Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 1 lutego 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Robert Pelewicz (del.)

Protokolant: Małgorzata Orłowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury (...) w K. A. S.

po rozpoznaniu w sprawie

S. T., s. W.

skazanego z art. 207 § 1 k.k.

zażalenia wniesionego przez skazanego

na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 13 grudnia 2022 roku, sygn. akt V Kow 2388/22

o odwołaniu warunkowego przedterminowego zwolnienia

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. i art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w.

postanawia

1.  utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie;

2.  zwolnić skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 2 grudnia 2021 r., sygn. akt V Kow 2182/21, Sąd Okręgowy w Krakowie warunkowo zwolnił skazanego S. T. z odbycia reszty kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności (orzeczonej wobec niego wyrokiem Sądu Rejonowego w (...) z dnia 8 października 2019 roku, sygn. akt II K 179/19), wyznaczając mu 2-letni okres próby do dnia 2 grudnia 2023 r. oraz oddając go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego. Jednocześnie nałożył na niego obowiązki w postaci: informowania kuratora o przebiegu okresu próby, przestrzegania porządku prawnego, wykonywania pracy zarobkowej, powstrzymywania się od nadużywania alkoholu i używania środków odurzających oraz kontynuowania terapii uzależnień.

Dnia 21 października 2022 r. kurator sądowy wystąpił z wnioskiem o odwołanie udzielonego skazanemu warunkowego przedterminowego zwolnienia. W uzasadnieniu podniósł, że skazany od sierpnia 2022 r. zaczął w sposób znaczący nadużywać alkoholu (w czasie wizyt kuratora niejednokrotnie znajdował się w stanie nietrzeźwości), nadto we wrześniu 2022 r. dopuścił się kradzieży wódki w sklepie w J., za co został ukarany mandatem karnym. Wskazał także, że skazany wyjechał do pracy do Niemiec nie uzyskując na to zgody kuratora lub sądu.

Sąd Okręgowy w Krakowie postanowieniem z dnia 13 grudnia 2022 roku, sygn. akt V Kow 2388/22, na podstawie art. 160 § 3 k.k.w. odwołał udzielone skazanemu wskazanym wyżej postanowieniem warunkowe przedterminowe zwolnienie oraz zarządził wobec niego wykonanie reszty nieodbytej przez niego kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności (orzeczonej wobec niego wyrokiem Sądu Rejonowego w (...) z dnia 8 października 2019 roku, sygn. akt II K 179/19). Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie podniósł, że skazany w lipcu 2022 r. przerwał terapię uzależnień, w której uczestniczył, i od tego czasu nadużywa alkoholu, wskazał także, że dopuścił się on kradzieży sklepowej wódki, obecnie zaś podjął pracę w Niemczech nie uzyskawszy na to zgody, tym samym uniemożliwiając realizację dozoru kuratorskiego.

Na to postanowienie skazany wniósł zażalenie, w którym podniósł, że praca w Niemczech umożliwiła mu odcięcie się od dotychczasowych znajomych, którzy tak jak on byli uzależnieni od alkoholu i których towarzystwo nie wpływało korzystnie na jego proces wychodzenia z nałogu, wskazał także, że wpływa ona na poprawę sytuacji finansowej jego rodziny, która ulegnie znacznemu pogorszeniu w razie pozbawienia go możliwości wykonywania tej pracy na skutek osadzenia go w zakładzie karnym. Zapewnił przy tym, że praca ta pozwala mu na dojazdy do domu co dwa lub trzy tygodnie, a tym samym nie uniemożliwia kuratorowi sprawowania nad nim dozoru. Na tej podstawie wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Sąd Apelacyjny stwierdził, co następuje:

Zażalenie skazanego S. T. nie zasługuje na uwzględnienie.

Art. 160 § 3 k.k.w. uprawnia sąd penitencjarny do odwołania warunkowego przedterminowego zwolnienia w sytuacji, gdy zwolniony w okresie próby rażąco narusza porządek prawny (w szczególności popełnił inne przestępstwo lub została wobec niego orzeczona kara inna niż w § 1) albo gdy uchyla się od dozoru, wykonania nałożonych na niego obowiązków lub orzeczonych wobec niego środków karnych, przepadku lub środków kompensacyjnych. Odwołanie warunkowego zwolnienia na podstawie tego przepisu ma co prawda charakter fakultatywny, jednakże w realiach przedmiotowej sprawy jawi się jako zasadne.

Argumentacja zawarta w zażaleniu opiera się na próbach przekonania Sądu Apelacyjnego, iż praca w Niemczech umożliwiła skazanemu odcięcie się od dotychczasowych znajomych, którzy tak jak on byli uzależnieni od alkoholu i których towarzystwo nie wpływało korzystnie na jego proces wychodzenia z nałogu, wskazał także, że wpływa ona na poprawę sytuacji finansowej jego rodziny, która ulegnie znacznemu pogorszeniu w razie pozbawienia go możliwości wykonywania tej pracy na skutek osadzenia go w zakładzie karnym. Zapewnił przy tym, że praca ta pozwala mu na dojazdy do domu co dwa lub trzy tygodnie, a tym samym nie uniemożliwia kuratorowi sprawowania nad nim dozoru.

Co warto odnotować w powyższym kontekście, to z akt dozoru Doz 76/21 wynika, iż skazany został pouczony o swoich prawach i obowiązkach w okresie próby. Mimo tego nie wywiązuje się z ich wykonywania, a jego zachowanie w okresie próby budzi bardzo poważne zastrzeżenia (k. 11-12). Między innymi skazany od sierpnia 2022 r. zaczął w sposób znaczący nadużywać alkoholu (w czasie wizyt kuratora niejednokrotnie znajdował się w stanie nietrzeźwości), nadto we wrześniu 2022 r. dopuścił się kradzieży wódki w sklepie w Jordanowie, za co został ukarany mandatem karnym.

W realiach przedmiotowej sprawy za istotniejsze należy jednak uznać to, iż skazany w swym zażaleniu koncentruje swoje zarzuty na okoliczności, która nie była główną podstawą odwołania udzielonego jej warunkowego zwolnienia. Zauważyć bowiem należy, że Sąd Okręgowy po analizie całości zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego uznał, iż „Skazany nie współpracuje z kuratorem i rażąco narusza porządek prawny bo nadużywa alkoholu. Początkowo jego zachowanie w okresie w/w próby było pozytywne, wykonywał obowiązki nałożone na niego w/w postanowieniem o warunkowym zwolnieniu (w/w akta dozoru k. 22-35, 46-47, ). Jednakże skazany w lipcu 2022 r., przerwał terapię odnośnie uzależnienia od alkoholu (w/w akta dozoru k. 50). Nadużywał alkoholu. Jego zachowanie jest na tyle naganne, że dopuścił się kradzieży sklepowej wódki (w/w akta dozoru k. 51 – 67). Obecnie skazany pracuje w Niemczech i nie nadużywa alkoholu (k. 10-11). Jednakże nie zwracał się o zgodę na zmianę miejsca stałego pobytu, uczynił to samowolnie tym samym uniemożliwiając realizację dozoru kuratorskiego.” (k. 26v).

Zatem to nie nadużywanie przez skazanego alkoholu, tylko rażące naruszenia porządku prawnego, unikanie kontaktu z kuratorem i uchylanie się od dozoru, było najistotniejszym powodem, dla którego Sąd Okręgowy zdecydował się na zastosowanie wobec niego instytucji z art. 160 § 3 k.k.w. Sąd ten szczegółowo opisał, w jaki sposób S. T. uchylał się od dozoru kuratora, skazany zaś w ogóle nie odnosi się w swym zażaleniu do tej kwestii, w żaden sposób jej nie zaprzeczając.

Biorąc pod uwagę przytoczone wyżej okoliczności stwierdzić należy, że w realiach przedmiotowej sprawy rzeczywiście zaistniała okoliczność w postaci rażącego naruszenia porządku prawnego i uchylania się przez skazanego od dozoru kuratora oraz od wykonywania nałożonych na niego w postanowieniu o udzieleniu mu warunkowego przedterminowego zwolnienia obowiązków. Charakter popełnionych przez niego naruszeń prowadzi do konstatacji, że prognoza kryminologiczna skazanego, którą kierował się sąd stosujący wobec niego rzeczony środek probacyjny, okazała się nietrafna, co uzasadnia jego odwołanie i zasadność konstatacji Sądu Okręgowego, iż „dalsza resocjalizacja skazanego powinna ponownie odbywać się w izolacji penitencjarnej, gdyż pozytywna prognoza kryminologiczno – społeczna leżąca u podstaw warunkowego zwolnienia skazanego teraz jest negatywna.” (k. 27).

Ponieważ S. T. ma liczne zobowiązania finansowe i po osadzeniu w zakładzie karnym nie będzie pracował zarobkowo (k. 67-68), a na utrzymaniu ma małoletniego syna, to Sąd Apelacyjny uznał, iż uiszczenie przez niego wydatków związanych z postępowaniem odwoławczym byłoby zbyt uciążliwe. Dlatego też, na zasadzie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w. zwolnił skazanego od ich zapłaty.

W tych warunkach Sąd Apelacyjny orzekł jak w dyspozytywnej części postanowienia.