Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2016 r. w Katowicach

sprawy z odwołania J. R. (J. R. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury górniczej

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach

z dnia 17 lipca 2015 r. sygn. akt VIII U 1342/13

1. zmienia zaskarżony wyrok i oddala odwołanie,

2. zasądza od ubezpieczonego J. R. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Z. kwotę 135 zł (sto trzydzieści pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

/-/SSA M.Małek-Bujak /-/SSA J.Ansion /-/SSA M.Pierzycka-Pająk

Sędzia Przewodnicząca Sędzia

Sygn. akt III AUa 1851/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25.04.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił ubezpieczonemu J. R. prawa do emerytury górniczej wskazując, iż udokumentował jedynie 11 lat, 4 miesiące pracy górniczej, wobec wymaganych 25 lat, w tym 9 lat, 1 miesiąc i 4 dni pracy określonej w art. 50c ust. 1 - wobec wymaganych 15 lat takiej pracy. W zakresie niezaliczenia wnioskowanych przez ubezpieczonego okresów pracy ZUS odesłał do treści uzasadnienia decyzji
z dnia 20.12.2011r., w której wyjaśniono, iż do pracy górniczej nie wliczono
mu okresów strajku, okresu zatrudnienia na stanowiskach operator ciągnika i kierowca ciągnika, a do pracy w wymiarze półtorakrotnym nie wliczono okresów pracy
na stanowiskach: operator sprzętu technologicznego i operator spycharek i maszyn wieloczynnościowych.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony wniósł o jej zmianę i zaliczenie
do wymaganych okresów pracy górniczej okresów zakwestionowanych przez ZUS.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując na podstawę faktyczną i prawną zaskarżonej decyzji. Nadmienił, iż prawo odwołującego do emerytury górniczej było już przedmiotem postępowania sądowego.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 17 lipca 2015 r., sygn. akt VIII U 1342/13, Sąd Okręgowy w Gliwicach zmienił decyzję organu rentowego z dnia 25 kwietnia 2013r. i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury górniczej od dnia
11 marca 2013r. oraz zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd I instancji ustalił, że odwołujący, ur. (...), jest zatrudniony
w Kopalni (...) od 6.04.1979r. Ubezpieczony kilkukrotnie składał wnioski o przyznanie prawa do emerytury, a ZUS kilkukrotnie wydawał decyzje odmowne. Prawo ubezpieczonego było także dwukrotnie przedmiotem postępowania przed Sądem Okręgowym w Gliwicach (sprawy o sygn. akt:
VIII U 1812/09 - wyrok z dnia 4.03.2010r. oraz o sygn. akt: VIII U 259/12 - wyrok
z dnia 5.03.2013r.) i Sądem Apelacyjnym w Katowicach (sygn. akt III AUa 1075/10 - wyrok z dnia 30.11.2010r.). Odwołania ubezpieczonego były oddalane, gdyż ubezpieczony w dacie wydania zaskarżanych decyzji, nie spełniał wszystkich wymaganych ustawą warunków do uzyskania spornego świadczenia. Ponowny wniosek o ustalenie prawa do emerytury górniczej ubezpieczony złożył 11.03.2013r.,w wyniku czego, organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję odmowną.

Zgodnie z ustaleniami Sądu Okręgowego, do pracy górniczej ZUS zaliczył okresy zatrudnienia (z wyłączeniem pobierania zasiłku chorobowego): od 6.04.1979r. do 19.05.1979r., od 21.05.1979r. do 26.05.1979r., od 4.06.1979r. do 23.06.1979r.,
od 1.05.1992r. do 31.01.1994r., od 1.10.1994r. do 6.03.2013r. - łącznie 11 lat
i 4 miesiące. Z powyższych okresów ZUS zaliczył: 475 dniówek półtorakrotnych -
od 15.01.2007r. do 30.04.2009r., 283 dniówki półtorakrotne - od 1.05.2009r.
do 31.12.2010r., 180 dniówek półtorakrotnych - od 1.01.2011r. do 31.10.2011r.,
259 dniówek półtorakrotnych - od 1.11.2011r. do 28.02.2013r. Do pracy górniczej
nie zaliczono natomiast okresów (tak, jak w decyzji z dnia 20.12.2011r.):
od 18.04.1989r. do 30.04.1992r. oraz od 1.02.1994r. do 30.09.2004r., z uwagi
na rozbieżności pomiędzy treścią świadectw pracy (ostatnie z dnia 12.01.2011r.) - zgodnie z którym w w/w okresach wykonywał prace na stanowisku operatora sprzętu pomocniczego technologicznego na odkrywce, a treścią protokołów komisji weryfikacyjnej, zgodnie z którymi wykonywał pracę operatora/kierowcy ciągnika „kirowiec”. Do pracy w wymiarze półtorakrotnym nie uwzględniono okresów
od 1.05.1992r. do 31.01.1994r. (429 dniówek) oraz od 1.10.2004r. do 14.01.2007r. (547 dniówek), gdyż w tych okresach, zgodnie z treścią protokołów komisji weryfikacyjnej, odwołujący pracował zarówno na stanowisku operatora sprzętu technologicznego, jak i operatora spycharek i maszyn wieloczynnościowych,
a w ocenie ZUS - komisja nie może zmienić nazewnictwa stanowisk pracy,
a stanowisko operatora sprzętu technologicznego nie figuruje w załącznika nr 3
do rozporządzenia z dnia 23.12.1994r. Za powyższe okresy kopalnia nie posiada wykazu dniówek stykowych odwołującego, gdyż dopiero od 15.01.2007r. prowadzona jest ewidencja dniówek w wymiarze półtorakrotnym, a od marca 1998r. styki są ewidencjonowane, jako styki. Z wykazu godzin nadliczbowych wynika, że od kwietnia 2005r. pracodawca ewidencjonował godziny nadliczbowe odwołującego. Przy uwzględnieniu w/w spornych okresów pracy górniczej, w tym okresów pracy
w wymiarze półtorakrotnym, ubezpieczony spełniłby przesłankę 25 lat pracy górniczej i 15 lat pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1.

Z protokołu komisji weryfikacyjnej z 8.07.2008r. wynika, iż w okresie
od 1.02.1994r. do 30.09.2004r. ubezpieczony zatrudniony, jako kierowca ciągnika, wykonywał pracę operatora sprzętu pomocniczego i technologicznego na odkrywce, wymienioną w poz. 22 załącznika nr 2 do rozporządzenia MPiPS z dnia 23.12.1994r.

Z dalszych ustaleń Sądu I instancji wynika, że ubezpieczony w okresie
od 6.04.1979r. do 23.06.1979r. był zatrudniony w (...) w budowie (...), jako operator maszyn budowlanych, następnie pracował w charakterze traktorzysty i maszynisty spycharki w (...) oraz w (...). Z dniem 18.04.1989r., J. R. został ponownie przyjęty do (...) w R. na podstawie umowy o pracę na stanowisko operatora ciągnika „kirowiec”
do wydziału (...). Z dniem 1.02.1992r. powierzono mu obowiązki operatora sprzętu technologicznego, następnie z dniem 1.02.1994r. przeniesiony został do oddziału (...) - w związku z przekazaniem do tego oddziału sprzętu spycharek, ładowarek, ciągników, dźwigów - na stanowisku kierowcy ciągnika. Z dniem 1.10.2004r. przeniesiony został na oddział (...) na stanowisko operatora spycharki. Z dniem 21.04.1989r. odwołujący uzyskał uprawnienia do obsługi sprzętu technologicznego - spycharki i ciągników kl. III. Z charakterystyki pracy ubezpieczonego wykonanej przez sztygara oddziałowego oddziału eksploatacji sprzętu technologicznego (...) A. C., który nie nadzorował pracy ciągników, w tym pracy ubezpieczonego, (przyjął się do oddziału (...) dopiero w 2004r.) oraz głównego inżyniera d/s sprzętu i transportu, R. I. (nie był bezpośrednim przełożonym ubezpieczonego, pracował w oddziale RS-1 od 1.05.2007r.) wynika, iż praca
na ciągniku obejmowała różne prace od transportu brygad ucinających rury studni głębinowych, wyciąganie uciętych rur, przez dowożenie i zwożenie rur, dowożenie
i zwożenie taśm wulkanizacyjnych, transport wózków, dowożenie i zwożenie bębnów, przeciąganie członów przenośników, transport agregatów prądotwórczych. Prace operatora spycharki gąsienicowej charakteryzują się natomiast wykonywaniem przejazdów z jednego miejsca pracy na inne, wykonywaniem niwelacji, osiowaniem przenośników, holowaniem sań, wykonywaniem zjazdów, dróg zjazdowych, skarpowaniem i wykonywaniem pochylni.

Jako operator ciągnika „kirowiec”, odwołujący w oddziale (...) zajmował się transportem taśm, bębnów, przeciąganiem agregatów prądotwórczych w bezpośrednim sąsiedztwie urządzeń układu (...) przy przesuwce i maszynach podstawowych (koparce, zwałowarce) - we wkopie. Wykonując prace na spycharce, czyszczarce - przygotowywał teren do pracy dla maszyn podstawowych, trasę pod nowy taśmociąg, miejsce dla taśmociągów, pochylnie. W czasie wykonywania pracy na spycharkach, podlegał sztygarowi górniczemu z oddziału górniczego. W okresie od 1992r. do 1994r. pracował tylko na spycharce pod maszyną podstawową w systemie 4-brygadowym.
Z charakterystyki pracy operatora spycharki gąsienicowej - podpisanej przez sztygara zmianowego K. M. (oddział (...) - przełożonego odwołującego
od 2004r.) wynika, iż prace wykonywane na tym sprzęcie na oddziale(...) - eksploatacja sprzętu technologicznego, polegają na przemieszczaniu mas ziemnych
w rejon zabierki, wykonywanie niwelacji terenu, robót udostępniających
i oczyszczających urobek, osiowaniu i poziomowaniu przenośników, obróbce studni, wykonywaniu rowów, rozluzowaniu gruntów, wymianie gruntów, przemieszczaniu
na bieżąco niedobranych mas nakładowych. Ubezpieczony, pracując w tym oddziale od 1.10.2004r., wykonywał prace tylko przy maszynach podstawowych, dojeżdżając, jak każdy operator sprzętu pracujący we wkopie, który zgłosi się 30 min wcześniej
do pracy stykowo. Razem z ubezpieczonym pracowali świadkowie L. K. - sztygar na oddziale (...), operatorzy: S. S. - operator spycharki
na oddziale (...), S. W. oraz J. P. - inspektor techniczny.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Powołując treść regulacji art. 50a ust. 1 i 2, art. 50b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, Sąd Okręgowy wskazał, że przedmiotem sporu pozostawało ustalenie, czy skarżący legitymuje się wymaganym okresem pracy górniczej, gdyż ZUS do takiej pracy zaliczył odwołującemu jedynie 11 lat i 4 miesiące oraz czy legitymuje się wymaganym 15-letnim okresem pracy górniczej z art. 50c
ust. 1, gdyż do takiej pracy ZUS uznał 9 lat, 1 miesiąc i 4 dni.

W zakresie pracy górniczej i równorzędnej wymaganej w wymiarze 25 lat, spornymi okresami w sprawie były okresy zatrudnienia w (...)
od 18.04.1989r. do 30.04.1992r. i od 1.02.1994r. do 30.09.2004r. na stanowisku operatora i kierowcy ciągnika „kirowiec”. Aby można było te okresy wliczyć
do już uznanego przez ZUS stażu pracy, ubezpieczony musiał wykazać, iż w tych okresach wykonywał prace wymienione w art. 50 c ust. 1 pkt 4 - zatrudnienie
na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego przy ręcznym
lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża,
przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych - w co najmniej połowie wymiaru czasu pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23.10.2013r., I UK 128/13).

