Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

27 kwietnia 2022 roku

Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie w I Wydziale Cywilnym w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Janicki

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 27 kwietnia 2022 roku w W.

sprawy z powództwa S. J.

przeciwko Skarbowi Państwa - Prezydentowi miasta stołecznego W.

o ustalenie opłaty z tytułu użytkowania wieczystego

postanawia

umorzyć postępowanie.

UZASADNIENIE

S. J. złożyła wniosek o ustalenie, że zmiana przez Skarb Państwa – Prezydenta (...) W. stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości oddanej jej w użytkowanie wieczyste związanej z jej nieruchomością lokalową stanowiącą garaż jest nieuzasadniona.

Zgodnie z art. 80 ust. 2 u.g.n. na skutek sprzeciwu pozwanego od orzeczenia SKO ww. wniosek zastąpił pozew.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka jest współwłaścicielką nieruchomości lokalowej stanowiącej garaż, dla której prowadzona jest KW nr (...). Z lokalem garażowym związany był udział w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, dla której prowadzona jest KW nr (...) (dział II i I-Sp KW nr (...)).

Wypowiedzeniem z 4 grudnia 2017 r., doręczonym powódce 27 grudnia 2017 r., pozwany zmienił z 1% na 3% wysokość stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego związanego z własnością lokalu garażowego udziału w prawie użytkowania wieczystego (wypowiedzenie z potwierdzeniem doręczenia).

1 stycznia 2019 r. na mocy art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz. U. z 2020 r. poz. 2040) związany z własnością ww. nieruchomości lokalowej stanowiącej garaż udział w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej przekształcił się w udział we współwłasności tego gruntu, co zostało stwierdzone zaświadczeniami Prezydenta (...) W. z 18 listopada 2019 r. i 7 grudnia 2019 r. (dział I-Sp KW nr (...), dział II KW nr (...)).

S ąd zważył, co następuje:

Postępowanie w sprawie aktualizacji stawki procentowej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego podlega umorzeniu na podstawie art. 3 ust. 2 ustawy z 31 stycznia 2019 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz.U. poz. 270).

Zgodnie z ww. przepisem z dniem wejścia w życie ustawy (tj. 13 lutego 2019 r.) umarza się postępowania w sprawach aktualizacji stawek procentowych opłat z tytułu użytkowania wieczystego. Przepis znajduje zastosowanie w razie ziszczenia się następujących warunków:

a)  postępowanie jest w toku (jeszcze niezakończone) – co wynika z istoty instytucji umorzenia postępowania,

b)  prawo użytkowania wieczystego z dniem 1 stycznia 2019 r. ex lege uległo przekształceniu w prawo własności gruntu na podstawie art. 1 ust. 1 ustawy z 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz. U. z 2020 r., poz. 2040),

c)  postępowanie było wszczęte przed datą przekształcenia (1 stycznia 2019 r.),

d)  postępowanie dotyczy gruntu, na którym położone są garaże lub stanowiska postojowe niewykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej albo nieruchomości przeznaczone na te cele.

Ponieważ toczące się – najpierw przed SKO na skutek wniosku powódki, a następnie przed sądem na skutek sprzeciwu pozwanej – postępowanie spełnia wszystkie ww. kryteria (w szczególności – co wynika z KW – garaż stanowi wielostanowiskowy garaż pod blokiem mieszkalnym) – podlega ono umorzeniu. Z uwagi na konieczność jego umorzenia brak było podstaw do podejmowania jakichkolwiek innych czynności w ramach tego postępowania, w szczególności wzywania do uiszczenia opłaty (por. art. 1262 § 2 k.p.c. per analogiam, art. 130 § 1 k.p.c. w części, w jakiej przesłanką wzywania do usunięcia braków czyni „niemożność nadania prawidłowego biegu” etc.).

Stanowisko pozwanego, jakoby zakres zastosowania ww. art. 3 ust. 2 ustawy należało zawęzić z uwagi na treść art. 3 ust. 3 jest pozbawione podstaw prawnych. Przedmiotowy przepis (art. 3 ust. 2) nie posługuje się bowiem kryterium daty wszczęcia postępowania (jak chciałby pozwany) tylko kryterium niezakończenia postępowania przed 13 lutego 2019 r. Z kolei art. 3 ust. 3 znajduje zastosowanie do gruntów, gdzie w ww. dacie postępowanie w przedmiocie stawki procentowej nie jest w toku. Tak więc w przypadku gruntów, gdzie procedura aktualizacji stawek procentowych jest w toku – postępowania te podlegają umorzeniu, a gdy nie jest w toku – podlega wszczęciu na podstawie nowych przepisów, o ile obowiązująca stawka jest z nimi niezgodna.

Co istotne, wsteczne działanie nowej ustawy jest w prawie jest prywatnym dopuszczalne, gdy wynika z treści lub celu przepisu (art. 3 k.c.). Taka sytuacja ma miejsce w niniejszej sprawie, gdzie ustawodawca explicite przesądził, że jeśli procedura podwyższania stawki procentowej opłaty nie zakończyła się przed 13 lutego 2019 r. – postępowanie w tym przedmiocie podlega umorzeniu. Tym samym – kierując się jedną z dyrektyw prawa międzyczasowego zakładającą, że nowowprowadzane regulacje lepiej regulują stosunki społeczne, rozciągnął temporalny zakres przeprowadzonej interwencji normatywnej, jaka miała na celu ochronę właścicieli garaży w blokach przed skutkami orzecznictwa zapoczątkowanego uchwałą SN z 8 października 2015 r., III CZP 53/15, również na tych właścicieli, co do których aktualizacja stawki procentowej oparta na ww. uchwale jeszcze się nie zakończyła. Tym samym ustawodawca zapobiegł sytuacji o charakterze anomalii, w której organy władzy publicznej (samorządowe kolegia odwoławcze oraz sądy) rozstrzygałyby w oparciu o przepisy, które zostały przez ustawodawcę celowo zmodyfikowane. Ustawodawca, w taki sposób rozstrzygając kwestię intertemporalną w art. 3 ust. 2, miał m.in. na uwadze, że skuteczność podwyższenia stawki procentowej wymaga przejścia wieloetapowej procedury przed SKO i sądem powszechnym, stąd do czasu jej przejścia użytkownik wieczysty uiszcza dotychczasową stawkę (art. 78 ust. 4 u.g.n.). W przypadkach natomiast, gdy stawka niezgodna z nowymi unormowaniami już obowiązywała, żeby nie wywołać konieczności rozliczeń w zakresie nienależnie spełnionych świadczeń, ustawodawca wprowadził regulację prospektywną (art. 3 ust. 3).

Z. ądzenia:

- odnotować uzasadnienie;

- odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej r. pr. Chmielnickiemu przez umieszczenie w portalu informacyjnym;

- wyłączyć z akt odpis wniosku o uzasadnienie (drugi, zbędny egzemplarz) i umieścić na końcu akt jako zbędny odpis.

W., 26 maja 2022 roku asesor sądowy Mateusz Janicki