Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 123/22

1) WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 grudnia 2022r.

a.a.Sąd Rejonowy w Brodnicy Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

a.b.Przewodniczący: Sędzia Marzena Sirokos

Protokolant: stażysta Katarzyna Jędrzejewska

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2022r. w Brodnicy

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko W. S.

o alimenty

1)  zasądza rentę alimentacyjną należną od pozwanego W. S. na rzecz powoda A. S. w kwocie po 1200zł (jeden tysiąc dwieście złotych) miesięcznie, płatną z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca, do rąk powoda – A. S. poczynając od dnia 1 kwietnia 2022r., z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat,

2)  zasądza od pozwanego W. S. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Brodnicy kwotę 750zł (siedemset pięćdziesiąt złotych) tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej,

3)  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

4)  zasądza od pozwanego W. S. na rzecz powoda A. S. kwotę 1800zł (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

5)  wyrokowi w punkcie 1) nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Na oryginale właściwe podpisy

Za zgodność

Kierownik sekretariatu

III Wydziału Rodzinnego i Nieletnich

mgr K. J.

III RC 123/22

UZASADNIENIE

A. S. w pozwie przeciwko W. S. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego alimentów w kwocie 2158 zł miesięcznie poczynając od 1 kwietnia 2022r. wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności.

Uzasadniając swoje stanowisko podał m.in.: Powód pochodzi ze związku małżeńskiego pozwanego W. S. z D. S.. Powód jest osobą pełnoletnią. W dniu 23 marca 2022 roku Sąd Okręgowy w Toruniu orzekł rozwód pomiędzy pozwanym, a matką powoda, nie orzekając o alimentach na rzecz powoda z uwagi na to, że jest osobą pełnoletnią. Powód mieszka wraz z matką i młodszym bratem S. S. (1) w B.. Studiuje na trzecim roku (...) w B. i są to płatne studia. Zajęcia odbywają się w trybie zdalnym i stacjonarnym. W przypadku, kiedy zajęcia są stacjonarne powód wynajmuje pokój w Hostelu. Do B. powód dojeżdża samochodem lub autobusem. Powód nie może obecnie podjąć zatrudnienia, ponieważ jest zobowiązany do wykonywania nieodpłatnych praktyk zawodowych.

Pozwany uiszczał alimenty na rzecz powoda do marca 2022 roku a od czasu orzeczenia przez Sąd Okręgowy w Toruniu rozwodu nie przekazuje żadnych kwot pieniędzy na utrzymanie powoda. Powód jest na wyłącznym utrzymaniu matki D. S.. Matka powoda jest zatrudniona w Zespole Szkolno Przedszkolnym B. i uzyskuje wynagrodzenie wysokości 3 4000 zł netto, z którego utrzymuje siebie oraz dwóch synów. D. S. otrzymuje alimenty na młodszego syna S. S. (1) w wysokości 1000 zł. Od chwili rozwodu pozwany przestał przekazywać matce powoda kwotę 2000 zł, która była przeznaczana na utrzymanie powoda na studiach. Udział powoda w kosztach eksploatacyjnych zamieszkania to kwota ok. 402 zł. Ponadto na miesięczne koszty utrzymania powoda jest potrzebna kwota w wysokości ok. 3365 zł. Dodatkowe koszty utrzymania powoda związane z zakupem odzieży specjalistycznej, leczeniem dentystycznym, utrzymaniem samochodu to kwota 6 601 zł. W związku, z czym średnio miesięczny koszt utrzymania powoda to kwota 4317 zł.

Zdaniem strony powodowej pozwany ma wysokie możliwości zarobkowe i majątkowe. Do lutego 2022 roku był Komendantem Straży Pożarnej, obecnie przeszedł na emeryturę otrzymując wysoką odprawę, ponadto uzyskuje dochody z działalności gospodarczej. Pozwany płacił alimenty na utrzymanie powoda dobrowolnie do marca 2022 roku po orzeczeniu przez Sąd rozwodu pomiędzy rodzicami powoda, pozwany zaprzestał ich płacenia.

(dowód pozew wraz z odpisami k. 5- 9, 11 – 44)

Pozwany w odwiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa.

Pozwany wskazał, że do grudnia 2021 r. przekazywał do rąk byłej żony D. S. kwotę 2.000 zł tytułem alimentów na rzecz synów S. i A. oraz opłacał rachunki za mieszkanie, prąd, garaż, telewizję, Internet etc. - na kwotę przekraczającą 1.000 zl. Od stycznia do marca 2022 r. pozwany przekazywał matce powoda łącznie 3.000 zł na poczet alimentów oraz rachunków, które była żona miała już opłacać osobiście. Oprócz tego pozwany opłacał rachunki za telewizję i (...) - ostatecznie w lipcu 2022 r. pozwany wypowiedział umowę na telewizję i (...) w miejscu zamieszkania byłej żony, powoda oraz młodszego syna. Obecnie pozwany, zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu I Wydział Cywilny z dnia 23 marca 2022 r.. w sprawie o sygn. akt I C 2252/29 uiszcza alimenty w kwocie 1.000 zł na rzecz syna S. S. (1). W związku z rozpadem małżeństwa pozwanego i matki powoda relacje pozwanego z synem A. ulegały stopniowemu pogorszeniu. Z tej przyczyny powód ma obecnie bardzo ograniczoną relację z pozwanym. Powód nie informuje ojca o swojej sytuacji życiowej, w tym o przebiegu studiów. Pozwany nie ma wiedzy na temat tego jak przebiega nauka syna, jakie osiąga wyniki, jaki ma plan zajęć i praktyk i nie sposób ocenić czy i jakie ma możliwości w zakresie samodzielnego utrzymania się. Odnosząc się do sytuacji majątkowej i zarobkowej pozwany podał, że począwszy od dnia 1 czerwca 2022 r. emerytura, którą otrzymuje opiewa na kwotę 6.984,20 zł netto miesięcznie. Z tytułu wyrównania za okres od dnia 1 marca 2022 r. do dnia 31 maja 2022 r. pozwany otrzymał jednorazowo kwotę 27.878,77 zł netto. Pozwany prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...) Ochrona Przeciwpożarowa W. S. z siedzibą w B.. Dochody pozwanego z tego tytułu są zmienne - średni miesięczny dochód brutto to kwota 5.333,75 zł, obejmująca 23% VAT wraz z 19% podatkiem liniowym, ZUS oraz inne stale koszty, np. 360 zł za obsługę księgową, ok. 200 zł za materiały papiernicze, ok. 300 zł za paliwo, 200 zł za szkolenie. Miesięczne podstawowe wydatki pozwanego wynoszą około 6.500zł. Pozwany podniósł, że nie uchylał się od ponoszenia kosztów utrzymania syna, jednak jego obecna sytuacja życiowa, w tym fakt, że ma na utrzymaniu jeszcze troje dzieci, w tym dwoje małoletnich wymaga uwzględnienia. Zdaniem pozwanego powód jest osobą pełnoletnią i skoro wybrał studia zaoczne, odpłatne, to powinien dołożyć więcej starań celem samodzielnego utrzymania się. Pozwany podniósł, że zawsze starał się zapewnić wszystkim swoim dzieciom realizację nie tylko ich podstawowych potrzeb i jest gotów w miarę możliwości dalej wspierać syna finansowo, jednak mając na uwadze wyrażone stanowisko, swoją obecną sytuację finansową nie zgadza się w żądaniem pozwu.

(dowód: odpis odpowiedzi na pozew wraz z odpisami załączników k. 72 – 90)

Sąd ustalił, co następuje:

A. S. urodził się (...)w B. Pochodzi ze związku małżeńskiego D. S. i pozwanego W. S.. Z tego związku pochodzi też młodszy brat powoda S. S. (1) urodzony (...)

Sąd Okręgowy w Toruniu I Wydział Cywilny w sprawie I C 2252/19 o rozwód z powództwa W. S. przeciwko D. S. rozwiązał związek małżeński W. S. z D. S. przez rozwód z winy W. S.. W pkt 4 wyroku Sąd Okręgowy nałożył na obie strony obowiązek ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletniego syna i udziałem ojca w tych kosztach zasądził od W. S. alimenty na rzecz małoletniego S. S. (1) w kwocie 1.000 (jeden tysiąc złotych) miesięcznie.

(okoliczność bezsporna)

Na dzień orzekania sprawy o rozwód swoich rodziców powód był pełnoletni. Na dzień orzekania sprawy o rozwód tj. 23 marca 2022r.

Ojciec powoda W. S. miał 47 lat. Z zawodu był strażakiem. Zeznał, m.in., że mieszka z partnerką, z którego to związku ma dwoje małoletnich dzieci. Przeszedł na emeryturę i zeznał, że spodziewa się emerytury około 8000zł miesięczne netto. Założył działalność gospodarczą związaną z ochroną przeciwpożarową. Przelewał D. S. na utrzymanie rodziny miesięcznie 3000zł. Przyznał, że nie ma kontaktowa z synami z małżeństwa.

Matka powoda D. S. miała lat 48 i zawodu była nauczycielka. Zeznała min., że: zarabiała 3400zł, dostawał też dodatek motywacyjny i miała nadgodziny w pracy, co dawało dodatkową kwotę 800zł. Mieszkała z synami. Podała następujący miesięczny koszt mieszkania na trzy osoby czynsz 850zł, piwnica gra 50zł, prąd około 360 za dwa miesiące. Przyznała, że W. S. przekazywał jej miesięcznie kwotę 3000zł.

A. S. miał 22 lata.

(dowód: akta sprawy o rozwód I C 2252/19 – zeznania k. 160 – 163v.)

Na dzień dzisiejszy:

A. S. ma lat 22, z zawodu jest ratownikiem medycznym. 20 września 2022 roku ukończył kierunek szkoły - ratownik medyczny. Obecnie kontynuuje naukę w Wyższej Szkole (...) i są (...) studia I stopnia stacjonarne dzienne na kierunku (...). Nauka jest odpłatna. Czesne miesięczne na pierwszym rok studiów wynosi 488zł. Powód obecnie kontynuuje nauką na poziomie licencjatu. W planie ma uzyskanie wyższego wykształcenia z tytułem magistra i dyplomem z pielęgniarstwa. Z okolicznościami podanymi przez jego mamę – świadka D. S. na okoliczności jego kosztów utrzymania zgodził się i uczynił swoimi zeznaniami. Nauka powoda to zajęcia teoretyczne i praktyczne i dodatkowe zajęcia. Zajęcia praktyczne to zajęcia warsztatowe, na których uczą się zawodu i odbywają się one w T.. Do T. powód dojeżdża samochodem. Szkoła powoda jest usytuowana w sąsiedztwie szpitala. Nauka odbywa się również w weekendy. Na dzień dzisiejszy w czwartek powód ma praktyczne zajęcia. Zdalnie uczy się w weekendy i we wtorki.

Przyznał, że aktualne wykształcenie powala mu myśleć o podjęciu pracy, ale w chwili obecnej chce skupić się na nauce i oczekuje szczegółowego plany zajęć zwłaszcza praktycznych zajęć, bo będzie miał zajęcia dodatkowe. Powód jest wyróżniającym się studentem.

Powód mieszka z matką D. S. i 18 - letnim bratem S., który uczy się. Matka powoda D. S. jest nauczycielką i pracuje w Zespole Szkolno – Przedszkolnym nr (...) w B.. Zasadnicza pensja D. S. wynosi średnia netto (...),64, zł. Na rękę otrzymuje 3800zł miesięcznie. Otrzymuje też, ale nie każdego miesiąca dodatek motywacyjny, który ostatnio wyniósł 500zł miesięcznie. Otrzymuje też dodatkowe wynagrodzenie za pracę w nadgodzinach w kwotach od 300 zł do 400zł, nadgodzin nie ma świadek w okresach wakacyjnych i świątecznych. Otrzymuje także dodatek w wysokości 7% wynagrodzenia, jako opiekun stażu. Koszt utrzymania powoda jego matka wycenia na kwotę 3600zł miesięcznie. Na kwotę tą obecnie wchodzą wyżywienie 1000zł miesięcznie, ubrania, dojazdy do T. samochodem, leczenie dentystyczne, koszty studiów. Koszt mieszkania wspólnego zamieszkiwania trzech osób D. S. podała czynsz 980zł, prąd 350-370zł, trzy telefony komórkowe 146 zł, opłata za garaż 30zł, opłata za piwnicę 25 zł, dodatkowe opłaty w tym za wodę 100zł – miesięcznie.

(dowód: zeznania powoda A. S., k. 133, zeznania świadka D. S. k. 132 – 132 v, dokumentów m.in. zaświadczenia o wynagrodzeniu świadka k. 13, odpisy transakcji bankowych k. 14 – 18, k. 23 – 44, umowa o warunkach kształcenia k. 99 – 102)

Pozwany W. S. ma lat 48. Z zawodu jest strażakiem. Pozwany okoliczności podane w odpowiedzi na pozew podtrzymał i uczynił je swoimi zeznaniami. W pozwie podał, co potrzymał, że podstawowe jego wydatki to kwota 6500zł. w tym alimenty na trójkę dzieci, wynajem garażu 100zł, internet, telefon 190zł, połowa czynsz 500zł, energia połowa opłaty 100zł, paliwo 300zł, ubranie 200zł, wyżywienie 1200zł, środki czystości około 300zł, dodatkowe wydatki na dzieci 500zł, rozrywka, kultura 200zł. Źródłem dochodu pozwanego są emerytura i działalność gospodarcza. Pozwany prowadzi usługi w zakresie ochrony przeciwpożarowej, jest rzeczoznawcą, doradcą w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Emerytura na rękę pozwanego to kwota 6800zł a wpływ z prowadzonej działalności gospodarczej zeznał, że to kwota 5000 – 6000zł brutto. Mieszka z partnerką i dwójką wspólnych ich małoletnich dzieci. Obecnie pozwany łoży na swoje małoletnie dzieci z obecnego związku, płaci alimenty na 18 – letniego S. zasądzone wyrokiem o rozwód i płaci na pozwanego kwotę 1000zł z tytułu zabezpieczenia roszczenia. Pozwany prowadzi wspólne gospodarstwo z partnerką i matką ich dzieci M. S.. M. S. zatrudniona jest w straży pożarnej z miesięcznym wynagrodzeniem netto 5500zł. W. S. regularne na konto M. K. przelewa kwotę na 2000zł z przeznaczeniem na wydatki na dzieci. Małoletnie to dzieci w wieku 3,5 roku i 10 miesięcy. Niezależnie od tej kwoty pozwany łoży na inne wydatki związane z utrzymaniem małoletnich. Pozwany i jego partnerka wspólnie wykańczają dom, na który kredyt hipoteczny zaciągnęła partnerka pozwanego. Miesięczna rata kredyty to kwota 4000zł. Pozwany nie ma kontaktu z powodem.

(dowód: zeznania pozwanego k.133v., zeznania świadka M. K. k. 131v. – 132, operacje bankowe pozwanego k. 76 – 78,84 – 90, decyzja o ustaleniu prawa do emerytury k. 80 - 83)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:

- zeznań powoda A. S. k. 133,

- zeznań pozwanego W. S. k. 133v.,

- zeznań świadka D. S. k. 132 – 132v.,

- zeznań świadka M. K. k. 131,

- akt sprawy o rozwód Sądu Okręgowego w Toruniu I C 225/19,

- dokumentów złożonych przez powoda w tym, - odpis aktu urodzenia k. 11, odpis wyroku o rozwód k. 12, zaświadczenie o wynagrodzeniu D. S. k. 13,14, faktury informacje o opłatach za mieszkanie k. 15,16,17,18, 26 – 28,- wykaz zajęć powoda k. 19 – 22, opłaty za naukę powoda k. 23 – 25, kserokopia wydatków D. S. k. 30 – 44, 106, zaświadczenie ze szkoły i wykaz zajęć k. 89 – 105,

- dokumentów złożonych przez pozwanego w tym zestawień bankowych k. 77, 78, decyzja o ustaleniu prawa do emerytury k. 80 – 82, przelew transakcji k. 85, 86,87,88, 89, 90, zestaw operacji bankowych k. 85.

Strony zeznając wykazywały zasadność zajętego stanowiska w sprawie. Sąd w części podzielił stanowisko powoda, do czego ustosunkuje się poniżej. Zeznaniom świadka D. S. sąd dał wiarę. Świadek zeznała szczerze, konkretnie, opisała faktyczną sytuację materialną i osobistą powoda. Wyczuwało się w jej zeznaniach żal do pozwanego, ale zeznania te nie były pozbawione prawdziwości i rzetelności. Zeznaniom M. K. sąd dał wiarę w części, uznając, że świadek zeznawał w dużej mierze ogólnikowo. Bezsporne było, że świadek M. K. od kilu lat związana była z pozwanym, prowadzili wspólnie gospodarstwo domowe, budowali dom, mieli wspólne dzieci. Mówienie przez świadka, że nie zna faktycznie kwoty budżetu, jaką dysponują z pozwanym było w ocenie sadu nieszczere.

Prawdziwości dokumentów, ich odpisów czy kserokopii żadna ze stron nie kwestionowała.

Sąd zważył, co następuje:

Art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określającego obowiązek rodziców względem dziecka stanowi w § 1. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Art. 135 krio określa zakres i wykonanie obowiązku alimentacyjnego i tak:

§ 1. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

§ 2. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zeznania powoda były szczere. Powód przyznał, że główne wsparcie ma w matce. Ustalając potrzeby powoda Sąd oparł się na zeznaniach matki powoda D. S. i samego powoda. Powód nie wyolbrzymiał swoich potrzeb. W ocenie Sądu nakreślił swoje potrzeby na poziomie na którym żył dotychczas, standardzie jaki stworzyli mu rodzice, mimo, że rodzice są skłóceni i mimo, że on również co przyznaje nie ma kontaktu z ojcem. Wyczuwało się olbrzymie napięcie między stronami ale to nie pozbawiało sadu możliwości obiektywnej oceny sytuacji stron i Sąd stwierdza, że obok zabarwień emocjonalnych powód nakreślił obiektywne swoją sytuacji. Rzeczą Sądu nie było w tym postępowaniu ustalać dogłębnie powodów zerwania wzajemnych relacji. Sąd tylko stwierdza, że powód nie utrzymuje kontaktu z ojcem a z analizy akt sprawy o rozwód, zeznań w tym procesie stron i świadków Sąd doszedł do wniosku, że jest to sytuacja bardzo bolesna dla niego i nie można go obciążać odpowiedzialnością za zerwanie tych więzi. Powód jest osobą pełnoletnią i ta okoliczność, że nie utrzymuje kontaktu z ojcem i nie chce go mieć miała znaczenie dla określenia wymiaru obowiązku alimentacyjnego. Obowiązkiem pozwanego jest nadal wspierać syna. Powód A. S. kontynuuje naukę. Uczy się nieprzerwanie, jest bardzo dobrym studentem, zależy mu na rzetelnym pogłębieniu wiedzy. Wykazał że przede wszystkim chce zdobyć wiedzę, wdrożyć się w naukę i nie wykluczył że o ile mu na to pozwolą obowiązki w nauce podejmie pracę nie kolidującą zwłaszcza z praktycznymi zajęciami. Bezspornym było, że pozwany W. S. na czas orzekania sprawy o rozwód miał emeryturę i dochód z działalności gospodarczej i przekazywał wówczas dla rodziny powoda kwotę 3000zł. Po orzeczeniu rozwodu zaprzestał wspomagania starszego syna i płaci jedynie alimenty na S. 1000zł. miesięcznie. Bezspornym było że powód nieprzerwanie uczy się. Zeznając o swoich dochodach zwłaszcza z działalności gospodarczej pozwany był bardzo powściągliwy. Niemniej przyznał, że jest to dochód rzędu kilku tysięcy. Emerytura na poziomie 6800 zł plus kilka tysięcy nawet jeżeli jest to kwota mniejsza niż 5000zł pozwalają pozwanemu utrzymać każde z czworo jego dzieci w tym synów ze związku małżeńskiego na poziomie 1000zł i 1200 zł powoda. Na dzieci ze związku z partnerką pozwany przelewa stałą kwotę 2000zł plus dodatkowo przyczynia się do utrzymania gospodarstwa domowego. Partnerka pozwanego ma stały 5500zł. Matka powoda ma przybliżony dochód ze wszystkimi dodatkami – netto 3800 plus nadgodziny, puls motywacyjny 500zł i dodatek jako opiekun stażu 7 % procent wynagrodzenia co z kwoty 3800 - 7% stanowi 266zł. Można oczywiście spierać się czy koszty dojazdu do T. powoda były by mniejsze gdyby dojeżdżał np. komunikacją publiczną a nie samochodem ale doświadczenie życiowe uczy że nie byłaby to w ogólnym rozliczeniu znaczna różnica, zapewne co miesiąc powód nie spożywa posiłku za 1000zł. Komfort życia w obecnym mieszkaniu stworzyli mu rodzice obecnie głównie matka.

Reasumując na dzień dzisiejszy powód nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, nie posiada własnego dochodu ani majątku. Usprawiedliwione potrzeby powoda to opłata miesięczna za naukę, niezbędne przybory, ubrania itp. do studiowania, wyżywienie. Kwota 1200zł jest w zasięgu pozwanego i pokryje te usprawiedliwione potrzeby. Pozwany nie ma obowiązku pokrywać całości standardu życia powoda, ale ma obwiązek pokrywać usprawiedliwione potrzeby.

Mając powyższe na uwadze Sąd na mocy cytowanych przepisów orzekł jak w pkt 1 wyroku oraz a contrario w pkt 2.

O kosztach Sąd orzekł na mocy art. 98 kpc i przepisów podanych poniżej.

Wartość przedmiotu sporu Sąd ustalił od zasądzonej kwoty czyli od 14.400zł i od tej wysokości Sąd naliczył wysokość zasądzonej opłaty od której strona powodowa była zwolniona na mocy art. 13 pkt 1, ppkt 7 – na mocy ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005r. ze zmianami. Powód wygrał praktycznie w 50% stąd Sąd zasądził na jego rzecz zwrot kosztów pełnomocnika w 50 % od stawki 3600zł. – w myśl Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie opłat za czynności adwokackie § 2 pkt 5.

Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności - o powyższym orzeczono w punkcie 5) wyroku - po myśli art. 333 §1 pkt.1 kpc.

Na oryginale właściwe podpisy

Za zgodność

Kierownik sekretariatu

III Wydziału Rodzinnego i Nieletnich

mgr K. J.