Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 166/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 02 marca 2023r. sygn. akt VIII K 1515/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca oskarżonego

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, polegający na błędnym przyjęciu, iż posiadanie tytoniu legalnego ze znakami akcyzowymi i skręcanie z niego papierosów na własny użytek stanowi przestępstwo, za które ponoszę odpowiedzialność,

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, polegające na błędnym przyjęciu, że oskarżony wyrabiał papierosy na odpłatny użytek sąsiada, podczas gdy brak jest jakichkolwiek dowodów w tym zakresie,

3.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, polegający na błędnym przyjęciu, że legalne nabycie produktów do wyrobu papierosów nie powoduje legalizacji ich wytworzenia na własny użytek.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja wywiedziona przez oskarżonego A. Z. jako niezasadna nie zasługiwała na uwzględnienie. Całkowicie wybiórczo przytoczone w niej argumenty dla poparcia prezentowanego stanowiska, mające uzasadniać wadliwość poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń stanu faktycznego co do sprawstwa oskarżonego w popełnieniu przypisanego mu przestępstwa, były całkowicie chybione i stąd nie mogły się ostać w świetle zebranych w sprawie dowodów.

Przystępując do rozważań odnośnie zarzutów zawartych w wywiedzionym środku odwoławczym, godzi się zaznaczyć, że Sąd Rejonowy przeprowadził w przedmiotowej sprawie postępowanie dowodowe w sposób wszechstronny i wyczerpujący, które następnie poddał wnikliwej i rzetelnej analizie i na tej podstawie wyprowadził całkowicie słuszne wnioski zarówno co do winy oskarżonego A. Z. w zakresie przypisanego mu przestępstwa, jak i subsumcji prawnej jego zachowania pod wskazany przepis karny, a także rodzaju i wymiaru orzeczonej kary grzywny. Przedmiotem rozważań były nie tylko dowody obciążające oskarżonego ale również wszelkie dowody im przeciwne, a wszystkie one zostały ocenione w zgodzie z zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Wyprowadzone zatem na tej podstawie stanowisko Sądu Rejonowego korzysta z ochrony przewidzianej w art. 7 k.p.k., a ponieważ jednocześnie nie zostało ono w żaden rzeczowy i przekonywujący sposób podważone przez apelującego, przeto w całej rozciągłości zasługuje na aprobatę sądu odwoławczego.

Tytułem wstępu, wypada poczynić ogólną uwagę tej treści, iż to do sądu należy sformułowanie rozstrzygnięcia w sprawie na podstawie zebranego materiału dowodowego, w oparciu o wiedzę i doświadczenie życiowe. Sąd musi ustalić najbardziej prawdopodobny przebieg zdarzeń i swoją decyzję umotywować. Oczywista jest więc polemika autora apelacji z argumentami przedstawionymi przez sąd w uzasadnieniu wyroku, lecz można ją zaakceptować jedynie wtedy, gdy skarżący na potwierdzenie swoich zarzutów przedstawił konkretne argumenty, a nie jedynie nie zgadza się z wersją zdarzeń przyjętą przez Sąd. W ocenie sądu odwoławczego apelujący nie wywiązał się skutecznie z tegoż zadania.

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy w wyniku pełnej i poprawnie dokonanej swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego uznał, że brak jest w realiach niniejszej sprawy „nie dających się usunąć wątpliwości” w zakresie przypisanego oskarżonemu czynu i w oparciu o tę właśnie ocenę poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i wykazał w niewątpliwy sposób winę A. Z..

Odnosząc się do podniesionego w apelacji zarzutu, opartego na podstawie odwoławczej określonej w art. 438 pkt 3 kpk, należy przede wszystkim zaznaczyć, Sąd Okręgowy podziela ugruntowany w orzecznictwie pogląd, że dla skuteczności zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, niezbędnym jest przedstawienie nie samej tylko polemiki z ustaleniami sądu wyrażonymi w uzasadnieniu orzeczenia, ale wykazanie konkretnych uchybień w ocenie materiału dowodowego, jakich dopuścił się tenże sąd w świetle zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego (vide wyrok SN z dnia 20.02.1975r, II KR 335/74, OSNPG 1975/9/84, wyrok SN z dnia 22.01.1975r, I KR 19/74, OSNKW 1975/5/58). Temu jednak zadaniu skarżący nie sprostał.

Bardzo szeroka, przejrzysta i należycie umotywowana argumentacja Sądu Rejonowego zawarta w pisemnych motywach wyroku, a dotycząca kwestii sprawstwa oskarżonego czyni całkowicie zbędnym i po części nieracjonalnym, przywoływanie w tym miejscu po raz wtóry tych wszystkich racji i dowodów, które legły u podstaw zaskarżonego rozstrzygnięcia, skoro Sąd Okręgowy w całości ją podzielił. Nie zachodzi zatem potrzeba ponownego przytaczania tych wszystkich dowodów i aspektów sprawy, które doprowadziły sąd meriti do wyprowadzenia wniosku co do winy oskarżonego w popełnieniu przypisanego mu czynu, a wystarczającym w tym zakresie będzie odesłanie do lektury uzasadnienia Sądu I instancji.

W tym miejscu poczynić należy uwagę, że tego rodzaju postąpienie sądu odwoławczego nie pozostaje w sprzeczności z art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Jak bowiem stwierdził Europejski Trybunał Praw Człowieka, z art. 6 Konwencji wynika ogólny obowiązek sporządzania uzasadnień wyroków przez sądu krajowe, jednakże nie może on być rozumiany jako wymóg dokładnego udzielania odpowiedzi na każdy argument stron, oddalając zatem apelację (czy kasację) sądy orzekające w przedmiocie środka zaskarżenia mogą po prostu powołać się na uzasadnienie wyroków sądów niższych instancji (por. sprawa Arnold G. Cornelis przeciwko Holandii, POESK Nr 1-2/2004).

Niemniej godzi się zauważyć, że to skarżący zebrany w sprawie obszerny materiał dowodowy potraktował w sposób nadzwyczaj selektywny, przytaczając oraz powołując się na te tylko fragmenty, które w jego mniemaniu miałyby wspierać zarzut wniesionej apelacji.

Analizując przeprowadzone w przedmiotowej sprawie dowody stwierdzić należy wprost, że występujące pomiędzy nimi sprzeczności i różnice, które akcentuje apelujący, tylko pozornie stwarzają wątpliwości, co do rzeczywistego przebiegu zdarzenia. W wyniku swobodnej oceny dowodów, utrzymanej w granicach racjonalności Sąd I instancji enumeratywnie wskazał te, które z nich zasługują na wiarygodność (i w jakiej ich części), a z tych z kolei dowodów absolutnie nie wynikają żadne rzeczywiste i istotne wątpliwości, które zostałyby rozstrzygnięte na niekorzyść oskarżonego.

Trzeba również dodać, że przepisy kodeksu postępowania karnego nie zawierają żadnych dyrektyw, które nakazywałyby określone ustosunkowanie się do konkretnych dowodów, jak również nie wprowadzają różnic co do wartości poszczególnych dowodów, tak więc Sąd realizując ustawowy postulat poczynienia ustaleń faktycznych, odpowiadających prawdzie, ma prawo uznać za wiarygodne m.in. wyjaśnienia oskarżonego co do niektórych przedstawionych przez niego okoliczności i nie dać wiary co do innych okoliczności – pod warunkiem, że stanowisko Sądu w kwestii oceny wyjaśnień zostanie należycie uzasadnione. Ustalenia faktyczne nie zawsze muszą bezpośrednio wynikać z konkretnych dowodów. Mogą one także zostać wyprowadzone z nieodpartej logiki sytuacji stwierdzonej konkretnymi dowodami, jeżeli owa sytuacja jest tego rodzaju, że stanowi oczywistą przesłankę, na podstawie której doświadczenie życiowe nasuwa jednoznaczny wniosek, iż dane okoliczności faktycznie wystąpiły.

Wskazać także należy, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami Sądu, wyrażonymi w zaskarżonym wyroku, gdyż sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom Sądu orzekającego, odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach od tych, na których oparł się Sąd pierwszej instancji, nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez ten sąd błędu w ustaleniach faktycznych.

Sąd odwoławczy w pełni podziela stanowisko Sądu meriti, że ujawnione i poddane wszechstronnej analizie dowody, dostarczyły niewątpliwie podstaw do przypisania oskarżonemu czynu z art.. 12a ust. 1 ustawy z dnia 02.03.2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego i wytwarzaniu wyrobów tytoniowych.

Ustosunkowując się do konkretnych argumentów, wyeksponowanych w apelacji oskarżonego zdecydowanie należy zaoponować wynikającej z niej tezie, że sąd meriti nietrafnie odrzucił z podstawy istotnych ustaleń w sprawie wyjaśnienia oskarżonego, który przyznał, że wytwarzał wyroby tytoniowego na użytek własny i swojej konkubiny, ale jednocześnie negował swoje sprawstwo, utrzymując, że zarówno tytoń, jak i produkty do wytwarzania papierosów (manualna maszynka do wytwarzania papierosów, gilzy, pudelka od papierosów różnych marek) nabył legalnie, co – jego zdaniem – zarazem legalizuje wytwarzanie wyrobów tytoniowych.

Wbrew wywodom skarżącego, sąd orzekający w pełni uprawnienie krytycznie ocenił wyjaśnienia oskarżonego w tym zakresie i dokonał prawidłowej wykładni znamion podmiotowo – przedmiotowych czynu 12a ust. 1 ustawy z dnia 02.03.2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego i wytwarzaniu wyrobów tytoniowych.

Jak prawidłowo ustalił i słusznie przyjął sąd meriti, oskarżony swoim zachowaniem polegającym na wytwarzaniu wyrobów tytoniowych, bez wymaganego wpisu do rejestru podmiotów uprawnionych do ich wytwarzania, z tytoniu zabezpieczonego podczas przeszukania zajmowanego przez niego mieszkania (również z postaci końcowego produktu – skręconych papierosów), przy użyciu ujawnionych także podczas tejże czynności produktów w postaci manualnej maszynki do wytwarzania papierosów, gilz i pudełek od papierosów różnych marek – wyczerpał znamiona czynu 12a ust. 1 ustawy z dnia 02.03.2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego i wytwarzaniu wyrobów tytoniowych. Depozycjom oskarżonego w zakresie w jakim negował swoje sprawstwo przeczą bowiem jednoznacznie m.in. następujące dowody i okoliczności:

⚫

wyjaśnienia samego oskarżonego, który w toku całego postępowania konsekwentnie przyznawał, że nabył zarówno tytoń, jak i manualną maszynkę do wytwarzania papierosów oraz gilzy (zabezpieczone w trakcie przeszukania jego mieszkania) i wytwarzał papierosy dla siebie oraz swojej konkubiny; tym sam oskarżony jednocześnie potwierdził, że wytwarzał wyroby tytoniowe nie tylko na własny użytek, ale także na użytek innej osoby, czyli konkubiny – W. O.;

⚫

zeznania W. O., która także na wszystkich etapach postępowania konsekwentnie zeznawała, że to jej partner – A. Z. kupuje tytoń oraz gilzy i wytwarza papierosy dla siebie oraz dla niej, gdyż ona nie umie tego robić; tym sam świadek potwierdziła, że oskarżony wytwarzał wyroby tytoniowe nie tylko na własny użytek, ale także dla innej osoby, czyli dla niej;

⚫

zeznania W. O., która zeznała także, że A. Z. sporadycznie sprzedawał wytworzone przez siebie wyroby tytoniowej nadto jeszcze obcej osobie – sąsiadowi;



wbrew zatem wywodom apelującego, sąd dysponował wiarygodnymi dowodami pozwalającymi na dokonanie prawidłowego ustalenia, że oskarżony wytwarzał wyroby tytoniowe nie tylko na własny użytek, ale także na użytek konkubiny i sporadycznie zbywał je odpłatnie obcej osobie; zaakcentować należy, że oskarżony w swojej apelacji nie kwestionował w jakikolwiek sposób dokonanej przez sąd orzekający analizy i pozytywnej oceny zeznań W. O., która konsekwentnie podawała, że oskarżony wytwarzał wyroby tytoniowe nie tylko na własny użytek, ale także dla niej i sporadycznie sprzedawał wytworzone przez siebie wyroby tytoniowej nadto jeszcze obcej osobie – sąsiadowi;

⚫

zabezpieczone w sprawie podczas czynności przeszukania zajmowanego przez oskarżonego mieszkania dowody rzeczowe w postaci: worka strunowego wielkości około 28x40 cm wypełnionego krajanką tytoniową - 290 gram (1 szt.); manualnej maszynki do wyrobu papierosów o nazwie P. (...) w opakowaniu fabrycznym (1 szt.), oryginalnie zamkniętego kartonu z nadrukiem (...) o wymiarach 22xl6x8,5cm z zawartością gilz papierowych- 550 szt. (7szt.), 20 otwartych opakowań po papierosach marki D. (...) z zawartością 360 sztuk papierosów ręcznie wytworzonych (20 op.), 10 otwartych opakowań po papierosach marki W. z zawartością 180 sztuk papierosów ręcznie wytworzonych (10 op.), otwartego opakowani po papierosach marki C. z 18 sztukami papierosów ręcznie wytworzonych (1 op.), czterech metalowych pudełek z zwartością 96 sztuk papierosów ręcznie wytworzonych (4 op.), pustych opakowań po papierosach różnych marek w ilości 100 sztuk (100 op.); oskarżony przyznał w swych wyjaśnieniach, że nabył zarówno tytoń i papierosy, jak i produkty do wytwarzania wyrobów tytoniowych (m.in. manualną maszynkę do wytarzania papierosów i gilzy) i rzeczy te stanowią jego własność;

⚫

wykaz dowodów rzeczowych oraz protokół oględzin rzeczy zatrzymanych w trakcie przeszukania mieszkania, w którym to dokumencie wprost zaznaczono, że zabezpieczona krajanka tytoniowa o wadze 290 gram znajdująca się w worku strunowym wielkości około 28x40 cm nie była oznaczona skarbowymi znakami akcyzy, ani także w żaden innych sposób wskazujący na pochodzenie tegoż tytoniu;



w świetle powyższych dowodów w postaci wykazu dowodów rzeczowych oraz protokołu oględzin zatrzymanych w trakcie przeszukania rzeczy m.in. wytworzonych papierosów i tytuniu, nie mających żadnych oznaczeń skarbowymi znakami akcyzy – jako całkowicie nieuprawniony należy ocenić zarzut podniesiony w apelacji, iż sąd meriti jakoby błędnie ustalił, że „posiadanie tytoniu legalnego ze znakami akcyzowymi i skręcanie z niego papierosów na własny użytek stanowi przestępstwo, za które ponoszę odpowiedzialność” skoro sąd takowego ustalenia w ogóle nie poczynił, a ponadto – wbrew stanowisku skarżącego - zabezpieczony tytoń nie był oznaczony znakami skarbowymi akcyzy; zaznaczyć zarazem należy, że oświadczenia procesowe oskarżonego co do źródła pochodzenia zabezpieczonego w trakcie przeszukania mieszkania tytoniu były zmienne i ewaluowały w trakcie postępowania, a mianowicie na etapie dochodzenia twierdził, że kupił 0,5 kg tytoniu przez internet, przy czym nie podał żadnych danych umożliwiających ustalenie zbywcy, a także dodatkowo w E. w sklepie przy ulicy (...), po czym mieszał te partie tytoniu i wytwarzał z tej mieszanki papierosy, w trakcie rozprawy podtrzymał te depozycje odczytane mu w trybie art. 389 § 1 kpk, zaś w apelacji i złożonym wniosku dowodowym wskazywał, że kupił tytoń w sklepie przy ulicy (...) (sąd odwoławczy oddalił powyższy wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań właściciela tegoż sklepu i jego pracowników m.in. z tego powodu, że dowody te są nieprzydatne do stwierdzenia, że ta konkretna partia tytoniu, która została zabezpieczona podczas przeszukania mieszkania oskarżonego pochodziła z tegoż źródła, skoro tytoń nie był w żaden sposób oznaczony i znajdował się w nieopisanym worku foliowym strunowym); co także istotne, dołączony do akt przez oskarżonego paragon z tegoż sklepu potwierdzający sprzedaż tytoniu został wystawiony w dniu 4 stycznia 2023r, tj. już po okresie objętym zarzutem i ponad 3 miesiące po przesłuchaniu oskarżonego w charakterze podejrzanego w niniejszej sprawie.

Reasumując, wbrew wyrażonym przez apelującego zastrzeżeniom, wszystkie ujawnionej w sprawie dowody i okoliczności upoważniały sąd orzekający do odrzucenia z podstawy istotnych ustaleń w sprawie wyjaśnień A. Z. we wskazanym zakresie, a tym samym do ustalenia i przyjęcia, że oskarżony w nieustalonym okresie czasu nie później niż do dnia 19 września 2022r. przy ulicy (...) wytwarzał wyroby tytoniowe bez wymaganego wpisu do rejestru podmiotów uprawnionych do ich wytwarzania, którym to zachowaniem wyczerpał wszystkie znamiona czynu 12a ust. 1 ustawy z dnia 02.03.2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego i wytwarzaniu wyrobów tytoniowych.

Nie powiodła się także podjęta przez apelującego próba podważenia zarówno prawidłowości poczynionych przez sąd orzekający ustaleń co do sprawstwa A. Z. w popełnieniu przypisanego mu występku, jak i trafności dokonanej w wyroku subsumcji prawnej tegoż zachowania pod wskazany przepis karny, tj. art. 12a ust. 1 ustawy z dnia 02.03.2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego i wytwarzaniu wyrobów tytoniowych, poprzez odwołanie się do takich okoliczności jak to, że oskarżony legalnie nabył zarówno tytoń, jak i produkty do wytwarzania wyrobów tytoniowych (m.in. manualną maszynkę do wyrobu papierosów, gilzy, opakowania po papierosach), a co – jego zdaniem – legalizowało wytwarzanie przez niego wyrobów tytoniowych na własny użytek.

Po pierwsze, jak już wyżej wskazano zatrzymany w trakcie przeszukania mieszkania tytoń nie posiadał żadnych oznaczeń, w tym skarbowych znaków akcyzy.

Po drugie, z prawidłowo ocenionych przez sąd orzekający dowodów, tj. wyjaśnień samego oskarżonego oraz niezakwestionowanych przez apelującego zeznań W. O., jednoznacznie wynika, że A. Z. wytwarzał wyroby tytoniowe nie tylko na własny użytek, ale także na użytek W. O. oraz sporadycznie sprzedawał je obcej osobie – sąsiadowi.

Po trzecie, jak słusznie wskazał sąd I instancji w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nie tylko wytwarzanie wyrobów tytoniowych celem ich sprzedaży, czy też celem nieodpłatnego zbycia innej osobie, ale nawet wytwarzanie wyrobów tytoniowych tylko na własny użytek także wypełnia znamiona przestępstwa określonego z art. 12a ust 1 ustawy z dnia 02.03.2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego i wytwarzaniu wyrobów tytoniowych. Taki kierunek wykładni znamion czynu z art. 12a ust. 1 cyt. ustawy potwierdził m.in. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 30.11.2024r. I KZP 23/04. Sąd Najwyższy w powyższej uchwale, mającej zastosowanie także do wytwarzania wyrobów tytoniowych (tzw. „skręcania papierosów”), sformułował tezę o treści „Znamiona przestępstwa określonego w art. 12a ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych (Dz. U. Nr 31, poz. 353 ze zm.) wypełnia również wyrabianie alkoholu etylowego na własny użytek”, argumentując m.in., że „(…) przepis art. 12a ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych może prowadzić do wniosku, że jest to przepis językowo jednoznaczny. Ponieważ w jego dyspozycji nie znajdujemy rozróżnienia dwóch sytuacji: wyrabiania alkoholu etylowego w ramach działalności gospodarczej z jednej strony i wyrabiania alkoholu etylowego na własny użytek z drugiej - oznaczałoby to, że karą przewidzianą w tym przepisie zagrożone jest każde z tych zachowań. Pewna wątpliwość pojawia się jednak wtedy, gdy zwrócimy uwagę na fakt, że przepis mówi o produkcji alkoholu etylowego "bez wymaganego zezwolenia". O obowiązku uzyskiwania zezwoleń na produkcję alkoholu i trybie ich uzyskiwania mówią art. 1-7 ustawy. Przepisy te odnoszą się do produkcji alkoholu w ramach działalności gospodarczej, a w stosunku do podmiotu ubiegającego się o zezwolenie używają określenia "przedsiębiorca". Nie wspominają natomiast o zezwoleniach na produkcję alkoholu etylowego poza działalnością gospodarczą, a więc przez osobę niebędącą przedsiębiorcą, w tym również o zezwoleniach na produkcję na własny użytek (…), (….) istnienie w ustawie art. 14. Przepis ten, ustanawiający typ kwalifikowany przestępstw z art. 12, 12a lub 13, oparty na elemencie uczynienia sobie przez sprawcę z ich popełniania stałego źródła dochodu, byłby zdecydowanie "ciałem obcym" w regulacji ograniczającej karalność produkcji alkoholu bez wymaganego zezwolenia do produkcji w ramach działalności gospodarczej, która przecież ze swej natury nastawiona jest na stały dochód”.

Po czwarte, wbrew wyrażonym przez apelującego zastrzeżeniom, trafnie sąd I instancji przyjął, że „Legalne nabycie produktów do wyrobu papierosów nie powoduje legalizacji ich wytwarzania na własny użytek”. Wskazać bowiem należy, że o ile nabycie dostępnych w obrocie (np. w sklepach) tytoniu, bibułek, maszynek „do skręcania papierosów” i posiadanie tychże produktów nie jest zabronione, to nie oznacza to, że korzystanie z nich jest legalne. W literaturze przedmiotu podnosi się, że „Ich posiadanie nie jest zabronione, tak samo jak antyradaru (art. 66 ust. 4 ustawy z 20 czerwca 1997r – Prawo o ruchu drogowym), zaś kryminalizowane jest dopiero samo ich użycie”; „Domowe skręcanie papierosów jest zatem bezprawne” i „(…) wypełnia znamiona czynu z art. 12a Ustawy. Jest także zachowaniem bezprawnym, ponieważ narusza dobra chronione prawem (interes finansowy państwa oraz zdrowie konsumentów tych produktów oraz reguły postępowania z nimi” (tak: Michał Gardecki „Bimbrownictwo i skręcanie papierosów z perspektywy prawa karnego”). W tym miejscu należy ponownie przypomnieć, że oskarżony wytwarzał wyroby tytoniowe nie tylko na własny użytek, ale także dla W. O. i sporadycznie zbywał odpłatnie obcej osobie.

Po piąte, wskazać należy apelującemu, że zakaz wytwarza wyrobów tytoniowych bez wymaganego wpisu do rejestru wprost wynika wprost z przepisów ustawy z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych, w tym z art.12a i art. 1 – 7 tejże ustawy.

Reasumując, nie powiodła się podjęta przez apelującego próba podważenia prawidłowości poczynionych przez sąd orzekający ustaleń faktycznych wskazujących na sprawstwo oskarżonego w popełnieniu przypisanego mu czynu, poprzez odwołanie się do powyższych argumentów, jako całkowicie niezasadnych i nieuprawnionych.

Wywody skarżącego zmierzające do wykazania wadliwej, jego zdaniem, oceny materiału dowodowego są więc bezprzedmiotowe i w istocie stanowią jedynie polemikę ze słusznymi ustaleniami Sądu I instancji.

Autor apelacji nie zgadzając się z dokonaną przez Sąd I instancji oceną zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, nie wykazał tym samym aby stanowisko Sądu orzekającego w tym zakresie było obarczone jakąkolwiek wadą. Pamiętać natomiast należy, że jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważana. Sąd jest zobowiązany do dokonania ustaleń na podstawie swobodnej oceny dowodów.

W rezultacie trafnie Sąd I instancji odmówił waloru wiarygodności wyjaśnieniom A. Z. we wskazanym zakresie, a prawidłowość tej oceny znajduje oparcie w zaprezentowanym i prawidłowo przeanalizowanym przez sąd orzekający materiale dowodowym. Wbrew wywodom apelującego, trafnie Sąd I instancji odrzucił z podstawy istotnych ustaleń w sprawie wyjaśniania oskarżonego, w których negował swoje sprawstwo, uznając je za niewiarygodne w tym zakresie, pozbawione wsparcia w innych dowodach i pozostające w rażącej sprzeczności z pozyskanym materiałem zgromadzonym w aktach sprawy. Analiza zebranego materiału i treści pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, odnośnie sprawstwa oskarżonego uprawnia więc do konstatacji, iż podniesiony przez apelującego zarzut błędu w ustaleniach faktycznych w wyniku wybiórczego i jednostronnego potraktowania przez Sąd I instancji zgromadzonego materiału dowodowego - jest niezasadny. Sąd Rejonowy w szczegółowy i wyczerpujący sposób dokonał analizy całokształtu zgromadzonych dowodów oraz zaprezentował ocenę zarówno wyjaśnień oskarżonego, zeznań świadka, jak i nieosobowego materiału dowodowego , co znalazło odzwierciedlenie w pisemnym uzasadnieniu wyroku. Dokonując kontroli instancyjnej przedmiotowej sprawy należy wyprowadzić wniosek, że Sąd I instancji, odnośnie sprawstwa oskarżonego, sprostał wszystkim określonym przepisami procedury obowiązkom, w prawidłowy sposób przeprowadził postępowanie i zgodnie z przepisami ujawnił wszystkie dowody, w jednakowej mierze odnosząc się do jego wyjaśnień, zeznań świadka, jak i również nieosobowego materiału dowodowego. Wbrew stanowisku skarżącego, sąd uwzględnił zarówno okoliczności przemawiające na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego. Wreszcie wyczerpująco i logicznie uzasadnił swoje stanowisko odrzucając w części sprzecznej z ustalonym w sprawie stanem faktycznym wyjaśnienia A. Z., które uznał za nie zasługujące na walor wiarygodności w tym zakresie.

Reasumując należy stwierdzić, że apelujący nie wykazał żadnych konkretnych uchybień w ocenie materiału dowodowego, jakich miał, jego zdaniem, dopuścić się Sąd Rejonowy, a podniesiony przez niego zarzut sprowadzający się wyłącznie do polemiki z prawidłowymi ustaleniami sądu meriti, wyrażonymi w uzasadnieniu orzeczenia.

Sąd Rejonowy nie naruszył zatem ani przepisów postępowania, ani w konsekwencji nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, zaś kontrola odwoławcza uzasadnia stwierdzenie, że zakwestionowany wyrok znajduje pełne oparcie w prawidłowo dokonanej ocenie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego oraz ujawnionego w postępowaniu i nie ma podstaw do zdyskwalifikowania zaskarżonego przez apelującego rozstrzygnięć m.in. w zakresie winy oskarżonego w popełnieniu przypisanego mu czynu.

Sąd I instancji dokonał również prawidłowej subsumcji prawnej zachowania oskarżonego pod określony przepis ustawy karnej i w tym zakresie odwołać się należy do trafnych wywodów zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Wniosek

o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niestwierdzenia przez sąd odwoławczy zarzucanej w apelacji wadliwości poczynionych przez sąd I instancji ustaleń stanu faktycznego przemawiających za sprawstwem A. Z. – brak było podstaw do uwzględniania wniosku o uniewinnienie tegoż oskarżonego od popełnienia zarzucanego czynu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Cały wyrok Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 02 marca 2023r. sygn. akt VIII K 1515/22

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W świetle wymowy całokształtu ujawnionych dowodów, prawidłowo ocenionych przez sąd I instancji oraz wobec braku podstaw do uwzględnienia podniesionego zarzutu i wniosku zawartych w apelacji oskarżonego A. Z., Sąd Okręgowy na mocy art. 437 § 1 kpk, utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, jako w pełni słuszny i trafny.

Wobec tego, że apelacja oskarżonego skierowana była przeciwko całości wyroku (art. 447 § 1 kpk), zachodziła konieczność odniesienia się także do rozstrzygnięcia o karze orzeczonej wobec oskarżonego za popełnienie przypisanego mu czynu.

Rażąca niewspółmierność kary zachodzi jedynie wówczas gdyby na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, że wystąpiła wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a karą jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej, w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 kk. Stwierdzić także należy, iż nie chodzi tu o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać byłoby można – również w potocznym tego sława znaczeniu – „rażąco” niewspółmierną, tj. niewspółmierną w stopniu nie dającym się zaakceptować. W praktycznym ujęciu niewspółmierność kary w stopniu „rażącym”, tj. uprawniającym sąd odwoławczy do ingerencji w orzeczenie karne można zdefiniować negatywnie, to znaczy, że taka niewspółmierność nie zachodzi, gdy Sąd I instancji uwzględnił wszystkie istotne okoliczności, wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami i wskaźnikami jej wymiaru, inaczej ujmując, gdy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego ustawową zasadę sądowego wymiaru kary (art. 53 § 1 kk) nie zostały przekroczone w kontekście wymagań, wynikających z ustawowych dyrektyw wymiaru kary (por. wyrok SN z dnia 8.07.1982r. Rw 542/82, OSNKW 1982/12/90). Słowem niewspółmierność zachodzi wtedy, gdy orzeczona kara za przypisane przestępstwo nie uwzględnia należycie stopnia winy oskarżonego i społecznej szkodliwości czynu oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celu kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, z jednoczesnym uwzględnieniem celów wychowawczych i zapobiegawczych (vide wyroki SN z dn. 30.11.1990r., WR 363 / 90, OSNKW 1991, Nr 7-9, poz. 39, z dn. 02.02.1995r., II KRN 198 / 94, OSP 1995, Nr 6, poz. 18, wyrok SA w Poznaniu z dn. 06.04.1995r., II AKr 113/95, Prok. i Pr. 1995/11-12/30).

Sytuacja taka, zdaniem Sądu Odwoławczego, w przedmiotowej sprawie jednak nie zachodzi.

Nie budzi żadnych zastrzeżeń co do trafności przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku ocena stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu A. Z.. Sąd Rejonowy prawidłowo zaakcentował rodzaj i charakter naruszonego dobra, sposób i okoliczności popełnienia przez oskarżonego przestępstwa oraz stopień jego zawinienia i postać zamiaru.

Rozpoznając sprawę Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku wskazał jakie okoliczności potraktował w stosunku do oskarżonego obciążająco, a jakie łagodząco (dotychczasowa jego niekaralność, stosunkowo nieduża ilość wytworzonych przez niego wyrobów tytoniowych) i czym kierował się wymierzając A. Z. za popełniony czyn kwalifikowany z art. 12a ust. 1 ustawy z dnia 02.03.2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego i wytwarzaniu wyrobów tytoniowych karę 50 stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł.

Analiza uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazuje, iż Sąd Rejonowy w pełni zastosował się także do dyrektyw wymiaru kary grzywny, określonych w art. 33 kk, a przede wszystkim do tych z nich, które odnoszą się do ustalania wysokości jednej stawki dziennej grzywny, co sprowadzało się do dokonania właściwej oceny aktualnej sytuacji rodzinnej, osobistej i finansowej oskarżonego. W przyjętym przez kodeks karny systemie wymiar grzywny następuje w dwóch etapach. Najpierw sąd określa liczbę stawek dziennych grzywny, kierując się ogólnymi dyrektywami wymiaru kary określonymi w art. 53 § 1 kk, tzn. oceną stopnia społecznej szkodliwości popełnionego czynu i winy sprawcy oraz potrzebami w zakresie indywidualnoprewencyjnego i ogólnoprewencyjnego oddziaływania kary, przy czym powinien uwzględnić okoliczności wskazane w art. 53 § 2 i 3 kk. W drugim etapie procesu orzekania sąd ustala wysokość jednej stawki dziennej grzywny, zgodnie ze wskazaniami określonymi w art. 33 kk. Ustalając wysokość stawki, sąd ma zatem obowiązek uwzględnić dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Na tym etapie sąd musi brać pod uwagę okoliczności dotyczące danego sprawcy, obrazujące jego indywidualne i aktualne zdolności płatnicze, uwzględniając wymienione w art. 33 § 3 kk okoliczności.

Odnosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że Sąd Rejonowy właściwie ocenił wszystkie okoliczności mające wpływ zarówno na liczbę jak i na wymiar jednej stawki dziennej grzywny orzeczonej wobec oskarżonego A. Z. za przypisany mu czyn.

Nie budzi także żadnych zastrzeżeń co do trafności zawarte w pkt 2 wyroku rozstrzygnięcie o przepadku dowodów rzeczowych jako mające podstawę prawną w art. 14a ustawy z dnia 02.03.2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego i wytwarzaniu wyrobów tytoniowych.

Brak jest tym samym podstaw do jakiejkolwiek ingerencji w rozstrzygnięcia zawarte w zaskarżonym wyroku.

Konkludując stwierdzić należy, iż wymierzona oskarżonemu A. Z. kara jest jak najbardziej sprawiedliwa i uwzględniająca zarazem wszystkie dyrektywy wymiaru kary, o których mowa w art. 53 kk. W ocenie Sądu Okręgowego tak ukształtowana represja karna stwarza realne możliwości osiągnięcia korzystnych efektów poprawczych w zachowaniu oskarżonego. Powinna ona zarazem wywołać w jego świadomości przeświadczenie o nieuchronności kary oraz wyrobić poczucie odpowiedzialności i poszanowania prawa. Poza tym kara tego rodzaju i w tym wymiarze będzie oddziaływała właściwie na społeczeństwo, osiągając w ten sposób cele prewencji ogólnej, poprzez odstraszanie innych od popełniania tego typu przestępstw.

Z przedstawionych wyżej względów Sąd Okręgowy na mocy art. 437 § 1 kpk, uznając apelację oskarżonego A. Z. za niezasadną, utrzymał w mocy zaskarżony wyrok jako w pełni słuszny i trafny.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Sąd okręgowy na mocy art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych zwolnił oskarżonego A. Z. w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze albowiem istnieją podstawy do uznania, że ich uiszczenie byłoby dla niego zbyt uciążliwe z uwagi na jego aktualną sytuację majątkową i rodzinną, a także fakt, że zobowiązany jest on do uregulowania finansowych obciążeń nałożonych na niego zaskarżonym wyrokiem.

2.  PODPIS