Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II AKa 453/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 marca 2023 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSA Wiesław Pędziwiatr

Sędziowie: SA Jerzy Skorupka

SA Maciej Skórniak (spr.)

Protokolant: Magdalena Szymczak

przy udziale prokuratora Prokuratury (...) Dariusza Sulikowskiego (del.)

po rozpoznaniu 8 marca 2023 r.

sprawy S. L.

oskarżonego o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk i art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy

z 3 października 2022 r. sygn. akt III K 70/22

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.  stwierdza, że wydatki postępowania odwoławczego ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II.A.Ka.453/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 3 października 2022 roku, w sprawie sygn. akt III K 70/22

1.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.  Granice zaskarżenia

1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.  Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1  Ustalenie faktów

2.1.1  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

S. L.

Oskarżony nie był w przeszłości karany sądownie.

Dane o karalności

610

2.1.1.2.

S. L.

Oskarżony od 04.01.2022 roku pozostaje tymczasowo aresztowany do niniejszej sprawy. Przed aresztowaniem oskarżony posiadał ujemną opinię społeczną, nie podejmował pracy zarobkowej.

Zachowanie oskarżonego w warunkach pozbawienia wolności ocenione zostało jako umiarkowane. Karę odbywa w zakładzie dla młodocianych, typu zamkniętego, w systemie programowego oddziaływania, wobec przełożonych przyjmuje postawę regulaminową, nie przejawia zachowań agresywnych, był karany dyscyplinarnie, nie uczestniczył w żadnym programie resocjalizacyjnym, deklaruje przynależność do podkultury przestępczej, jednak nie odnotowano negatywnych zachowań na tym tle. Ponadto deklaruje krytyczny stosunek do popełnionych przestępstw.

Opinia Zastępcy Dyrektora Zakładu Karnego nr(...) we W.

(611-612)

2.1.2  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.  Ocena dowodów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

dane K.

dowód stanowi informację urzędową, która nie zo-stała zakwestionowana.

2.1.1.2

Opinia Zastępcy Dyrektora Zakładu Karnego nr (...) we W.

Opinia została sporządzona przez uprawniony do tego podmiot, zawiera istotne wiadomości odnoszące się do osoby oskarżonego, a z uwagi na treść opinii oraz wymowę innych dowodów zgromadzonych w toku postępowania, dowód ten należy oceniać jako wiarygodny w całości.

1.1.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Prokurator (...) w K.zaskarżył wyrok w całości na niekorzyść oskarżonego S. L., zarzucając:

I. błąd w ustaleniach faktycznych przejęty za podstawę orzeczenia, a mający wpływ na jego treść poprzez uznanie, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przypisanie oskarżonemu S. L. sprawstwa w zakresie popełnienia czynu z art. 13 §1 kk w zw. z art. 148 §1 kk wobec braku możliwości wykazania strony podmiotowej umyślności nawet w zamiarze ewentualnym co skutkowało przypisaniem mu odpowiedzialności za czyn z art. 13 §1 kk w zw. z art. 156 §1 pkt. kk, podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonym, przed zadaniem ciosu nożem w szyję doszło do nieporozumienia o niewyjaśnionej etiologii, a następnie szarpaniny i wzajemnej wymiany uderzeń, zaś samo uderzenie nożem zostało zadane bez powodu, z zaskoczenia i było ukierunkowane na jeden z najważniejszych ośrodków życiowych, a to tętnicę szyjną, a rana była na tyle głęboka, że doszło do przecięcia tchawicy, krtani oraz rany kłutej tkanki opłucnowej, które to obrażenia bez udzielania natychmiastowej pomocy medycznej doprowadziłyby do zgonu pokrzywdzonego, które to okoliczności z kolei w połączeniu z zachowaniem oskarżonego po dokonaniu czynu zabronionego, a to wybiegnięcie za pokrzywdzonym z mieszkania z nożem trzymanym w ręku, ukrycie narzędzia zbrodni i udanie się do osoby trzeciej, która wyprała jego ubrania zbroczone krwią, w sposób zdecydowany przemawiają za przyjęciem tezy, iż zachowanie oskarżonego było ukierunkowane na pozbawienie życia pokrzywdzonego, co najmniej w zamiarze ewentualnym, a do zgonu pokrzywdzonego nie doszło jedynie z uwagi na jego ucieczkę z mieszkania oskarżonego, zatrzymanie rozmową oskarżonego trzymającego nóż w ręku udającego się w pościg za pokrzywdzonym przez osobę trzecią będącą w oknie jego mieszkania oraz pomoc medyczną udzieloną pokrzywdzonemu na skutek wezwania karetki pogotowia przez jego partnerkę ;

II. rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego S. L. kary za przypisane mu przestępstwo z art. 13 §1 kk w zw. z art. 156 §1 pkt. 2 kk i art. 157 §1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk wynikającą z wymierzenia mu za ten czyn jedynie kary 3 (trzech) lat pozbawienia wolności, podczas gdy stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu, sposób działania, zachowanie po popełnieniu czynu zabronionego polegające na wybiegnięciu za pokrzywdzonym z nożem trzymanym w ręku, ukryciu narzędzia zbrodni, wypraniu ubrań, świadczą o wysokim stopniu zawinienia, jak również cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć wobec sprawcy, a przede wszystkim potrzeba kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa - zdecydowanie przemawiają przeciwko wymierzeniu oskarżonemu tak łagodnej kary pozbawienia wolności za ten czyn.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty apelacji prokuratora nie zasługują na uwzględnienie.

Ad. 1

Apelujący zarzucił zaskarżonemu wyrokowi błąd w ustaleniach faktycznych poprzez uznanie, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przypisanie oskarżonemu sprawstwa w zakresie popełnienia czynu z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. Tym samym zakwestionował kwalifikację prawną czynu przypisanego oskarżonemu, uznając, że zachowanie oskarżonego wypełniło znamiona czynu z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k., a nie z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt. 1 k.k.

Formułowany przez skarżącego zarzut błędu w ustaleniach faktycznych wymaga jednak wykazania, że doszło do nieprawidłowej oceny zgromadzonych w sprawie dowodów, bądź - przy prawidłowej ich ocenie - Sąd dokonał ustaleń wbrew wiarygodnym dowodom (błąd dowolności), bądź pomimo braku dowodu (błąd braku) (por. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu wyrok z dnia 9 sierpnia 2018 roku, II AKa 184/18 LEX nr 2556688). W całości tak formułowany w apelacji zarzut należy oceniać jako nieuzasadniony. Z uwagi na charakter argumentacji, stanowi on wyłącznie polemikę z prawidłowymi ustaleniami faktycznymi dokonanymi przez Sąd Okręgowy.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił, iż oskarżony niebezpiecznym narzędziem jakim jest nóż, krytycznego dnia zadał pokrzywdzonemu jedno uderzenie ponad przyśrodkowym końcem obojczyka lewego. Zgodzić należy się przy tym, iż wskazane okoliczności tego zdarzenia nie są jednak wystarczające do przypisania oskarżonemu usiłowania zabójstwa pokrzywdzonego P. S. nawet w zamiarze ewentualnym. Wbrew stanowisku skarżącego o zamiarze zabójstwa, choćby w zamiarze ewentualnym nie przesądza automatycznie użycie niebezpiecznego narzędzia, oraz fakt, że cios zadany został w jeden z najważniejszych ośrodków życiowych, czyli w okolicę tętnicy szyjnej, jak również ewentualne konsekwencje nieudzielenia pokrzywdzonemu natychmiastowej pomocy medycznej. W orzecznictwie podkreśla się bowiem, że ani zadanie ciosu w miejsce dla życia niebezpieczne, ani nawet użycie narzędzia mogącego spowodować śmierć człowieka, samo przez się nie decyduje jeszcze o tym, że sprawca działał w zamiarze zabicia człowiek, chociażby ewentualnym (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 26 kwietnia 2018 r., II AKa 44/18). Również Sąd Najwyższy w licznych orzeczeniach prezentuje utrwalone i jednolite stanowisko, iż dla wykazania wypełnienia podmiotowej strony zbrodni zabójstwa, w tym także usiłowania zabójstwa, tak w postaci zamiaru bezpośredniego jak i ewentualnego nie jest wystarczające wskazanie na sposób działania, w tym takie jego elementy jak rodzaj użytego narzędzia, siła ciosu czy skierowanie agresywnych działań przeciwko ośrodkom ważnym dla życia pokrzywdzonego. Są to niewątpliwie bardzo istotne elementy, które jednakże nie mogą automatycznie przesądzić, tak o spełnieniu strony podmiotowej zbrodni zabójstwa, jak i zdecydować o przypisanej sprawcy postaci zamiaru. Zazwyczaj niezbędna jest nadto analiza motywacji sprawcy, stosunków pomiędzy sprawcą a pokrzywdzonym w czasie poprzedzającym agresywne działania sprawcy, tła zajścia itp. (zob. wyrok z dnia 18 czerwca 1974 r., III KR 388/73, OSNKW 1974, z. 9, poz. 190, wyrok z dnia 9 maja 1975 r., III KR 388/73, OSNKW 1974, z. 7-8, poz. 170).

Sąd Okręgowy dokonał koniecznej analizy wskazanych okoliczności czynu. Stwierdzenie, iż S. L. nie działał z bezpośrednim zamiarem usiłowania zabójstwa jest jednak oparte na analizie całokształtu okoliczności niniejszej sprawy. Sąd Okręgowy miał na względzie kontekst sytuacyjny zdarzenia i tło całego zajścia. Istotne było, iż zdarzenie to miało charakter nagły i dynamiczny. Nie można pominąć także, iż zarówno oskarżony, jak i pokrzywdzony byli wówczas pod wpływem alkoholu. Bardzo dobrze się znali, kolegowali się od dzieciństwa, wcześniej nie dochodziło między nimi do konfliktów, w dniu zdarzenia świętowali razem 18-ste urodziny oskarżonego. Do przepychanek i szarpaniny doszło pomiędzy nimi z nieustalonego powodu. Oskarżony nie miał jednak żadnego motywu do zabójstwa oskarżonego.

Jako istotny czynnik pozwalający na rekonstrukcję zamiaru jakim miałby się kierować oskarżony należy odwołać się do treści opinii sądowo – psychiatrycznej i psychologicznej. Oskarżony S. L. jest na przeciętnym poziomie sprawności intelektualnej. W czasie badań psychologicznych nie stwierdzono u niego zaburzeń funkcji poznawczych. Badania osobowości oskarżonego wykazują, że jest niedojrzały społecznie, emocjonalnie, lekkomyślny, słabo liczący się z konsekwencjami swojego działania, o obniżonym poczuciu odpowiedzialności. Uczuciowość z przewagą egocentrycznej, impulsywnej, słabo przystosowanej. Ma on tendencje do naruszania norm i zasad społecznych, podwyższony poziom tendencji agresywnych co objawia się szczególnie w sytuacji obniżenia świadomości, na przykład pod wpływem alkoholu

Takie cechy osobowości zdają się potwierdzać wyjaśnienia samego oskarżonego oraz zeznania pokrzywdzonego P. S. o braku motywu do celowego, racjonalnego działania oskarżonego.

Wniosek o brak motywu do pozbawienia życia pokrzywdzonego wynika z także z zachowania się oskarżonego i pokrzywdzonego już po czynie. Pokrzywdzony nadal manifestuje przyjaźń z oskarżonym. Twierdził, że nie wierzy, że oskarżony mógł chcieć pozbawić go życia. Traktuje całe zdarzenie jako incydent, wypadek, wywołany nadużyciem alkoholu.

Oskarżony w sposób nagły zadał pokrzywdzonemu cios nożem. Samo miejsce należy oceniać jako przypadkowe. Trudno przyjmować, że oskarżony miał kompetencje, aby w ustalonych okolicznościach dokonać wyboru tego właśnie fragmentu ciała pokrzywdzonego. Trudno także przyjmować, że jest on zdolny do takiego operowania nożem, alby trafić właśnie w te ważne dla życia rejony. Oskarżony znajdował się też pod znacznym wpływem alkoholu, podobnie jak pokrzywdzony. Można przyjmować, że z równym prawdopodobieństwem oskarżony mógł trafić w inny obszar ciała pokrzywdzonego i wówczas ten nie doznałby istotnego uszczerbku na zdrowiu.

Z kolei z opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej wynika, że w miejscu zadania uderzenia znajdują się pnie naczyniowe żylne i tętnicze oraz ważne nerwy, których uszkodzenie skutkowałoby natychmiastowym zgonem pokrzywdzonego. Ostrze noża nie uszkodziło jednak ważnych naczyń krwionośnych czy splotów nerwowych znajdujących się w miejscu gdzie zadał uderzenie. Drążyło jedynie w miękkie tkanki. W ocenie biegłego taki typ obrażeń mógł powstać wskutek użycia niewielkiej albo średniej siły.

Wbrew twierdzeniom skarżącego, oskarżony nie ponawiał ataku na pokrzywdzonego. Po zadanym ciosie zaniechał dalszego atakowania pokrzywdzonego, nie ponowił podejmowania żadnych innych działań na jego szkodę, nie kontynuował ciosów, mimo, że nic nie stało ku temu na przeszkodzie, na co trafnie zwrócił uwagę Sąd Okręgowy.

Nie można również zaakceptować twierdzeń prokuratora, który argumentów za przyjęciem sprawstwa i zamiaru, doszukuje się w opuszczeniu przez oskarżonego mieszkania, w których doszło do zdarzenia. Na pewno oskarżony nie gonił pokrzywdzonego. Ten bowiem sam opuścił mieszkanie. Ani oskarżony, ani nawet sam pokrzywdzony, początkowo nie zdawali sobie sprawy jakich obrażeń faktycznie doznał młody mężczyzna. Jaki jest stopień zagrożenia dla jego życia.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka P. W., która relacjonowała zachowanie oskarżonego po zdarzeniu. Nie tylko nic nie wskazywało w jego zachowaniu na zamiar zabójstwa, na jakiś głęboki konflikt, ale przeciwnie oskarżony miał płakać, mówił ze pokłócił się z kolegą i stało się coś strasznego. Należy przyjmować, że nie chciał, aby do tego doszło, albo wyrażał żal z powodu swojego zachowania. Według P. W. to ona zaproponowała, że wypierze jego zabrudzone błotem, a nie krwią, ubranie. Jeśli nawet było to działanie obliczone na zacieranie śladów, to nie przesądza jednoznacznie o samym zamiarze jaki towarzyszył oskarżonemu. Oskarżony mógł przecież chcieć także unikać odpowiedzialności za samo zranienie pokrzywdzonego, bez względu na przyjętą kwalifikację procesową tego czynu.

Podsumowując rozważania, co prawda miejsce trafienia ostrza noża w przypadku nieudzielenia pokrzywdzonemu natychmiastowej pomocy mogło doprowadzić do jego zgonu, jednakże siła nacisku, naruszenie jedynie tkanek miękkich oraz nieponowienie przez oskarżonego ataku, wskazują na to, że nie miał on zamiaru, choćby ewentualnego, zabójstwa pokrzywdzonego. Wniosek dotyczący braku zamiaru zabójstwa (choćby ewentualnego) słusznie zatem Sąd Okręgowy oparł na całokształcie okoliczności czynu oraz cechach osobowości sprawcy

Z powyższych względów zarzut w zakresie błędu w ustaleniach faktycznych uznać należało za niezasadny. W konsekwencji brak było podstaw do zmiany kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu.

Ad. 2

Sąd Apelacyjny nie uwzględnił również drugiego zarzutu apelacji - rażącej niewspółmierności wymierzonej oskarżonemu kary. W ocenie Sądu Apelacyjnego, kara 3 lat pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu S. L. za przypisane mu przestępstwo, uwzględnia należycie wszystkie dyrektywy sędziowskiego wymiaru kary z art. 53 § 1 i § 2 k.k. i okoliczności mające znaczenie dla jej wymiaru.

Podkreślenia wymaga, że rażąca niewspółmierność kary, uzasadniająca uwzględnienie zarzutu z art. 438 pkt 4 k.p.k., występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej, oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc nie dającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że występuje wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (por. wyroki SN: z 22 października 2007 r., (...) 75/07, LEX nr 569073; z 26 czerwca 2006 r., (...) 28/06, LEX nr 568924; z 30 czerwca 2009 r., WA 19/09, OSNwSK 2009, poz. 1255; z 11 kwietnia 1985 r., V KRN 178/85, OSNKW 1985/7-8, poz. 60). Tak orzeczona kara może wynikiem bądź to nie dostrzeżenia występującej in concreto okoliczności istotnej z punktu widzenia dyrektywy wymiaru kary z art. 53 k.k. i nast. lub też nie nadania im adekwatnej wagi.

Zważyć należało także, że wymiar kary w pierwszym rzędzie limitowany jest stopniem winy, którego dolegliwość kary nie może przekraczać (art. 53 § 1 k.k). Dopiero w następnej kolejności prawo wskazuje na stopień społecznej szkodliwości czynu jako przesłankę wymiaru kary. Otóż zgodnie z art. 115 § 2 k.k. przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu bierze się pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar wyrządzonej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych obowiązków, a także postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

Lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazuje, że wymierzając karę Sąd I instancji miał na względzie, aby była ona odpowiednia i sprawiedliwa, adekwatna do stopnia zawinienia, społecznej szkodliwości popełnionego czynu, a przy tym uwzględniała cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara winna osiągnąć w stosunku do oskarżonego oraz jego warunki i właściwości osobiste. Zasadnicze okoliczności czynu oskarżonego składające się na stopień społecznej szkodliwości zostały przez Sąd meriti szczegółowo omówione, jako podstawy wymiaru kary. Sąd wskazuje tam właśnie na charakter czynu, rodzaj naruszonego dobra prawnego, okoliczność, iż w przypadku nieudzielenia skazanemu natychmiastowej pomocy skutkować mogłoby to jego zgonem, użycie niebezpiecznego narzędzia, miejsce zadanego ciosu (tętnica szyjna), brak motywacji sprawcy. Wszystkie istotne elementy składające się na pojęcie społecznej szkodliwości czynu zostały więc dostrzeżone przez Sąd Okręgowy i ten nadał tym okolicznościom akceptowalne znaczenie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, wbrew zarzutom apelacji, brak było podstaw do podwyższenia kary z uwagi na potrzebę prewencji ogólnej i szczególnej. Aktualnie wskazania prewencji ogólnej ograniczają się do kształtowania świadomości prawnej w społeczeństwie. Nie można pominąć, że oskarżony nie był dotąd karany sądownie, ma umiarkowaną opinię środowiskową, a ustalone w postępowaniu przestępstwo ma zatem charakter incydentalny. Z opinii z zakładu karnego wynika natomiast, iż jego zachowanie oceniane jest jako umiarkowane. Nie był karany dyscyplinarnie, karę odbywa w systemie programowego oddziaływania, w izolacji penitencjarnej przebywa po raz pierwszy. W grupie współosadzonych funkcjonuje w sposób zgodny, nie wdaje się w sytuacje konfliktowe. Wprawdzie zachowanie S. L. w izolacji penitencjarnej niczym szczególnym się nie wyróżnia, nie brał udziału w programach resocjalizacyjnych, jest uczestnikiem podkultury przestępczej, jednakże jego zachowanie oceniane jest ogólnie jako poprawne.

Trzeba również mieć na uwadze, że oskarżony od dzieciństwa kolegował się z pokrzywdzonym, wcześniej nie dochodziło między nimi do konfliktów, nie miał żadnego motywu, aby chcieć śmierci swojego kolegi, ani spowodowania u niego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Istotne są także okoliczności popełnionego przestępstwa. Oskarżony i pokrzywdzony zgodnie podali, iż powodem szarpaniny a następnie ataku przez oskarżonego były prawdopodobnie ,,wygłupy”, oskarżony cios zadał w sposób nagły, dynamiczny, bez przemyślenia. Ponadto obaj w chwili zdarzenia byli pod wpływem alkoholu. Nie można pominąć także młodego wieku oskarżonego, który w chwili czynu miał zaledwie 18 lat.

Oceniając treść stawianego przez prokuratora zarzutu należy także odwołać się do stanowiska samego pokrzywdzonego P. S.. Słusznie zwrócił uwagę Sąd Okręgowy na relacje oskarżonego i pokrzywdzonego, które nadal pozostały koleżeńskie, o czym świadczy m.in. zachowanie pokrzywdzonego podczas rozprawy przed Sądem I instancji, kiedy to mówił, aby nie karać oskarżonego zbyt surowo, a wychodząc z sali rozpraw pozdrawiał oskarżonego. Otóż, czego zdaje się nie dostrzegać prokurator, pokrzywdzony nie podzielił stanowiska, co do potrzeby eskalowania kary. To oczywiste świadectwo, że pokrzywdzony czuje się usatysfakcjonowany orzeczeniem, surowością kary. Nie oczekuje, aby kara została zaostrzona, zwłaszcza tak jak to wnioskuje prokurator.

Z tego względu nie sposób uznać, że społeczne poczucie sprawiedliwości, wymagałoby kary surowej, w stopniu w jakim wnioskuje to prokurator, czyli 15 lat pozbawienia wolności. W ocenie Sądu Apelacyjnego, już kara wymierzona oskarżonemu przez Sąd I instancji (3 lat pozbawienia wolności) jest karą dostatecznie surową. Oskarżony będzie musiał odbywać karę pozbawienia wolności, co wiąże się z istotnymi dolegliwościami. To z kolei będzie oddziaływać istotnie prewencyjne zarówno na niego, jak i t na inne osoby. Natomiast kara 15 lat pozbawienia wolności jawi się jako rażąco surowa i nie spełniałaby celów prewencji szczególnej i ogólnej.

Wnioski

Prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie, iż oskarżony S. L. dopuścił się czynu z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk i art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 §2 kk i wymierzenie mu za przypisane przestępstwo kary 15 lat pozbawienia wolności, a w pozostałym zakresie utrzymanie wyroku w mocy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutów apelacji prokuratora i brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu skutkowały niemożnością podzielenia wniosków tego środka odwoławczego.

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie stwierdzono występowania okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu określonych w art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k., art. 455 k.p.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Co do winy i kary (pkt I wyroku)

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok utrzymano w mocy wobec niestwierdzenia w toku kontroli odwoławczej:

- istnienia bezwzględnych powodów odwoławczych z art. 439 § 1 k.p.k.,

- tego, że utrzymanie w mocy wyroku skutkowałoby rażącą niesprawiedliwością orzeczenia (art. 440 k.p.k.),

- a także stwierdzenia z powodów opisanych w sekcji 3. nietrafności podniesionych w obu apelacjach zarzutów (art. 438 pkt 3 i 4 k.p.k.).

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Zgodnie z art. 636 § 1 k.p.k. koszty postępowania odwoławczego związane z nieuwzględnioną apelacją prokuratora obciążają Skarb Państwa. Oskarżony ma trudną sytuację majątkową, uiszczenie przez niego kosztów sądowych byłoby dla niego nadmiernie uciążliwe, co skutkowało zwolnieniem go od ich uiszczenia (art. 624 § 1 k.p.k.).

7. PODPIS

SSA Wiesław Pędziwiatr SSA Jerzy Skorupka SSA Maciej Skórniak

1.3 Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator (...) w K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość wyroku (co do winy i kary)

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana