Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Nsm 349/20

POSTANOWIENIE

Dnia 03 grudnia 2020r.

Sąd Rejonowy w Strzelcach Opolskich III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodnicząca Sędzia Lidia Lewicka

po rozpoznaniu w dniu 03 grudnia 2020r. w Strzelcach Opolskich

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku M. R.

z udziałem J. J.

o zezwolenie na wydanie paszportu dla małoletnich B. J. i R. J.

p o s t a n a w i a:

I.  zezwolić wnioskodawczyni M. R. zamieszkałej: S., ul. (...) na wyrobienie paszportów małoletnim:

a)  B. J., urodzonemu (...) w L.,

b)  R. J., urodzonemu (...) w L.,

a zezwolenie niniejsze zastępuje zgodę ojca dzieci J. J. zamieszkałego: (...)-(...) S., (...),

II.  zasądzić od uczestnika postepowania J. J. na rzecz wnioskodawczyni M. R. kwotę 100 zł ( sto złotych) tytułem zwrotu opłaty sądowej oraz kwotę 257 zł( dwieście pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 03 grudnia 2020 r.

Pismem z dnia 09 października 2020 r. M. R. - matka małoletnich B. J. i R. J. wniosła o zezwolenie przez Sąd na wydanie dla nich paszportów oraz zasądzenie na jej rzecz do uczestnika postępowania kosztów procesu. .

W uzasadnieniu pisma wskazała, że małoletnie dzieci pochodzą ze związku małżeńskiego wnioskodawczyni i J. J., rozwiązanego następnie przez rozwód na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Radomiu z dnia 12 czerwca 2018 r. (sygn. akt I C 27/18). Władzę rodzicielską na mocy danego wyroku powierzono obojgu rodzicom, z zastrzeżeniem, że miejscem zamieszkania dzieci, będzie miejsce zamieszkania matki, tym samym bezpośrednią opiekę nad dziećmi powierzono wówczas matce. Kwestia kontaktów z dziećmi została uregulowana na mocy ugody zawartej przed tut. Sądem dnia 18 grudnia 2017 roku w sprawie I. N. 331/17. J. J. widuje się z dziećmi regularnie. M. R., za pośrednictwem swojego pełnomocnika zwróciła się do uczestnika postępowania z prośbą o ugodowe załatwienie sprawy dotyczącej wydania paszportów dla małoletnich. J. J. odmówił jednak wyrażenia zgody na powyższe. Wnioskodawczyni w przedmiotowym wniosku zakreśliła również, że wydanie dzieciom paszportu umożliwi im swobodne podróżowanie po świecie, nie tylko w granicach Unii Europejskiej. Nadto wskazała, że kieruje się wyłącznie dobrem małoletnich i nie planuje z uwagi na panującą pandemię żadnych konkretnych podróży.

Pismem z dnia 30 października 2020 roku (data wpływu do Sądu) uczestnik postępowania złożył odpowiedź na wniosek, w której wnosił o oddalenie wniosku w całości i nieobciążanie go kosztami postępowania.

Uzasadniając swoje stanowisko uczestnik postępowania podał, że obawia się, że wnioskodawczyni chce zabrać synów za granicę. Nadto podniósł również, ze M. R. nie udziela mu żadnych informacji odnośnie sytuacji synów, co więcej utrudnia mu również kontakt z dziećmi. J. J. zakreślił również, że chce mieć wpływ na to w jakich warunkach dzieci będą dorastały. Wnioskodawczyni z kolei dąży do tego aby sama mogła decydować o losie dzieci i ich przyszłości, na co nie wyraża uczestnik postępowania zgody.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. J. urodzony dnia (...) w L. i R. J. urodzony dnia (...) w L. są dziećmi M. R. i J. J..

Dowody:

- odpisy skrócone aktów urodzenia (k. 7-8);

Małoletni pochodzą ze związku małżeńskiego uczestników postępowania, który został następnie rozwiązany przez rozwód na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Radomiu z dnia 12 czerwca 2018r. (sygn. akt I C 27/18). Oboje rodzice zachowali władzę rodzicielską nad małoletnimi. Bezpośrednią opiekę nad dziećmi powierzono matce. Sposób kontaktów ojca z dziećmi został uregulowany na mocy ugody zawartej przed tut. Sądem dnia 18 grudnia 2017 roku w sprawie sygn. akt III Nsm 331/17.

J. J. regularnie spotyka się z małoletnimi, zabierając ich do swojego mieszkania lub w inne miejsca. Uczestnik postępowania regularnie łoży również na synów zasądzone alimenty.

Małoletni B. i R. J. mieszkają wraz z matką w S. w domu należącym do rodziców M. R., gdzie zajmują piętro budynku. M. R. pracuje na podstawie umowy o pracę na zastępstwo jako pracownik Inspekcji Sanitarnej, wcześniej pracowała jako ekspedientka.

B. J. ma skończone 11 lat i uczy się w V klasie Szkoły Podstawowej nr (...) w S.. Rozwija się prawidłowo, cierpi jednak na (...) i kinetyczne zaburzenia zachowania. Chłopak ma również problemy gastrologiczne. B. znajduje się pod stałą kontrolą lekarzy specjalistów (psycholog, psychiatra, neurolog, optometrysta, gastrolog). Poza wyżej wskazanymi dolegliwościami chłopak rozwija się adekwatnie do rówieśników, nie sprawia szczególnych problemów wychowawczych. Wymaga, jednakże z uwagi na stwierdzone zaburzenia, poświęcenia większej uwagi i pomocy w sprawach dnia codziennego. B. przyjmuje również na stałe leki o działaniu psychoaktywnym.

R. J. ma skończone 8 lat i uczy się w II klasie Szkoły Podstawowej nr (...) w S.. Rozwija się prawidłowo, nie sprawia problemów wychowawczych. Małoletni z uwagi na sytuację rodzinną, korzystał na terenie szkoły z pomocy psychologa.

J. J. mieszka razem z matką w miejscowości E.. Źródło utrzymania wnioskodawcy stanowi gospodarstwo rolne o powierzchni około 100 ha (łącznie z dzierżawami). Wnioskodawca zajmuje się hodowlą bydła, na dzień 11 sierpnia 2020 roku posiadał stado liczące 37 sztuk. Dochody J. J. są zależne od warunków pogodowych i zmieniają się w poszczególnych latach.

Dowody:

- kserokopia wyroku SO w Radomiu z dnia 12.06.2018r. w sprawie sygn. akt I C 27/18, k. 9;

- fakty znane Sądowi z urzędu (postępowanie sygn. akt III Nsm 35/20);

Pismem z dnia 06 sierpnia 2020 roku M. R. zwróciła się do uczestnika postępowania z prośbą o podjęcie działań mających na celu ugodowe załatwienie sprawy dotyczącej wydania dokumentu paszportowego dla małoletnich B. i R.. Wnioskodawczyni wskazała, że wydanie dzieciom paszportu umożliwi im swobodne podróżowanie po świecie, co na chwilę obecną jest bardzo istotne dla ich rozwoju.

W odpowiedzi, pismem z dnia 14 sierpnia 2020 roku J. J. zakreślił, że chce wiedzieć kiedy i gdzie M. R. ma zamiar zabrać dzieci, w tym wskazanie na jaki czas i w jakim celu.

Pismem z dnia 24 sierpnia 2020 roku M. R., w odpowiedzi na pismo uczestnika postępowania zakreśliła, że na chwilę obecną z uwagi na panującą pandemie nie ma sprecyzowanych planów wyjazdowych. Wnioskodawczyni podniosła również, że zamierza w przyszłości odbywać z dziećmi podróże, w tym do krajów leżących poza Unią Europejską. M. R. w przedmiotowym piśmie wskazała również, że o wszelkich planach związanych z zabraniem dzieci na pobyt wakacyjny za granicę będzie uczestnika postępowania na bieżąco informowała.

