Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 maja 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Iwona Szybka (spr.)

Sędziowie: SSA Jolanta Wolska

SSA Anna Szczepaniak-Cicha

Protokolant: sekr. sądowy Przemysław Trębacz

po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2014 r. w Łodzi

sprawy J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziałowi w Ł.

o uchylenie decyzji o zawieszeniu emerytury,

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 18 września 2013 r., sygn. akt: VIII U 2293/13;

1.  oddala apelację w zakresie punktu 2 (drugiego);

2.  uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 1 (pierwszym) w części dotyczącej wypłaty emerytury za okres od 1 stycznia 2012 roku do 31 grudnia 2012 roku i umarza w tym zakresie postępowanie w sprawie;

3.  umarza postępowanie apelacyjne w punkcie 1 (pierwszym) w części dotyczącej wypłaty emerytury za okres od 1 października 2011 roku do 31 grudnia 2011 roku.

Sygn. akt III AUa 2275/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 18 września 2013 roku Sąd Okręgowy w Łodzi w punkcie pierwszym zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w Ł. z dnia 15 kwietnia 2013 roku i zobowiązał organ rentowy do wypłaty emerytury J. M. za okres od dnia 1 października 2011 roku do dnia 31 grudnia 2012 roku. W punkcie drugim wyroku Sąd pierwszej instancji wniosek o zasądzenie odsetek od niewypłaconej emerytury przekazał do rozpoznania organowi rentowemu.

Wydając powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy ustalił, następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - J. M., urodzony w dniu (...), ma ustalone prawo do emerytury od dnia 1 kwietnia 2010 roku, jednakże z uwagi na to, że odwołujący kontynuował zatrudnienie w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. wypłata emerytury podlegała zawieszeniu ponieważ wnioskodawca osiągał przychód w kwocie przekraczającej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wstrzymał wnioskodawcy wypłatę emerytury od dnia 1 października 2011 roku na podstawie art. 27 i 28 ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726) w zw. z art. 103 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227 ze zm.) z uwagi na to, że odwołujący w dalszym ciągu kontynuował zatrudnienie w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł..

J. M. złożył w dniu 2 stycznia 2012 roku do organu rentowego świadectwo pracy, z którego wynika, że stosunek pracy z Miejskim Przedsiębiorstwem (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. został rozwiązany z dniem 31 grudnia 2011 roku.

W związku z powyższym decyzją z dnia 10 stycznia 2012 roku ZUS wznowił wypłatę świadczenia emerytalnego na rzecz odwołującego od dnia 1 stycznia 2012 roku.

W dniu 29 listopada 2012 roku odwołujący złożył wniosek o wypłatę należnych świadczeń emerytalnych wraz z odsetkami za zwłokę od dnia 1 października 2011 roku do dnia wypłaty powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 roku.

Zaskarżoną decyzją z dnia 15 kwietnia 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. odmówił J. M. uchylenia na podstawie art. 151 § 1 pkt 1 k.p.a. decyzji z dnia 28 września 2011 roku w części w jakiej decyzja ta zawieszana podstawie art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2010 roku, Nr 257, poz. 1726) w zw. z art. 103 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. z 2009 roku Dz.U. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) wypłatę emerytury za okres od dnia 1 października 2011 roku do dnia 31 grudnia 2012 roku.

W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy Sąd Okręgowy uznał odwołanie za uzasadnione skutkujące zmianą zaskarżonej decyzji w zakresie w jakim dotyczy prawa do wypłaty zawieszonej emerytury od dnia 1 października 2011 roku.

Sąd Okręgowy zważył, że ubezpieczony nabył prawo do emerytury od dnia 1 kwietnia 2010 roku i orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 roku (K2/12) ma do niego zastosowanie, wobec tego wstrzymanie wypłaty emerytury od dnia 1 października 2011 roku do dnia 31 grudnia 2011 roku (od dnia 1 stycznia 2012 roku wznowiono bowiem wypłatę świadczenia emerytalnego na rzecz odwołującego w związku z ustaniem stosunku pracy) należało uznać za bezpodstawne, ponieważ niekonstytucyjnym okazał się warunek rozwiązania stosunku pracy do kontynuowania wypłaty emerytury odwołującego. W obszernym uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazując na wyroki Sąd Najwyższego oraz orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Łodzi, rozważał także jakie skutki prawne pod względem czasowym wywiera w/w wyrok Trybunału Konstytucyjnego uznając, że zakwestionowana regulacja miała niekonstytucyjny charakter od dnia jej wprowadzenia, a nie od daty ogłoszenia wyroku stwierdzającego ów niekonstytucyjny charakter.

Odnosząc się do żądania odsetek Sąd Okręgowy wniosek o ustalenie prawa do odsetek przekazał do rozpoznania organowi rentowemu w trybie art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c., stwierdzając, że jest to nowe żądanie, dotychczas nierozpoznane przez organ rentowy i wykraczające poza przedmiot rozpoznania niniejszej sprawy, który wyznacza treść decyzji organu rentowego, od której wniesiono odwołanie.

Powyższe orzeczenie zaskarżył w całości apelacją organ rentowy zarzucając :

- naruszenie prawa materialnego tj. art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych i niektórych innych ustaw w zw. z 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z art. 190 ust. 3 zd. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 02 kwietnia 1997r., co w konsekwencji skutkowało bezpodstawnym przekazaniem roszczenia w zakresie odsetek do rozpoznania organowi rentowemu.

Wskazując na powyższy zarzut organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku oraz oddalenie odwołania.

Motywując podniesione zarzuty, apelant argumentował, że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające niezgodność określonego przepisu z Konstytucją wywiera skutki prawne od dnia ogłoszenia w sposób określony w przepisie art. 190 ust. 2 Konstytucji czyli na przyszłości ( ex nunc ). Wobec powyższego o prawie do wypłaty w związku z treścią wskazanego wyroku, można mówić jedynie poczynając od 22 listopada 2012 roku czyli od daty opublikowania wyroku w Dzienniku Ustaw.

Pismem procesowym z dnia 28 lutego 2014 roku (data wpływu pisma do sądu) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w Ł. cofnął apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 18 września 2013 roku, sygn. akt VIII U 2293/13, w części dotyczącej wyrównania świadczenia za okres od 1.10.2011r. do 31.12.2011r. oraz wniósł o sprostowanie oczywistej omyłki w powyższym wyroku poprzez zastąpienie daty końcowej 31 grudnia 2012 roku datą 31 grudnia 2011 roku.

Z ostrożności procesowej organ rentowy podtrzymał apelację w zakresie wyrównania emerytury za okres od 1.01.2012 roku do 31.12.2012 roku.

Formułując wniosek w przedmiocie cofnięcia apelacji, organ rentowy powołał się na okoliczność wejścia w życie ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 1 października 2011 r. do dnia 21 listopada 2012 r., oraz złożenie przez ubezpieczonego wniosku o wypłatę emerytury na podstawie powołanej ustawy.

Ponadto organ rentowy zwróci uwagę na okoliczność, że od dnia 1 stycznia 2012 roku emerytury wnioskodawcy była wypłacana z uwagi na ustanie zatrudnienia.

Wnioskodawca pismem procesowym z dnia 20 marca 2014 roku, przychylił się do wniosku organu rentowego.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 23 maja 2014 roku organ rentowy cofnął apelację co do należności głównej za okres od 1.10.2011r. do 31.12.2011r. a w pozostałym zakresie poprał apelację. Natomiast ubezpieczony wniósł jak w piśmie z dnia 20 marca 2014 roku, oświadczając, że od 1 stycznia 2012 roku ma wypłacaną emeryturę na podstawie decyzji ze stycznia 2012 roku, a w odwołaniu chciał tylko wypłaty emerytury za okres od 1.10.2011r. do 31.12.2011r.(protokół rozprawy apelacyjnej k.56 i 56 vide).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego jest w części zasadna.

W sprawie bezsporny jest stan faktyczny, ustalenia sądu pierwszej instancji są pełne, niekwestionowane i wystarczające do merytorycznego rozpoznania sprawy na etapie postępowania apelacyjnego. Wobec powyższego, sąd drugiej instancji, przyjmuje wskazane ustalenia faktyczne , za własne, dla potrzeb rozpoznania sprawy w postępowaniu apelacyjnym.

Mając na uwadze , stanowiska stron jak i wynik analizy okoliczności sprawy, podzielić należy stanowisko sądu pierwszej instancji, iż wobec wnioskodawcy, który nabył prawo do emerytury od dnia 1 kwietnia 2010 roku ma zastosowanie wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 roku (K2/12), a zatem ubezpieczony ma prawo do żądania wyrównania wstrzymanej emerytury od dnia 1 października 2011 roku do dnia 31 grudnia 2011 roku. Z niespornego stanu faktycznego wynika bowiem, że ubezpieczony od 1 stycznia 2012 roku otrzymuje emeryturę z uwagi na ustanie zatrudnienia. Zatem prawidłowo zarzucił organ rentowy, iż Sąd Okręgowy, w sposób nieuzasadniony objął wyrokiem uwzględniającym roszczenie ubezpieczonego także okres przypadający po 31 grudnia 2011 roku. Jednocześnie poza sporem jest, że J. M. nie domagał się w odwołaniu wypłaty emerytury po dniu 31.12.2011 roku. Z treści odwołania wynika jednoznacznie, że ubezpieczony wniósł o wypłatę zawieszonej emerytury za okres od dnia 1.10.2011 do dnia 31.12.2011 roku. W związku z powyższym zaszła konieczność uchylenia powyższego wyroku w części dotyczącej przyznania emerytury za okres od 1 stycznia 2012 roku do 31 grudnia 2012 roku i umorzenia w tym zakresie postępowania, bowiem brak było odwołania ubezpieczonego w tej części, o czym Sąd Apelacyjny orzekł w punkcie drugim wyroku na podstawie art. 386 § 3 k.p.c.

Natomiast w zakresie przyznanej przez Sąd pierwszej instancji emerytury wnioskodawcy od dnia 1 października 2011 roku do dnia 31 grudnia 2011 roku, organ rentowy cofnął apelację.

Zgodnie z art. 391 § 2 kpc w razie cofnięcia apelacji sąd drugiej instancji umarza postępowanie apelacyjne i orzeka o kosztach jak przy cofnięciu pozwu.

Stosownie do regulacji zawartej w art. 469 kpc w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych sąd uzna zawarcie ugody, cofnięcie pozwu, sprzeciwu lub środka odwoławczego oraz zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia za niedopuszczalne, gdyby czynność ta naruszała słuszny interes pracownika lub ubezpieczonego.

Skutkiem cofnięcia apelacji przez organ rentowy jest uprawomocnienie się korzystnego dla wnioskodawcy orzeczenia Sądu pierwszej instancji w zakresie wypłaty zawieszonej emerytury na okres od 1.10.2011 roku do 31.12.2011 roku. W ocenie Sądu Apelacyjnego, w ustalonych okolicznościach sprawy uznać należy, że cofnięcie apelacji nie jest sprzeczne z prawem i nie narusza słusznego interesu wnioskodawcy.

W związku z powyższym Sąd Apelacyjny stosownie do treści art. 391 § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie trzecim sentencji.

Odnosząc się do apelacji organu rentowego dotyczącej punktu drugiego zaskarżonego wyroku stwierdzić należy, że apelacja w tym zakresie jest całkowicie bezzasadna.

Sąd Okręgowy prawidłowo przekazał organowi rentowemu wniosek ubezpieczonego o wypłatę odsetek od zawieszonej emerytury w trybie art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c., który stanowi, że nowe żądanie, dotychczas nie rozpoznawane przez organ rentowy Sąd przekazuje organowi rentowemu. W okolicznościach niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości, że roszczenie wypłaty odsetek nie było przedmiotem rozważań organu rentowego bowiem z powyższym żądaniem ubezpieczony wystąpił po raz pierwszy w odwołaniu.

W związku z powyższym Sąd Apelacyjny nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji w tym zakresie na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji.