Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 listopada 2021 r.

Sąd Rejonowy w Rybniku I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2021 r. w Rybniku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. we W.

przeciwko L. E.

o zapłatę

1.  wobec częściowego cofnięcia pozwu umarza postępowanie co do kwoty 500 zł (pięćset złotych);

2.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

3.  zasądza od powoda (...) Bank S.A. we W. na rzecz pozwanego L. E. kwotę 3.617,00 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sędzia Kamila Przeczek

Sygn. akt I C 196/21

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank S.A. we W. wniósł pozew przeciwko L. E. o zapłatę kwoty 37 428,22 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu a nadto o zasądzenie kosztów procesu.

Na uzasadnienie żądania wskazał, że zawarł z pozwanym w dniu 21 lutego 2018 r. umowę kredytu, który nie został w całości spłacony wobec czego umowa została wypowiedziana. Pozwem dochodzone są kwoty: 35.065,30 zł z tytułu kapitału, oraz 2.362,92 zł z tytułu odsetek umownych i karnych skapitalizowanych na dzień wniesienia pozwu.

Nakazem zapłaty z dnia 21 grudnia 2020 r. uwzględniono powództwo w całości.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany żądał oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia kosztów procesu.

Podniósł zarzut braku wykazania dochodzonego roszczenia (brak wniosku o udzielnie kredytu, nieudokumentowania przekazania środków kredytu), niewykazanie wysokości dochodzonego roszczenia, brak wykazania skutecznego wypowiedzenia umowy, oraz zastosowanie w umowie klauzul abuzywnych (odnośnie opłat).

Pismem z dnia 7 kwietnia 2021 r. powód cofnął powództwo co do kwoty 500 zł wraz ze zrzeczeniem się roszczenia (albowiem pozwany po wniesieniu pozwu zapłacił powyższą kwotę) i podtrzymał żądania pozwu w pozostałym zakresie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 21 lutego 2018 r. (...) Bank S.A. we W. zawarł z L. E. umowę kredytu gotówkowego na kwotę 45 224,17 zł. Termin spłaty przypadał na dzień 1 marca 2023 r. Faktycznie przekazana pożyczkobiorcy kwota wynosiła 7000 zł. Koszt prowizji od udzielonej pożyczki wyniósł 4970,14 zł, koszt ubezpieczenia na życie 4884,21 zł, opłata za przekazanie środków 8,10 zł. Pozostała część kredytu w kwocie 28 361,72 zł miała być przeznaczona na spłatę zobowiązań finansowych kredytobiorcy wobec banku, wynikających z umowy nr (...). Nadto kredytobiorca zobowiązany był zapłacić odsetki umowne w wysokości 12.573,92 zł. Kredyt miał być spłacany w miesięcznych ratach po 963,30 zł. Niespłacenie raty kredytu w ustalonym terminie powodowało powstanie zadłużenia przeterminowanego, od którego naliczane były odsetki karne w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. W przypadku nieuregulowania w terminie dwóch pełnych rat kredytu bank mógł wypowiedzieć umowę po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od daty otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. Termin wypowiedzenia umowy wynosił 30 dni.

(dowód: umowa pożyczki k. 10-11, tabela opłat k.9, dowód wypłaty k. 76)

Pozwany od początku nie spłacał kredytu regularnie i w ustalonych ratach. W związku z tym bank wzywał go do spłaty zadłużenia telefonicznie, podejmował czynności windykacyjne w terenie oraz pisemnie wzywał do zapłaty.

(dowód: wykaz działań mediacyjno-upominawczych i zestawienie wpłat k.7, wezwanie do zapłaty k.13, zawiadomienie o windykacji terenowej k.15, informacja o braku spłaty k.16)

8 listopada 2019r. bank wystosował do pozwanego ostateczne wezwanie do zapłaty, w którym wezwał L. E. do spłaty zadłużenia w terminie 14 dni pod rygorem wypowiedzenia umowy. Jednocześnie poinformowano pozwanego o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

(dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty k.17)

(...) Bank S.A. we W. pismem z dnia 5 grudnia 2020 r. wypowiedział L. E. umowę kredytu z dnia 21 lutego 2018r. P. nadana 5 grudnia 2019r.

(dowód:; wypowiedzenie z potwierdzeniem nadania k. 12, 18-20)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody uznając je za w pełni wiarygodne albowiem tworzą zwartą i logiczną całość, a żadne ze stron ich nie kwestionowała.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy jednak odnieść się do zagadnienia częściowego cofnięcia pozwu, dokonanego przez powoda. Zgodnie art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa. Skoro zatem do skutecznego cofnięcia pozwu połączonego ze zrzeczeniem się roszczenia nie jest wymagana zgoda pozwanego, należało przyjąć że doszło do niego z chwilą złożenia takiego oświadczenia przez powoda. Sąd uznając cofnięcie wniosku w świetle art. 203 kpc za dopuszczalne umorzył postępowanie zgodnie z dyspozycją art. 355 k.c. w części, w jakiej pozew został cofnięty, o czym orzekł w punkcie 1 postanowienia.

Podstawę faktyczną pozwu w niniejszej sprawie stanowiła umowa kredytu zawarta przez strony.

Stosownie do art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Z kolei w myśl art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (dalej jako u.k.k.) przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym za umowę o kredyt konsumencki uważa się między innymi umowę pożyczki.

Przy umowie kredytu, głównymi świadczeniami stron są: po stronie kredytodawcy udostępnienie określonych środków finansowych z przeznaczeniem na określony cel, a ze strony kredytobiorcy wykorzystanie kredytu na warunkach udzielonych w umowie oraz zwrot tych środków wraz z zapłata prowizji. Umowa kredytu została przy tym ukształtowana w taki sposób, że co do zasady jest umową odpłatną.

W ocenie Sądu umowa została skonstruowana zgodnie z regulacjami ustawy z 20 lipca 2001r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 100, poz.1081). W myśl tej ustawy z umowy wynikać winno jasno jakie opłaty wiążą się z jej zawarciem. Zdaniem Sądu w omawianej sprawie wymóg ten został spełniony. Także wysokość przewidzianych w umowie prowizji (pozaodsetkowe koszty pożyczki) nie przekroczyła granicy wyznaczonej regulacjami powołanej wyżej ustawy. Rzeczywiście w przypadku gotowych formularzy trudno o dokładną analizę całej umowy, ale właśnie dlatego ustawodawca przewidział możliwość wypowiedzenia takiej umowy bez podania przyczyny. Zgodnie z pkt. V ust. 11 umowy pożyczkobiorca miał prawo, bez podania przyczyny , do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy.

W ocenie Sądu umowa nie zawierała także klauzul abuzywnych.

Sąd nie podziela stanowiska pozwanego, że strona powodowa nie wykazała, iż kredyt został udzielony. To prawda, że z umowy wynika, że kredyt udzielany jest na wniosek. Nie sposób jednak się zgodzić z poglądem, że brak takiego wniosku skutkuje nieważnością umowy. Umowa z 21 lutego 2018r. zawiera wszystkie niezbędne elementy umowy tego typu, a fakt jej wykonania tj. przekazania pozwanemu stosownych środków został przez bank wykazany.

W tej sytuacji należało ustalić, czy umowa została skutecznie wypowiedziana. Miało to bowiem znaczenia zarówno dla ocenie wymagalności, jak i wysokości dochodzonego roszczenia, a strona pozwana kwestionowała skuteczność wypowiedzenia umowy.

W świetle ustawy z 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe bank winien w pierwszej kolejności doręczyć kredytobiorcy wezwanie do zapłaty wraz z informacją o możliwości restrukturyzacji zadłużenia, odczekać do upływu dodatkowego terminu na spłatę zadłużenia wyznaczonego w wezwaniu (nie krótszego niż 14 dni roboczych) i dopiero po upływie tego terminu złożyć wobec kredytobiorcy oświadczenie woli w sprawie wypowiedzenia umowy kredytowej (art.75c).

Natomiast zgodnie z umową z 21 lutego 2018r. Bank mógł wypowiedzieć umowę m.in. w przypadku braku spłaty wymagalnego zadłużenia lub jego części, po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległości w terminie nie krótszym niż 14 dni od daty otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy.

Tak więc w pierwszej kolejności bank powinien był doręczyć kredytobiorcy wezwanie do zapłaty, a bez tego wezwania wypowiedzenie nie było skuteczne.

W aktach znajduje się ostateczne wezwanie do zapłaty. Brak jednak jakiekolwiek dowodu na to, że wezwanie to zostało w ogóle wysłane i ewentualnie kiedy zostało ono pozwanemu doręczone.

Natomiast w przypadku wypowiedzenia bank przedstawił jedynie dowód jego nadania. Zdaniem Sądu jest to wystarczające by przyjąć, że wypowiedzenie zostało pozwanemu doręczone. Brak jednak daty doręczenia uniemożliwia jednak ustalenie kiedy ewentualnie upłynął termin wypowiedzenia.

Zgodnie z treścią art. 6 k.c. powód zobowiązany był do przedstawienia dowodów na poparcie swoich twierdzeń. Powołany przepis nakłada na stronę powodową, jako wywodzącą ze swych twierdzeń skutki prawne obowiązek wykazania swoich racji. Przepis art. 232 k.p.c. normuje natomiast jedną z podstawowych zasad procesu cywilnego, jaką jest zasada kontradyktoryjności. W myśl tej zasady przygotowanie, gromadzenie i dostarczanie materiału dowodowego należy do stron, do sądu należy zaś jedynie ocena tego materiału i wydanie na jej podstawie rozstrzygnięcia. Zasada ta oznacza odstąpienie od odpowiedzialności sądu orzekającego za rezultat postępowania dowodowego, którego dysponentem są strony.

To właśnie na stronach spoczywa obowiązek przytaczania dowodów na poparcie swych twierdzeń, a zatem jeśli bezczynność strony w zakresie inicjatywy dowodowej nie znajduje żadnego usprawiedliwienia, w szczególności strona nie jest nieporadna, ani nie napotyka trudnych do przezwyciężenia przeszkód, to musi się liczyć z groźbą ujemnych dla niej skutków związanych z brakiem wykazania faktów, na które się powołuje. Oczywiście zasada ta nie wyłącza możliwości dopuszczenia przez Sąd z urzędu dowodu niewskazanego przez strony, zastrzega jednak takie uprawnienie do wyjątkowych wypadków, nie może zaś prowadzić do zastępowania strony w spełnianiu jej obowiązków, w szczególności jeśli stroną jest duży, profesjonalny podmiot gospodarczy, tak jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie.

Generalnie jednak Sąd nie ma możliwości zarządzania dochodzeń w celu poszukiwania dowodów niezbędnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a w ślad za tym nie ma obowiązku poszukiwania takich dowodów. Działanie sądu w takiej sytuacji z urzędu, zgodnie z utrwalonym w tej mierze orzecznictwem, mogłoby prowadzić do naruszenia prawa do bezstronnego sądu i odpowiadającego mu obowiązku równego traktowania stron.

W związku z podniesionymi przez pozwanego zarzutami bank - celem wykazania, że wypowiedzenie było skuteczne - winien był w ocenie Sądu wykazać zarówno fakt przesłania ostatecznego wezwania, jak i wypowiedzenia, a także kiedy wezwanie i wypowiedzenie zostały pozwanemu doręczone. Powyższe okoliczności nie zostały jednak w żaden sposób udowodniona.

Wobec powyższego powództwo zostało oddalone w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc zasądzają je od strony przegranej – strony powodowej na rzecz pozwanej.

Na koszty te złożyły się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł wraz z opłatą skarbową od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Sygn. akt I C 196/21

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  K.. (...)

(...).(...)