Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 248/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 8 lutego 2023 roku sygn. II K 573/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

2.1.2.1

;

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

- zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mających wpływ na jego treść poprzez błędne ustalenie, iż oskarżony w okresie od 14 maja 2021r. do 4 lutego 2022r. był niezdolny do pracy, a tym samym nie uchylał się od obowiązku alimentacyjnego;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie należy wskazać, iż sąd I instancji przeprowadził prawidłowo i wnikliwie postępowanie dowodowe, a na jego podstawie sformułował logiczne i trafne wnioski, co do oceny zachowania się oskarżonego. Ponieważ także podniesiony przez prokuratora zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, wynikać ma – co podniesiono w uzasadnieniu wniesionego środka odwoławczego – w istocie jedynie z uprzedniej i niewłaściwej oceny dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej, powyższe zostaną ocenione łącznie.

Wbrew twierdzeniom apelanta zgromadzone dowody, ocenione zgodnie z wymogami wynikającymi z art. 7 k.p.k., nie dawały podstaw do ustalenia sprawstwa i winy R. Z. (1) w zakresie przestępstwa niealimentacji. Sąd rejonowy przeprowadził bowiem obszerne postępowania dowodowe, bogatsze aniżeli oskarżyciel na etapie postępowania przygotowawczego, a następnie wszechstronną analizę tak zgromadzonych dowodów, nie wykazującą błędów natury faktycznej czy logicznej, a nadto zgodną ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Tymczasem zarzut podniesiony przez apelanta ma charakter wyłącznie polemiczny i pomija fakt uzyskania i pozostawania przez R. Z. (1) za zwolnieniu lekarskim od 5 sierpnia 2021r. do 28 stycznia 2022r. oraz losy postępowania wykonawczego prowadzonego w sprawie II K 630/21.

Nie budzi bowiem wątpliwości to, że w tym właśnie okresie czasu uprawniony lekarz (a nie przysłowiowy „szewc”!) udzielił oskarżonemu zwolnienia lekarskiego, a więc potwierdził brak możliwości wykonywania przez niego pracy zarobkowej, a dokładnie spowodował przekonanie oskarżonego, iż osoba do tego uprawniona daje mu swoiste prawo do zaprzestania wykonywania takiego zatrudnienia. Nie ma żadnych powodów, by twierdzić, że owo zwolnienie lekarskie było niezasadne (sfałszowane, niezasadne etc.), a dokładniej: by w świadomości oskarżonego powstało/istniało takie przekonanie. Niczego w tym zakresie nie zmienia to, iż inny lekarz – biegły sądowy – w późniejszym okresie czasu stwierdził możliwość wykonywania zatrudnienia między innymi w spornym i – częściowo - tym samym okresie czasu. By ustalić uchylanie się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego należy bowiem wykazać, iż sprawca - zobowiązany do alimentacji nie uiszcza ich w sposób nacechowany złą wolą: świadomie i przy negatywnej własnej intencji. Musi więc wiedzieć, iż może i powinien płacić alimenty, a tego nie czyni. Tymczasem fakt uzyskania zwolnienia lekarskiego usprawiedliwiał przekonanie oskarżonego, że w tej sytuacji także jego obowiązek alimentacyjny może być niewykonywany, czy wykonywany tylko w jakiejś części – skoro zapłata alimentów mogła wynikać tylko i wyłącznie z wykonywania pracy zarobkowej, a nie innych źródeł dochodu. Oskarżony uzyskując zwolnienie lekarskie miał prawo być przekonany o tym, iż nie uiszczając alimentów pozostaje „usprawiedliwiony” z punktu widzenia prawa karnego tym bardziej, gdy zważy się, że to samo zwolnienie lekarskie, przez ten sam sąd karny (SR w Radomsku), tyle że w innym postępowaniu tj. II Ko 2782/21-II K 630/21 – oceniono w taki sposób, że stało się ono podstawą do uzyskania zawieszenia wykonania postępowania wykonawczego w zakresie kary ograniczenia wolności – związanej głównie z wykonywaniem nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne. Skoro oskarżony pozostawał tak „usprawiedliwiony”, to w żadnym wypadku nie można zasadnie twierdzić, iż brak uiszczania w tym samym okresie czasu alimentów stanowił jego „uchylanie się” od ich zapłaty w rozumieniu art. 209 § 1 kk.

Sąd Okręgowy zważył, że zawieszenie postępowania wykonawczego, o jakim mowa powyżej, trwało nieprzerwanie od 29 grudnia 2021r. do 29 września 2022r., a więc co najmniej do tej daty, a od co najmniej dnia pozostawania na zwolnieniu lekarskim – brak jest podstaw do oceny spornego zachowania R. Z. (1), jako nacechowanego negatywnym stosunkiem do nałożonego obowiązku alimentacyjnego.

Uwzględniając powyższe: jedynie okres braku uiszczania alimentów od 15 maja 2021r. do 4 sierpnia 2021r. , a więc okres czasu mniejszy aniżeli 3 miesiące, mógłby ewentualnie pozostawać jako nieusprawiedliwiony ze strony R. Z.. Ponieważ jednak jest to okres zbyt krótki, tak dla znamion „uchylania się” rozumianego jako okres zachowania powtarzalnego, czy jako znamię wyrażone wprost w treści art. 209 § 1 kk jako „co najmniej 3 świadczenia okresowe”, wydany wyrok uniewinniający jest ze wszech miar zasadny.

W uzasadnieniu wniesionej apelacji skarżący powoływał się w istocie jedynie na treść opinii biegłego sądowego (niezasadne uznanie, że dowód ten nie jest wiarygodny), gdzie to nie tyle same wnioski końcowe opinii biegłego sądowego, co nakładające się na siebie fakty pozostawania na zwolnieniu lekarskim i zawieszenia postępowania wykonawczego w innej sprawie karnej, mające znaczenie dla oceny świadomości i zamiaru oskarżonego, aktualnych na datę czynu (na czasookres czynu), potwierdzają ustalenia sądu rejonowego.

Reasumując powyższe: rację ma sąd merytoryczny uznając, że w spornym zachowaniu oskarżonego brak jest znamion czynu zabronionego stypizowanego w art. 209 § 1 k.k i inne. W pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia, sąd meriti dostatecznie przekonująco wywiódł, iż łączna ocena tego zachowania nie może prowadzić do wniosków odmiennych, a sąd odwoławczy w całości ocenę tą podziela.

Wniosek

- o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- wniosek jest niezasadny z przyczyn podanych powyżej;

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- wyrok uniewinniający oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- wyrok jest słuszny, zarzuty skarżącego są niezasadne;

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono w oparciu o art. 636 § 1 k.p.k. i art. 9 ustawy o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie uniewinniające

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana