W dniu 30 stycznia 2013 roku (...) Bank (...) S.A. w W. wniosła przeciwko J. G. pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, domagając się zasądzenia od pozwanego kwoty 94.349,84 zł, z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP, od 2 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty, od kwoty 94.231,08 zł, a nadto zasądzenia od pozwanego kosztów procesu.
W uzasadnieniu pozwu jako podstawę żądania wskazano zawartą przez strony umowę kredytową nr (...) (pozew k. 2-5).
W dniu 13 lutego 2013 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydał przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym (nakaz zapłaty k. 7).
W dniu 14 marca 2013 r. pozwany wniósł sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany zaprzeczył, aby powodowi przysługiwało względem niego roszczenie w wysokości wskazanej w pozwie, zaś odsetki zostały zawyżone. Ponadto pozwany podniósł, iż złożył u powoda wniosek o restrukturyzację zadłużenia, przez co – zdaniem pozwanego – „powództwo jest przedwczesne” (sprzeciw od nakazu zapłaty k. 10-11).
Postanowieniem z 20 marca 2013 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty oraz przekazał sprawę do rozpoznania przez Sąd Rejonowy w Kaliszu (postanowienie k. 16).
Postanowieniem z 5 sierpnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Kaliszu stwierdził swoją niewłaściwość rzeczową i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Łodzi – Sądowi Gospodarczemu (postanowienie k. 21).
W ramach uzupełnienia pozwu, strona powodowa podniosła, iż pozwany nie wywiązał się z warunków zawartej przez strony umowy karty kredytowej, nie spłacając w terminie udzielonego mu kredytu, pomimo wypowiedzenia mu przez powoda umowy. Jako podstawę naliczania odsetek umownych powód wskazał postanowienia regulaminu kart kredytowych (pozew k. 50-52).
W odpowiedzi na tak uzupełniony pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa, przyznając, iż zawarł z powodem opisywaną przez niego umowę, jednakże zaprzeczając, aby posiadał z tytułu tej umowy wobec powoda jakiekolwiek zadłużenie, gdyż na bieżąco regulował wszystkie należności wynikające z umowy. Pozwany zakwestionował także naliczone przez stronę powodową odsetki i ewentualnie jakiekolwiek inne opłaty, jako bezpodstawne (odpowiedź na pozew k. 98-99).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Pozwany J. G. prowadzi przedsiębiorstwo pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe (...) I. J. G. w G. (bezsporne − wydruk z (...) k. 46).
W dniu 21 marca 2005 roku powodowy (...) Bank (...) S.A. w W. zawarł z pozwanym umowę o wydanie kart kredytowych V. Business. Zgodnie z treścią tej umowy, powód zobowiązał się do wydania pozwanemu kart kredytowych V. Business oraz do przeprowadzania rozliczeń transakcji dokonywanych przy jej użyciu za pośrednictwem rachunku karty, prowadzonego w (...) Bank (...) S.A. Pozwany zobowiązał się zaś do zapłaty kwot z tytułu transakcji dokonanych przy użyciu kart kredytowych wraz z należnymi powodowi prowizjami, opłatami i odsetkami na ten rachunek. Pozwanemu został przyznany limit kredytowy w wysokości 75.000 zł, zaś oprocentowanie kredytu zostało ustalone na poziomie 17,4%. Umowa została zawarta na okres 12 miesięcy, z możliwością jej dalszego przedłużania. Strony postanowiły także, iż w zakresie nieuregulowanym umową stosuje się postanowienia Regulaminu kart kredytowych (...) Bank (...) S.A. (dowód: poświadczona kopia umowy k. 53-55).
Zgodnie z § 16 ust. 4 Regulaminu kart kredytowych V. Business dla małych przedsiębiorstw w (...) Bank (...) S.A., w przypadku przekroczenia limitu kredytowego, powód uprawniony jest do pobrania opłaty w wysokości określonej w Tabeli O.centowania, Opłat i Prowizji dla produktów kredytowych niezabezpieczonych dla Małych Przedsiębiorstw. Jak zaś stanowi § 19 ust. 4 ww. Regulaminu, brak wpłaty kwoty nie mniejszej, niż minimalna kwota do spłaty w terminie płatności upoważnia powoda do pobrania opłaty w wysokości określonej w Tabeli oraz naliczenia odsetek od salda zadłużenia. Ponadto, zgodnie z § 23 ust. 6 ww. Regulaminu, w przypadku zadłużenia występującego po dniu rozwiązania umowy, bank nalicza odsetki podwyższone, w wysokości określonej w Tabeli (dowód: poświadczona kopia Regulaminu k. 75-78).
Opłata za wznowienie karty i za każdy kolejny rok korzystania z karty, określona w punkcie 2.3.1 Tabeli Oprocentowania, Opłat i Prowizji dla produktów kredytowych niezabezpieczonych dla Małych Przedsiębiorstw, wynosiła 49 zł. Opłata za opóźnioną spłatę minimalnej kwoty kredytu, określona w punkcie 2.3.7 Tabeli, wynosiła 200 zł. Prowizja za wypłatę gotówki, określona w punkcie 3.3.9 Tabeli, wynosiła 3%, ale nie mniej niż 10 zł. Wysokość odsetek podwyższonych, określona w punkcie 1.15 Tabeli, wynosi 4-krotność stopy kredytu lombardowego NBP (dowód: poświadczona kopia Tabeli Oprocentowania, Opłat i Prowizji k. 79-82a).
W okresie od 4 kwietnia 2005 r. do 11 lipca 2012 r. pozwany dokonywał rozliczeń za pomocą wydanej mu przez powoda, na podstawie ww. umowy, karty kredytowej. Powód natomiast obciążał pozwanego odsetkami od salda zadłużenia, prowizją od wypłat gotówkowych oraz opłatami za spóźnione płatności i za wznowienie karty. Po dokonaniu przez pozwanego ostatniej wypłaty, stan na rachunku związanym z wydaną mu kartą kredytową na 11 lipca 2012 r., wykazywał zadłużenie w wysokości 84.067,35 zł. Do kwoty tej powód doliczył prowizję za wypłatę gotówki oraz doliczał opłaty za opóźnienie w zapłacie wymaganej części kredytu, opłaty za przekroczenie limitu kredytowego oraz odsetki od salda zadłużenia. W wyniku tego na dzień 20 grudnia 2012 r. saldo rachunku pozwanego wykazywało zadłużenie w wysokości 94.231,08 zł (dowód: kopie wydruków wykazu operacji na rachunku bankowym k. 115-138).
Pismem z 22 listopada 2012 r. powód wypowiedział pozwanemu powyższą umowę karty kredytowej, z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia, wskazując, iż z dniem wypowiedzenia, tj. 30.12.2012 r., całość należności z tytułu kredytu wykorzystanego przez pozwanego, które na dzień sporządzenia tego pisma wynosiły 92.430,66 zł, zostanie postawiona w stan natychmiastowej wymagalności. Pismo to zostało doręczone pozwanemu w dniu 26 listopada 2012 r. (dowód: poświadczona kopia wypowiedzenia umowy k. 83, poświadczona kopia dowodu doręczenia k. 84-85).
W dniu 2 stycznia 2013 r. upoważniony pracownik powoda sporządził dokument wyciągu z ksiąg banku nr (...), w którym stwierdził, iż wysokość zobowiązania pozwanego z tytułu ww. umowy kredytowej wynosi 94.231,08 zł należności głównej oraz 118,76 zł z tytułu odsetek umownych w wysokości 4-krotności stopy kredytu lombardowego w stosunku rocznym, za okres od 31.12.2012 r. do 1.01.2013 r., a nadto dalsze odsetki umowne w wysokości 4-krotności stopy kredytu lombardowego w stosunku rocznym, od kwoty 94.231,08 zł, od dnia 2 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty (dowód: poświadczona kopia wyciągu z ksiąg banku k. 57).
Sąd zważył, co następuje:
Strony zawarły umowę stanowiącą rodzaj umowy kredytu. Umowa kredytu zdefiniowana została w art. 69 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tekst jedn. - Dz. U. z 2012 r. poz. 1376, z późn. zm.), zgodnie z którym przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Zawarcie umowy na wskazanych w ustaleniach faktycznych Sądu warunkach, stanowiło okoliczność bezsporną między stronami. Sporem stron objęty był natomiast etap wykonania owej umowy – powód powoływał się na brak spłaty wynikającego z tej umowy zadłużenia, zaś pozwany twierdzenia te kwestionował, podnosząc brak jakiegokolwiek zadłużenia z tytułu tejże umowy.
Strona powodowa przedstawiła dowód z wydruków wykazów operacji bankowych na rachunku związanym z wydaną pozwanemu kartą kredytową, z którego wynikają zarówno kwoty pobrane przez pozwanego z tytułu operacji finansowych z użyciem wydanej mu karty kredytowej, jak i kwoty wpłacone przez pozwanego tytułem spłaty zadłużenia oraz kwoty wynikające z opłat, prowizji i odsetek należnych powodowi z tytułu zawartej umowy kredytowej. Bilans owych operacji finansowych zamknął się kwotą 94.231,08 zł zadłużenia pozwanego – odpowiadającą dochodzonej pozwem należności głównej (bez skapitalizowanych odsetek za okres od 31.12.2012 r. do 1.01.2013 r.).
Zaznaczyć należy, iż forma owej dokumentacji – w postaci wydruku z danych zawartych w systemie informatycznym powoda − jest zgodna z art. 7 ust. 2 cyt. Prawa bankowego, zgodnie z którym dokumenty związane z czynnościami bankowymi mogą być sporządzane na informatycznych nośnikach danych.
Pozwany, oprócz żądania przedstawienia przez powoda powyższej dokumentacji, jako kontrdowód wobec dowodów strony powodowej, wnosił o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości celem ustalenia prawidłowości wyliczeń dokonanych przez powoda jako zadłużenie pozwanego, prawidłowości naliczania dodatkowych opłat oraz odsetek, a także ustalenia, czy pozwany posiada jakiekolwiek zadłużenie w stosunku do powoda i w jakiej ewentualnie wysokości. Ponadto pozwany wnosił o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron, nie precyzując jednakże, jakie okoliczności miałyby być przedmiotem tego dowodu. Z uzasadnienia zawartego w piśmie procesowym pozwanego, w którym zawarty został m.in. wniosek o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron (karta 98-99 akt sprawy), wynika, iż dowód ten miałby być przeprowadzony na okoliczność, iż pozwany nie posiada w stosunku do powoda żadnego zadłużenia, ponieważ na bieżąco regulował wszystkie należności wynikające z zawartej umowy.
Powyższe wnioski dowodowe pozwanego zostały oddalone. Pozwany w żaden sposób – w szczególności na wyznaczonej rozprawie, na którą nie stawił się − nie odniósł się do dokumentacji złożonej przez powoda, w której znajdowały się informacje o wszystkich operacjach finansowych związanych z używaniem przez pozwanego karty kredytowej. W szczególności pozwany nie zakwestionował ani prawidłowości sporządzenia owego wykazu operacji na rachunku bankowym, ani też nie zakwestionował poszczególnych operacji wpłaty lub wypłaty z rachunku związanego z udostępnioną mu kartą kredytową, wynikających z tego wykazu. W tej sytuacji nie zachodziła potrzeba procesowa przeprowadzania dowodu z opinii biegłego, jak i dowodu z przesłuchania stron.
Dowód z opinii biegłego byłby przydatny do rozpoznania sprawy wówczas, gdyby istniał spór obejmujący zasadność naliczenia konkretnych odsetek, od konkretnej sumy i za konkretny okres, albo naliczenia konkretnej opłaty lub prowizji, rozliczanych w taki sposób, iż ustalenie ich wysokości kwotowej albo podstawy naliczenia lub innych okoliczności wpływających na ich podstawę lub wysokość albo na końcowe saldo rachunku, wymagałoby wiedzy specjalnej. Samo bowiem uprawnienie do naliczania przez powoda odsetek, prowizji i opłat w określonej wysokości wynika z przedstawionych przez powoda dokumentów umowy, Regulaminu kart kredytowych V. Business dla małych przedsiębiorstw w (...) Bank (...) S.A oraz Tabeli Oprocentowania, Opłat i Prowizji. Aby zatem stwierdzić, że ustalenie prawidłowości przedstawionego rozliczenia, wynikającego z wykazu operacji na rachunku bankowym, wymaga wiedzy specjalnej, należało uprzednio skonkretyzować, na czym szczegółowo polega zarzucana niezgodność rozliczenia dokonanego przez powoda; w tym przypadku – od których konkretnie kwot zostały nienależnie zdaniem pozwanego pobrane odsetki, prowizje czy opłaty albo co do których ze wykazanych wpłat lub wypłat pozwany stwierdza niezgodność. Dopiero stwierdzenie, że owa skonkretyzowana niezgodność rozliczenia ma taki wpływ na istnienie lub ostateczną wysokość roszczeń powoda, że jej obliczenie wymaga wiedzy specjalnej, uzasadnia dopuszczenie dowodu z opinii biegłego odpowiedniej specjalności, który wówczas w opinii może dokonać stosownego przeliczenia, uwzględniającego ewentualnie taką wykazaną, skonkretyzowaną niezgodność.
Ponieważ jednak pozwany ograniczył się do ogólnikowego zakwestionowania istnienia swojego zadłużenia, nie podnosząc – w szczególności po zapoznaniu się z wydrukiem wykazu operacji na rachunku bankowym – żadnych konkretnych zarzutów co do prawidłowości tego wykazu jako całości albo też co do zgodności jakichkolwiek szczegółowo określonych w tym wykazie operacji finansowych, brak było podstaw procesowych uzasadniających dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, jak również uzasadniających dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron, skoro żadna ze stron nie wskazywała na żadne konkretne fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, które pozostawałyby niewyjaśnione dotychczas złożonymi dowodami.
Strona powodowa wykazała ponadto złożonym dokumentem, iż wypowiedziała powodowi umowę karty kredytowej, co stanowiło podstawę do postawienia, po upływie okresu wypowiedzenia, należności obciążających pozwanego z tytułu tej umowy w stan natychmiastowej wymagalności oraz obliczania od niespłaconej kwoty odsetek w wysokości podwyższonej, określonej w pozwie.
Roszczenie pozwu znalazło zatem podstawę dowodową w przedstawionych przez stronę powodową dokumentach, zaś pozwany nie przedstawił żadnych konkretnych kontrdowodów, które mogłyby podważyć moc dowodową zgromadzonego materiału dowodowego, stąd też powództwo zostało w całości uwzględnione.
W zakresie odsetek za opóźnienie Sąd zastosował przepis art. 481 § 1 i 2 k.c., przy czym umowna stopa odsetek za opóźnienie wynika z treści § 9 umowy w zw. z § 23 ust. 6 Regulaminu kart kredytowych V. Business dla małych przedsiębiorstw w (...) Bank (...) S.A., w zw. z pkt 1.15 Tabeli Oprocentowania, Opłat i Prowizji dla produktów kredytowych niezabezpieczonych dla Małych Przedsiębiorstw.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., zasądzając ich zwrot przez pozwanego, jako stronę przegrywającą proces. Na koszty strony powodowej złożyła się opłata od pozwu 1180 zł, opłata za czynności radcy prawnego 3600 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego 17 zł.
doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem pozwanemu