W ocenie Sądu I instancji, ubezpieczony wykazał powyższe okoliczności. Charakter jego pracy odpowiadał bowiem stanowisku wymienionemu w załączniku
nr 2 pod poz. 22 rozporządzenia MPiPS z dnia z dnia 23.12.1994r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej
w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U z 1995r. nr 2, poz. 8) - operatora sprzętu pomocniczego i technologicznego
na odkrywce. Niewątpliwie, pracując w głównej mierze na ciągniku „kirowiec”,
ale i nie tylko, bo również na spycharkach i czyszczarkach, ubezpieczony wspomagał prace maszyn podstawowych, urządzeń (...), czasem nawet cały dzień pracując tylko we wkopie. Sąd, oceniając charakter pracy odwołującego w tych okresach, kierował się przede wszystkim faktycznym zakresem czynności - potwierdzonym zeznaniami świadków, posiłkując się jedynie - w zakresie pokrywającym się z zeznaniami świadków - charakterystyką pracy dokonaną przez sztygarów oddziałowych, z uwagi, iż nie nadzorowali bezpośrednio pracy ubezpieczonego, ani nawet pracy na ciągniku.

Sąd Okręgowy zwrócił uwagę na utrwaloną linię orzeczniczą, wskazującą,
iż w aktualnym stanie prawnym, o uznaniu pracy za pracę górniczą w rozumieniu
art. 50c ust. 1 pkt 4 ustawy emerytalnej, nie może decydować ani rozporządzenie wykonawcze, ani tym bardziej wewnętrzne zarządzenie pracodawcy lub protokół komisji weryfikacyjnej, kwalifikujący określone zatrudnienie, jako pracę górniczą
i wystawione na jego podstawie świadectwo wykonywania takiej pracy, ale rodzaj faktycznie wykonywanej pracy odpowiadający wymaganiom ustawowym. Wymienione akty i dokumenty nie mogą bowiem przyznawać ubezpieczonym większych uprawnień, niż uczynił to ustawodawca, (por. np. wyroki z dnia 28.04.2010r., I UK 337/10, LEX nr 601991; z dnia 28.04.2010r., I UK 339/09,
LEX nr 607444; z dnia 12.05.2010r., I UK 30/10, LEX nr 590314; z dnia 16.03.2011r., I UK 331/10, LEX nr 811826).

Sąd I instancji nie podzielił stanowiska organu rentowego, który do pracy górniczej nie zaliczył zatrudnienia ubezpieczonego w okresie od 1.05.1992r.
do 31.01.1994r. oraz od 1.10.2004r. do 14.01.2007r. - zaliczając te okresy
w wymiarze półtorakrotnym. Wskazując treść art. 50d ustawy emerytalnej,
Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że odwołujący w spornym okresie pracował tylko
w bezpośrednim sąsiedztwie maszyn podstawowych, na spycharce,
przy przemieszczaniu mas ziemnych w rejon zabierki, wykonując niwelację terenu, robót udostępniających i oczyszczających urobek, osiowaniu i poziomowaniu przenośników, przy obróbce studni, wykonywaniu rowów, rozluzowywaniu gruntów, wymianie gruntów, przemieszczaniu na bieżąco niedobranych mas nakładowych. Wykonując w/w prace, podlegał sztygarowi oddziałowemu oddziału górniczego,
o czym świadczy nadto dokument przeniesienia go w okresie od 1.05.1992r.
do 31.01.1994r. na stanowisko operatora sprzętu technologicznego, jak również zeznania współpracowników i bezpośredniego przełożonego z oddziału (...), który opracował charakterystykę pracy odwołującego na spycharce w okresie po 1.10.2004r. Dojeżdżał stykowo. W tych okresach wykonywał pracę odpowiadającą stanowisku wymienionemu w w/w rozporządzeniu w załączniku nr 3, w dziale III, pkt 4 - operatora spycharek i maszyn wieloczynnościowych na odkrywce.

W konsekwencji, po uwzględnieniu spornych okresów pracy górniczej, w tym okresów pracy w wymiarze półtorakrotnym, Sąd Okręgowy uznał, że ubezpieczony spełnił przesłankę 25 lat pracy górniczej i 15 lat pracy, o której mowa w art. 50c
ust. 1., a także spełnił pozostałe wymagane ustawą warunki,

Uwzględniając powyższe, Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak w pkt 1 wyroku.

O kosztach procesu orzeczono po myśli art. 98 k.p.c. w związku z § 2, 3
i 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Apelację od wyroku wniósł organ rentowy.

Apelujący, zaskarżając wyrok w całości, zarzucił:

- naruszenie prawa materialnego mające wpływ na treść orzeczenia, poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów (art. 233 k.p.c.) w ten sposób,
że pracę ubezpieczonego w okresach od 18.04.1989 do 30.04.1992r.
i od 1.02.1994r. do 30.09.2004 na stanowisku kierowcy ciągnika „Kirowiec”, Sąd niesłusznie uznał za pracę górniczą, wykonywaną stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, liczoną do stażu pracy w wymiarze półtorakrotnym,
co spowodowało:

- naruszenie prawa materialnego, tj. art. 50d ustawy o emeryturach i rentach
z FUS, poprzez niesłusznie uznanie, że ubezpieczony wykonywał pracę górniczą zaliczaną do uzyskania prawa do świadczenia w wymiarze półtorakrotnym.

Wskazując na powyższe, apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku
i oddalenie odwołania, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz o przyznanie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zdaniem skarżącego, Sąd Okręgowy słusznie zauważył, że wartość charakterystyk prac dokonanych przez sztygarów oddziałowych, jest ograniczona, gdyż nie pracowali oni z ubezpieczonym, jednocześnie Sąd poczynił ustalenia dowodowe na podstawie zeznań osoby zainteresowanej wynikiem sprawy
i zawnioskowanych przez nią świadków. Organ rentowy zwrócił uwagę na fakt,
że ubezpieczony wykonywał pracę na odkrywce, ale nie była to praca przodkowa, gdyż praca ubezpieczonego przynajmniej w części była wykonywana poza przodkiem. Nie może wpłynąć na tę konstatację subiektywna ocena ubezpieczonego,
jak i powołanych przez niego świadków. Nie bez znaczenia, według skarżącego,
jest okoliczność, że przedłożone w postępowaniu przed Sądem wykazy dniówek stykowych i godzin nadliczbowych, wskazują na niższą liczbę tych dniówek,
niż wykaz dniówek liczonych do prawa do emerytury w wymiarze półtorakrotnym, wynikający z ewidencji sporządzonej przez pracodawcę. Apelujący zarzucił również, że Sąd powołał się na treść art. 50b ustawy emerytalnej i wyrok Sądu Najwyższego
z 23.10.2013r., wskazując, że praca może być uznana za pracę górniczą, jeżeli jest wykonywana przez pracownika co najmniej w połowie czasu pracy.

Sąd Okręgowy poszedł jednak dalej, zaliczając okresy od 1.05.1992r.
do 31.01.1994r. oraz 1.10.2004r. do 14.01.2007r. do prawa do emerytury w wymiarze półtorakrotnym. Prace takie muszą już być wykonywane stale i w pełnym zakresie czasu pracy i art. 50b nie ma tu zastosowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego jest uzasadniona.

Spór w sprawie dotyczył prawa do emerytury górniczej na podstawie
art. 50a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2015r., poz. 748 j.t.).

Na podstawie art. 50a ustawy emerytalnej, prawo do emerytury górniczej nabywa mężczyzna, który osiągnął wiek 55 lat i legitymuje się okresem pracy górniczej wynoszącym łącznie z okresami pracy równorzędnej, co najmniej 25 lat,
w tym, co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1 (ust. 1).

Z kolei, stosownie do art. 50d ust. 1 ustawy emerytalnej, przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym następujące okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego: w przodkach bezpośrednio
przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych,
przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących
i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych;
w drużynach ratowniczych.

Wykaz stanowisk pracy wykonywanej w przodkach, uwzględnianej
w rozmiarze półtorakrotnym, powinno ustalić rozporządzenie wydane na podstawie delegacji ustawowej z art. 50d ust. 3. Ponieważ rozporządzenie takie nie zostało wydane, obowiązuje nadal (z mocy art. 194 wskazanej ustawy) wykaz stanowisk zawarty w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
z dnia 23.12.1994r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej
oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa
do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. z 1995r. Nr 2, poz. 8).

Dokonana przez pracodawcę kwalifikacja zajmowanego przez pracownika stanowiska, jak i ewentualna zmiana tej kwalifikacji na podstawie protokołu komisji weryfikacyjnej, nie przesądza o zaliczeniu zatrudnienia na tymże stanowisku do pracy górniczej, w tym pracy kwalifikowanej w wymiarze półtorakrotnym. O uznaniu pracy za pracę górniczą, w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach, nie decyduje bowiem treść tych dokumentów, ale charakter czynności faktycznie wykonywanych przez pracownika (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25.03.1998r., II UKN 570/97, OSNAPiUS 1999 Nr 6, poz. 213; z dnia 22.03.2001r., II UKN 263/00, OSNAPiUS 2002 Nr 22, poz. 553; z dnia 2.06.2010r., I UK 25/10, LEX nr 621137). W konsekwencji, jak słusznie zauważył Sąd I instancji, ani rozporządzenie wykonawcze do ustawy, ani tym bardziej wewnętrzne zarządzenia, nie mogą przyznawać ubezpieczonym większych uprawnień, niż to uczynił ustawodawca.
Dla oceny zatem, czy ubezpieczony pracował na stanowisku uprawniającym
do przeliczenia spornego okresu pracy w wymiarze półtorakrotnym, istotne znaczenie miał przede wszystkim rodzaj powierzonej mu pracy (rzeczywiście wykonywanych zadań pracowniczych).

W ocenie Sądu Apelacyjnego, bezzasadnie Sąd Okręgowy uwzględnił sporny okres zatrudnienia ubezpieczonego, jako pracę przodkową, do której znajduje zastosowanie przelicznik 1,8.

Sąd I instancji oparł się na zeznaniach świadków, które, w ocenie Sądu Apelacyjnego, są niedokładnie, nieprecyzyjne i w konsekwencji, nie mogą stanowić podstawy stanowczych ustaleń faktycznych w sprawie.

Z zeznań świadków wynika, że praca ubezpieczonego była wykonywana
na terenie całej odkrywki i zwałowiska. Ubezpieczony pracował w całym układzie (...), łącznie przy przesuwaniu taśmociągu. Tymczasem przyjęcie ogólnej tezy,
że przodkiem w kopalni węgla brunatnego jest każde miejsce prowadzenia robót górniczych związanych z odwadnianiem, udostępnianiem i eksploatacją złoża kopaliny, jej transportem i transportem nadkładu, a nadto zwałowaniem nadkładu,
a następnie rekultywacją wyrobisk i zwałowisk, (związane z pracą koparek, spycharek, ładowarek, zwałowarek), nie odpowiada pojęciu „pracy przodkowej”, wynikającej
z wykładni przepisów art. 50d ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W orzecznictwie Sądu Najwyższego kwestionuje się zasadność rozszerzania samego pojęcia przodka wydobywczego, zauważając,
że nie do zaakceptowania jest zapatrywanie, żeby miejsce przodka rozciągać na całą linię taśmociągów transportujących urobek, gdyż pojęcie przodka straciłoby swe znaczenie (wyr. SN z 5.05.2011r., I UK 395/10, Legalis).

Z tych przyczyn, brak było możliwości ustalenia, że ubezpieczony w spornym okresie wykonywał tylko pracę przodkową, o której mowa w art. 50d w/w ustawy, skoro pracował na terenie całej odkrywki i wykonywał głównie prace poza przodkiem. Bez zaliczenia pracy przodkowej ze spornego okresu, ubezpieczony nie legitymuje się wymaganym stażem, stosownie do treści art. 50a ustawy emerytalnej.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny, wobec zasadności zarzutów podniesionych w apelacji, na mocy art. 386 § 1 k.p.c., zmienił zaskarżony wyrok
i oddalił odwołanie.

O kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym orzeczono po myśli art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013r., poz. 490 j.t.).

/-/SSA M.Małek-Bujak /-/SSA J.Ansion /-/SSA M.Pierzycka-Pająk

Sędzia Przewodnicząca Sędzia

JR