Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt III RC 289/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2022 roku

Sąd Rejonowy w Kole Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Pietruszka

Protokolant: st. sekr. sąd. Alicja Kleczkowska

po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2022 roku w Kole

sprawy z powództwa małoletnich S. i M. rodzeństwa M. zastępowanych przez matkę M. M. (1)

przeciwko Z. M.

o podwyższenie alimentów

  • I.  Podwyższa alimenty od pozwanego Z. M. na rzecz małoletnich córek: S. i M. rodzeństwa M. do kwoty po 650,00 zł (sześćset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie na rzecz każdej z nich, tj. łącznie do kwoty po 1.300,00 zł miesięcznie, płatne do rąk matki małoletnich M. M. (1), do dnia 10 – go każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności, poczynając od dnia 20 grudnia 2021 roku i to w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 24 lipca 2017 roku w sprawie sygnatura akt I C 195/15.

    II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

    III.  Odstępuje od obciążenia pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

    IV.  Zasądza od pozwanego na rzecz małoletnich powódek kwotę 1476,00 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.

    V.  Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

S ę d z i a

Agnieszka Pietruszka

Sygnatura akt III RC 289/21

UZASADNIENIE

Działająca w imieniu małoletnich córek S. i M. rodz. M. – ich matka M. M. (1) – wniosła o podwyższenie alimentów na ich rzecz od pozwanego Z. M. ustalonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 24.07.2017 r. w kwocie po 400 zł miesięcznie do kwoty po 1.000 zł miesięcznie na każdą z małoletnich, począwszy od dnia wytoczenia powództwa. W uzasadnieniu podniosła, iż od momentu ustalenia alimentów, istotnemu zwiększeniu uległy zarówno usprawiedliwione potrzeby małoletnich, jak i zmieniła się sytuacja materialna ich rodziców. S. uczęszcza do I – ej klasy Liceum Ogólnokształcącego w K.. Do podstawowych wydatków związanych z realizowaniem przez nią obowiązku szkolnego zaliczają się: zakup podręczników – 500 zł na rok, artykułów piśmienniczych, tuszu, papieru, przyborów szkolnych oraz zeszytów – 300 zł na rok, plecaka – 160 zł na rok, opłaty za komitet rodzicielski – 100 zł na rok, ubezpieczenie – 50 zł na rok, składki klasowe – 240 zł na rok, bilet miesięczny – 58 zł oraz koszty związane z wycieczkami szkolnymi – 300 zł na rok. Ponadto, do usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniej zaliczają się wydatki związane z zaopatrzeniem jej w odpowiednie okulary – 710 zł, a także odbywanie co pół roku konsultacji okulistycznych - 150 zł za spotkanie. Niezależnie od tego, S. pozostaje pod stałą opieką stomatologiczną. Koszt jednej wizyty kształtuje się na poziomie 150-200 zł. Na podstawowe potrzeby małoletniej składają się też w skali miesiąca takie wydatki jak: wyżywienie – 600 zł, odzież i obuwie – 250 zł, kosmetyki – 50 zł, fryzjer i kosmetyczka – 80 zł, środki higieniczne – 50 zł, witaminy i leki – 20 zł, telefon – 40 zł, N. – 10 zł, subskrypcje do gier – 25 zł, elementy wyposażenia pokoju oraz pościel – 35 zł. Natomiast małoletnia M. uczęszcza do VIII – ej klasy Szkoły Podstawowej w B.. W jej przypadku koniecznym jest ponoszenie opłat związanych z zakupem artykułów piśmienniczych, tuszu do drukarki, papieru, przyborów szkolnych oraz zeszytów – 300 zł na rok, plecaka – 160 zł na rok, a także na komitet rodzicielski – 50 zł na rok, ubezpieczenia – 40 zł na rok, składki klasowe – 120 zł na rok oraz wycieczki szkolne – 300 zł na rok. Nadto M. regularnie korzysta z korepetycji z matematyki, co wiąże się z odpłatnością na poziomie 50 zł za spotkanie tj. 450 – 500 zł w skali miesiąca. Małoletnia średnio co dwa miesiące odbywa konsultacje stomatologiczne, przy czym koszt jednej z nich kształtuje się na poziomie 150-200 zł. Na usprawiedliwione potrzeby małoletniej składa się również w skali miesiąca : wyżywienie – 600 zł, odzież i obuwie – 250 zł, kosmetyki – 50 zł, fryzjer i kosmetyczka – 80 zł, środki higieniczne – 50 zł, witaminy i leki – 20 zł, telefon – 40 zł, elementy wyposażenia pokoju oraz pościel – 35 zł. Pozwany pracuje jako diagnosta oraz zajmuje się naprawą samochodów. Z informacji matki małoletnich wynika, że pozwany zawarł nowy związek małżeński oraz nabył nieruchomość w okolicach K.. Z. M. posiada uprawnienia do kierowania samochodami ciężarowymi i w przeszłości uzyskał w tym zakresie kilkuletnie doświadczenie. Gdyby tylko wykazał się pełnym zaangażowaniem na rynku pracy byłby w stanie uzyskiwać wynagrodzenie na poziomie od 5.105 zł (transport lokalny) do 6.374 zł (transport międzynarodowy) "na rękę" ( (...)

Pozwany – Z. M. wniósł o oddalenie powództwa w całości podnosząc, iż uczestniczy w życiu dzieci, interesuje się ich sprawami oraz nauką. Pomaga w miarę możliwości w lekcjach, stara się wspierać dzieci finansowo. Niezależnie od tego, Z. M. wskazał, iż w obecnej sytuacji nie ma możliwości płacenia alimentów w wyższej kwocie niż dotychczas. Pozwany uzyskuje wynagrodzenie w kwocie około 2.100 zł netto miesięcznie. Pracuje jako diagnosta. Nie uzyskuje żadnego innego dochodu. Z kolei sytuacja majątkowa matki małoletnich jest bardzo dobra. M. M. (1) uzyskuje około 4.000 zł netto miesięcznie zasiłku macierzyńskiego wraz z poborami, posiada zatem możliwości finansowe do ponoszenia kosztów utrzymania córek w pozostałym zakresie. Pozwany podniósł zarazem, iż wskazane przez matkę małoletnich koszty utrzymania córek są rażąco zawyżone.

Sąd ustalił co następuje :

Wyrokiem z dnia 24.07.2017 r. Sąd Okręgowy w Koninie rozwiązał przez rozwód małżeństwo M. i Z. M., powierzając matce wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi S. (ur. (...)) i M. (ur. (...)), zastrzegając dla Z. M. prawo do współdecydowania w istotnych sprawach dzieci związanych z ich wychowaniem, nauką i wyborem zawodu. Jednocześnie, Sąd zasądził od pozwanego alimenty na rzecz córek w kwocie po 400 zł miesięcznie, tj. łącznie 800 zł, począwszy od dnia prawomocności wyroku.

(dowód: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 24.07.2017 r. k. 17, akta I C 195/15 Sądu Okręgowego w Koninie)

W chwili wyrokowania w sprawie rozwodowej S. miała 11 lat i ukończyła naukę w IV – ej klasie, natomiast M. miała niespełna 9 lat i ukończyła naukę w III – ej klasie. Dziewczynki uczyły się w Szkole Podstawowej w B.. Do potrzeb małoletnich w skali miesiąca zaliczały się wydatki na wyżywienie w kwocie 500 zł, zakup odzieży w kwocie rzędu 150 zł – 200 zł, środków higienicznych w kwocie 50– 100 zł. W związku z posiadaniem telefonów komórkowych konieczne było ich doładowanie na kwotę po 30 zł miesięcznie dla każdej z nich. S. i M. podczas roku szkolnego wyjeżdżały także na wycieczki szkolne, co wiązało się z wydatkiem w łącznej kwocie około 600 zł rocznie. M. M. (1) przekazywała też córkom kieszonkowe na wycieczki w kwocie po 30 zł. Małoletnia M. dwa razy w tygodniu chodziła na zajęcia dodatkowe z tańca i akrobatyki, za które odpłatność wynosiła 160 zł miesięcznie, a poza tym trzeba było ponosić koszty dojazdu na te zajęcia, gdyż odbywały się w K..

(dowód: akta I C 195/15 Sądu Okręgowego w Koninie)

M. M. (1) była zatrudniona w Zespole Szkół Centrum (...) w P. na stanowisku nauczyciela i z tego tytułu uzyskiwała zarobki w kwocie 4.147,26 zł brutto (3.000,99 zł netto) miesięcznie. Poza tym, pracowała na umowę zlecenia w zakładach mięsnych jako kontroler jakości, a jej wynagrodzenie wynosiło 1.000 zł netto miesięcznie. Matka małoletnich na zakup paliwa w związku z dojazdami do pracy wydatkowała 300 zł miesięcznie.

M. M. (1) mieszkała z córkami w domu należącym do jej matki i pokrywała połowę kosztów związanych z jego utrzymaniem. W skład tych kosztów wchodziły : wydatki na ogrzewanie, opłaty za energię elektryczną i wodę w łącznej kwocie około 500 zł miesięcznie.

(dowód: akta I C 195/15 Sądu Okręgowego w Koninie)

Z. M. był zatrudniony w firmie P.H.U. (...) Z. S. w K. jako diagnosta – mechanik pojazdów samochodowych i uzyskiwał zarobki w kwocie 1.800 zł brutto (1.320,43 zł) netto miesięcznie. Jednocześnie był zatrudniony w firmie (...) jako diagnosta samochodowy w wymiarze 1/8 etatu i z tego tytułu osiągał wynagrodzenie w kwocie 220 zł brutto (189,84 zł netto) miesięcznie. W związku z dojazdami do pracy Z. M. wydatkował kwotę około 300 zł miesięcznie.

Pozwany mieszkał na nieruchomości położonej w B., którą udostępniła mu nieodpłatnie jego ciotka. Ponosił opłaty za energię elektryczną w kwocie 150– 180 zł za dwa miesiące, wodę w kwocie około 90 zł za cztery miesiące oraz za telefon w kwocie około 40 zł miesięcznie. Przeznaczał także około 500 zł miesięcznie na prowadzony remont zajmowanych pomieszczeń. Pozwany miał zaległości w regulowaniu świadczeń alimentacyjnych, przez co były one egzekwowane przez komornika.

Z. M. widywał się z córkami i utrzymywał z nimi kontakt telefoniczny. Brał też udział w zebraniach dla rodziców, odbywających się w szkole. Ponadto ponosił opłaty za obiady szkolne M.. W nagrodę za uzyskane wyniki w nauce, na koniec roku szkolnego Z. M. dołożył S. do zakupu deskorolki kwotę 200 zł, zaś M. 300 zł do wycieczki.

(dowód: akta I C 195/15 Sądu Okręgowego w Koninie)

Aktualnie S. M. uczęszcza do I – ej klasy Liceum Ogólnokształcącego w K.. Naukę realizuje na profilu ekonomicznym. Podręczniki dla powódki kosztowały około 500 zł. M. M. (1) kupiła też dla córki plecak, który kosztował 160 zł, strój na zajęcia wychowania fizycznego i zajęcia sportowe, gdyż małoletnia chodzi na zajęcia z piłki siatkowej i zajęcia strzelnicze. W ciągu roku szkolnego opłacała też składki klasowe w kwocie po 20 zł miesięcznie oraz na ubezpieczenie i radę rodziców w łącznej kwocie 150 zł. S. z reguły dwa razy w tygodniu miała organizowane korepetycje z matematyki, a godzina zajęć kosztowała 50 zł. Gdy powódki mieszkała w B. do szkoły dojeżdżała pociągiem. Odkąd mieszka w B. matka dowozi ją do szkoły, jadąc do pracy.

Małoletnia uczestniczyła w wycieczkach organizowanych przez szkołę: do Skansenu (...) w listopadzie 2021 r. za odpłatnością 38,70 zł oraz do Teatru Narodowego w W. w grudniu 2021r. za odpłatnością 145,50 zł. W szkole S. organizowana jest wycieczka do L. w październiku 2022 r. , która kosztuje 1.547 zł i dodatkowo 100 funtów na przejazdy i bilety wstępu. Na wycieczkę została już wpłacona zaliczka w kwocie 300 zł, a do końca roku szkolnego należy wpłacić jeszcze co najmniej 700 zł. Na jednodniowe wycieczki małoletnia otrzymywał od matki kieszonkowe w kwocie 100 zł.

S. M. co najmniej dwukrotnie w ciągu tygodnia wychodzi ze znajomymi, uczestniczy też w wyjazdach wakacyjnych i feryjnych. Powódka ma rasowego kota, którego utrzymanie kosztuje około 80 zł miesięcznie. Małoletnia lubi grać na komputerze i często kupuje dla siebie gry i dodatki.

(dowód: faktury za podręczniki szkolne k.18-19, zestawienia zamówionych podręczników szkolnych k.20-22, faktury za bilety miesięczne k.23-24, kopia biletu miesięcznego k.25, potwierdzenia doładowania telefonu k.26-30, potwierdzenia przelewów bankowych k.31-34 i k.53 i 56, potwierdzenie zamówienia gier komputerowych k.47- 52, 54-55 oraz k.57-58, zaświadczenie z dnia 25.02.2022 r. k.383, korespondencja dotycząca wycieczki k.397, potwierdzenie zamówienia obuwia k.398, częściowo zeznania matki powódek k.399-400)

M. M. (3) chodzi do VIII – ej klasy Szkoły Podstawowej w B.. Podręczniki dla niej są refundowane. Małoletnią do szkoły zawozi matka. M. również uczęszczała na korepetycje z matematyki, za które odpłatność wynosiła 50 zł za godzinę. Poza tym, M. M. (1) opłacał składki klasowe córki w kwocie po 10 zł miesięcznie oraz składki na ubezpieczenie i radę rodziców, w łącznej kwocie 100 zł. Małoletnia będzie uczestniczyć w balu na zakończenie szkoły podstawowej, którego koszt wynosi 200 zł, a do tego dochodzi składka na upominki dla dyrektora i wychowawcy.

W trakcie roku szkolnego małoletnia M. uczestniczyła w wycieczkach organizowanych przez szkołę, tj. do W. we wrześniu 2021 r. za kwotę 145 zł, do U. w marcu 2022 r. za kwotę 50 zł, do Z. w kwietniu 2022 r. za kwotę 170 zł oraz do parku rozrywki w Ł. w maju 2022r. za kwotę 60 zł. Na wycieczki otrzymywała od matki kieszonkowe z reguły w kwocie 100 zł, zaś na wycieczkę trzydniową w kwocie 300 zł.

(dowód: potwierdzenia doładowania telefonu k.42-45, faktura za pomoce naukowe k.348, zaświadczenie z dnia 16.05.2022 r. k.384, zaświadczenie z dnia 6.06.2022 r. k.396, częściowo zeznania matki powódek k.399-400)

S. pod koniec czerwca 2021 r. odbyła wizytę u okulisty, podczas której stwierdzono zaburzenia refrakcji i akomodacji i w związku z tym zapisano jej okulary, które kosztowały 710 zł. Wizyty u okulisty od marca br. kosztują 180 zł i powódka ma zalecane konsultacje raz na pół roku. Zarówno M. jak i S. pozostają pod kontrolą stomatologa, przy czym wizyty są przynajmniej raz w miesiącu, a każda z nich kosztuje 150-200 zł. Odbudowa zęba u M. kosztowała około 900 zł.

(dowód: faktura za okulary k.35, recepta na okulary k.36, paragony fiskalne za leczenie stomatologiczne k.37 oraz k.346-347, potwierdzenia płatności k.38-39, kopia karty stomatologicznej k.40-41, dokumentacja medyczna k.339-343 oraz k.344-345, częściowo zeznania matki powódek k.399-400)

M. M. (1) od końca miesiąca lutego br. zamieszkuje wraz z córkami w B., w domu należącym do jej partnera, który jest funkcjonariuszem policji. Pokoje powódek zostały wyposażone w meble i telewizory. Jeszcze przed zdalnym nauczaniem został zakupiony komputer. Opłaty związane z utrzymaniem domu obejmują : prąd w kwocie 400 – 500 zł za dwa miesiące, wodę w kwocie 150 zł za dwa miesiące, internet około 60 zł miesięcznie, N. 10 zł miesięcznie, wywóz nieczystości w kwocie 50 zł za kwartał, odpady w kwocie 150 zł za dwa miesiące, opał.

W okresie zamieszkiwania w B. opłaty wynosiły około 400 zł miesięcznie, ponadto matka małoletnich ponosiła opłaty za telewizję w kwocie około 40 zł miesięcznie, a także za internet w kwocie około 50 zł za miesiąc.

M. M. (1) wraz z rodziną wyjeżdżają na ferie zimowe w góry, gdyż powódki jeżdżą na nartach. Z kolei w wakacje wyjeżdżają nad morze, w tym również za granicę. Nadto, jeżdżą też na krótkie wyjazdy, wycieczki. Na wyżywienie każdej z córek M. M. (1) wydatkuje około 600 zł miesięcznie. Kupuje też dla małoletnich kosmetyki, środki czystości. Poza tym, ponosił odpłatność za fryzjera i kosmetyczkę. M. M. (1) ponosi koszty zakupu odzieży i obuwia dla córek, co wynosi średnio 250 zł miesięcznie na każdą z córek.

(dowód: podsumowanie zamówienia k.46, potwierdzenia płatności kartą k.59-95, k. 96-105 oraz k.133-134, potwierdzenie zamówienia k.106, k.132, k.140, specyfikacja zamówienia k.107, faktury k.109-124, 130, informacje o zamówieniu k.125, potwierdzenie sprzedaży k.141, faktura za pościel k.142, faktury za energię elektryczną k.143-144, faktury za wodę k.145-146, potwierdzeń opłat za gospodarowanie odpadami k.147-149, faktura za wywóz nieczystości k.150, potwierdzenia opłat za telewizję i internet k.151-155, faktura za projektor k.350, faktura za fotel k.351, faktura za telewizor k.352-353, paragon imienny za zasilacz i naprawę komputera k.354, faktura k.360, dowód dostawy k.362, częściowo zeznania matki powódek k.399-400)

M. M. (1) w dalszym ciągu jest zatrudniona w Zespole Szkół Centrum (...) w P. jako nauczyciel technologii gastronomicznej.

M. M. (1) w dniu (...) urodziła syna A. B.. Po urodzeniu dziecka przebywała na urlopie macierzyńskim i w 2021 r. zasiłek macierzyński wyniósł : za kwiecień, maj, oraz od lipca do październik – każdorazowo po 4.062,90 zł, za czerwiec – 3.364,25 zł, za listopad i grudzień – po 3.630,50 zł. Nadto, w 2021 r. otrzymywała dodatek do tego zasiłku w kwocie 354,60 zł miesięcznie (przy czym za czerwiec w kwocie 1.053,25 zł).

Matka małoletnich wróciła do pracy od marca 2022 r. i za kwiecień 2022 r. uzyskała wynagrodzenie w kwocie 3.592,55 zł oraz wynagrodzenie za okres choroby w kwocie 164,89 zł. Aktualnie nie ma godzin nadliczbowych ani dodatków.

(dowód: potwierdzenia przelewów bankowych k.166-169, odpisu skróconego aktu urodzenia k.183, wydruki listy płac k.308-327, zaświadczenie o wysokości dochodu k.328, zeznanie PIT-37 wraz z informacją PIT/0 za 2021 r. k.329-338, częściowo zeznania matki powódek k.399-400)

M. M. (1) spłaca kredyt zaciągnięty w kwietniu 2020 r. na okres 180 miesięcy w Ludowym Banku Spółdzielczym w S. w kwocie 70.400 zł z przeznaczeniem na nabycie udziałów (5/6 części) we własności zabudowanej nieruchomości położonej w B. o powierzchni 0,0875 ha za cenę łączną 88.000 zł, przy czym wkład własny matki powódek wyniósł 17.600 zł. Przez okres spłaty kredytu zobowiązana jest regulować raty w kwocie około 526 zł miesięcznie. W związku z nabyciem w/w nieruchomości M. M. (1) ponosi koszty związane jej ubezpieczeniem w kwocie 325 zł rocznie. Uiszcza też podatek od nieruchomości w kwocie 556 zł rocznie. W 2020 r. poniosła też koszt wymiany pieca w kwocie 12.960 zł.

(dowód: polisa ubezpieczenia domu k.156-158, potwierdzenia opłat za podatek od nieruchomości k.159-162, faktura za wymianę pieca k.163, umowa o kredyt mieszkaniowy wraz z harmonogramem spłat k.170-175, wypis aktu notarialnego z dnia 30.04.2020 r. k.176-182, częściowo zeznania matki powódek k.399-400)

Po rozwodzie w 2019 r. Z. M. uzyskał przychód ze stosunku pracy w kwocie 16.562,67 zł, (dochód 13.936,13 zł). Ponadto, pozwany osiągnął przychód z działalności wykonywanej osobiście w kwocie 500 zł (dochód wyniósł 400 zł).

Z. M. od maja 2020 r. jest zatrudniony w Zakładzie (...) z siedzibą w K., jako diagnosta samochodowy. Pracę wykonuje na stacji kontroli pojazdów w O.. Przed podjęciem obecnego zatrudnienia pozwany również pracował jako diagnosta, z tym że na terenie powiatu (...). Od lipca do grudnia 2021 r. wynagrodzenie pozwanego wynosiło po 2.800 zł brutto (2.069,67 zł netto) miesięcznie, a od stycznia 3.010 zł brutto tj. około 2.400 zł netto miesięcznie.

(dowód: zeznania świadka A. M. k.394v-395, zaświadczenie z dnia 17.01.2022 r. k.199, zeznanie PIT-37 za 2019 r. k.200-203, zeznania pozwanego k.400-400v)

W dniu 26.06.2021 r. Z. M. zawarł związek małżeński. Razem z żoną nadal za zgodą swojej ciotki użytkuje należącą do niej działkę położoną w miejscowości B., przy ulicy (...), przy czym nieruchomość ma opuścić do końca czerwca br. Użytkowanie tej nieruchomości odbywało się w zamian za regulowanie opłat, które obejmują: opłaty za odpady w kwocie 45 zł za kwartał, za energię elektryczną w kwocie około 350 zł miesięcznie oraz za wodę w kwocie około 55 zł miesięcznie.

(dowód: zeznania świadka A. M. k.394v-395, polecenie przelewu k.264, faktura za energię elektryczną k.265, faktura za wodę k.266, zeznania pozwanego k.400-400v)

W maju 2021 r. Z. M. wraz z obecną żoną nabyli nieruchomość położoną w P., gm. B., o powierzchni 0,2807 ha, zabudowaną budynkiem mieszkalnym o powierzchni 72 m 2, za kwotę 30.000 zł, na którą złożyli się po połowie. Obecnie prowadzone są prace remontowe, które w dużym zakresie wykonują samodzielnie. W celu nabycia w/w nieruchomości pozwany w marcu 2021 r. zaciągnął pożyczkę w kwocie 51.700 zł. W związku z tym pozwany spłaca raty w kwocie po 650,88 zł miesięcznie, a termin płatności ostatniej raty przypada na kwiecień 2031 r. Pozwany nie posiada innych nieruchomości.

(dowód: zeznania świadka A. M. k.394v-395, zaświadczenia z dnia 21.01.2022 r. k.204-205, umowa użytkowania z dnia 1.01.2021 r. k.206, umowa pożyczki gotówkowej z dnia 18.03.2021 r. k.207, 389-393, zestawienie transakcji bankowych k.208-226, wypis aktu notarialnego z dnia 19.05.2021 r. k.227-230, odpis skrócony aktu małżeństwa k.231, faktury za materiały budowlane i hydrauliczne k.267-275, faktura za młot wyburzeniowy k.276, zeznania pozwanego k.400-400v)

Żona pozwanego A. M. w okresie od dnia 1.07. do dnia 31.12.2021 r. była zatrudniona na pół etatu w firmie (...) Ł. G. w T. jako pracownik budowlany. Umowa o pracę nie została jej przedłużona. Jej wynagrodzenie wynosiło 1.400 zł brutto. Aktualnie A. M. pozostaje bez pracy. Nie zarejestrowała się w urzędzie pracy. Pozostaje na utrzymaniu pozwanego. Leczy się na depresję po śmierci dziecka.

(dowód: zeznania świadka A. M. k.394v-395, świadectwo pracy z dnia 31.12.2021r. k.232, umowa o pracę z dnia 30.06.2021 r. k.233, zeznania pozwanego k.400-400v)

Pozwany w październiku 2020 r. kupił samochód marki F. (...), rok produkcji 2000, za kwotę 1.000 zł. Poza tym, wraz z żoną w listopadzie 2021 r. nabyli samochód marki P. (...), rok produkcji 2003, za kwotę 500 Euro. Z kolei w grudniu 2021 r. pozwany kupił samochód ciężarowy marki I. za kwotę 3.690 zł. A. M. w październiku 2021 r. nabyła samochód marki M. (...), rok produkcji 2005, za kwotę 1.700 zł, który obecnie użytkuje.

(dowód: zeznania świadka A. M. k.394v-395, umowy kupna sprzedaży samochodu k.385-386, 388, faktura zakupu samochodu k.387, zeznania pozwanego k.400-400v)

Pozwany utrzymywał kontakt z córkami. Małoletnie, gdy mieszkały w B., przychodziły do ojca. Spędzali razem czas na spacerach, wyjeżdżali na basen. Ponadto, przed pandemią byli razem na wakacjach w Chorwacji. Pozwany na prośbę M. zakupił dla niej monitor do komputera, a wcześniej monitor zakupił również dla S.. Od złożenia pozwu w niniejszej sprawie kontakty pozwanego z małoletnimi, a przede wszystkim z M., przestały się odbywać. Odkąd S. zaczęła naukę w liceum pozwany przesyła jej na konto kwotę 200 zł miesięcznie, dal jej również 300 zł gdy jechała na wycieczkę do W..

(dowód: zeznania świadka A. M. k.394v-395, wydruki wiadomości tekstowych k.234-263, potwierdzenia transakcji k.277-278, polecenia przelewu k.279-283, częściowo zeznania matki powódek k.399-400, zeznania pozwanego k.400-400v)

Jako wiarygodne Sąd ocenił zeznania świadka A. M., albowiem były obiektywne, logiczne i rzeczowe. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania ich mocy dowodowej.

Sąd nie dał wiary zeznaniom matki powódek w zakresie podawanych przez nią kosztów utrzymania córek, gdyż pozostają w tej części w sprzeczności z zasadami doświadczenia życiowego.

Na wiarę zasługiwały generalnie zeznania pozwanego, gdyż były szczere, logiczne i rzeczowe, a ponadto korespondowały z zeznaniami świadka A. M. oraz znajdowały pokrycie w dokumentach złożonych przez pozwanego w poczet materiału dowodowego.

Nieprzydatne do wydania rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie Sąd uznał dokumenty złożone do akt przez M. M. (1) w postaci faktur za materiały budowlane (k.164-165) mające potwierdzać wydatki poczynione na remont domu położonego w B., albowiem pochodzą one z 2018 r., a nadto faktury te zostały wystawione na matkę M. M. (1).

Za nieprzydatną do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy Sąd uznał również dokumentację fotograficzną złożoną w poczet materiału dowodowego przez matkę powódek (k.364-378), albowiem nie sposób w oparciu o nią dokonywać wiążących ustaleń w zakresie świadczenia przez pozwanego usług z zakresu mechaniki, jak i usług transportowych.

Sąd zważył co następuje :

Małoletnie powódki wniosły o podwyższenie alimentów na rzecz każdej z nich. Podstawą zgłoszonych przez nie żądań jest art. 138 kro, zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków - uzasadniającą podwyższenie alimentów - rozumie się istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też zwiększenie się możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, które to przesłanki w myśl art. 135 § 1 kro wyznaczają zakres obowiązku alimentacyjnego. Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego.

Zdaniem Sądu, w świetle zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, przedmiotowe powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części. Podkreślenia wymaga, iż od czasu ustalenia alimentów na rzecz małoletnich S. i M. minęło ponad 4 lata. Nie sposób przy tym pominąć, iż alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie ustalono już w toku sprawy rozwodowej w drodze zabezpieczenia postanowieniem z dnia 21.08.2015 r. W związku z tym alimenty w niezmienionej wysokości pozwany jest zobowiązany łożyć na rzecz córek od ponad 6 lat. Niewątpliwie zatem na przestrzeni tego okresu usprawiedliwione potrzeby małoletnich uległy zwiększeniu. W chwili zakończenia sprawy rozwodowej S. miała ukończone 11 lat i zakończyła naukę w IV – ej klasie szkoły podstawowej, z kolei M. miała niespełna 9 lat i zakończyła naukę w III – ej klasie szkoły podstawowej, natomiast obecnie S. chodzi do szkoły średniej, a M. uczęszcza do ostatniej klasy szkoły podstawowej. Zgodnie natomiast ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, różnica wieku dziecka spowodowana upływem czasu od daty orzeczenia określającego wysokość alimentów, sama przez się uzasadnia wzrost potrzeb związanych np. z uczęszczaniem do szkoły, co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia zwiększonych wydatków (orzeczenie SN z dnia 1.06.1965 r. I CZ 135/64, nie publ.). Poza tym należy mieć na uwadze, iż pewne wydatki związane np. z zajęciami dodatkowymi były już ponoszone w toku sprawy rozwodowej, z tym że w mniejszym zakresie.

Określenie wysokości świadczeń alimentacyjnych, uwarunkowanych kosztami utrzymania (wyżywienie, mieszkanie, odzież, leczenie ) i wychowania, w odniesieniu do dzieci (pielęgnacja, opieka, dbałość o fizyczny i intelektualny rozwój) jest domeną ustaleń na podstawie dowodów ale uwzględniającą także zasady doświadczenia życiowego ( Orz. SN z 29.11.1949 r. Wa.C 167/49 , NP. 1951 , nr 2 s.52). Z racji wieku małoletnich powódek do usprawiedliwionych potrzeb każdej z nich zaliczają się aktualnie przede wszystkim wydatki związane z ich codziennym utrzymaniem, tj. wyżywieniem, zakupem odzieży, obuwia, środków higienicznych i kosmetyków, jak również wydatki dotyczące realizacji obowiązku szkolnego (w tym dojazdami do szkoły), w tym również korepetycjami z matematyki). Usprawiedliwione potrzeby małoletnich obejmują także leczenie stomatologiczne oraz okulistyczne (w przypadku S.). Biorąc pod uwagę potrzeby powódek oraz powołane zasady doświadczenia życiowego, w ocenie Sądu, koszty ich utrzymania wynoszą około 1.400 zł miesięcznie.

Z. M. kwestionował zakres udziału małoletnich w kosztach związanych z utrzymaniem domu. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na stanowisko Sądu Apelacyjnego w Krakowie zawarte w wyroku z dnia 23.03.2016 r. ( sygn. I ACa 1755/15, Lex 2031152), zgodnie z którym: „brak podstaw do wliczania do obowiązku alimentacyjnego kosztów mieszkania i jego utrzymania. W kwocie alimentów należy jak już uwzględnić niejako ryczałtowo koszty zużycia wody, prądu, gazu (…), jednak koszt utrzymania i ogrzania mieszkania obciąża rodzica, któremu powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej i zobowiązany jest zapewnić dla siebie takie mieszkanie, które umożliwia pobyt z nim dzieci”. Sąd aprobując powyższe stanowisko uznał, że zasadnym jest partycypowanie przez małoletnie powódki w tych kosztach w kwocie nie większej niż po 100 zł miesięcznie.

Pozwany zakwestionował także koszt zakupu okularów dla córki S., wskazując iż możliwe było wykonanie okularów za mniejszą odpłatnością. Sąd uznał jednak zarzut pozwanego w tym zakresie za chybiony, gdyż wydatek na zakup okularów z reguły jest ponoszony z zamiarem korzystania z nich w dłuższym okresie czasu. Poza tym nawet gdyby wada wzroku u małoletniej powódki uległa pogłębieniu zawsze możliwe jest dokonanie wymiany samych szkieł i korzystanie z dotychczasowych oprawek.

Wysokość świadczeń alimentacyjnych jest uzależniona również od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Pozwany Z. M. obecnie, podobnie jak w toku sprawy rozwodowej, jest zatrudniony jako diagnosta, przy czym wówczas pracę wykonywał u dwóch pracodawców, tj. w przedsiębiorstwach (...) - na cały etat (również jako mechanik samochodowy) i M. (...) na 1/8 etatu, zaś aktualnie świadczy pracę u jednego pracodawcy. Zarobki Z. M. kształtują się przy tym na takim samym poziomie, a mianowicie minimalnego wynagrodzenia za pracę. Na przestrzeni ostatnich lat wynagrodzenie minimalne uległo jednak zdecydowanemu podwyższeniu. W momencie ustalania alimentów tj. w 2017 roku, najniższe wynagrodzenie wynosiło 2.000 zł brutto, tj. 1.459,48 zł netto (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9.09.2016 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017r.; Dz. U.2016.1456), a obecnie wynosi 3.010 zł brutto, a więc 2.363,56 zł netto (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14.09.2021 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2022 r.; Dz.U.2021.1690). Wobec powyższego, wynagrodzenie pozwanego od zakończenia sprawy rozwodowej wzrosło o około 1.000 zł. Zdaniem Sądu, możliwości zarobkowych Z. M. nie sposób jednak utożsamiać jedynie z obecnie uzyskiwanym przez niego wynagrodzeniem. Stwierdzenie takie jest uzasadnione, jeśli się zważy, że pozwany posiada wieloletnie doświadczenie na stanowisku diagnosty i mechanika. W świetle powyższego, Sąd przyjął, iż możliwości zarobkowe pozwanego odpowiadają co najmniej kwocie 4.400 brutto miesięcznie (3.277 zł netto), która stanowi medianę, tj. wynagrodzenie środkowe diagnostów zgodnie z danymi Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń (vide: Ile zarabia diagnosta samochodowy - zarobki diagnosty samochodowego - wynagrodzenia.pl). W świetle takich ustaleń, należy stwierdzić, iż pozwany jest w stanie łożyć alimenty na córki w łącznej kwocie 1.300 zł miesięcznie.

Sąd nie podziela stanowiska matki małoletnich, aby możliwości zarobkowe pozwanego oceniać przez pryzmat posiadanych przez niego uprawnień do kierowania pojazdami ciężarowymi i wykonywania w przeszłości pracy w charakterze kierowcy zawodowego. Podkreślić należy, że Z. M. pracował w takim charakterze w okresie od 2012 do 2014 r., a zatem jeszcze przed orzeczeniem rozwodu. Mimo to matka powódek nie podnosiła w toku rozwodu tej kwestii, a ustalenia dokonane przez Sąd Okręgowy w Koninie zakresie możliwości zarobkowe pozwanego zarówno na etapie postępowania zabezpieczającego, jak i orzeczenia końcowego, nie były przez nią kwestionowane.

Pozwany podnosił, iż dodatkowe wydatki związane z wyjazdami na wakacje oraz ferie, organizacją czasu wolnego małoletnich powódek, a ponadto dotyczące ich udziału w urodzinach koleżanek, opłat za N., subskrypcji do gier, zakupu mebli i zestawu komputerowego dla małoletnich, które nie wiążą się z ich bieżącymi kosztami utrzymania, powinny być pokrywane ze świadczenia wychowawczego tzw. „500+”, powołując się przy tym na wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 16.04.2018 r. w sprawie III RC 66/18.

Jak wynika z art. 135 § 3 pkt 3 i 4 kro świadczenia rodzinne o których mowa w ustawie z dnia 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych (a więc m.in. zasiłek rodzinny, zasiłek pielęgnacyjny) oraz świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11.02.2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (potocznie nazywane "świadczeniem 500+" ), nie mają wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych. W ocenie Sądu, przepis ten należy interpretować w ten sposób, że w/w świadczenia nie wpływają na zakres obowiązku alimentacyjnego żadnego z rodziców, co oznacza, że fakt otrzymywania tych świadczeń, nie zwalnia żadnego z rodziców od swojej części uczestniczenia w kosztach utrzymania dziecka. Natomiast wydatki, które nie wiążą się z zaspokajaniem usprawiedliwionych potrzeb, lecz stanowią wydatki dodatkowe powinny być zaspokajane w ramach świadczenia „500+”. Odmienna interpretacja powodowałaby, iż świadczenie wychowawcze nie miałoby być na co przeznaczane, a przecież jak wynika z art. 4 ust. 1 cytowanej ustawy, celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Na gruncie niniejszej sprawy, wydatki, na które wskazywał pozwany, należy uznać za taki rodzaj wydatków, które mogą być pokrywane w ramach otrzymywanego świadczenia wychowawczego, uwaga ta dotyczy w szczególności wyjazdów wypoczynkowych, kosztów zakupu gier, opłacania platformy streamingowej.

Z. M. podnosił również, że posiada zobowiązanie finansowe z tytułu zaciągniętej pożyczki. Zgodnie zaś ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 12.11.1976 r. w sprawie III CRN 236/76 ( Lex nr 7875) zadłużenie bankowe zobowiązanego do alimentacji co do zasady nie może powodować ograniczenia należnych uprawnionemu środków utrzymania. Osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, musi bowiem się z tym liczyć przy podejmowaniu wydatków i ich wysokość planować stosownie do posiadanych możliwości z uwzględnieniem wspomnianego obowiązku alimentacyjnego. Sąd wprawdzie podziela przytoczone stanowisko co do zasady. Na gruncie niniejszej sprawy, przy ocenie możliwości majątkowych pozwanego, nie można jednak pomijać, iż pozwany zawarł umowę kredytową na zaspokojenie swoich potrzeb mieszkaniowych, skoro dotychczas korzystał z lokalu udostępnianego mu przez ciotkę. Poza tym, pozwany nie zaciągnął zobowiązania pieniężnego na setki tysięcy złotych, ale właściwie w niezbędnym, minimalnym zakresie. Zdecydował się na takie rozwiązanie, albowiem kupiony dom wymaga remontu, co zdecydowało o jego niewysokiej cenie, a dzięki posiadanym umiejętnościom swoim i swojej żony, jest w stanie zaadaptować go do własnych potrzeb.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w pkt I i II wyroku.

Sąd uwzględnił, iż małoletnie powódki pozostają pod pieczą matki, i w związku z tym M. M. (1) swój obowiązek alimentacyjny realizuje częściowo przez osobiste starania o opiekę i wychowanie nad dziećmi (art.135 § 2 kro), ale jednocześnie z racji wieku powódek oraz uzyskiwanych przez ich matkę dochodów, jest to już także częściowo obowiązek finansowy.

Sąd w pkt III wyroku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 102 kpc odstąpił od obciążenia pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi uznając, iż przy uwzględnieniu obciążeń alimentacyjnych i kredytowych, jego sytuacja ekonomiczna na to nie pozwala.

W pkt IV wyroku, Sąd, w oparciu o art. 100 kpc w zw. z § 4 ust. 1 pkt 9 i ust. 4 w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800 z poźn. zm.) zasądził od pozwanego na rzecz małoletnich powódek kwotę 1.476 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego, mając na uwadze, iż powództwo zostało uwzględnione w 41 %.

Rygor natychmiastowej wykonalności orzeczono zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

Sędzia Agnieszka Pietruszka