Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 47/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 lutego 2023 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny

w składzie :

Przewodniczący sędzia Jacek Szerer

Protokolant Magdalena Buda

po rozpoznaniu w dniu 08 lutego 2023 roku w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa E. D.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.

o zobowiązanie

I.  zobowiązuje Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w W. do

złożenia oświadczenia woli o treści: „ Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. ustanawia odrębną własność lokalu mieszkaniowego nr (...) o powierzchni 60,85 m ( 2 )wraz z przynależną do tego lokalu piwnicą nr (...) o powierzchni 3,00 m ( 2), znajdującego się w budynku przy ul. (...) w W. na działkach nr (...) w obrębie Ś. nr (...), dla których Sąd Rejonowy w (...) VII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej wynoszącym 3,76%, oraz przenosi jego własność wraz z udziałem we współwłasności części wspólnych nieruchomości na rzecz E. D.”;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki koszty procesu w kwocie

6.417 zł w tym 5.417 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IC 47/22

UZASADNIENIE

Powódka E. D. wniosła o z zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w W. poprzez ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (...) o powierzchni 60,85 m ( 2) wraz z przynależną do tego lokalu piwnicą nr (...) o powierzchni 3,00 m ( 2), znajdującego się w budynku przy ul. (...) w W. na działkach nr (...) w obrębie Ś. nr (...), dla których Sąd Rejonowy w (...) VII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej wynoszącym 3,76 %, oraz przeniesienia jego własności wraz z udziałem we współwłasności części wspólnych nieruchomości na rzez powódki.

Domagała się nadto zasądzenia kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że przysługuje jej własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W. na mocy przydziału nr (...) z dnia 11 października 1990r. powódka nie zalega z bieżącymi opłatami eksploatacyjnymi, a roszczenie o zapłatę kwoty 14.788,09 zł które wynika z kartoteki finansowej lokalu obejmuje opłaty eksploatacyjne za lokal w okresie 2007-2013. Powódka podniosła, że roszczenie to pozostaje przedawnione.

Strona pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu wskazała, iż powódka posiada zadłużenie wobec strony pozwanej ogółem na kwotę 14.788,09 zł. z tytułu nieuiszczanych (a rozliczonych zgodnie z przepisami Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych [art.6 ust.1.] oraz uregulowań wewnętrznych Spółdzielni, opłat eksploatacyjnych za okres 01 grudnia 2007 do 31 grudnia 2013 r. Stąd w ocenie strony pozwanej zadłużenie nadal istnieje.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódce E. D. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w budynku przy ul. (...) w W..

Dowód:

-przydział lokalu mieszkalnego nr (...) k. 52

-aneks do przydziału lokalu mieszkalnego nr (...) k. 53

Pismem z dnia 31 sierpnia 2018r. powódka E. D. zwróciła się do Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. z wnioskiem o przeniesienie na jej rzecz własności lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W. oraz wraz z przynależącymi do niego pomieszczeniami i odpowiadającą mu częścią wspólną budynku.

Dowód:

-pismo powódki z dnia 31 sierpnia 2018r. k. 26

W odpowiedzi na pismo powódki strona pozwana pismem z dnia 2 października 2018 roku poinformowała powódkę, że zgodnie z przepisami ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, spółdzielnia zobowiązana jest zawrzeć umowę dotyczącą przeniesienia własności spółdzielczego lokalu po spłacie przez powódkę zadłużenia z tytułu opłat eksploatacyjnych, przy czym realizacja wniosku o przekształcenie musi być poprzedzona określeniem przedmiotu odrębnej własności w danej nieruchomości na podstawie uchwały zarządu spółdzielni.

Dowód:

-odpowiedź strony pozwanej z dnia 2 października 2018r. k. 27

Powódka pismem z dnia 14 czerwca 2021 roku wezwała stronę pozwaną Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w W. do zawarcia umowy przeniesienia lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W. wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej, w terminie do dnia 30 czerwca 2021 roku.

Dowód:

-przedsądowe wezwanie do zawarcia umowy przeniesienia własności lokalu z dnia 14 czerwca 2021r. k. 28

W okresie od 2008 roku do 2013 roku powódka miała zadłużenie z tytułu opłat lokalowych. Wyrokiem z dnia 30 września 2011 roku Sąd Rejonowy w (...) I Wydział Cywilny, zasądził od powódki kwotę 1.579,47 zł. Spółdzielnia mieszkaniowa cofnęła pozew co do roszczeń względem powódki przeterminowanych opiewających na kwotę 7.370,86 zł. Obecnie powódka nie posiada żadnego zadłużenia względem opłat lokalowych.

Dowód:

-wyrok Sądu Rejonowego w (...) z dnia 30 września 2011 roku w sprawie o sygn. akt I C 8/11 ( akta sprawy I C 8/11)

-przesłuchanie powódki k. 159 i e-protokół

-przesłuchanie za stronę pozwaną prezesa zarządu spółdzielni D. W. k. 159 i e-protokół

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd oparł się na dowodach z dokumentów zaoferowanych przez strony, których prawdziwości i autentyczności żadna ze stron nie kwestionowała, jak również dowodach przesłuchania stron. Dowody te Sąd ocenił w oparciu o zasady doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania.

Wyartykułowane przez powódkę żądanie nakazania złożenia oświadczenia woli nie pozostawia żadnych wątpliwości, iż jego podstawę stanowi przepis art. 64 kc. Ma on zastosowanie, gdy osoba zobowiązana do złożenia oznaczonego oświadczenia woli uchyla się od jego złożenia. Wyjaśnienia wymaga, iż o uchylaniu się od złożenia wymaganego oświadczenia woli można mówić wtedy, gdy podmiot zobowiązany wyraźnie odmawia jego złożenia albo zachowuje się biernie („milczy"), pomimo ciążącego na nim obowiązku złożenia takiego oświadczenia. Regulacja art. 64 pozwala na osiągnięcie skutków prawnych związanych z oświadczeniem woli, którego odmawia podmiot. Zaakcentować należy, iż art. 64 k.c. nie jest samoistną podstawą dla kreowania obowiązku złożenia oznaczonego oświadczenia woli. Stanowi on jedynie podstawę prawną do przymusowej realizacji obowiązku, który wynika z innego źródła (por. wyr. SN z dnia 29 stycznia 1999 r., I CKU 86/98, Prok. i Pr. 1999, nr 5, s. 30; wyr. SA w Poznaniu z dnia 7 lutego 2008 r., I ACa 1050/07, OSA 2010, z. 11, s. 35 i n.; wyr. SA w Warszawie z dnia 23 listopada 2010 r., VI ACa 373/10, Lex nr 736250; wyr. SN z dnia 26 października 2011 r., III CSK 16/11, Lex nr 1101659). Obowiązek złożenia oznaczonego oświadczenia woli może wynikać z umowy (umowa przedwstępna, umowa zobowiązująca do rozporządzenia, prawo odkupu, umowa spółki zobowiązująca do wniesienia wkładu), z jednostronnej czynności prawnej (przyrzeczenie publiczne, testament, przyjęcie przekazu), z orzeczenia sądu lub innego organu, z decyzji administracyjnej, z bezpodstawnego wzbogacenia, z mocy prawa (np. art. 151, 231 k.c., obowiązek zawarcia umowy na podstawie przepisów prawa energetycznego, telekomunikacyjnego, autorskiego).Innymi słowy artykuł 64 k.c. może mieć zastosowanie tylko wówczas, gdy istnieje cywilnoprawny obowiązek dokonania określonej czynności prawnej (złożenia oświadczenia woli). Z obowiązkiem tym musi być skorelowane odpowiednie uprawnienie drugiej strony o charakterze roszczenia cywilnoprawnego. Przesłanka ta jest spełniona, gdy możliwe jest określenie konkretnej treści oświadczenia woli, które ma być złożone przez zobowiązanego. Wynika to z brzmienia komentowanego przepisu, który przewiduje możliwość zastąpienia orzeczeniem sądu tylko "oznaczonego oświadczenia woli". Przymusowa realizacja obowiązku złożenia oznaczonego oświadczenia woli jest możliwa tylko wówczas, gdy istnieją przepisy prawa lub inne "źródła" pozwalające na ustalenie podmiotu zobowiązanego i uprawnionego oraz konkretnej treści roszczenia (por. uchw. SN z dnia 11 marca 1994 r., III CZP 17/94, OSNC 1994, nr 10, poz. 185; wyr. SA w Poznaniu z dnia 7 lutego 2008 r., I ACa 1050/07, Lex nr 466433; wyr. SA w Poznaniu z dnia 5 lutego 2009 r., I ACa 39/09, Lex nr 518092; Z. Radwański (w:) System prawa prywatnego, t. 2, 2002, s. 315; A. Łuszpak-Zając, Realizacja roszczenia..., op. cit., s. 1 i n.; A. Walaszek-Pyzioł, W. Pyzioł, Obowiązek zawarcia umowy..., op. cit., s. 9).

Zasadność żądania nakazania złożenia oświadczenia woli co do przeniesienia własności rzeczy (art. 1047 k.p.c. w zw. z art. 64 k.c.) zależy od istnienia materialnoprawnych przesłanek określających obowiązek przeniesienia własności. Nie ma innych konstrukcji prawnych jak tylko koncepcja umowy przedwstępnej przeniesienia własności oraz koncepcja umowy o przeniesienie własności oraz koncepcja umowy o przeniesienie własności ze skutkiem zobowiązującym, w ramach których można by skutecznie wskazywać na materialnoprawną podstawę zobowiązania umownego, z którego wywodzi się roszczenie o nakazanie złożenia oświadczenia woli co do przeniesienia własności rzeczy, a ponadto, że jeżeli źródłem roszczenia ma być umowa to musi ona zawierać skonkretyzowane zobowiązania co do przeniesienia własności nie tylko co do osoby, ale i treści.

Nadto zgodnie z treścią art. 17 14 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych Na pisemne żądanie członka lub osoby niebędącej członkiem spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, spółdzielnia mieszkaniowa jest obowiązana zawrzeć umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

1) spłaty przypadających na ten lokal części zobowiązań spółdzielni związanych z budową, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami;

2) spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1.

W realiach niemniejszej sprawy niekwestionowaną okolicznością jest fakt, że powódce E. D. przysługuje spółdzielcze własnościowo prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W. na mocy przydziału nr (...) z dnia 11 października 1990 roku.

Sporną kwestią, którą podnosiła strona pozwana- Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) był fakt, że powódka nie spełnia przesłanek wynikających z art. 17 14 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, bowiem posiada niespłacone wobec spółdzielni zadłużenie.

Zarówno z twierdzeń strony pozwanej jak i zeznań złożonych na rozprawie przez prezes zarządu D. W. wynika, ze powódka posiadała niespłacone zadłużenie w latach 2008-2013. Spółdzielnia wystąpiła do Sądu z powództwem o zapłatę. Wyrokiem Sądu Rejonowego w (...) z dnia 30 września 2011 roku Sąd zasądził od powódki kwotę 1.579,47 zł. Spółdzielnia mieszkaniowa cofnęła pozew co do roszczeń względem powódki przeterminowanych opiewających na kwotę 7.370,86 zł. Wskazać należy, że obecnie powódka nie posiada żadnego zadłużenia względem opłat lokalowych.

W ocenie Sądu hipotetyczne założenia strony pozwanej o zadłużeniu, które de facto dotyczy okresu w latach 2007-2013, o których rozstrzygał Sąd Rejonowy w (...), a na które roszczenie powołuje się pozwana, nie mogą stanowić przesłanki odmawiającej powódce odrębnej własności lokalu mieszkalnego, do którego powódce przysługuje prawo.

Wobec powyższego w ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie, wobec czego Sąd zobowiązał Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w W. do złożenia oświadczenia woli o treści :” Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. ustanawia odrębną własność lokalu mieszkaniowego nr (...) o powierzchni 60,85m ( 2 )wraz z przynależną do tego lokalu piwnicą nr (...) o powierzchni 3m ( 2), znajdującego się w budynku przy ul. (...) w W. na działkach nr (...) w obrębie Ś. nr (...), dla których Sąd Rejonowy w(...) VII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej wynoszącym 3,76 % oraz przenosi jego własność wraz z udziałem we współwłasności części wspólnych nieruchomości na rzecz E. D.”, o czym orzeczono w punkcie I wyroku.

Sąd stosownie do wyrażonej w art. 98 k.p.c. zasady odpowiedzialności za wynik procesu, zasądził od strony pozwanej na rzecz powodów kwotę 6.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na które składały się : opłata od pozwu, koszty zastępstwa procesowego oraz koszty opłat skarbowych od pełnomocnictwa (punkt II wyroku).

.