Pismem z dnia 02 września 2020 roku kierowanym do pełnomocnika M. R., J. J. zajął ostateczne stanowisko w sprawie wskazując, że nie wyraża zgody na wydanie dzieciom paszportów. Uczestnik postępowania zakreślił, że wnioskodawczyni w przedmiotowej sprawie nie kieruje się dobrem dzieci, a wyłącznie własnym interesem. Wskazał także, że posiada informacje o tym, że M. R. planuje wyjazd na pobyt stały za granicę, do Wielkiej Brytanii, gdzie ma rodzinę. Powyższe z kolei doprowadzi do tego, że straci on całkowicie możliwość kontaktu z dziećmi.

Dowody:

- pismo M. R. z dnia 06.08.2020r. wraz z dowodem nadania, k. 10-11;

- pismo J. J. z dnia 14.08.2020r. – odpowiedź, k. 12;

- pismo M. R. z dnia 24.08.2020r. wraz z dowodem nadania, k. 13;

- pismo J. J. z dnia 02.09.2020r., k. 14;

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek o zezwolenie przez Sąd na wydanie dla B. J. i R. J. paszportów w miejsce stosownego oświadczenia woli ojca zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 97 Kodeksu Rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Jednakże o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie, a w braku takiego porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy.

Z kolei stosownie do postanowień art. 14 ust. 1 Ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz.U.2016.758 z późn. zm.) na wydanie dokumentu paszportowego osobie małoletniej jest wymagana pisemna zgoda obojga rodziców, których własnoręczność podpisów poświadcza organ paszportowy lub notariusz, chyba że na podstawie orzeczenia sądu jeden z rodziców został pozbawiony władzy rodzicielskiej lub władza ta została ograniczona. W przypadku braku zgodności stanowisk rodziców lub niemożności uzyskania zgody jednego z nich, zgodę na wydanie dokumentu paszportowego zastępuje orzeczenie sądu rodzinnego.

Natomiast art. 3 powołanej powyżej ustawy o dokumentach paszportowych stanowi, iż każdy obywatel polski ma prawo otrzymania paszportu. Pozbawienie lub ograniczenie tego prawa może nastąpić wyłącznie w przypadkach przewidzianych w art. 17 powołanej ustawy, zawierający enumeratywny katalog przyczyn uzasadniających odmowę wydania dokumentu paszportowego.

Podnieść należy, iż przesłanką wydania na podstawie art. 97 k.r.o. postanowienia o wyrażeniu przez Sąd zgody na wydanie paszportu małoletniemu bez zgody jednego z rodziców jest wcześniejsza niemożliwość dojścia do porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka w tej kwestii.

W niniejszej sprawie brak zgody ojca małoletnich uniemożliwiał wydanie im paszportu. Dlatego też kwestię tę rozstrzygnąć musiał sąd rodzinny mając na uwadze dobro małoletnich B. J. i R. J..

W ocenie sądu w niniejszej sprawie nie istnieją racjonalne powody uzasadniające odmowę wydania paszportu dla małoletnich.

Należy w tym miejscu stanowczo podkreślić, że brak współdziałania rodziców przy realizowaniu obowiązku wykonywania władzy rodzicielskiej czy też silne skonfliktowanie rodziców, nie stanowi merytorycznej przesłanki dla odmówienia zgody na wyrobienie dziecku paszportu. Odmowa zgody na wyrobienie dla dziecka tego typu dokumentu nie może stanowić swoistej kary nałożonej przez uczestnika postępowania na wnioskodawczynię za sytuację, w której strony obecnie się znalazły, w tym za rozpad łączącego ich związku małżeńskiego.

Rozstrzygnięcie Sądu zgodne ze stanowiskiem uczestnika postępowania musiałoby bowiem zapaść jako sprzeczne z dobrem dzieci, gdyż ograniczałoby im wszelkie możliwości wyjazdu z kraju, choćby w celach urlopowych, edukacyjnych czy mających na celu pielęgnowanie więzi rodzinnych. Mając powyższe na względzie, Sąd postanowił zezwolić wnioskodawczyni na wyrobienie dzieciom paszportów, gdyż nie stwierdził żadnych podstaw mogących świadczyć o ewentualnym zagrożeniu dobra dzieci takim działaniem ich matki.

Zakreślić w tym miejscu należy, że M. R. w żaden sposób nie wskazywała na okoliczność możliwego wyjazdu na stałe z kraju z dziećmi. Nadto Sąd wskazuje, że w toczącej się równolegle przed tut. Sądem sprawie o zmianę ugody w sprawie kontaktów J. J. z synami, żadna ze stron nie podnosiła jakoby wnioskodawczyni zamierzała wyjechać za granicę. Wręcz przeciwnie M. R. wskazywała, że podjęła pracę w swoim zawodzie, na miejscu ,w kraju.

W ocenie Sądu nie istnieją zatem żadne przesłanki, które stanowiłyby obiektywne i racjonalne podstawy oddalenia wniosku M. R.. Subiektywne odczucia uczestnika postępowania nie mogą do takowych przesłanek być zaliczane. Z kolei kwestie związane z brakiem kontaktu uczestnika postępowania z dziećmi w sytuacji gdyby M. R. chciała wyjechać za granicę, nie były przedmiotem danego postępowania. Wnioskodawczyni jasno bowiem zakreśliła, że nie ma na chwilę sprecyzowanych żadnych planów wyjazdowych. Przedmiotowe postępowanie dotyczyło zezwolenia na wydanie paszportu dla małoletnich B. i R. J. i w takim też zakresie, zważając na dobro dzieci, Sąd wydał orzeczenie.

Okoliczności niniejszej sprawy pozwoliły zatem na uwzględnienie wniosku M. R. o wydanie zezwolenia na wyrobienie paszportów dla małoletnich B. i R..

Rozstrzygając o kosztach postępowania i obciążając nimi w całości uczestnika postępowania, Sąd zastosował art. 520 § 2 k.p.c. Wskazać należy, iż co do zasady w postępowaniu nieprocesowym zasadą jest, iż każdy z uczestników postępowania ponosi jego koszty związane ze swym udziałem w sprawie. Tylko w wyjątkowych sytuacjach opisanych w art. 520 § 2 – 3 k.p.c. Sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. To samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników. W szczególności, gdy w odniesieniu do tego z uczestników postępowania, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone. Oceniając sprzeczność interesów Sąd bierze przede wszystkim pod uwagę korzyści, jakie zgodnie z treścią orzeczenia odnieśli poszczególni uczestnicy. Wskazać należy, iż w niniejszej sprawie uczestnik postępowania zajął pisemne stanowisko procesowe, w którym kategorycznie zakreślił, że wnosi o oddalenie wniosku. W ocenie Sądu interesy stron były sprzeczne, a Sąd nie przychylił się do stanowiska J. J.. Nadto zakreślić należy, że M. R. starała się w sposób ugodowy, bez angażowania Sądu załatwić z J. J. przedmiotową kwestię, na co jednak nie wyraził on zgody. Wobec powyższego Sąd zasądził na rzecz wnioskodawczyni, od uczestnika postępowania kwotę 357,00 zł tytułem kosztów procesu, na co składa się kwota 100,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej oraz kwota 257,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego( z opłatą skarbową od pełnomocnictwa) .

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować uzasadnienie (projekt sporządził Asystent);

2.  Odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć:

a) ucz. post. J. J. z poucz.;

3. kal. 14 dni;

4. po prawomocności akta przedłożyć celem decyzji o publikacji uzasadnienia;

S., dnia 7.01.2021r.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować postanowienie,

2.  odpis postanowienia doręczyć

a)  pełn. wniosk. z odpisem odpowiedzi na wniosek;

b)  uczestnikowi z pouczeniem o uzasadnieniu i apelacji,

3.  kal. 7 dni.

S., dn. 03.12.2020 r.