

- ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- żaden z zarzutów podniesionych przez obrońcę nie okazał się zasadny z przyczyn, o jakich mowa powyżej, z tego powodu brak jest podstaw do uniewinnienia oskarżonej, czy uchylenie wydanego wyroku, a

- wnioskowana zmiana wyroku nie mogła nastąpić także z tego powodu, iż w sprawie brak jest formalnych przesłanek do zastosowania instytucji, o jakiej mowa w art. 69 kk (jej zastosowanie wymaga, by sprawca nie był uprzednio karany na karą pozbawienia wolności, co w sytuacji A. K. (1) miało miejsce);

4. 
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- wyrok i wszystkie zawarte w nim rozstrzygnięcia;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- apelacja obrońcy A. K. nie zasługuje na uwzględnienie; brak podstaw do zmiany wyroku (wnioskowanej bądź z urzędu);

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu oskarżonej D orzeczono na podstawie § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu. Wynagrodzenie przyznano w wysokości minimalnej przewidzianej przez prawo, jako należycie odzwierciedlającej nakład pracy i wkład w ostateczne rozstrzygnięcie sprawy. Dodatkowo zasądzono na rzecz obrońcy koszty związane ze stawiennictwem na rozprawie apelacyjnej (koszty dojazdu uwzględniające ilość przejechanych kilometrów i pojemność silnika pojazdu).

O kosztach procesu za postępowanie odwoławcze orzeczono w oparciu o art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych Dz. U nr 49 póz. 223 z 1983 roku). Oskarżona to osoba młoda i zdolna do pracy, ale nie osiągająca żadnych dochodów ani przed umieszczeniem w zakładzie karnym, ani w trakcie pobytu w tej placówce.

7.  PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca A. K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 27 maja 2022r. w sprawie II K 878/21

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana