Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 650/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sadu Rejonowego w Radomsku z dnia 22 czerwca 2022 roku sygn. akt II K147/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut naruszenia przepisów postępowania, mający istotny wpływ na treść orzeczenia, a w szczególności:

- art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, w miejsce swobodnej, ocenę materiału dowodowego i na podstawie takiej dowolnej oceny, a odnoszącej się głównie do analizy stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu, jak i nagminności w skali kraju popełnionych przestępstw drogowych, w tym prowadzenia pojazdów mechanicznych, dojście do przekonania, iż jedynie kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania i zastosowanym środkiem karnym na okres 4 lat umożliwi spełnienie przesłanek funkcji prewencyjnej, co w kontekście niniejszej sprawy prowadzi do wydania wyroku, który w swej treści prowadzi do rażąco niewspółmiernej kary wydanej wobec oskarżonego w kontekście jego schorzenia w postaci zaburzeń psychicznych w postaci schizofrenii,

- art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, w miejsce swobodnej, ocenę materiału dowodowego i tym samym przyjęcie przez sąd, że w chwili popełnienia zarzucanego czynu oskarżony znajdował się w stanie nietrzeźwości wynoszącym 1, 21 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, co jak wynika z opinii jest stężeniem najwyższym, co skutkuje nieuprawnionym przypisaniem oskarżonemu tejże wartości w przypadku, gdy jak wynika z akt sprawy pierwsze badanie oskarżonego na wynik alkoholu w wydychanym powietrzu wynosiło 1, 11 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu,

- art. 410 k.p.k. w zw. z art. 424 k.p.k. poprzez zaniechanie wszechstronnego rozważenia wpływu choroby w postaci schizofrenii paranoidalnej na wymiar orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania i środka karnego,

zarzut błędu w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, że oskarżony A. P. dopuścił się zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu przy stężeniu alkoholu wynoszącym 1, 21 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, w przypadku gdy okoliczności ujawnione w toku rozprawy nie wskazują, iż oskarżony w chwili poruszania się pojazdem mechanicznym znajdował się w przypisanym mu czynie stężeniu alkoholu,

- zarzut alternatywny rażącej niewspółmierności kary i środków karnych gdyż w kontekście ograniczonej poczytalności w stopniu znacznym, występowania schorzenia w postaci schizofrenii paranoidalnej wystarczające jest wymierzenie kary grzywny i i środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 3 lat

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy nie podzielił wprawdzie zarzutu obrony, że sąd pierwszej instancji błędnie ustalił iż w chwili popełnienia zarzucanego czynu oskarżony A. P. znajdował się w stanie nietrzeźwości wynoszącym 1, 21 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, ale przyznał rację skarżącemu, że opis czynu powinien w tym zakresie wskazywać wartość 1, 11 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Sąd rejonowy zgodnie z dowodami zebranymi w sprawie przyjął, że oskarżony kierując pojazdem mechanicznym znajdował się w stanie nietrzeźwości prowadzącym do stężenia 1, 21 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu (co odpowiadało ostatniemu z wyników przeprowadzonych badań).

Funkcjonariusze policji po przybyciu na miejsce, w którym zatrzymał się samochód osobowy marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) kierowany przez oskarżonego, przeprowadzili badanie jego osoby na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. Wynik pierwszego pomiaru badania stanu trzeźwości dokonanego dnia 28 kwietnia 2021 roku o godzinie 23:34 przy użyciu analizatora wydechu A. I. Nr. (...) wyniósł 1, 11 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, zaś kolejne wyniki wykazały wyższe wartości ( o godzinie 23:52 - 1, 18 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, o godzinie 23:56 - 1, 17 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, o godzinie 23:57 - 1, 21 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu ). Słusznie zatem wywiódł obrońca, że przyjęte przez sąd merytoryczny w opisie czynu przypisanego oskarżonemu stężenie alkoholu w wysokości 1, 21 mg/l zostało przez niego osiągnięte dopiero o godzinie 23:57, a więc po ponad 40 minutach od zakończenia kierowania pojazdem. Zatem w opisie czynu powinien znaleźć się wynik pierwszego chronologicznie badania, gdyż był najbliższy w odniesieniu do czasu kierowania przez oskarżonego pojazdem ( aczkolwiek w istocie prowadził następnie do stężenia 1, 21 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu o godzinie 23:57 ). Dlatego sąd odwoławczy dokonał korekty opisu czynu przypisanego zaskarżonym wyrokiem przyjmując, że w czasie kierowania samochodem oskarżony A. P. znajdował się w stanie nietrzeźwości wynoszącym 1, 11 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

Wbrew wywodom apelacji sąd pierwszej instancji prawidłowo ocenił stopień społecznej szkodliwości przypisanego czynu, jako wysoki, jak i we właściwy sposób rozważył okoliczności łagodząco wpływające na zastosowanie reakcji karnej na popełniony czyn, a w szczególności wpływ choroby psychicznej oskarżonego w postaci schizofrenii paranoidalnej na jego zachowanie drogowe. Jak wskazują pisemne motywy zaskarżonego wyroku sąd ten uwzględnił porę nocną inkryminowanego zdarzenia, w której natężenie ruchu maleje, uprzednią niekaralność oskarżonego oraz jego działanie w warunkach ograniczonej poczytalności określonej w art. 31 & 2 k.k.

Zasadnie sąd ten jednocześnie wskazał na umniejszenie znaczenia tej ostatniej kwestii dla oceny stopnia zawinienia sprawcy i wymiaru kary, ze względu na nieskomplikowany w swym przebiegu charakter czynu i stan upojenia alkoholowego zwykłego - prostego oskarżonego, do którego się sam doprowadził spożywając duże ilości alkoholu.

Sąd odwoławczy w pełni podziela argumentację sądu pierwszej instancji co do zasadności wymierzenia oskarżonemu za rozważany czyn kary 8 miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat i obok niej kary grzywny w wysokości 150 stawek dziennych, po 10 złotych każda. Jakkolwiek przepis art. 178 a & 1 k.k. przewiduje zagrożenie alternatywne karami grzywny, ograniczenia wolności i pozbawienia wolności do 2 lat, to przyznać trzeba potrzebę oddziaływania na oskarżonego karą zasadniczą najsurowszego rodzaju, gdyż jest on osobą leczoną psychiatrycznie, przyjmującą leki psychotropowe, mogące wchodzić w interakcję z alkoholem, a w konsekwencji skutkować - jak wskazuje opinia toksykologiczna - nadmierną sennością, zakłóceniem funkcji motorycznych, lukami w pamięci i problemami z oddychaniem. Zatem słusznie wywiódł sąd rejonowy, że jedynie kara zasadnicza pozbawienia wolności będzie na tyle dolegliwa aby wymusić na oskarżonym respekt dla prawa, a w szczególności dla naruszonej przez niego normy prawno - karnej zabraniającej prowadzenia pojazdów po drogach publicznych w stanie nietrzeźwości i aby wzbudzić w nim potrzebę podporządkowywania się regułom życia w społeczeństwie.

Orzeczona zaskarżonym wyrokiem kara pozbawienia wolności jakkolwiek jest najsurowszą z katalogu kar zasadniczych, przewidzianego za przypisane oskarżonemu przestępstwo, to z uwagi na mnogość występujących po stronie tego ostatniego okoliczności obciążających, nie może uchodzić za rażąco surową. Wysoki stopień naruszenia przez ww. zasady trzeźwości uczestników ruchu drogowego ( 1, 11 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, co odpowiada 2,3 promila alkoholu we krwi ), stworzenie realnego zagrożenia dla innych uczestników ruchu drogowego ( pieszych i innych kierujących ) oraz dla swojego pasażera, przewożonego na przednim siedzeniu i potencjalnych kolejnych dwóch, którzy wsiedli do jego pojazdu i zajęli miejsca na tylnej kanapie, ale z którymi nie zdążył odjechać z powodu zatrzymania dokonanego przez wezwany na interwencję patrol policji, to okoliczności świadczące o nieodpowiedzialnym zachowaniu sprawcy, wymagającym surowego potraktowania w aspekcie realizacji dyrektyw wymiaru kary zawartych w art. 53 & 1 k.k.

Określony na 4 lata zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, spełni w należyty sposób funkcję indywidualnoprewencyjną - utrudni oskarżonemu ponowne popełnienie przestępstwa tego samego rodzaju, a jednocześnie wyeliminuje go jako kierującego pojazdami na pewien czas z ruchu drogowego. Ponadto w pewnym zakresie zrealizuje funkcję wychowawczą, uświadamiając mu konieczność przestrzegania przepisów prawa ruchu drogowego.

Generalnoprewencyjny mechanizm oddziaływania tego zakazu prowadzenia pojazdów wzbudzi obawy u potencjalnych sprawców. Spowoduje także ukształtowanie przekonania o nieopłacalności przestępstw skutkujących orzeczeniem zakazu i potrzebie przestrzegania przepisów ruchu drogowego. Orzeczony zakaz spełni także funkcję retrybutywną, wyrażającą się w wyrządzeniu oskarżonemu zasłużonej dolegliwości.

Proponowany przez skarżącego trzyletni okres zakazu byłby mało dolegliwy, zwłaszcza z uwagi na bezrefleksyjność działania oskarżonego - kierowania pojazdem mechanicznym mimo dużej dawki spożytego alkoholu.

Zgodzić należy się zatem z sądem rejonowym, że proponowana przez obronę inna kara wolnościowa - grzywna i minimalny wymiar środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, nie skłoniłyby oskarżonego do refleksji nad dotychczasową postawą i nie zmotywowałaby go do poszanowania porządku prawnego. Słuszna jest zatem ocena sądu pierwszej instancji, że wymierzona odpowiednio surowa kara i środek karny stanowią dolegliwość odpowiadającą stopniowi winy, uwzględniają należycie cele zapobiegawcze i wychowawcze (zapobiegną powrotowi do przestępstwa, będą skłaniać oskarżonego do przestrzegania społecznie akceptowanych norm zachowania), jak również, co także istotne, uwzględniają potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, wpływając na przekonanie, że przestępstwo nie popłaca.

Wniosek

wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie kary grzywny w miejsce kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania i obniżenie wymiaru środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych do 3 lat

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek nie jest zasadny z przyczyn podanych powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wszystkie rozstrzygnięcia zawarte w wyroku, poza wartością stanu nietrzeźwości oskarżonego w czasie kierowania pojazdem mechanicznym i przyjęciem, że wynosił on 1, 11 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody zmiany zaskarżonego wyroku i utrzymania w mocy tegoż wyroku w pozostałym zakresie, zostały przedstawione w pkt. 3.1. niniejszego opracowania.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyjął iż oskarżony A. P. w czasie kierowania samochodem znajdował się w stanie nietrzeźwości wynoszącym 1, 11 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zaskarżonego wyroku zostały przedstawione w pkt. 3.1. niniejszego opracowania.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia o kosztach postępowania odwoławczego stanowiły przepisy art. 634 k.p.k., art. 627 k.p.k. art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych ( tekst jednolity : Dz. U. z 1983 roku, Nr 49 poz. 223 z późniejszymi zmianami ) oraz rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 roku w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. 108, poz. 1026 z późniejszymi zmianami).

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok skazujący

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana