Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód Ł. D. w dniu 19.02.2018 r. złożył pozew przeciwko Skarbowi Państwa Dyrektorowi Aresztu Śledczego W.- S. o odszkodowanie i o zasądzenie z tego tytułu kwoty 30 000 zł oraz o zadośćuczynienie i zasądzenie z tego tytułu kwoty 20 000 zł . Powołał jako podstawę prawną art. 24 § 1 i 2 k.c. , art. 448 k.c. 417 k.c. 445 k.c.

W uzasadnieniu swojego żądania wskazał, że w okresie od stycznia 2015 r. do lutego 2015 r. przebywał w Areszcie Śledczym W. S. . W tym czasie kilkukrotnie osadzony był z osobami wymagającymi izolacji. Osoby te wymagały izolacji w celu ich chronienia, wobec tego, że poszły na współpracę z organami ścigania. Cela w której przebywały te osoby i powód , była całodobowo monitorowana. Powód podnosił , że on sam nie był osobą wymagającą izolacji, a przebywanie w celi izolowanej z osobą izolowaną powodowało u niego ogromny stres, obawę o swoje zdrowie, gdyż gdyby inni osadzeni zauważyli, że przebywa z taką osobą groziłoby mu pobicie , wieczne ubliżanie , wyzwiska. Powód był zmuszony w związku z tym z rezygnacji z codziennych spacerów . Problemem było również wyjście z celi, żeby skorzystać z telefonu . Pierwotnie powód był osadzony z osobą izolowaną P. K. , po przeniesieniu do innej celi również został osadzony z osobą izolowaną R. T..

W 2017 r. jak wskazał powód ponownie został przetransportowany do AŚ. W. S. i ponownie umieszczono go w celi izolowanej z R. C., i K. P., mimo, że takiej izolacji powód nie wymagał. Powód podniósł, że zgłosił ten fakt wychowawcy ale bezskutecznie . Wobec powyższego w ocenie powoda takie postępowanie administracji AŚ. W. S. można uznać jako znęcanie się psychiczne oraz tortury a ponadto w oknach oprócz krat i siatek znajdowały się blindy, przez które nic nie było widać i ograniczony był dostęp do światła.

( pozew k- 1 do 3)

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu.

Pozwany przyznał, że powód przebywał w AŚ W. S. od dnia 3.02.2015 r do 23. 11.2015 r. jednocześnie zaprzeczył jakoby w trakcie pobytu w AŚ był torturowany fizycznie, psychicznie . Był osadzony w celach zgodnie z posiadaną grupą i podgrupą klasyfikacyjną, miał możliwość korzystania ze spacerów oraz aparatów telefonicznych , a przysłony w oknach ( blindy) zainstalowane były zgodnie z treścią § 77 pkt 1 lit g. Rozp. M.. Spr. z dnia 31.10.2003 r.

( pismo pozwanego k- 30)

Sąd ustalił stan faktyczny:

Jak wynika z notatki służbowej kpt. R. K. z dn.19.03.2019 r. ( k- 48) powód przebywał w AŚ. W. S. w okresach 3.02.2015 r.( został wówczas przywieziony z AŚ W. G.) do dnia 25 listopada 2015 r. W dniu 25.10.2017 r . został ponownie osadzony w AŚ W. S. i przebywał w nim do dnia 7.12.2017 r.

W okresach od 19.03.2015 r do 24.03.2015 r i od 24.03.2015 r do 13.04.2015 r. przebywał w celi z osadzonym P. K. . Od 6.07.2015 r do 17.09.2015 r z osadzonym R. C. . Od 10.11.2017 r do 7.12. 2017 r. z osadzonym K. P.. Osoby te przebywały w celach izolowanych z uwagi na to, że zdecydowały się na współpracę z organami ścigania.

Powód nie wyrażał zgody na osadzenie go w celi izolowanej , gdyż nie współpracował z organami ścigania , a osadzenie go w takiej celi wiązało się dla niego z przykrymi konsekwencjami , takimi jak szykany od współosadzonych. ( zeznania św. P. K. k- 92) św. przyznał, że przebywał w celi izolowanej z powodu współpracy z prokuraturą zarówno ze św. R. C., jak i z K. P. . Św. zeznał, że do celi izolowanej dokooptowywany był ktoś kto nie miał izolacji.

Św. R. C. (k-290) zeznał, że w roku 2017 przebywał w jednej celi z powodem. Wskazał, że obiecywano powodowi, że zaraz niedługo zostanie przetransportowany do innego zakładu karnego , ale tak się nie stało. W tej celi oprócz świadka i powoda przebywał również K. P.. Cela była izolowana gdyż świadek i K. P. podjęli współpracę z organami ścigania . Izolacja polegała na tym, że osoby przebywające w tej celi były całkowicie odizolowane od innych osadzonych , oddzielnie chodzili na spacery jak i do lekarza, nie mogli z nikim wychodzić do telefonu. Powód nie współpracował z organami ścigania. Nie chciał przebywać w celi izolowanej, gdyż obawiał się współwięźniów, tych sztywnych, grypsujących , którzy nie lubią tych osadzonych , którzy poszli na współpracę z organami ścigania.

Jak zeznał świadek w dalszym ciągu powód poprzez przebywanie w celi izolowanej narażony był na ubliżanie , wyzwiska, które były kierowane pod jego adresem. Były takie sytuacje kiedy inni osadzenie podchodzili pod drzwi celi izolowanej i kopali w blaszane drzwi , ubliżali , krzyczeli. Gdyby powód został rozpoznany przez współwięźniów mógł być pobity. Osadzenie przebywający w celach izolowanych udawali się do lekarza na końcu.

Powód Ł. D. ( k- 148) słuchany przed Sądem zeznał, że przebywał w celach izolowanych odosobnionych w 2015 r przebywał w takiej celi przez kilka miesięcy . A za drugim razem jak przebywał w AŚ W. S. to przebywał cały czas w celi izolowanej. Wobec tego jak zeznał domaga się odszkodowani za to, że w oknach były blindy . Powód nie był poddany torturom , ale zgłaszał prośbę o przeniesienie do innej celi , otrzymał odpowiedź, że nie ma miejsca. W ocenie powoda znalazł się on w celi izolowanej bo jest osobą spokojną i nie miano kogo wsadzić do tej celi.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań powoda(k-148) zeznań świadków R. C. (k- 290) , P. K. ( k- 92) as także notatki urzędowej kpt. R. K. (k- 48). Sąd dał wiarę zeznaniom świadków oraz powoda , które były spójne rzeczowe . Dowody te nie zostały zakwestionowane przez pozwanego i stanowiły podstawę poczynionych przez Sąd ustaleń. Sąd pominął dowód z zeznań świadka K. P. na zasadzie art. 235 ² par. 1 pkt 3,4,5 k.p.c. zmierzający do przedłużenia postepowania.

Sąd zważył:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie częściowo. Powód wywodził swoje roszczenie o zadośćuczynienie z art. 24 k.c. oraz art. 448 k.c. 23 k.c.

Zgodnie z art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, wizerunek pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Katalog dóbr osobistych ma charakter otwarty.

Odwołując się do orzecznictwa wskazać należy, że za bezprawne uważa się każde działanie naruszające dobro osobiste , jeżeli nie zachodzi żadna ze szczególnych okoliczności usprawiedliwiających je, oraz, że do okoliczności wyłączających bezprawność naruszenia dóbr osobistych z reguły zalicza się działanie w ramach porządku prawnego , to jest działanie dozwolone przez obowiązujące prawo , wykonywanie prawa podmiotowego , zgody pokrzywdzonego , działanie w obronie uzasadnionego interesu. Dla uchylenia się od odpowiedzialności konieczne jest stwierdzenie przesłanek wyłączających bezprawność.

Powód otrzymał karę pozbawienia wolności za swoje czyny i został osadzony w Areszcie Śledczym W. S., jako typowy osadzony. Nie budzi żadnych wątpliwości, że powód nie wymagał izolacji , nie współpracował z organami ścigania. Pozwany nie wykazał aby istniała podstawa umieszczenia powoda w celi izolowanej. Wobec tego nie prawidłowe było umieszczenie powoda w celi izolowanej . Izolacji bowiem podlegają Ci osadzeni, którzy zdecydowali się na współpracę z organami ścigania, gdyż oni muszą być dodatkowo chronieni. Cela izolowana daje im bowiem poczucie bezpieczeństwa w przypadku zagrożenia od innych współosadzonych. To co dla jednych jest poczuciem bezpieczeństwa ( tak jak dla osadzonych współpracujących z organami ścigania) dla innych ( tych którzy w celi izolowanej znaleźli się bezpodstawnie, niejako przypadkiem gdyż w innych celach nie było miejsca) stanowi poczucie zagrożenia. Panująca w zamkniętych Zakładach karnych, Aresztach śledczych hierarchia wartości ( inna niż na wolności) powoduje, że takiej osobie przebywającej w celi izolowanej grozi ze strony innych osadzonych niebezpieczeństwo. Albowiem taki osadzony dla pozostałych jest kapusiem , frajerem , kimś kto „zdradził” a więc zasługuje na karę.

W przypadku powoda do takiej „kary” w postaci znęcania się czy tortur od współosadzonych na szczęście nie doszło. Trudno bowiem twierdzić, że AŚ. torturował powoda , znęcał się nad nim psychicznie , czy fizycznie. Do czegoś takiego nie doszło, powód nie udowodnił takich zdarzeń. Jednakże umieszczając powoda w celi w której powód nie powinien być umieszczony razem z innymi osadzonymi izolowanymi, pozwany naraził powoda na utratę wizerunku i na utratę zdrowia , powód bowiem żył w permanentnym stresie obawiając się , że zostanie rozpoznany i zostanie zaatakowany , tym bardziej, że kopano w drzwi tej celi ubliżano osobom w niej przebywającym w tym powodowi. Dlatego też w ocenie Sądu z tego tytułu powód powinien otrzymać zadośćuczynienie. Sąd miarkował wysokość zadośćuczynienia albowiem ustalenie odpowiedniej wysokości zadośćuczynienia powinno nastąpić z uwzględnieniem okoliczności dotyczących rodzaju chronionego dobra rozmiaru uszczerbku , charakteru i następstw naruszenia itp. Wskazać należy, że celem przyznania ochrony w formie majątkowej jest zrekompensowanie i złagodzenie doznanej krzywdy. Zadośćuczynienie ma służyć udzieleniu satysfakcji w sytuacji gdy inne środki są nie wystarczające dla usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych.

Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny a zatem jego wysokość nie może być symboliczna lecz winna dla pokrzywdzonego przedstawiać wartość satysfakcjonującą oraz ekonomicznie odczuwalną. Jednocześnie jego wysokość nie powinna być nadmierna w tym sensie , by nie stanowiła źródła wzbogacenia się powoda na tle dotychczasowego jego statusu materialnego. Zapewnienie godnych warunków bez narażania osadzonego na dodatkowy stres poprzez osadzenie go w niewłaściwej dla niego celi jest jednym z podstawowych obowiązków demokratycznego państwa prawnego wynikających z norm prawa międzynarodowego. Każda osoba pozbawiona wolności musi być traktowana w sposób humanitarny i z poszanowaniem godności człowieka art. 40,41 ust 4 i art. 47 Konstytucji RP. W niniejszym przypadku wystąpiło zaniechanie funkcjonariuszy którzy pomimo próśb powoda o zmianę celi z celi izolowanej na zwykłą nie uczynili tego.

Zakres krzywdy doznanej przez powoda pozostający w związku przyczynowym z bezprawnym i zawinionym zaniechaniem funkcjonariuszy służby więziennej obejmował zatem narażenie zdrowia, utraty wizerunku przez powoda. W tym stanie rzeczy zasadne było częściowe uwzględnienie powództwa w części dot. zadośćuczynienia i z tego tytułu Sąd zasądził kwotę 1000 zł. uznając, że jej wysokość jest adekwatna do krzywdy jakiej doznał powód .

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji . O kosztach Sąd orzekł w oparciu o art. 102 k.p.c. bowiem powód jest osobą osadzoną pozbawioną wolności i obecnie nie osiąga dochodów , nie posiada majątku , z którego pozwany mógłby się zaspokoić w przypadku zasądzenia na jego rzecz kosztów zastępstwa prawnego.

Sędzia Lucyna Wądołowska

ZARZĄDZENIE

1.Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego ( bez pouczenia

2. skargę na przewlekłość postępowania złożona przez powoda proszę przedstawić S. Przewodniczącemu celem nadania biegu.

Sędzia Lucyna Wądołowska