Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący

SSA Robert Kirejew

Sędziowie

SA Małgorzata Niementowska (spr.)

SA Wiesław Kosowski

Protokolant

Magdalena Golyszny

UZASADNIENIE- w części odnoszącej się do R. P., J.M. i w części umarzającej postępowanie.

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 207/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 25 czerwca 2021 roku sygn.akt. II K 178/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzuty obrońcy oskarżonego R. P.:

- obraza przepisów postępowania -art.7 k.p.k.;

- obraza przepisów prawa materialnego: art. 258§1 k.k. i art.299§1 k.k.;

- rażąca niewspółmierność orzeczonych kar wobec oskarżonego;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

-apelacja obrońcy oskarżonego R. P. nie zasługiwała na uwzględnienie. Na wstępie wskazać trzeba, że Sąd I instancji przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób wyczerpujący, gromadząc w ten sposób wszystkie dowody, mogące mieć znaczenie dla merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy o których istnieniu powziął informację. Słusznie uczynił odmawiając dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego R. P., w których nie przyznawał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, uznając je za przyjętą linię obrony, która nie znajdowała oparcia w prawidłowo zebranym i ocenionym przez Sąd Okręgowy materiale dowodowym. Ocena tego ostatniego została przeprowadzona kompleksowo z uwzględnieniem tak środków dowodowych przemawiających na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego;

- wskazać należy, iż środek zaskarżenia miał polemiczny charakter w kwestii dokonanej przez Sąd I instancji oceny materiału dowodowego, zwłaszcza, że sprawa przeciwko oskarżonemu R. P. opierała się w głównej mierze na analizie wyjaśnień oskarżonych, zeznań świadków oraz szeregu dokumentów, a także opinii biegłego z zakresu informatyki. Konsekwentnie zatem, apelacja obrońcy wskazując na naruszenia przepisu art.7 k.p.k. w istocie kwestionowała ocenę tzw. dowodów osobowych, a tym samym zasadność poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych;

- zdaniem sądu odwoławczego kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia o winie, bądź jej braku po stronie oskarżonego miała wnikliwa analiza wyjaśnień współoskarżonych M. K. (1), T. K. (1), J. M., J. P. czy A. R. złożonych w postępowaniu przygotowawczym i w postępowaniu sądowym oraz załączonych do akt dokumentów, które miały uwiarygodnić większość z nich. Dokonując takiej oceny nie sposób pominąć jednak zeznań B. D., M. D., I. R., E. R., M. K. (3), T. K. (2), M. M., E. S. które łącznie składają się na obraz inkryminowanego zdarzenia;

-słusznie sąd uczynił odmawiając dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego, w których nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu przestępstw, uznając je za przyjętą linię obrony, która nie znajdowała oparcia w prawidłowo zebranym i ocenionym przez Sąd Okręgowy materiale dowodowym. Podzielając ocenę wyjaśnień oskarżonego, której wyraz dał sąd I instancji na kartach 113-115 uzasadnienia, sąd odwoławczy nie widzi potrzeby szczegółowego jej powielania. Dość wspomnieć, że słusznie sąd meriti przyjął, twierdzenia oskarżonego jakoby nie kierował zorganizowaną grupą przestępczą jako nie wytrzymujące krytyki w świetle w/w dowodów. Nie sposób zgodzić się ze skarżącym, że sąd meriti błędnie ustalił istnienie grupy przestępczej oraz błędnie ustalił jej kierownictwo w osobie oskarżonego R. P.. Wręcz przeciwnie sąd ten poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne odnośnie istnienia i funkcjonowania zorganizowanej grupy przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw przeciwko mieniu i wiarygodności dokumentów. Wbrew twierdzeniom skarżącego sąd ustalił, kiedy powstała zorganizowana grupa przestępcza, jaki cel jej przyświecał, jaki był jej skład i na czym polegała działalność członków grupy. A zatem wskazał sąd datę, w której grupa została stworzona przez R. P. i co najważniejsze jaka była w tym jego rola i udział. I tak bezspornie materiał dowodowy wskazuje na oskarżonego jako pomysłodawcę założenia takiej grupy. Wynika to wprost z zeznań współoskarżonych wedle których to R. P. nawiązywał z nimi kontakt i nakłaniał ich do rozpoczęcia z nim przestępczej działalności roztaczając wizję stałych i dużych dochodów. Przykładem jest choćby B. D. z której wyjaśnień jasno wynika, że to oskarżony zaproponował jej współpracę w sposób jasny proponując wystawianie dla niej faktur kosztowych za 10% wartości kwoty widniejącej na fakturze. To jego koncepcja mająca na celu wystawianie fikcyjnych faktur za usługi niematerialne, które w rzeczywistości nie były świadczone, a następnie wyłudzanie podatku VAT została wprowadzona w życie i nabrała realnych kształtów. Znalazło to potwierdzenie w otrzymywaniu przez szereg firm stworzonych na potrzeby działalności grupy nienależnego podatku VAT. Bezspornym jest w świetle wyjaśnień współoskarżonych w tym M. K. (1), T. K. (1), A. R. oraz zeznań świadków, B. D., M. D., że to oskarżony R. P. całą działalność zorganizował i nią kierował. Według M. K. (1), którego wyjaśnienia zostały uznane za prawdziwe oskarżony nie tylko był pomysłodawcą całego przedsięwzięcia ale i całą działalność organizował „ On wymyślił cały schemat działania”. To on zdaniem M. K. (1) „zajmował się załatwianiem zleceń, kontaktami z kontrahentami, obiegiem dokumentów, oraz przepływem środków pieniężnych”, „faktycznie wszystkie firmy prowadził R.”, „pieniądze przyjmował R.”, „o podziale zadań decydował R., nie miałem wpływu na to”, „..po zrealizowaniu zlecenia jakie otrzymywałem od R., wymieniony przekazywał mi wszystkie dane do faktury tz. pełne dane kontrahenta, rodzaj usługi jaka ma zostać wypisana na fakturze oraz kwota.”, „o tym, że faktury mają być wystawione też pomiędzy moimi firmami decydował P.”, „ kwoty na fakturach jakie trzeba wypisać decydował R. P.”. Według M. K. (1) i wyżej wskazanych oskarżonych R. P.:

a. wskazywał nawet biuro rachunkowe, z którego oskarżeni prowadzący działalność mieli korzystać;

b. weryfikował wystawione przez nich faktury;

c. tworzył historię firmy;

d. dysponował danymi klientów i bronił do nich dostępu;

e. wszystkie zlecenia przekazywał osobiście pozostałym uczestnikom grupy-oskarżonym;

f. aby upozorować działalność polecał tworzyć umowy dotyczące współpracy na poszczególne usługi czy zlecenia zmieniając szatę graficzną na drukowanych umowach.

W tym stanie rzeczy rola oskarżonego R. P. jako założyciela i kierującego grupą, wbrew twierdzeniom skarżącego, jawi się jako oczywista podobnie jak oczywistym jest, że grupa przestępcza, którą założył istniała. Zakrojona na szeroką skalę działalność przestępcza możliwa była tylko i wyłącznie dzięki funkcjonowaniu grupy osób zorganizowanej na tyle, że każdy miał swoje zadania do wypełnienia. Działalność taka nie mogła być podejmowana w sposób żywiołowy, ale wymagała odpowiedniego stopnia zorganizowania. Powyższe wymuszało podział zadań między poszczególne osoby działające w grupie, a także wewnętrzne podporządkowanie i wzajemną lojalność. Oczywiście, że istniejąca grupa przestępcza nie była ściśle sformalizowana, nie działał w niej organ ewidencjonujący jej członków, nie istniał formalny podział czynności ani formalnie ustalone sankcje za przekroczenie określonych zasad postępowania. Nie te jednak elementy są warunkiem koniecznym istnienia zorganizowanej grupy przestępczej. Każdorazowo z uwagi na specyfikę danej grupy, osoby wchodzące w jej skład oraz łączące je więzi, należy indywidualnie oceniać na kanwie rozpoznawanej sprawy. Nie jest konieczna wiedza o szczegółach organizacji grupy, znajomość wszystkich osób ją tworzących czy mechanizmów funkcjonowania. Wystarczy gotowość sprawcy do spełniania zadań służących tej grupie, której świadomość istnienia ma sprawca. Do przyjęcia działalności w zorganizowanej grupie przestępczej, o jakiej mowa w art. 258 § 1 K.k., nie jest wymagany wysoki stopień zorganizowania, wystarczy nawet niski poziom organizacji, który stwarza możliwość łatwiejszego dokonywania przestępstw i posiadania w miarę stałego źródła dochodu (po r. m.in. wyrok SN z 24.03.2009 Sygn. WA 9/09, wyrok SN z 14.01.2014 IV Kk. 295/13).

Przy takim rozumieniu pojęcia "grupa przestępcza" i "udział w niej" nie może być żadnych wątpliwości, że w przedmiotowej sprawie taka grupa funkcjonowała, a jej przywództwo i kierownictwo stanowił oskarżony R. P.. To on jak wskazano wyżej był pomysłodawcą i organizatorem poszczególnych działań przestępczych, to on je koordynował, będąc łącznikiem między poszczególnymi osobami i on wyznaczał innym członkom grupy poszczególne zadania, jakie mieli wypełnić. Trzon grupy stanowili M. K. (1), T. K. (1), J. P., A. R.. Ci ostatni mieli pełną świadomość o zaangażowaniu i roli jaką pełnili w działalności przestępczej albowiem stykali się bezpośrednio ze sobą podczas organizowanych przez oskarżonego spotkań, a nazwy podmiotów gospodarczych, w których w/w działali nie były dla nich pustymi nazwami, zwłaszcza, że wiązały się z nimi popełniane przez nich przestępstwa. Bezspornie w ocenie pozostałych członków grupy najważniejszą rolę założyciela i kierującego pełnił oskarżony R. P., co wprost wynika z ich wyjaśnień. Potrafili oni również ocenić rolę innych osób zamieszanych w tę przestępczą działalność i ich stopień podporządkowania. Chęć uzyskania korzyści materialnej i świadomość, że podejmowane działania w tym kierunku zmierzają, powodowała, że w/w osoby wykonywały polecenia R. P., poddawały się jego kierownictwu, spełniając powierzoną im rolę, bez której osiągnięcie założonego celu nie byłoby możliwe. Powyższe zdaniem sądu odwoławczego wystarczy do stwierdzenia, że że grupa istniała, że realizacja jej celów przestępczych przekraczała możliwości jednego człowieka i że cechowała ją wewnętrzna struktura, a oskarżony R. P. taką grupą kierował;

- prawidłowo również sąd przyjął sprawstwo oskarżonego w stosunku do pozostałych przypisanych mu wyrokiem czynów w tym przestępstwa z art.299§1 k.k. Wbrew twierdzeniom skarżącego zawartym w apelacji zgodzić się należy z sądem I instancji, że wszystkie usługi o charakterze niematerialnym , na których wykonanie wskazywał w swych wyjaśnieniach oskarżony R. P. nie zostały wykonane, a faktury dokumentujące ich wykonanie nie odzwierciedlały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych. Powyższe w sposób oczywisty wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie. Po pierwsze :

a. z wyjaśnień oskarżonego M. K. (1) wprost wynika, że oskarżony R. P. wymyślił i opracował schemat przestępczego działania, utwierdzając (w początkowej fazie organizacyjnej inicjującej współpracę) zarówno oskarżonego jak i innych współoskarżonych, że wykonywanie usługi w postaci szukania materiałów za pośrednictwem Internetu z różnych dziedzin gospodarki i przemysłu, kopiowanie ich na nośniki informatyczne jest legalne oraz, że nikt tego nie podważy nawet w przypadku kontroli skarbowych „ponieważ nie jest to towar namacalny jak np. handel węglem lub wyrobami stalowymi”. On wybierał branże w których miała działać grupa przestępcza oświadczając współoskarżonym, że badanie rynku to bardzo „opłacalny interes bo jest zapotrzebowanie na takie usługi” ;

b. z wyjaśnień oskarżonych, w tym oskarżonego M. K. (1), B. D., częściowo J. P., A. R.. J. M. i T. K. (3) wprost wynika, że usługi i zdarzenia gospodarcze wyszczególnione na okazanych im fakturach Vat są fikcyjne i nigdy nie zostały zrealizowane. Nadto bezspornym w świetle ich wyjaśnień jest, że wszystkie faktury Vat zaksięgowane w podmiotach gospodarczych, które zarejestrowali zarówno „po stronie zakupów jak i sprzedaży są fakturami fikcyjnymi”. Oskarżony M. K. (1) w trakcie czynności przeprowadzanych z nim w postepowaniu przygotowawczym nie chciał nawet zapoznawać się z wszystkimi fakturami jakie widniały w treści zarzutów oświadczając „ja nie chcę przeglądać tych faktur, bo wiem że wszystkie faktury Vat są fikcyjne i potwierdzają nieprawdę”. Podobnie E. D. podała, że wszystkie faktury które uzyskała od R. P. to dokumenty, które nie odzwierciedlają rzeczywistych transakcji czy usług „są w nich opisane fikcyjne zdarzenia gospodarcze, które nie miały miejsca” . A. R. również przyznał, że drukował faktury z tz.” grupy (...)” ( podmiotów gospodarczych które zostały stworzone na potrzeby działalności grupy przestępczej), które podpisywał on albo zupełnie przypadkowe osoby „ kto się nawinął”.;

c. od samego początku rozpoczęcia działalności grupy oskarżony R. P. stwarzał pozory mające świadczyć o tym, że działalność ta jest zgodna z prawem o czym byli informowani poszczególni oskarżeni. M. K. (1) wyjaśnił, że w pewnym momencie oskarżony R. P. wprost potwierdził mu, że działalność jest nielegalna. Wcześniej natomiast aby upozorować , że działalność jest zgodna z prawem oskarżony P. polecał mu tworzyć umowy dotyczące współpracy na poszczególne usługi, zlecenia „zmieniając szatę graficzną na drukowanych umowach”. Oskarżony potwierdził, że pomimo, że w zabezpieczonej dokumentacji jego podmiotów jest szereg umów o współpracę z innymi podmiotami to on fizycznie nie był w żadnym z nich. Sporządzał jedynie umowę według wzoru jaki otrzymał od oskarżonego P., przekazywał mu ją, a gdy ten ją odesłał z podpisami wprowadzał do swojej dokumentacji. Fakt tworzenia umów mających stwarzać pozory legalności potwierdziła także B. D., oświadczając, że osoby M. K. (1), który widniał na umowie nigdy nie widziała, natomiast wie, że znał go oskarżony R. P.. Podobnie (...) nie prowadziło akcji promocyjnej dla niej i nie współpracowała z nim. Nie budzi wątpliwości w świetle dowodów zgromadzonych w niniejszej sprawie zwłaszcza wyjaśnień M. K. (1), że J. P. i jej maż jako osoby specjalizujące się w branży informatycznej na potrzeby „jednej z kontroli skarbowych mieli spowodować aby w skarbówce przedstawić wiarygodne potwierdzenia przekazania materiałów- chodziło o zmianę lub zamianę adresów IP komputerów;

d. oczywistym w świetle wyjaśnień oskarżonego M. K. (1) jest pozorowanie współpracy z firmami Ukraińskim. Oskarżony przyznał, że kilkakrotnie razem z R. P. był na Ukrainie. Zaznaczył jednak, że były to tylko i wyłącznie wycieczki podczas których nie zawozili żadnych materiałów do kontrahentów ani nie przywozili pieniędzy. Dla upozorowania współpracy wypełniali dowody KP i KW, potrzebne później dla potrzeb kontroli skarbowych . Dowody KP i KW były „wypisywane w ten sposób aby kwotowo pasowały do faktur”, które później preparowano. Jednocześnie oskarżony M. K. (1) podał, że tak naprawdę to nigdy żadne materiały w postaci nośników CD czy faktur na Ukrainę nigdy nie były przekazywane. Dla upozorowania takiej współpracy i aby mieć dowód dla Urzędu Skarbowego wysyłano w kopercie zwykłe pocztówki z pozdrowieniami za potwierdzeniem odbioru, co miało unaocznić, że obieg dokumentów między Polską a Ukraina odbywa się;

e. według oskarżonej E. D., M. K. (1), J. M., kwoty jakie wpisywano na fakturach podawał oskarżony R. P.. To on twierdził, że ustalenie kwoty to kwestia umowna, a w świetle wyjaśnień M. K. (1) winny one być wysokie „aby zostało ze zwrotu VAT z Urzędu Skarbowego na poniesione koszty i podział reszty między nami”;

- zgodzić się należy z sądem I instancji, że analiza rachunków bankowych, opinia biegłego z zakresu informatyki czy wyjaśnienia oskarżonych zwłaszcza M. K. (1) sprawstwo oskarżonego w zakresie czynu przypisanego mu w punkcie 9 wyroku czynią bezspornym. Oczywistym jest, że odpowiedzialności karnej z art. 299 § 1 k.k. podlega ten, kto środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome lub nieruchomości, pochodzące z korzyści związanych z popełnieniem czynu zabronionego, przyjmuje, posiada, używa, przekazuje lub wywozi za granicę, ukrywa, dokonuje ich transferu lub konwersji, pomaga do przenoszenia ich własności lub posiadania albo podejmuje inne czynności, które mogą udaremnić lub znacznie utrudnić stwierdzenie ich przestępnego pochodzenia lub miejsca umieszczenia, ich wykrycie, zajęcie albo orzeczenie przepadku. Realizację znamion występku z art. 299 § 1 k.k. zatem wiązać ściśle należy z takim zachowaniem sprawcy, który realizując czynności wykonawcze określone tym przepisem, zamiarem swoim obejmuje bądź to unicestwienie, bądź co najmniej stworzenie na tyle istotnej przeszkody pozwalającej stwierdzenie ich przestępczego, bezpośredniego, bądź pośredniego pochodzenia lub miejsca ich umieszczenia, ich wykrycie, zajęcie albo orzeczenie przepadku. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 marca 2022 r. IV KK 87/22).

Nie budzi żadnych wątpliwości dla sądu odwoławczego, że dla każdego podmiotu gospodarczego utworzonego na potrzeby grupy zakładany był rachunek firmowy. Na rachunki bankowe należące do podmiotów gospodarczych, których właścicielem był R. P. i inni oskarżeni wpływały środki pieniężne pochodzące z nienależnego zwrotu podatku VAT oraz z wystawiania fikcyjnych faktur. Za pomocą tych środków oskarżony R. P. realizował szereg operacji finansowych mających na celu utrudnienie stwierdzenia ich przestępczego pochodzenia lub miejsca ich umieszczenia czy wykrycia, zajęcia albo orzeczenia przepadku. Bezsprzecznym również jest, że oskarżony R. P. dysponował swoimi rachunkami ale również miał upoważnianie do dysponowania środkami na rachunkach należących do innych podmiotów gospodarczych. Generalnie on dokonywał prawie wszystkich operacji na kontach do których miał udzielone pełnomocnictwo. Oskarżony zaraz po zwrocie VAT-u przez Urząd Skarbowy wiedział jaka to będzie kwota i instruował M. K. (1) jaką kwotę i na rachunek, którego z podmiotów przelać, a więc jak rozdysponować te środki. Polecał wypłacać również gotówkę w kwocie 2000 zł czy 3000 zł i albo wpłacać na wskazane rachunki przez niego albo przekazywać mu gotówkę do ręki. Tak przekazane pieniądze oskarżony P. wpłacał osobiście na określone rachunki. Wszystkie te transakcje miały zdaniem oskarżonego M. K. (1) utrudnić wykrycie ich przestępczego pochodzenia „Chodziło o to aby jak najbardziej „rozbić” i zakamuflować pochodzenie i przepływ tych pieniędzy pomiędzy poszczególnymi kontami”. Również oskarżony R. P. aby udaremnić lub znacznie utrudnić stwierdzenie przestępnego pochodzenia pieniędzy lub miejsca umieszczenia, ich wykrycie, zajęcie albo orzeczenie przepadku na niektórych fakturach VAT wypisywał, że płatność odbyła się gotówką i były wypisywane druki KP i KW. Równie bezsprzecznym jest w świetle dokumentacji bankowej i wyjaśnień M. K. (1), że na tych rachunkach obrót finansowy czyniły głównie pieniądze ze zwrotu podatku VAT z Urzędów Skarbowych. Z wyjaśnień oskarżonego M. K. (1) wynika, że „współdziałając z oskarżonym R. P. zaraz po wpłynięciu pieniędzy na rachunek dla upozorowania dokonałem kilka przelewów na rachunki R. P. głównie firmowe, jako rzekoma zapłata za wystawione usługi między naszymi podmiotami”. Zdarzało się, ze pieniądze te przelewano również na rachunek E. M. partnerki życiowej oskarżonego R. P.. Oskarżony wprost oświadczył, że „wtedy chodziło aby uciec z pieniędzmi przed zajęciami- możliwe, że dokonywanymi przez któryś z Urzędów Skarbowych;

-w tym stanie rzeczy nie sposób sądowi I instancji zrzucić, iż poczynił błędne ustalenia faktyczne czy też dopuścił się obrazy prawa materialnego wyszczególnionej w punkcie 2 i 3 apelacji. Tych zarzutów sąd nie podzielił podobnie jak zarzutu obrazy art.7 k.p.k.

Analiza uzasadnienia Sądu Okręgowego wskazuje, że decyzja stosowania prawa podjęta w niniejszej sprawie wolna jest od obrazy zasady swobodnej oceny dowodów, zatem zarzut dotyczący uchybienia normie z przepisu art. 7 k.p.k. nie może zostać uwzględniony. Jeżeli chodzi o obrazę art.7 k.p.k. to zwrócić należy uwagę, że wedle ugruntowanego w orzecznictwie poglądu przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art.7 k.p.k. zawsze wtedy, gdy stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego i znalazło to odzwierciedlenie w uzasadnieniu wyroku. Nadto, wprost za Sądem Najwyższym trzeba przypomnieć, iż kontrola instancyjna oceny dowodów z natury swej nie obejmuje sfery przekonania sędziowskiego, jaka wiąże się z bezpośredniością przesłuchania, sprowadza się natomiast do sprawdzenia, czy ocena ta nie wykazuje błędów natury faktycznej (niezgodności z treścią dowodu, pominięcia pewnych dowodów) lub logicznej (błędności rozumowania i wnioskowania) albo czy nie jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy. Tak więc dokonanie przez sąd odwoławczy nowej, odmiennej oceny dowodów jest uzasadnione tylko wówczas, gdy w wyniku kontroli odwoławczej stwierdzona zostanie dowolność oceny poczynionej przez sąd I instancji (pomijając kwestię nowych dowodów). Jeżeli natomiast ocena dokonana przez sąd I instancji pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k., nie ma podstaw do zmieniania jej w postępowaniu odwoławczym (por. wyrok SN z dnia 11 lutego 2004 roku, IV KK 323/03, Lex 84466). );

-odnosząc się wprost do materiału dowodowego zebranego w sprawie oskarżonego a przede wszystkim do pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia, sąd odwoławczy dostrzega, że sąd meriti w uzasadniając swoje orzeczenie wskazał, iż ustalając stan faktyczny miał na uwadze nie tylko okoliczności obciążające oskarżonego, ale także dowody mające potwierdzać jego wersję, których wydźwięk poddał analizie. Wskazał na kartach pisemnego uzasadnienia dlaczego odmówił dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego, a dał wiarę innym dowodom, a sąd odwoławczy tę ocenę podziela. Tym samym nie sposób zarzucać sądowi naruszenia art.7 k.p.k., skoro ferując wyrok miał on na uwadze wszystkie okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego;

- nie podzielił sąd odwoławczy zarzutu skarżącej dotyczącego orzeczenia w stosunku do oskarżonego kary rażąco surowej, której wysokość nie znajduje uzasadnienia. Należy podzielić zapatrywania i przytoczoną argumentację Sądu Okręgowego na okoliczność ukształtowania zarówno kar jednostkowych jak i kary łącznej w znajdującej odzwierciedlenie w wyroku wysokości. Rozstrzygnięcie w tym zakresie jest niewątpliwie słuszne i sprawiedliwe. Przy ustalaniu rozmiaru społecznej szkodliwości przestępczego zachowania oskarżonego sąd uwzględnił bowiem wszystkie okoliczności z art. 115 § 2 k.k. i nadał im właściwą rangę. Uwzględnił zatem rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar szkody , sposób i okoliczności popełnienia czynów, motywację oskarżonego i postać zamiaru, z jakim działał. A zatem uwagi sądu nie uszła żadna z okoliczności wyznaczających rozmiar społecznej szkodliwości czynów oskarżonego. Kształtując karę pozbawienia wolności sąd miał również w polu widzenia warunki i właściwości osobiste oskarżonego i dotychczasową niekaralność oskarżonego.

Wniosek

o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego względnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania bądź wymierzenie kary łagodniejszej

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów wymienionych w punkcie 3.1

3.2.

Obrońca oskarżonego J. M.:

- obraza przepisów postępowania tj. art.7 k.p.k. i art.4 k.p.k.;

- błąd w ustaleniach faktycznych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

-apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie. Odnosząc się do podniesionych przez skarżącego zarzutów, należało stwierdzić, że Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, co do tego, iż oskarżony dopuścił się przypisanych mu w wyroku czynów. Przeprowadzone przez Sąd Okręgowy dowody pozwoliły ustalić w sposób jasny wykazać sprawstwo oskarżonego;

-słusznie sąd uczynił odmawiając dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego w części, w której nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, uznając je za przyjętą linię obrony, która nie znajdowała oparcia w prawidłowo zebranym i ocenionym przez Sąd Okręgowy materiale dowodowym. I tak:

a.twierdzenia oskarżonego i jego obrońcy, że nie jest sprawcą a osobą pokrzywdzoną przestępstwem nie wytrzymują krytyki w świetle wyjaśnień jego samego powiązanych z wyjaśnieniami M. K. (1) oraz dowodami w postaci dokumentów znajdującymi się w aktach sprawy. Bezspornym bowiem jest, że oskarżony nakłoniony przez oskarżonego R. P. do założenia działalności zdecydował się na założenie spółki pod nazwa(...) Sp. z o.o.. Spółka ta miała dwóch udziałowców czyli oskarżonych i miała zajmować się wyszukiwaniem informacji z branży spożywczej. Nie budzi również wątpliwości, że oskarżony wyszukiwał w Internecie ogólnodostępne informacje na temat rynku soków, przetworów owocowych, produktów, które są dostępne na rynku, gdzie taki produkt można sprzedawać jakie są marże i ile można zarobić na finalnym produkcie;

b. oczywistym jest jednak również to, że powyższe ogólnodostępne informacje oskarżony zgrywał na nośnik informacji, a następnie wystawiał fakturę, na rzecz podmiotu, który rzekomo miał zlecać uzyskanie takich danych. Faktury wystawił na dane firm jakie przedstawiał mu oskarżony R. P.. Jednocześnie oskarżony pomimo, że zajmował się wyszukiwaniem określonego rodzaju informacji, bo to było zadanie jego firmy zaczął wprowadzać do ewidencji księgowej spółki faktury mający udokumentować zakup usług od innych firm, usług tożsamych z tymi które sami świadczyli;

c. bezspornym jest również to, że oskarżony wystawiał faktury VAT na dość wysokie kwoty, nie uzasadniające takiej wyceny tego rodzaju świadczonej pracy czyli wyszukania w Internecie ogólnodostępnych informacji. A podkreślić należy, że zdarzało się iż w tym samym dniu wystawiał kilka faktur na kilkadziesiąt tysięcy złotych;

d. zdaniem sądu odwoławczego nie ulega również wątpliwości, ze oskarżony wiedział, że w ten proceder zamieszanych jest więcej osób jak chociażby siostra oskarżonego R. P. J. P. czy M. K. (1). Twierdzenia oskarżonego jakoby spotkał się z tym ostatnim aby podpisać umowę o współpracy z jego firmą (...) w świetle wyjaśnień oskarżonego M. K. (1) nie zasługują na danie wiary. M. K. (1) bowiem oświadczył, że do spotkania z J. M. doszło w jednym celu „żebyśmy się ze sobą zobaczyli i wiedzieli jak wyglądamy”. Dodatkowo oskarżony podał, że w trakcie tego spotkania mieli się tylko poznać, a nie omawiać szczegóły współpracy o charakterze handlowym czy gospodarczym. Było to spotkanie w mieszkaniu prywatnym i trwało kilka minut;

- mając na uwadze powyższe okoliczności zgodzić się należy z sądem I instancji, że oskarżony współdziałając z R. P. miał świadomość przestępczego procederu, którego się dopuszczał. Miał świadomość tego, że wystawiając faktury VAT na rzecz innych podmiotów nie świadczył usług, które mają realne odzwierciedlenie w rzeczywistości i za które to usługi kontrahenci mogą zapłacić takie wysokie wynagrodzenie (przy ogólnej dostępności tych informacji, które realnie pozbawione były wartości biznesowych wartych kilkadziesiąt tysięcy złotych). Podobnie przedstawia się świadomość oskarżonego odnośnie realności faktur kosztowych, które wprowadzał do księgowości swojej firmy, a uzasadnieniem dla istnienia tej świadomości są tożsame argumenty jak wyżej.

W tym stanie rzeczy nie sposób uwzględnić zarzutu skarżącego dotyczącego błędu w ustaleniach faktycznych podobnie jak naruszenia art.4 k.p.k. i art.7 k.p.k. . Odnosząc się do pierwszego ze wskazanych zagadnień należy wprost za Sądem Najwyższym przypomnieć, iż przepis art. 4 k.p.k. formułuje adresowaną do organów postępowania karnego zasadę obiektywizmu. Wskazany przepis zawiera ogólną zasadę postępowania, nie nakazuje zaś ani nie zakazuje sądowi konkretnego sposobu procedowania. Wykazanie, że w toku postępowania doszło do naruszenia zasady obiektywizmu wymaga wskazania uchybień konkretnych przepisów służących realizacji tej zasady (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2008 roku, wydane w sprawie II KK 275/07 ). Decyzja stosowania prawa podjęta w niniejszej sprawie wolna jest również od obrazy zasady swobodnej oceny dowodów, zatem zarzut dotyczący uchybienia normom z przepisów z art. 7 k.p.k. nie może zostać uwzględniony. Jeżeli chodzi o obrazę art.7 k.p.k. to zwrócić należy uwagę, że wedle ugruntowanego w orzecznictwie poglądu przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art.7 k.p.k. zawsze wtedy, gdy stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego i znalazło to odzwierciedlenie w uzasadnieniu wyroku. Sąd meriti w uzasadniając swoje orzeczenie wskazał, iż ustalając stan faktyczny miał na uwadze nie tylko okoliczności obciążające oskarżonego, ale także dowody mające potwierdzać jego wersję, których wydźwięk poddał analizie. Tym samym nie sposób zarzucać sądowi naruszenia art.7 k.p.k., skoro ferując wyrok miał on na uwadze wszystkie okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego;

Wniosek

Wniosek o uniewinnienie oskarżonego względnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek niezasadny z powodów wymienionych w punkcie 3.2

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

6.  uchylono zaskarżony wyrok w części dotyczącej oskarżonego D. P. i na podstawie art. 17 § 1 pkt 5 k.p.k. umorzono wobec niego postępowanie karne, a kosztami procesu w tej części obciąża Skarb Państwa;

7.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymano w mocy;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody utrzymania wyroku jak w sekcji 3.1 i 3.2

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

uchylono zaskarżony wyrok w części dotyczącej oskarżonego D. P. i na podstawie art. 17 § 1 pkt 5 k.p.k. umorzono wobec niego postępowanie karne, a kosztami procesu w tej części obciąża Skarb Państwa;

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

D. P. został oskarżony o popełnienie przestępstw z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. i art. 61 § 1k.k.s. i art. 62 § 2 k.k.s.
w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. i art. 37 § 1 i 5 k.k.s. przy zast. art. 7 § 1 k.k.s., art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. Wyrokiem z dnia 25 czerwca 2021 roku, sygn. akt II K 178/18 Sąd Okręgowy w Częstochowie uniewinnił oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów i kosztami postępowania w tej części obciążył Skarb Państwa. Powyższe rozstrzygnięcie zostało zaskarżone apelacją prokuratora. W dniu 19 stycznia 2023 roku do Sądu Apelacyjnego w Katowicach wpłynął akt zgonu oskarżonego D. P.. Zgodnie z jego treścią zgon oskarżonego D. P. został stwierdzony w dniu 11.09.2021 roku. W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem z dnia 23 lutego 2023 roku sygn. akt II AKa 207/22 uchylił zaskarżony wyrok w części dotyczącej oskarżonego D. P. i na podstawie art. 17 § 1 pkt 5 k.p.k. umorzył wobec niego postępowanie karne, a kosztami procesu w tej części obciążył Skarb Państwa.

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Sąd zwolnił oskarżonych R. P., A. R. i J. M. od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając jego wydatkami Skarb Państwa.

7.  PODPIS

SSA Małgorzata Niementowska SSA Robert Kirejew SSA Wiesław Kosowski

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego R. P.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Od 1 do 12

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego J. M.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Od 37 do 45

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana