Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 1004/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Śremie z dnia 5 kwietnia 2022 r., sygn. akt II K 165/21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to:

1.  art. 2 kpk, art. 4 kpk, art. 7 kpk i art. 366 § 1 kpk poprzez sprzeczną z zasadami logiki, prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego, a co za tym idzie, dowolną, arbitralną, powierzchowną oraz wybiorczą ocenę zebranych w sprawie dowodów, brak obiektywizmu w ocenie dowodów poprzez dopasowywanie rezultatów przeprowadzonego postępowania dowodowego i elementów ustalonego stanu faktycznego do z góry przyjętego przez Sąd przekonania o sprawstwie i winie oskarżonego, wyprowadzanie z materiału dowodowego wniosków z niego niewynikających, zaniechanie dążenia do należytego wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy w zgodzie z zasadą rzetelnego procesu karnego i zasadą prawdy materialnej, oparcie się wyłącznie na okolicznościach obciążających oskarżonego, przy braku należytego odniesienia się do okoliczności i dowodów świadczących przeciwnie, która to obraza miała oczywisty wpływ na treść zaskarżonego wyroku, bowiem skutkowała rażąco błędnymi ustaleniami faktycznymi w zakresie kwestii fundamentalnych dla oceny odpowiedzialności karnej oskarżonego, polegającymi w szczególności na przyjęciu, że oskarżony dopuścił się czynu zabronionego opisanego w akcie oskarżenia, podczas gdy szczegółowa i wnikliwa analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, przeprowadzona w kontekście wszystkich okoliczności sprawy, nie pozwala na przyjęcie takich wniosków;

2.  art. 92 kpk, art. 167 kpk, art. 366 § 1 kpk i art. 410 kpk poprzez zaniechanie wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności, mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, w tym poprzez niedopuszczenie z urzędu niezbędnych, w świetle kwestionowania przez oskarżonego sprawstwa zarzucanego mu czynu, dowodów, a tym samym oparcie wydanego w sprawie wyroku na niepełnych ustaleniach faktycznych, a w szczególności odstąpienia od zasięgnięcia opinii pismoznawczej pozwalającej jednoznacznie stwierdzić, że to oskarżony złożył swój podpis na umowie nr (...) z dnia 1 stycznia 2020 roku z (...) S.A., a także odstąpienia od ustalenia adresu IP osoby, która umieściła przedmiotowe ogłoszenie na portalu Allegro, miejsca z którego zamieszczono ogłoszenie na Allegro, w sytuacji gdy poprzez ustalenie adresu IP, a następnie zwrócenie się do dostawcy Internetu dla danego użytkownika, możliwym było ustalenie danych ogłoszeniodawcy, a wreszcie brak wskazania jakiegokolwiek związku pomiędzy oskarżonym a jednoosobową działalnością gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w K., a także brak potwierdzenia depozycji świadka K. B., wedle których oskarżony miał oszukać więcej ludzi, oskarżony miał podrobić umowę zbycia uprawnień do konta Allegro i brak potwierdzenia tych informacji wynikami postępowania przygotowawczego;

3.  art. 7 kpk poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodu w postaci wyjaśnień oskarżonego i odmowe ich wiarygodności w części, a to co do okoliczności niekojarzenia faktu sprzedaży telefonu pokrzywdzonemu i przypadkowego powiązania sprzedaży ze swoją działalnością polegającą na handlowaniu telefonami z C. z uwagi na brak wiedzy o sprawie podczas przesłuchania oraz w części deklaracji oskarżonego w zakresie chęci naprawienia szkody, podczas gdy sprzedany pokrzywdzonemu telefon z konta „(...)”nie pochodził z C., a od (...) S.A., właścicielem konta na Allegro była K. B., która przyznała, że pieniądze ze sprzedaży mogły wpłynąć na jej konto, natomiast umowę z (...) S.A. zawarła spółka (...) Sp. z o.o., której pełnomocnikiem był oskarżony, a jedynym wspólnikiem i Prezesem zarządu była K. B., która to prawdopodobnie mogła sprzedać telefon w ramach swojej jednoosobowej działalności gospodarczej;

4.  art. 7 kpk poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zeznań świadka K. B. poprzez przypisanie im wiarygodności, pomimo braku ich spójności m.in. z dokumentami w postaci KRS spółki (...) Sp. z o.o., wydrukiem z (...) firmy (...), wyjaśnieniami oskarżonego, brakiem potwierdzenia tychże zeznań jakimikolwiek innymi dowodami, w tym dowodami nieprzeprowadzonymi przez Sąd I instancji oraz w sprzeczności do zasad reprezentacji i odpowiedzialności za zobowiązania w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, a także w sprzeczności do zasad funkcjonowania jednoosobowej działalności gospodarczej, podczas gdy zeznania K. B. były jedynym dowodem obciążającym oskarżonego, a świadek miała interes w obciążaniu oskarżonego chcąc jednocześnie uchylić swoją ewentualną odpowiedzialność karną, bowiem to ona była jedynym wspólnikiem i Prezesem Zarządu spółki (...) Sp. z o.o., była właścicielem firmy (...) z siedzibą w K.. Do niej należało konto na portalu Allegro o nazwie „(...)”, dane sprzedawcy telefonu pokrzywdzonego to E. z adresem: ul. (...), (...)-(...) K., tel. (...), czyli dane świadka, sama przyznała, że prowadziła sprzedaż z tego konta, a zapłata wykonana przez pokrzywdzonego wpłynęła na jej rachunek bankowy prowadzony przez (...) Bank, co świadczy, że rola oskarżonego zakończyła się wraz z zawarciem umowy z (...) S.A. w imieniu i na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. i nie był on w żaden sposób powiązany i uprawniony do działania w ramach firmy (...) z siedzibą w K..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola odwoławcza nie wykazała aby, jak zgłaszał apelujący, Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia przepisów postępowania wskazanych w środku odwoławczym. W szczególności dotyczy to art. 7 kpk, gdzie uchybienia miałyby wystąpić w trakcie dokonywania oceny materiału dowodowego stanowiącego podstawę wydanego orzeczenia. Sąd Okręgowy stwierdził, że dokonana ocena całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego jest zgodna z art. 7 kpk i uwzględnia w odpowiednim stopniu wskazania wiedzy, logicznego myślenia i zasady doświadczenia życiowego. Organ wydający zaskarżony wyrok wyraźnie wskazał, którym dowodom, bądź ich częściom, przyznał przymiot wiarygodności, a którym cechy tej odmówił oraz podał racjonalne powody, przemawiające za takim ukształtowaniem oceny dowodów. Zdaniem Sądu odwoławczego tok rozumowania Sądu Rejonowego był jasny, zrozumiały oraz przekonujący i wobec tego zasługiwał na aprobatę. Warto równocześnie w tym miejscu wspomnieć, że wynikający z art. 7 kpk obowiązek dokonywania oceny wiarygodności materiału dowodowego w oparciu o wszechstronną, zgodną z zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego analizę dotyczy nie tylko sądu orzekającego. Także skarżący, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zakwestionowanie oceny dowodów stanowiących jego podstawę, nie może ograniczyć się do prostego zanegowania jej i arbitralnego stwierdzenia, że walorem wiarygodności winny być obdarzone wyłącznie dowody korzystne dla oskarżonego. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd meriti w kontekście zasad wiedzy - w szczególności logicznego rozumowania - oraz doświadczenia życiowego, oceniając zebrany materiał dowodowy ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2017 r., II K 180/17, Legalis nr 1668825). Mając na uwadze przytoczone powyżej, w całości podzielane stanowisko Sąd II instancji stwierdził, że apelujący decydując się na podważanie oceny materiału dowodowego dokonanej przez Sąd I instancji nie wykazał aby takie faktyczne mankamenty dało się wytknąć organowi orzekającemu. Można nawet stwierdzić, że ocena dowodów dokonana w sposób oczekiwany przez obrońcę byłaby oczywiście sprzeczna z treścią art. 7 kpk. Apelujący bowiem ogniskował uwagę na dowodzie z zeznań świadka K. B., starał się podważać ich wiarygodność, myląc się przy tym ze wskazaniem, że jest to jedyny dowód przemawiający za sprawstwem oskarżonego.

Jak wykazuje analiza dowodowa akt kontrolowanej sprawy to oskarżony M. L. zakupił telefon, który następnie został nabyty przez pokrzywdzonego P. O.. Co warte zaznaczenia, oskarżony zawarł umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych z (...) S.A., nabywając Samsunga G. (...) na raty, działając jako pełnomocnik Sp. z o.o. (...) będącej własnością świadka K. B.. Istotna jest też tutaj zbieżność czasowa pomiędzy uzyskaniem wspomnianego telefonu przez oskarżonego w dniu 28.01.2020 r., i momentem gdy tego samego dnia o godz. 15:48 został on zaoferowany do sprzedaży na Allegro za pośrednictwem konta „(...)”. Zwraca tu też uwagę brak odniesienia się przez oskarżonego do umowy z (...) S.A. na przedmiotowy telefon. Oskarżony chętnie wyjaśniał natomiast na temat aparatów telefonicznych sprowadzanych hurtowo z C., które jednak z niniejszą sprawą oszustwa internetowego nie miały praktycznie nic wspólnego. Apelujący starał się zasiać wątpliwości co do tego czy to oskarżony podpisywał umowę z operatorem T-M., czyniąc w tym kierunku zarzut Sądowi Rejonowemu, że nie powołał biegłego z dziedziny pismoznawstwa, jednak zabiegi te okazały się nieskuteczne. Po pierwsze, komplet dokumentów do umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych wskazywał na rzetelność ich wypełnienia. Zostało tam też załączone pełnomocnictwo dla oskarżonego do działania w imieniu spółki (...). Na umowie widnieją podpisy oskarżonego. Z treści umowy wynika nadto, że klient okazał się dokumentem tożsamości i jak zweryfikował Sąd Okręgowy, w protokole przesłuchania podejrzanego w dniu 9 marca 2021 r. (k. 57) zapisano te same dane dowodu osobistego. Ta okoliczność jednoznacznie potwierdza, że osobą nabywającą telefon w sieci (...) z obowiązkiem ratalnej zapłaty ceny był właśnie M. L.. Godny podkreślenia jest jeszcze w tym miejscu fakt, że za powyższy aparat nie została uiszczona ani jedna rata. Słusznie zaznaczył przy tym Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że zgodnie z postanowieniami umowy z dnia 28 stycznia 2020 r. oskarżony nie miał prawa swobodnie rozporządzać telefonem do czasu spłaty wszystkich rat, czego musiał mieć pełną świadomość. Z kolei oskarżony nie składał wyjaśnień, które dostarczałyby rozsądnych argumentów na temat dalszych losów uzyskanego na takich warunkach telefonu.

Apelujący obrońca podkreślał, że wszystkie elementy dowodowe w sprawie prowadziły do osoby K. B., właścicielki firmy (...) posiadającej konto na Allegro „(...)” oraz wspólniczki i Prezesa Zarządu spółki (...) Sp. z o.o. Trudno temu zaprzeczyć i pewnie właśnie o to chodziło aby zainteresowanie kierować na jej osobę. Było to jednak zamierzone działanie oskarżonego aby uniknąć odpowiedzialności karnej za przestępstwo będące przedmiotem niniejszej sprawy. Do takich wniosków trzeba było dojść po analizie całokształtu okoliczności sprawy zgodnie z art. 410 kpk, a nie tylko wybiórczo wyselekcjonowanych przez skarżącego elementów, które miały poddać w wątpliwość prawdziwość zeznań świadka K. B.. Sąd Okręgowy nie podzielił zatem zgłoszonych przez apelującego zastrzeżeń co do wiarygodności tego dowodu. Świadek logicznie opisała okoliczności założenia samej firmy i konta „(...)”, a także związanego z nim rachunku bankowego, zaprzeczając aby ona sama prowadziła tą działalność gospodarczą. Przyznała, że miała do niego dostęp i sama wystawiła tam około 30 ofert z artykułami dla dzieci. Jednak to oskarżony dysponował tym kontem w szerszym zakresie gdyż tylko on mógł zmieniać ustawienia konta. Co istotne, w Sp. z o.o. (...) z siedzibą w W. należącej do K. B. (zamieszkującej w K.) oskarżony w dniu 13 listopada 2019 r. otrzymał od niej szerokie notarialne pełnomocnictwo do występowania w imieniu spółki, m.in. zaciągania zobowiązań finansowych, zawierania i rozwiązywania umów o dostawę usług, regulowania wszelkich płatności z tym związanych z operatorami telefonii komórkowej. Przykładem skorzystania z tego pełnomocnictwa jest omówiona wcześniej umowa z dnia 28 stycznia 2020 r. zawarta przez oskarżonego z (...) S.A. w imieniu spółki (...) na telefon Samsung G. sprzedany następnie oszukańczo P. O.. Powiązania oskarżonego z podmiotem gospodarczym E. K. B. wynikające z zeznań w/wym świadka potwierdzały okoliczności dotyczące otwartej procedury przejęcia części tego przedsiębiorstwa wraz z kontem Allegro „(...)” przez A. U. jako właścicielkę firmy (...). Jak zaś wynika z materiału osobowego, A. U. była wówczas narzeczoną oskarżonego M. L.. Wiadomym w sprawie jest, iż wedle uzgodnień z dnia 14 stycznia 2020 r. miały zostać przejęte aktywa i zobowiązania wobec Allegro powstałe podczas użytkowania konta przez poprzednią firmę. Co logicznie łączy się z zeznaniami świadka K. B., w których twierdziła, że z powodu nieprawidłowości przy prowadzeniu konta przez oskarżonego chciała w ten sposób zakończyć sygnowanie swoim nazwiskiem jego działalności. Wskazania świadka cechowała prostolinijność i konsekwencja. Warta zaznaczenia jest też okoliczność złożenia zawiadomienia do organów ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przy przejmowaniu przedmiotowego konta (zawiadomienie miał złożyć jej mąż), potwierdzona zebranymi w sprawie dowodami (k. 27, 30, 31).

Sąd Okręgowy nie podzielił też stanowiska apelujący, iżby Sąd Rejonowy miał obowiązek poszerzenia postępowania dowodowego z urzędu. Zgodnie z przepisem art. 167 kpk dowody przeprowadza się na wniosek stron albo z urzędu, a więc z przepisu tego wynika, że na sądzie rozpoznającym daną sprawę również ciąży inicjatywa dowodowa związana z zasadą wynikającą z art. 2 § 2 kpk, która zobowiązuje sąd do dążenia aby czynić prawdziwe ustalenia faktyczne. Jednakże nie można zapominać, że sąd rozpoznający sprawę jest zobowiązany do podjęcia inicjatywy dowodowej jedynie w wypadku, gdy uważa, że w sprawie nie zostały jeszcze wyjaśnione jakieś istotne kwestie, które mogą mieć wpływ na treść końcowego rozstrzygnięcia. A contrario więc sąd nie musi przeprowadzać dodatkowych dowodów, jeżeli uzna, że wszystkie okoliczności sprawy zostały wyjaśnione. Taka sytuacja miała zaś miejsce w przedmiotowej sprawie, gdyż Sąd Rejonowy słusznie nie dostrzegł konieczności przeprowadzania dodatkowych czynności dla zbadania trafności postawionego oskarżonemu zarzutu popełniania przestępstwa oszustwa (art. 286 § 1 kk w zw. z art. 286 § 3 kk). Przede wszystkim myli się obrońca, że należałoby jeszcze sprawdzać czy to oskarżony złożył podpis na umowie o przedmiotowy telefon w (...) S.A., skoro sprawca wylegitymował się dowodem osobistym, który to dokument podsądny przedkładał na etapie niniejszej sprawy karnej dla potwierdzenia swojej tożsamości. Wbrew ocenie skarżącego nie było też powodów aby uznawać za konieczne na etapie rozpoznawczym przed Sądem I instancji badanie adresu IP osoby, która umieściła przedmiotowe ogłoszenie na portalu Allegro oraz miejsca z którego je zamieszczono. Ustalenia w tym zakresie nie miałyby bowiem takiego znaczenia jak oczekiwałby apelujący, tj. nie prowadziłyby automatycznie do wykluczenia oskarżonego jako sprawcy przedmiotowego oszustwa. Nie da się bowiem odrzucić wersji, że oskarżony osobiście nie zamieścił tego ogłoszenia, a mógł to zlecić innej osobie bądź nawet z nią współdziałać. Na marginesie należy zauważyć, że już na etapie dochodzenia uzyskano informacje z Allegro na temat konta „(...)” i powiązanego z nim rachunku bankowego (k. 18-20), co było przedmiotem analizy organów prowadzących niniejszą sprawę. Z powyższych danych można było zaś wywnioskować, że na podanym numerze IP, z którego logowano się na konto odnotowano 2 użytkowników (U. 1, U. 2 – k. 18v). Z kolei w liście oferowanych towarów do sprzedaży (spis od 20 stycznia 2020 r. do 11 lutego 2020 r.) faktycznie znajdowały się też artykuły dziecięce, o czym zeznawała K. B.. Należy też mieć na uwadze to, że wedle tego zestawienia sprzedaż telefonów importowanych z C., jeśli miała miejsce w tamtym okresie czasu to musiała odbywać się z innych kont, a mimo to M. L. poczuwał się do naprawienia szkody pokrzywdzonemu gdy został postawiony w stan oskarżenia. Wszystko to było zgodne z zeznaniami świadka, wedle której oskarżony wystawiał oferty na kilku kontach, a zajmowali się tym jego pracownicy. Mając powyższe na względzie należało podzielić stanowisko Sądu Rejonowego, który nie podejmował dodatkowej inicjatywy dowodowej w zakresie ustalenia okoliczności o jakich pisał obrońca, zwłaszcza że oskarżony w swoich wyjaśnieniach nie zanegował wprost aby z tym kontem nie miał nic wspólnego. Z drugiej zaś strony, zgromadzony w sprawie i prawidłowo oceniony jako wiarygodny i miarodajny materiał dowodowy wskazywał na sprawstwo występku popełnionego na szkodę P. O. przez M. L..

Konsekwencją powyższych rozważań było nieuznanie twierdzeń apelującego odnośnie wiarygodności wyjaśnień oskarżonego w zakresie, w jakim kwestionował swój udział w przestępstwie i brak zawinienia. Zaprzeczanie przez obrońcę jakoby oskarżony miał jakikolwiek związek z kontem „(...)” nie było przekonujące w świetle naprowadzonych wyżej okoliczności i nie podważeniu przez apelującego wartości dowodowej zeznań świadka K. B.. Oskarżony nie mógł pomylić sprzedaży telefonu P. O. z handlem jaki prowadził w tej branży sprowadzając towar z C.. Była to bowiem innego rodzaju transakcja i co najistotniejsze, przecież oskarżony osobiście wszedł w posiadanie tego aparatu od (...) S.A. i tego samego dnia w sposób bezprawny towar zaoferowano do sprzedaży na Allegro poprzez konto „(...)”. Nie sposób zatem zgodzić się z apelującym, że oskarżony M. L. gdy postawiono mu zarzut był faktycznie zaskoczony zaistniałą sytuacją. Postawa oskarżonego stanowiła zatem wyraz przyjętej przez niego linii obrony, jak wynika z akt sprawy, realizowanej w trakcie całego procesu.

Odnosząc się jeszcze do stwierdzeń obrońcy dotyczących ewentualnej możliwości udziału K. B. w przedmiotowym oszustwie internetowym, należy podkreślić, że oskarżyciel publiczny postawił zarzuty jedynie oskarżonemu i skarga publiczna dotyczy wyłącznie jego osoby. Nie wyklucza to, iż główny sprawca nie działał sam i w przestępstwo były zaangażowane też inne osoby. W takim przypadku ewentualny pomocnik czy pomocnicy mogą indywidualnie odpowiadać karnie, co jednak w żaden sposób nie wyklucza sprawstwa, winy M. L. i zakresu jego odpowiedzialności Znamienne jest przy tym, że świadek K. B. wyjawiła, iż to właśnie na prośbę M. L. otworzyła firmę zajmująca się sprzedażą internetową, konto na Allegro, z którym został powiązany rachunek bankowy, zawarła umowę o wirtualne biuro, a oskarżony miał mieć wszystkie dane niezbędne do pełnej obsługi konta. Świadek opisała motywację swoich działań (na prośbę podsądnego, znajomego jej męża), która choć z pewnością wymagałaby pogłębionej oceny dla zbadania kwestii jej odpowiedzialności karnej, nie przekreślała wiarygodności jego zeznań. Nie były przedmiotem sprawdzania inne sprawy z podobnymi postępkami oskarżonego, o których wspominała K. B., ale pozostawało to także bez wpływu na treść zapadłego rozstrzygnięcia, gdyż zgromadzony i właściwe oceniony materiał dowodowy wskazywał na M. L. jako sprawcę czynu popełnionego na szkodę P. O.. Brak innych skazań oskarżonego za występek z art. 286 § 1 kk nie był jednocześnie gwarancją jego niewinności w kontrolowanym przypadku. Również nieustalenie co stało się dalej z pieniędzmi wpłaconymi przez pokrzywdzonego P. O. na konto bankowe połączone z „(...)” nie było przeszkodą do wydania wyroku skazującego M. L. w tej sprawie. Świadek K. B. co prawda wprost nie potwierdziła, że takie pieniądze na konto wpłynęły, jak przyjęto do rozważań w apelacji obronnej, lecz faktycznie temu nie zaprzeczyła, nie mając bliższych danych na ten temat. Należy przy tym pamiętać, że uzyskanie korzyści majątkowej z popełnienia występku oszustwa, choć jest celem działania sprawcy, to jednak jej uzyskanie nie jest warunkiem koniecznym do przyjęcia, że taki czyn popełniono, okoliczność ta nie należy do znamion przestępstwa z art. 286 § 1 kk.

W świetle powyższego jako chybione należało ocenić uwagi obrońcy jakoby to K. B. była osobą odpowiedzialną za przestępstwo stanowiące przedmiot tego postępowania. Przeprowadzony proces nie dał uzasadnionych podstaw by podważyć jej wskazania, że to oskarżony faktycznie zajmował się prowadzenie jej firmy (...), a w Spółce z o.o. (...) był też formalnie ustanowionym przez nią pełnomocnikiem. Natomiast ona sama nie dysponowała wiedzą na temat prowadzenia działalności gospodarczej, co może tłumaczyć trudności w podejmowanych przez nią krokach aby zablokować konta na Allegro. Z kolei brak z jej strony działań prawnych w celu uchylenia się w imieniu spółki (...) od złożonego wobec przedstawiciela T-M. oświadczenia woli, należało odczytać inaczej niż uważał skarżący, tj. uwzględniając jej brak wiedzy na temat oferowania do sprzedaży telefonu Samsung G. (...) przez konto „(...)”. Poza tym to niewielkie rozeznanie K. B. w sprawach gospodarczych pokazywało, że mogła ona zostać łatwo wmanewrowana w sprawy, w których sama nie potrafiła podjąć żadnych skutecznych kroków zabezpieczających ją jako przedsiębiorcy.

Reasumując wszystko powyższe, zabiegi obrony zmierzające do przerzucenia odpowiedzialności karnej za przypisany M. L. czyn na inną osobę okazały się całkowicie nieskuteczne.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu aktem oskarżenia

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia wniosku z uwagi na niezasadność zarzutu opartego na jednostronnej ocenie dowodowej. Nie stwierdzono żadnych takich naruszeń proceduralnych zgłoszonych w apelacji obronnej, które mogłyby mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku. Sąd I instancji w sposób pewny i nie budzący wątpliwości wykazał sprawstwo i winę oskarżonego M. L. odnośnie popełnienia zarzucanego mu występku oszustwa sprzedaży towaru przez Internet. Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła równocześnie by w badanej sprawie zachodziła konieczność przeprowadzania dodatkowych czynności dowodowych wymienionych przez obrońcę we wniesionym środku odwoławczym, a które mogłyby mieć wpływ na treść zapadłego rozstrzygnięcia. Nie było potrzeby dopuszczenia takich dowodów z urzędu. Tego rodzaju postępowanie dowodowe nie podważałoby trafności ustaleń Sadu I instancji co do sprawstwa i winy M. L. w zakresie przypisanego mu w zaskarżonym wyroku czynu. Czynności dowodowe nakierowane na badanie udziału w przestępstwie ewentualnie innych jeszcze osób niż oskarżony mijałoby się z celem, gdyż akt oskarżenia dotyczył wyłącznie M. L., któremu Prokuratura Rejonowa w Śremie zarzuciła występek z art. 286 § 1 i 3 kk. Ze zgromadzonych w toku dochodzenia dowodów osobowych i dokumentowych Sąd Rejonowy, przy analizie wyjaśnień oskarżonego uczynił zaś słuszny użytek. Rozważania ta zostały jeszcze pogłębione przez Sąd II instancji, co było konieczne w związku z zagadnieniami, które obrona poruszyła dopiero w złożonym środku odwoławczym. Wszystko to doprowadziło Sąd odwoławczy do wniosku, że proces miał charakter poszlakowy, w którym zebrane elementy dowodowe, rozpatrywane razem tworzyły spójny i logiczny łańcuch, potwierdzający sprawstwo i winę oskarżonego M. L..

Lp.

Zarzut

3.2.

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na:

- twierdzeniu, że świadek K. B. nie podejmowała czynności w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, a czynił to oskarżony;

- stwierdzeniu, że oskarżony dokonał sprzedaży telefonu i zaprzestał uiszczania rat celowo wprowadzając pokrzywdzonego w błąd, a tym samym dopuścił się zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu zabronionego, podczas gdy szczegółowa oraz wnikliwa analiza zebranego materiału dowodowego, przeprowadzona w kontekście wszystkich okoliczności sprawy, prowadzi do zupełnie odmiennych wniosków;

- uznaniu, że oskarżony chcąc naprawić szkodę wiedział o pokrzywdzeniu pokrzywdzonego, było to jego świadome działanie, po sprzedaniu telefonu zaprzestał płacenia rat, dążył jedynie do pomniejszenia swojej winy i taka przyjął linię obrony.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, iż błąd w ustaleniach faktycznych zachodzi, gdy treść ocen i wniosków dokonanych przez sąd nie odpowiada zasadom rozumowania, a mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia. Zarzut nie jest z kolei uzasadniony, gdy sprowadza się do zakwestionowania stanowiska sądu czy do polemiki z ustaleniami sądu. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu odmiennego poglądu nie wystarcza do wniosku o popełnieniu przez sąd istotnego błędu ustaleń ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 25 listopada 2019 r., sygn. akt II AKa 264/18, Lex nr 3056290). Uwaga ta była niezbędna albowiem podniesiony przez obrońcę zarzut błędu w ustaleniach faktycznych sprowadzał się do gołosłownej polemiki z ustaleniami poczynionymi przez Sad Rejonowy i przedstawiania przez apelującego własnej wersji wydarzeń, sprzecznej z wiarygodnym materiałem dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy. Jak już była mowa wcześniej, miarodajne dowody pozwoliły na niebudzące żadnych wątpliwości przypisanie oskarżonemu jako sprawcy odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 286 § 1 i 3 kk popełnione na szkodę P. O..

Obrońca zmierzał do wykazania, że podsądny nie jest sprawcą tego czynu zabronionego, jednak czynił to nieskutecznie, swe twierdzenia opierając wyłącznie na tych wyjaśnieniach oskarżonego, którym Sąd Rejonowy zasadnie odmówił przymiotu wiarygodności. Poza tym wyjaśnienia w tej zasadniczej części były niezgodne z pozostałym materiałem dowodowym ocenionym jako wiarygodny i miarodajny. Apelujący nie wykazał żadnych takich nieprawidłowości w rozumowaniu Sądu I instancji, które doprowadziłyby do błędu w ustaleniach faktycznych, mającego wpływ na treść zaskarżonego wyroku. De facto podważał on w ten sposób słuszność oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, która to ocena była prawidłowa i została w całości zaakceptowana przez Sąd odwoławczy.

W ocenie Sądu II instancji nieuprawnione były wskazania obrońcy jakoby kilkadziesiąt towarów ujętych w wykazie ofert na koncie „(...)”, o których wystawieniu w swoim imieniu wspomniała świadek K. B. mogła zostać określona prowadzeniem działalności gospodarczej. Przypomnieć należy, że pod szyldem firmy (...) miała odbywać się sprzedaż telefonów komórkowych, a takowych działań K. B. samodzielnie, w ramach zarejestrowanej na nią działalności nie prowadziła.

Skarżący niezasadnie też za błędne uznawał ustalenie Sądu Rejonowego, że to oskarżony jest odpowiedzialny za sprzedaż telefonu P. O. i za zaprzestanie płacenia rat na rzecz (...) S.A. Tymczasem zgromadzone dowody, w tym z dokumentów wskazywały, że to właśnie oskarżony wszedł w posiadanie przedmiotowego telefonu i dysponując dostępem do konta „(...)”, dokonał jego nieuprawnionego zbycia. Na marginesie należy też zaznaczyć, że obrona myli się wskazując na okoliczność zaprzestania płacenia rat, gdyż w rzeczywistości od momentu zawarcia umowy sprzedaży telefonu od (...) S.A. nie były uiszczane żadne raty za to urządzenie, co po miesiącu od zakupu spowodowało jego zablokowanie. Jak już wyżej wspomniano, do zeznań K. B. należało podejść z odpowiednią ostrożnością, skoro świadek mogłaby mieć żywotny interes w tym aby oddalić od siebie podejrzenia o związek z przedmiotowym oszustwem internetowym i taką też rezerwę zachowały Sądy obu instancji oceniając zeznania tego świadka.

Również kwestia naprawienia szkody, a raczej jej próba gdyż pokrzywdzony otrzymał zwrot środków od Allegro w ramach programu ochrony kupujących, została oceniona przez Sąd Rejonowy prawidłowo, przy czym nie miała ona decydującego znaczenia dla ustalenia sprawstwa oskarżonego. Jak już wyżej wspomniano, oskarżony jako kupujący telefon, który praktycznie natychmiast był oferowany do sprzedaży, nie mógł skutecznie zasłaniać się ewentualnymi nieprawidłowościami przy realizacji dużej ilości zleceń. Sąd Okręgowy zgodził się zatem z Sądem Rejonowym, iż wpłata dokonana na rzecz P. O. w toku niniejszej sprawy stanowiła element przyjętej linii obrony oskarżonego. Trudno było nawet uznać, że zarzut ten dotyczył stricte błędu w ustaleniach faktycznych, a bardziej znów wpisywał się w ocenę wyjaśnień oskarżonego przez organ sądowy, która jak już wyżej zaznaczono wypadła w pełni pozytywnie.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu aktem oskarżenia

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższego wniosku z uwagi na niezasadność omówionego w tym miejscu zarzutu. Wszelkie ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy w tej sprawie były prawidłowe, a poprzedzała je należyta ocena wartości dowodowej zebranych dowodów. Nie było więc powodów do jakiejkolwiek ingerencji w treść zaskarżonego orzeczenia poprzez wydanie orzeczenia reformatoryjnego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu I instancji utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powodem utrzymania wyroku w mocy jest całkowita niezasadność zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego, jak też brak podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 kpk, uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

Sąd Okręgowy przeanalizował również orzeczenie o karze wymierzonej oskarżonemu, choć apelujący nie podnosił zarzutu rażącej niewspółmierności kary ale zaskarżył wyrok w całości (art. 447 § 1 kpk). W efekcie przeprowadzonej kontroli instancyjnej nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości także w tej części wyroku. Sąd I instancji wymierzył oskarżonemu M. L.adekwatną karę, uwzględniającą wszystkie występujące po stronie sprawcy okoliczności łagodzące i obciążające. Kara grzywny, dostosowana też wysokością stawki dziennej do możliwości finansowych podsądnego nie może zatem uchodzić za karę rażąco surową. Brak było zatem podstaw do ingerencji Sądu II instancji w zaskarżony wyrok w zakresie wymiaru kary.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Brak zmian w zaskarżonym wyroku

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Zgodnie z art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez oskarżonego ma on obowiązek ponieść koszty procesu. Koszty te zgodnie z art. 616 § 1 kpk obejmują: koszty sądowe na które składają się wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postepowania oraz opłaty.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, tj. kwotę 20 zł tytułem ryczałtu za doręczenie wezwań i innych pism, co wynika z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2013, poz. 663 ze zm.) i na podstawie art. 8 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) wymierzył mu opłatę za II instancję w kwocie 180 zł.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak