Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2023 r.

Sąd Rejonowy w Człuchowie IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 14 kwietnia 2023 roku w Człuchowie

sprawy z powództwa E. M.

przeciwko Technikum Leśnemu im. prof. S. S. w W.

o ustalenie treści stosunku pracy i przywrócenie do pracy na dotychczasowym stanowisku

1.  oddala powództwo

2.  nie obciąża powódki kosztami procesu.

(-) M. O.

Sygn. akt IV P 56/21

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powódki E. M. 24.08.2021 r. wniosła powództwo przeciwko Zespołowi Szkół (...) im. prof. S. S. w W. o ustalenie, że powódkę łączył z pozwanym stosunek pracy na podstawie mianowania na czas nieokreślony na stanowisku nauczyciela przedmiotów z zakresu kształcenia ogólnego, o którym mowa 1.p.3 tabeli do art. 42 ust 3 od 1 września 2010 r. oraz przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach, kolejny pozew z 20.09.2021 r. o uznanie zmiany stanowiska z 24.08.2021 r. za bezskuteczne i przywrócenie powódki do pracy na dotychczasowych warunkach tj. nauczyciela przedmiotów z zakresu kształcenia ogólnego, o którym mowa 1.p.3 tabeli do art. 42 ust 3, zatrudnionego na postawie mianowania na czas nieokreślony w wymiarze 18/18 oraz w dniu 15.03.2022 r. pozew o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia stosunku pracy dokonanego przez pozwane technikum pismem z 8.02.2022 r. a w przypadku upływu okresu wypowiedzenia – przywrócenie do pracy i zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sąd postanowieniami z 14.10.2021 r. i 12.04.2022 r. sprawy połączył w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz postanowił dalej prowadzić pod sygnaturą akt IV P 56/21.

Pełnomocnik powódki uzasadniając powództwo najdalej idące o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę i przywrócenie do pracy wskazał, że 18 lutego 2022 r. doręczono powódce pismo o wypowiedzeniu stosunku pracy za 3 miesięcznym okresem wypowiedzenia. Jako jedyna przyczynę zakończenia stosunku pracy wskazano uzyskanie przez powódkę negatywnej oceny pracy nauczyciela przeprowadzonej przez dyrektora szkoły na wniosek organu prowadzącego, w związku z uzyskaniem przez niego informacji o skargach na powódkę. Według pełnomocnika ocena pracy powódki nie została przeprowadzona w rzetelny sposób a uzyskany stopień miał na celu stać się przesłaną do rozwiązania z nią stosunku pracy zawartego na podstawie mianowania, stosownie do treści art. 6a ustawy z 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela (dz. U. z 2021 r. poz. 1762 ze zm.). Zdaniem pełnomocnika powódki ocena pracy nauczyciela powinna obejmować okres od poprzedniej oceny pracy powódki od 24.06.2014 r. lub dorobku zawodowego. Tymczasem dokonana ocena pracy skupia się głownie na okresie 2018-2020 r. Oceniając pracę powódki odniesiono się tylko do stanowiska uczniów, których nauczała. Pominięto obecny sposób wykonywania obowiązków. Z anonimowych ankiet przeprowadzonych przez powódkę wynika, że większość uczniów na lekcjach języka polskiego czuje się dobrze. Uczniowie wskazują na fakt sprawiedliwego oceniania. Nie zarzucono powódce naruszania ich godności osobistej. Pozytywną opinię o pracy powódki wyrazili również rodzice absolwentów szkoły. Wskazywali na wysoką zdawalność podczas egzaminu maturalnego z języka polskiego i bardzo dobry kontakt z powódką jako wychowawcą klasy. Według byłej uczennicy technikum powódka prowadziła zajęcia w sposób sumienny, z realizacją programu za dany rok, dawanie wielu szans na poprawę ocen. Negatywna ocena pracy powódki została dokonana na podstawie informacji uczniów, rodziców i innych nauczycieli a także na podstawie zgromadzonej dokumentacji, która sięga roku szkolnego 2015/2016. Nie wiadomo jednak od kogo uzyskano dane informacyjne i jaką konkretnie dokumentację wzięto pod uwagę. Dyrektor nie wskazał jakich uregulowań wewnątrzszkolnych powódka nie przestrzegała. Nie jest prawdą, że powódka nie poinformowała uczniów w terminie o przewidywanej klasyfikacyjnej ocenie niedostatecznej z języka polskiego, nie stwarzając uczniom możliwości poprawy. Powódka zostawał po południu by uczniowie mogli przyjść i poprawić oceny oraz nadrobić zaległości. Powódka wyznaczała uczniom dodatkowe terminy celem umożliwienia poprawy ocen. Braku realizacji podstawy programowej nie potwierdzają wpisy zamieszczone w dzienniku. W okresie pracy zdalnej powódka wysyłał uczniom tematyki materiału i zagadnienia do samodzielnego opracowania wraz z notatkami i wskazówkami zgodnie z zaleceniami dyrektora szkoły. Nie wpisanie uczniom ocen z pisemnego sprawdzianu ze znajomości lektury było podyktowane brakiem samodzielności uczniów. Nie jest prawdą by zakres materiału na egzamin poprawkowy miał wykraczać poza materiał realizowany na zajęciach i że miał być nieprecyzyjny, gdyż zagadnienia na egzamin poprawkowy były zaopatrzone w informacje, na której stronie w podręczniku znajdują się teksty jakie powinien znać uczeń i co dokładnie uczeń powinien opanować.

Postępowanie odwoławcze od dokonanej oceny, które utrzymało ją w mocy, nie gwarantowało powódce możliwości obrony jej praw. Przedstawiciel rady pedagogicznej nie gwarantował obiektywizmu, bowiem był to wychowawca klasy zaangażowanej czynnie w składanie skarg na pracę powódki. Członkowie komisji zostali poinformowani ze mają możliwość oddania głosów jedynie „za” lub „przeciw” bez praw do „wstrzymania się” od zajęcia stanowiska. W trakcie posiedzenia zespołu oceniającego dyrektor technikum dosłał dokumentację, z która wcześniej powódka nie mogła się zapoznać, na którą dyrektor powołał się w ustosunkowaniu się do odwołania powódki. Ocena pracy powódki dokonana przez dyrektora jak i rozstrzygnięcie zespołu oceniającego nie zostały w należyty sposób uzasadnione, nie wskazano dowodów na poparcie twierdzeń uzasadniających wydana opinie, nie ustosunkowano się do zarzutów powódki. Nie odniesiono się czy zostały zachowane warunki formalne przeprowadzenia oceny pracy.

Pełnomocnik pozwanego Technikum Leśnego im. prof. S. S. w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew podniósł, iż wypowiedzenie powódce umowy o prace jest prawidłowe. Powódka uzyskała negatywną ocenę pracy z przyczyn szczegółowo opisanych w karcie oceny pracy nauczyciela z 18.11.2021 r. Ocena pracy powódki została dokonana z inicjatywy organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą i została przygotowana w oparciu o rozległy materiał w postaci wyników sprawowanego nadzoru pedagogicznego, informacji organu nadzoru pedagogicznego, opinii samorządu uczniowskiego, informacji rodziców uczniów i nauczycieli, w tym wychowawców oddziałów szkolnych. Negatywna ocena została następnie podtrzymana rozstrzygnięciem dokonanym decyzją z 12.01.2022 r. przez zespół oceniający powołany przez Ministra Klimatu i (...). Ocena pracy powódki został dokonana z zachowaniem trybu oraz zasad określonych w art. 6a Karty Nauczyciela i rozrządzenia Ministra (...) z 19.08.2019 r. w sprawie trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, w tym nauczycieli zajmujących stanowiska kierownicze, szczegółowego zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz szczegółowego trybu postępowania odwoławczego (Dz.U.2019.1625 z 2019.08.27). Ocena uwzględniała działania powódki podejmowane w sferze dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej. Negatywna ocena pracy powódki została szczegółowo uzasadniona. Charakter stwierdzonych nieprawidłowości w pracy powódki oraz ilość i waga zastrzeżeń zgłaszanych wobec jej pracy musiały skutkować wystawieniem oceny negatywnej. Postawa powódki prezentowana zarówno podczas zajęć dydaktycznych jak i podejście powódki do uczniów powodowały liczne skargi kierowane od dyrektora szkoły. Skargi pochodziły od uczniów, rodziców uczniów ale i od wychowawców klas. Sposób wykonywania przez powódkę jej obowiązków zagrażała nie tylko kondycji psychicznej uczniów ale również ich bezpieczeństwu i zdrowiu. Sygnalizowano przenoszenie przez powódkę na grunt zawodowy problemów osobistych, niski poziom nauczania, zaniżanie ocen, kierowanie wobec uczniów niewybrednych określeń podważających ich motywację i samoocenę. Całokształt pracy powódki a nie wyłącznie jej wybranych fragmentów został oceniony negatywnie zarówno przez pracodawcę jak i właściwy organ odwoławczy.

Uzasadnienie faktyczne:

Powódka E. M. została zatrudniona w Zespole Szkół (...) im. prof. S. S. w W. od 7.10.2022 r. na stanowisku wychowawcy w internacie w wymiarze 15/30 a od 1.09.2003 r. w pełnym wymiarze czasu pracy. Od 1.09.2004 z została zatrudniona na stanowisku nauczyciela języka polskiego w wymiarze 18/18 godzin dydaktycznych.

(dowód: akta osobowe powódki cz. B umowy o pracę k. 1,6, 19)

Powódka 30 sierpnia 2010 r. uzyskała stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego a 24.08.2015 r. stopień nauczyciela dyplomowanego.

(dowód: akta osobowe powódki cz. B akt nadania k. 51 i 74A)

Dyrektor Technikum Leśnego w W. im. prof. S. S. 28.08.2020 r. poinformował powódkę, iż w roku szkolnym 2020/2021 będzie realizowała 21 godzin tygodniowo wychowawcy internatu i 6 godzin tygodniowo nauczyciela języka polskiego. Aneksem do umowy o pracę z 31.08.2004 r. w roku szkolnym 2021/2022 przydzielono powódce 16 godzin tygodniowo wychowawcy internatu i 8,84 godziny tygodniowo języka polskiego.

(dowód: akta osobowe powódki cz. B k. 117 i 127)

Kilkunastu wychowawców internatu 21.01.2019 r. wniosło pismo do Pani Dyrektor pozwanej szkoły pismo o podjęcie kroków mających na celu zaprzestanie naruszania przez powódkę dobrego imienia pracowników internatu i szkoły.

(dowód: k.369).

Rodzice uczniów klasy nauczanej wcześniej przez powódkę wnosili do dyrektora szkoły sprzeciw przeciwko przywróceniu jej do nauczania tej klasy.

(dowód: pismo z 24.05.2021 r. k. 339).

Uczniowie technikum i ich rodzice wielokrotnie skarżyli się na sposób prowadzenia zajęć przez powódkę, deprecjonowanie uczniów, poruszanie tematów z życia prywatnego powódki, niewłaściwe prowadzenie nauczania zdalnego, braku jasnych kryteriów oceniania, zmiany wagi oceny po sprawdzianie, braku kontraktu z nauczycielem, nieodpowiadanie na prośby uczniów o możliwość poprawy oceny, braku możliwości realnej poprawy ocen, wystawnie oceny niedostatecznej mimo bardzo dobrej oceny z poprawy, uczniowie powódki wnosili o przeprowadzenie egzaminu sprawdzającego z języka polskiego oraz wnosili o zmianę nauczyciela języka polskiego i sprzeciwiali się powrotowi powódki do ich nauczania. Powódka na zebraniu dyskredytowała w oczach rodziców nauczycieli i wychowawców internatu, nisko oceniała prace pisemne uczniów, nie potrafiła wytłumaczyć uczniom klucza oceniania prac pisemnych, w czasie zdalnych konsultacji nie wyjaśniała i nie tłumaczyła materiału tylko odpytywała, nie reagowała natychmiast na sytuację agresji pośród jej wychowanków.

(dowód: k. 312-313, 349, 353-365, zaznania świadków T. K. k. 384 od 00:14;26 do 00:30:52, B. S. k. 386 od 01:13:56 do 01.29:54 i od 01:45:13 do 02:12:56, J. S. (1) k.391 od 00:14:57 do 00:33:18, S. B. k. 392 od 00:45:20 do 01:10:04, H. K. k. 395 od 02:35:56 do 02:54:01, A. P. k. 397 od 03:28:30 do 03:35:47, M. B. k. 415 od 00:17:00 do 00:45:00. R. C. k. 416 od 00:47:00 do 01:26:17, J. G. k. 418 od 01:31:30 do 01:38:53, A. Ł. k. 418 od 01:44:55 do 02:04:21, W. R. k. 419 od 02:13:00 do 02:30:39, J. S. (2) k. 420 od 02:33:49 do 02:49:32)

Powódka odmówiła spotkania i rozmowy z rodzicami uczniów kończących szkołę, którzy przyjechali do szkoły i zamknęła się w klasie.

(niesporne)

Część uczniów i rodziców uczniów pozwanego technikum nie miało zastrzeżeń do pracy powódki.

(dowód: zeznania świadków A. G. k. 460 od 01:45:35 do 02:05:46 i M. G. od 02:10:10 do 02:28:23, G. G. (1) k.474 od 00:15:29 do 00:23:50, E. G. k.475v od 00:40:38 do 00:59:21, G. G. (2) k.476 od 01:02:27 do 01:36:07, A. K. k. 477 od 01:40:26 do 01:53:16).

Dyrekcja szkoły przeprowadzała z powódką szereg rozmów dotyczących prowadzenia zajęć i oceniania przez powódkę, brak kontraktu z nauczycielem i możliwości poprawy ocen.

(dowód: notatki służbowe k. 312, 345-348, 366-368 oraz teczka z zawnioskowanymi dokumentami).

Powódka nie realizowała obowiązku nałożonego przez dyrektora szkoły dotyczącego informacji o realizacji zadanych zajęć opiekuńczo-wychowawczych, co do formy i tematyki .

(dowód: k. 343-345).

Organ nadzoru pedagogicznego Minister Klimatu i (...) 16.07.2021 r. zwrócił się do pozwanego Technikum Leśnego w W. z wnioskiem o dokonanie oceny pracy powódki z uwagi na skargi organów szkoły oraz uczniów, rodziców i nauczycieli zawarte w dokumentacji szkoły, zawarte w piśmie z 20.05.2021 r. Dyrektora Technikum Leśnego w W. (TL.D.070.1.2021), wynikach kontroli organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą z czerwca i grudnia 2019 r. (DL-ZET.503.2.2019 oraz DL-ZET.44.2019), podczas których przeprowadzono ankietowanie uczniów szkoły oraz w wynikach monitorowania w dniach 16-17.06.2021 r. realizacji programu poprawy kształcenia i wychowania w Technikum Leśnym w W. ( (...).823.3.2021), wskazujące na możliwość wystąpienia nieprawidłowości w realizacji procesu dydaktyczno-wychowawczego przez powódkę.

(dowód: wniosek Ministra Klimatu i (...) k.101).

Samorząd uczniowski w związku z wdrożeniem procedury oceny pracy powódki na wniosek dyrektora szkoły w piśmie z 10.09.2021 r. negatywnie ocenił pracę powódki.

(dowód: pismo samorządu uczniowskiego k. 337).

Dyrektor szkoły wyznaczył powódce termin do zapoznania się z projektem oceny, powódka przeczytała projekt oceny i go podpisała. Powódka zgłosiła uwagi do projektu oceny. Następnie otrzymała i podpisała kartę oceny pracy nauczyciela.

(niesporne)

Dyrektor Technikum Leśnego w W. na wniosek organu nadzoru pedagogicznego 18.11.2021 r. dokonał negatywnej oceny pracy powódki. W uzasadnieniu negatywnej oceny wskazano nie realizowanie rzetelne przez powódkę zadań wynikających z powierzonego stanowiska i nie przestrzeganie wewnątrzszkolnych uregulowań. Powódka nie informowała uczniów w terminie o przewidywanej klasyfikacyjnej ocenie niedostatecznej z języka polskiego, nie stworzyła możliwości poprawy ocen, nie dopełniła obowiązku jawności i uzasadnienia ocen wystawianych uczniom, nie informowała rodziców przybyłych do szkoły o ocenach otrzymanych przez uczniów i odmówiła rozmowy z rodzicami oczekującymi w szkole. Podczas rozmów prowadzonych z rodzicami uczniów zamiast omawiania postępów uczniów w nauce poruszała swoje sprawy osobiste, wpisy w dzienniku potwierdzają brak realizacji podstawy programowej. W okresie nauczania zdalnego uczniowie i rodzice zgłaszali wiele nieprawidłowości w pracy powódki tj. brak możliwości nawiązania kontaktu z nauczycielem, nieodpowiadanie na kierowaną korespondencję, brak dostępności dla uczniów i rodziców, ograniczenie się jedynie do wysyłania tematyki materiału do samodzielnego opracowania i wykazu lektur do przeczytania, jedynie ustnie odpytywała uczniów a zakres materiału przesłany uczniom do samodzielnego przygotowania różnił się od zakresu jakiego dotyczyły pytania. Zakresy materiału przygotowane przez powódkę na egzamin poprawkowy z języka polskiego były nieprecyzyjne i wykraczały poza materiał zrealizowany przez nauczyciela, potwierdzony wpisami tematów lekcji w dzienniku. Nauczyciel wyznaczał wyjątkowo krótkie terminy poprawy ocen cząstkowych i uzyskania pozytywnej oceny kwalifikacyjnej. Niesprawiedliwie traktowała uczniów nie wpisując ocen pozytywnych, uzasadniając osiągnieciem zbyt wysokiego wyniku. Rażąco zaniżała wagę ocen, zmieniała zapis formy sprowadzenia wiedzy i umiejętności uczniów, wbrew Wewnątrzszkolnym Z. Oceniania. Podczas spotkań z rodzicami podważała kompetencje, umiejętności oraz pracę wychowawców internatu oraz pracowników obsługi szkoły. Wykazała bierność wobec narastającego konfliktu w klasie między uczniami, rodzącego agresję wśród uczniów. Nie przekazywała dokumentacji określonej przez dyrektora, potwierdzającej prowadzenie zajęć w ramach pracy opiekuńczo-wychowawczej, realizowanej w trybie zdalnym. Naruszała godność osobistą uczniów przez nieustanne porównywanie ich poziomu intelektualnego do własnej córki, uczennicy szkoły podstawowej. Demotywowała uczniów do aktywnej i twórczej pracy.

(dowód: Karta oceny pracy nauczyciela k.123-126)

Powódka złożyła odwołanie od oceny pracy dokonanej przez dyrektora szkoły.

(bezsporne).

Dyrektor Technikum Leśnego w W. odniósł się pisemnie do zarzutów podniesionych w odwołaniu powódki od oceny pracy nauczyciela powołując na potwierdzenie swojego stanowiska dowody we wskazanych załącznikach.

(dowód: odniesienie dyrektora do odwołania powódki wraz z załącznikami k. 332-374).

Rada pedagogiczna pozwanego technikum w tajnym głosowaniu wybrała przedstawiciela do składu zespołu oceniającego odwołanie od dokonanej oceny pracy nauczyciela.

(dowód: protokół Komisji Skrutacyjnej z 22.12.2021 r. k. 374).

Pięcioosobowy zespół oceniający składający się z przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny, rady pedagogicznej, rady rodziców, zakładowej organizacji związkowej i nauczyciela-konsultanta ds. języka polskiego, powołany decyzją Ministra Klimatu i (...) z 4.01.2022 r. zapoznał się z dokumentacją przedstawianą przez dyrektora szkoły i powódkę, członkowie zespołu otrzymali przepisy dotyczące odwołania, przewodniczący odczytał odwołanie i odpowiedź na odwołanie i zwrócił uwagę na kryteria oceny nauczyciela, zespół wysłuchał powódkę, która odniosła się do zastrzeżeń i uwag dyrektora, członkowie zespołu zadawali pytania, podczas posiedzenia zespołu dostarczono brakujący skan wniosku dyrektora szkoły opinię o powódce skierowaną do rady rodziców, odmówiono powódce przedłożenia na posiedzeniu nowej dokumentacji, głosowanie odbyło się w sposób jawny, a przewodniczący stwierdził, ż trzeba oddać głos albo „za” albo „przeciw” i że nie można wstrzymać się od głosu, każdy członek zespołu miał prawo składania uwag do protokołu i mógł się wypowiadać, protokół był pisany zbiorowo przez członków zespołu i wszyscy członkowie zespołu go podpisali.

(dowód: zeznania świadków B. S. k.387 od 01:31:30 do 02:26:48, A. B. k. 458v od 00:14:31 do 01:22:49, G. G. (1) k.474 od 00:23:50 i Z. K. k. 485 od 00:10:27 do 01:21:23)

Na skutek odwołania powódki od negatywnej oceny pracy nauczyciela dokonanej przez Dyrektora Technikum Leśnego w W. zespół oceniający powołany decyzją Ministra Klimatu i (...) z 4.01.2022 r., w dniu 12.01.2022r. podtrzymał negatywną ocenę pracy powódki wskazując, iż podziela ocenę pracy dokonaną przez dyrektora szkoły. Zdaniem zespołu oceniającego w pracy powódki wykazano szereg uchybień w ramach prowadzenia lekcji, kontaktów z uczniami i ich rodzicami, sposobu oceniania uczniów. Powódka nie wykazała w pełni umiejętności rozpoznawania potrzeb rozwojowych uczniów i uwzględniania ich w pracy dydaktycznej nie wykazała umiejętności dokonania ewaluacji własnej pracy i wykorzystaniem wyników nadzoru pedagogicznego do doskonalenia warsztatu pracy. Powódka nierzetelnie organizowała lekcje zdalne, gdzie cały ciężar odpowiedzialności za efekty pracy spoczął na samych uczniach. Powódka nie w pełni realizowała cele wewnątrzszkolnego oceniania.

(dowód: rozstrzygniecie zespołu oceniającego k.127-129).

Pracodawca skonsultował z Organizacją (...) przy Technikum Leśnym w W. zamiar wypowiedzenia powódce stosunku pracy.

(dowód: k. 373).

Technikum L. w W. na podstawie art. 23 ust. 1 pkt. 5 i ust. 2 pkt. 5 Karty Nauczyciela 18.02.2022 r. wypowiedziało powódce stosunek pracy z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia z powodu ustalenia negatywnej oceny pracy w trybie art. 6a Karty Nauczyciela.

(dowód: wypowiedzenie umowy o pracę k. 121-122).

Uzasadnienie prawne:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 91c ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. — Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1762) spory o roszczenia ze stosunku pracy nauczycieli, niezależnie od podstawy jego nawiązania, rozpatrywane są przez sądy pracy. Karta Nauczyciela co prawda reguluje prawa i obowiązki szkoły w zakresie wypowiedzenia nauczycielowi stosunku pracy, lecz sankcje ich naruszenia są określone w Kodeksie pracy. Do istoty sporu należała ocena zasadności rozwiązania z powódką stosunku pracy, a w konsekwencji ocena zasadności roszczenia o przywrócenie do pracy dochodzonego przez stronę powodową na podstawie art. 45 § 1 k.p. w zw. z art. 91 c ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela.

Rozwiązanie stosunku pracy z powódką nastąpiło na mocy art. 23 ust.1 pkt. 5 ustawy z 26 stycznia 1982 r. — Karta Nauczyciela z uwagi na negatywną ocenę pracy powódki przeprowadzoną na podstawie art. 6a Karty Nauczyciela. Zgodnie tym przepisem rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem mianowanym ulega rozwiązaniu w razie uzyskania negatywnej oceny pracy dokonanej w trybie i na zasadach określonych w art. 6a Karty Nauczyciela.

Stosunek pracy rozwiązuje się wówczas z końcem tego miesiąca, w którym upływa trzymiesięczne wypowiedzenie, licząc od momentu otrzymania przez nauczyciela negatywnej oceny pracy. Okres wypowiedzenia rozpoczyna swój bieg od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano wypowiedzenia. Jeśli nauczyciel skorzystał z drogi odwoławczej, termin trzymiesięcznego wypowiedzenia liczony jest od momentu uzyskania orzeczenia zespołu oceniającego działającego przy organie sprawującym nadzór pedagogiczny nad szkołą.

Karta Nauczyciela umożliwia więc rozwiązanie nawet tak stabilnego stosunku pracy, jakim jest stosunek nawiązany na podstawie mianowania, w przypadku nieprawidłowego realizowania przez nauczyciela jego zadań, potwierdzonego negatywną oceną pracy dokonaną w trybie art. 6a ust. 1 KN.

Ocena zasadności wypowiedzenia umowy o pracę nauczycielom mianowanym na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy z 1982 r. Karta Nauczyciela przebiega dwutorowo: sąd pracy rozpoznający odwołanie pracownika bada zarówno formalną prawidłowość dokonanej oceny pracy nauczyciela, jak i merytoryczną zasadność dokonanej oceny. Nie można zatem uznać, że sąd nie posiada kompetencji do ustalenia, czy pracodawca zachował warunki formalne, obowiązujące w trakcie procedury w przedmiocie wydania oceny pracy nauczyciela, w tym do złożenia przez nauczyciela uwag i zastrzeżeń do projektu oceny, a uchybienie przez pracodawcę zasadom procedury nie skutkuje wadliwością wypowiedzenia stosunku pracy. Na wadliwość pominięcia aspektów dotyczących formalnej prawidłowości wydania oceny pracy nauczyciela przy ocenie zasadności wypowiedzenia stosunku pracy nauczyciela mianowanego wskazuje zresztą sama treść analizowanego przepisu, który przewiduje, że rozwiązanie stosunku pracy następuje w przypadku negatywnej oceny pracy dokonanej w trybie i na zasadach określonych w art. 6a ustawy z 1982 r. Karta Nauczyciela, a zatem odwołuje się wprost do trybu i zasad dokonania oceny, co wskazuje, że ten tryb i zasady powinny również podlegać ocenie sądu pracy badającego odwołanie nauczyciela od dokonanego wypowiedzenia umowy o pracę (tak Sąd Najwyższy w wyroku 25 lutego 2020 r.

II PK 164/18).

Tryb oceniania nauczycieli zostały uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 19 sierpnia 2019 r. w sprawie trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, szczegółowego zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz szczegółowego trybu postepowania odwoławczego (Dz.U. 2019 poz. 1625).

Od ustalonej oceny pracy na podstawie art. 6a ust. 9, nauczycielowi przysługuje prawo wniesienia odwołania za pośrednictwem dyrektora szkoły, do organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą. Termin na wniesienie odwołania wynosi 14 od dnia doręczenia ustalonej oceny pracy.

Pomimo, że od ustalonej oceny pracy nauczyciel nie może odwoływać się do sądu pracy, ocena ta może jednak zostać poddana kontroli sądu, jeżeli jest przyczyną rozwiązania stosunku pracy. Sąd pracy rozpatrujący powództwo o przywrócenie do pracy kontroluje prawidłowość i rzetelność negatywnej oceny nauczyciela stanowiącej przesłankę rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 23 ust. 1 pkt. 5 w związku z art. 6a Karty Nauczyciela. Do sądu ostatecznie należy ustalenie i ocena, czy wypowiedzenie było zgodne z prawem i uzasadnione (por. wyrok SN z 14 stycznia 2013 r., I PK 160/2012, L..pl nr (...)).

Dyrektor szkoły przed dokonaniem oceny pracy nauczyciela może zasięgnąć opinii samorządu uczniowskiego (art. 6a ust. 5 pkt 3 KN). Przed ostatecznym ustaleniem oceny pracy nauczyciela dyrektor szkoły jest obowiązany zapoznać nauczyciela z projektem oceny oraz wysłuchać jego uwag i zastrzeżeń (art. 6a ust. 8 KN).

W niniejszej sprawie bezsporne było, iż samorząd uczniowski wyraził opinię co do wykonywania obowiązków nauczyciela przez powódkę a dyrektor szkoły zapoznał powódkę z projektem oceny i powódka zgłosiła uwagi do tego projektu.

W sprawie zachowane więc zostały także formalne warunki przeprowadzania oceny pracy. Powódka została zapoznana z projektem oceny oraz wysłuchano jej uwag i zastrzeżeń.

Zgodnie z § 5 ust. 7 – 10 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 19.08.2019 r. zespół oceniający rozpatruje odwołanie od oceny pracy po uprzednim wysłuchaniu nauczyciela, który wniósł odwołanie. Organ, o którym mowa w ust. 1, nie później niż na 5 dni roboczych przed terminem posiedzenia zespołu oceniającego, podczas którego nauczyciel ma zostać wysłuchany, zawiadamia nauczyciela o posiedzeniu. Niestawienie się nauczyciela, mimo prawidłowego zawiadomienia o posiedzeniu, nie wstrzymuje rozpatrywania odwołania przez zespół oceniający i wydania rozstrzygnięcia. Rozstrzygnięcia zespołu oceniającego są podejmowane zwykłą większością głosów w głosowaniu jawnym w obecności co najmniej 2/3 członków zespołu. W przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego zespołu. Zespół oceniający sporządza pisemne uzasadnienie rozstrzygnięcia. Szczegółowa procedura pracy zespołu oceniającego nie została określona w przepisach rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 19.08.2019 r. w sprawie trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela.

Zespół oceniający powołany decyzją Ministra Klimatu i (...) na posiedzeniu 12 stycznia 2022 r. w pełnym składzie, wymaganym przepisami rozporządzenia z 19.08.2019 r., wysłuchał powódkę, przeprowadził jawne głosowanie i sporządził uzasadnienie swojej decyzji co potwierdzają spójne i w ocenie sądu wiarygodne zeznania członków zespołu oceniającego A. B., G. G. (1), B. S. i Z. K..

Przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 19.08.2019 r. nie określają w sposób szczegółowy czy można wstrzymać się od głosownia.

Natomiast przepisy cytowanego wyżej rozporządzenia w jasny sposób określają, iż rozstrzygnięcia zespołu są podejmowane zwykłą większością głosów, w głosowaniu jawnym, w obecności co najmniej 2/3 członków zespołu. W przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego zespołu.

W ocenie sądu sama informacja przewodniczącego zespołu o bark możliwości wstrzymania się od głosu, nie powoduje nieważności rozstrzygnięcia zespołu oceniającego, gdyż członkowie zespołu mogli zagłosować za podtrzymaniem oceny lub za jej uchyleniem i tak zagłosowali. Nikt tez członków zespołu nie zakwestionował takiego sposobu głosowania.

Również bark zezwolenia na przedłożenie zespołowi przez powódkę kolejnych dokumentów nie narusza procedury, bowiem przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 19.08.2019 r. przewidują jedynie, że zespół oceniający rozpatruje odwołanie po uprzednim wysłuchaniu nauczyciela, który wniósł odwołanie.

Zespół oceniający zapoznał się z dokumentacją przedstawianą przez dyrektora szkoły i powódkę, członkowie zespołu otrzymali przepisy dotyczące odwołania, przewodniczący odczytał odwołanie i odpowiedź na odwołanie i zwrócił uwagę na kryteria oceny nauczyciela, zespół wysłuchał powódkę, która odniosła się do zastrzeżeń i uwag dyrektora a członkowie zespołu zadawali też pytania.

Prawidłowo przeprowadzony został również tryb odwołania od oceny pracy powódki. Zespół oceniający miał wystraczające informacje do podjęcia decyzji.

Również uzupełnienie na posiedzeniu zespołu brakującego formalnego wniosku dyrektora szkoły opinię o powódce skierowaną do rady rodziców, w sytuacji przedłożenia samej opinii rady rodziców, nie wpływa na nieważność rozstrzygnięcia zespołu bądź istotne naruszenie procedury.

Zdaniem sądu sama formalność dokonania oceny pracy powódki i postępowania odwoławczego nie narusza przepisów Karty Nauczyciela i rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 19.08.2019 r.

W kwestii merytorycznej zasadności dokonanej oceny i zasadności wypowiedzenia powódce stosunku pracy to kryteria oceniania zostały uregulowane a art. 6a ust. 1e i 1g Karty Nauczyciela.

Sąd pracy rozpatrujący powództwo o przywrócenie do pracy kontroluje prawidłowość i rzetelność negatywnej oceny nauczyciela stanowiącej przesłankę rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 6a Karty Nauczyciela. To do sądu ostatecznie należy ustalenie i ocena, czy wypowiedzenie było zgodne z prawem i uzasadnione” (vide: wyrok SN z 14 stycznia 2013 r., I PK 160/2012, L..pl nr (...)).

Należy zwrócić uwagę, iż sąd pracy bada prawidłowość i rzetelność negatywnej oceny pracy w następstwie powództwa odpowiednio o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, o przywrócenie do pracy bądź odszkodowanie - będącego odwołaniem od wręczonego pracownikowi wypowiedzenia. Postępowanie przed sądem pracy nie stanowi kolejnej instancji w procedurze dokonywania oceny pracy nauczyciela.

W istocie bowiem przesłanką tego rozwiązania nie jest formalne uzyskanie negatywnych ocen, lecz prawidłowe i rzetelne uznanie, że nauczyciel powinien być negatywnie oceniony” (por.: postanowienie SN z 12 grudnia 2007 r., II PK 202/2007, L..pl nr (...)).

Wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem ustawowego okresu wypowiedzenia jest zwykłym, normalnym sposobem rozwiązania stosunku pracy, stąd nie jest wymagane, by przyczyna wypowiedzenia miała szczególną wagę, była nadzwyczaj doniosła czy powodowała szkody po stronie pracodawcy. Nie jest też konieczne udowodnienie zawinionego działania pracownika (por. wyrok SN z dnia 3 sierpnia 2007 roku, I PK 79/07, M. P. Pr. (...); wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 1997 r. I PKN 419/97, OSNP 1998/20/598; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 października 1996 r., I PRN 69/96, OSNP 1997/10/163).

Możliwa jest też sytuacja, w której żadna z podanych przyczyn samodzielnie nie uzasadnia wypowiedzenia, lecz łącznie czynią one wypowiedzenie zasadnym (por. np. wyrok SN z dnia 8 stycznia 2007 r., I PK 187/06).

Dlatego należy uznać, iż nawet gdy poszczególne przesłanki negatywnej oceny mogą samodzielnie oceny takiej nie uzasadniać, lecz traktowane łącznie ocenę taką już mogą uzasadniać.

Z konsekwentnych, jasnych i stanowczych a przez to wiarygodnych zeznań świadków T. K., B. S., J. S. (1), S. B., H. K., A. P., M. B., R. C., J. G., A. Ł., W. R. i J. S. (2) znajdujących potwierdzenie w notatkach służbowych, informacji wychowawcy, korespondencji e-mail i sms wynika oraz pisma wychowawców internatu z 21.01.2019 r., iż powódka nienależycie wykonywała swoje obowiązki dydaktyczne i wychowawcze.

Powyższe dowody potwierdzają zarzuty sformułowane wobec powódki w ocenie jej pracy dokonanej przez dyrektora szkoły, iż czasie lekcji zajmowała się jej prywatnymi sprawami, porównywała też uczniów technikum do swojej córki uczęszczającej do szkoły podstawowej deprecjonowała ich wiedzę i umiejętności, co jednocześnie było demotywujące. Nie przedstawiała jasnych i konsekwentnych reguł oceniania prac pisemnych uczniów. Stwarzała jedynie pozory możliwości poprawy ocen klasyfikujących. Nie angażowała się właściwie w nauczanie on-line, jedynie ograniczając się do zadawania materiału uczniom do samodzielnego przygotowania i odpytywania z niego. Nie informowała rodziców przybyłych do szkoły o ocenach otrzymanych przez uczniów i odmówiła rozmowy z rodzicami oczekującymi w szkole. Nie wpisywała ocen pozytywnych, uzasadniając osiągnieciem zbyt wysokiego wyniku. Rażąco zaniżała wagę ocen. Wykazała bierność wobec narastającego konfliktu w klasie między uczniami, rodzącego agresję wśród uczniów. Nie przekazywała dokumentacji określonej przez dyrektora, potwierdzającej prowadzenie zajęć w ramach pracy opiekuńczo-wychowawczej, realizowanej w trybie zdalnym. Podważała autorytet innych nauczycieli i wychowawców internatu.

W ten sposób nie wykonywała podstawowego obowiązku na stanowisku pracy nauczyciela jakim jest, zgodnie z art. 6 pkt. Karty Nauczyciela, rzetelne realizowanie zadań związanych z powierzonym stanowiskiem oraz funkcją wychowawczą szkoły.

Zdaniem sądu tej oceny nie zmieniają zeznania świadków zawnioskowanych przez powódkę, nie mających zastrzeżeń do pracy powódki, gdyż dotyczą innych uczniów i nie odnoszą się do faktów i zdarzeń podanych w karcie oceny pracy powódki.

Uzasadnione okazały się więc zarzuty zawarte w ocenie pracy powódki dotyczące obniżonej jakości jej pracy, jej niewłaściwego zachowania, lekceważącego podejścia do obowiązków zawodowych i braku zaangażowania, w szczególności jeśli chodzi o współpracę z rodzicami uczniów i wychowawcami innych klas oraz wychowawcami internatu. Ogół tych okoliczności pozwalał na ustalenie negatywnej oceny pracy powódki, a ta skutkowała koniecznością rozwiązania stosunku pracy. Znamienne jest, że powódka dopuściła się uchybień w wielu aspektach swej pracy zawodowej zarówno dydaktycznej, metodycznej jak i wychowawczej, tj. działania nauczyciela w zakresie wspomagania wszechstronnego rozwoju ucznia z uwzględnieniem jego możliwości i potrzeb i to na przestrzeni wielu lat.

Zauważyć należy również, iż uczniowie i ich rodzice składali wnioski o zmianę nauczyciela tj. powódki na innego nauczyciela i sprzeciwiali się jej powrotowi do nauczania języka polskiego.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje więc, że istniały formalne podstawy do rozwiązania z powódką stosunku pracy na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 5 Karty Nauczyciela oraz dawał dostateczne podstawy do przyjęcia, że rozwiązanie stosunku pracy z powódką było zgodne z prawem, zarówno pod względem formalnym, jak i z przyczyn merytorycznych.

Pracodawca skonsultował też zamiar wypowiedzenia powódce stosunku pracy z reprezentująca ją zakładową organizacją związków zawodowych stosownie do art. 38 k.p.

Mając na względzie powyższe sąd oddalił powództwo powódki w całości. Wobec oddalenia powództwa powódki o przywrócenie do pracy, bezprzedmiotowe stały się roszczenia powódki związane z ustaleniem treści stosunku pracy i zmiany jej stanowiska.

O kosztach procesu sąd orzekł na postawie 102 k.p.c. i nie obciążył powódki kosztami procesu, mając na względzie, iż utraciła dochody z zatrudnienia.

(-) M. O.