Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II S 2/13

POSTANOWIENIE

Dnia 8 lutego 2013 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO A. Mikuliszyn/spr./

Sędziowie: SSO M. Lechowska

SSO P. Gregier

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2013 r. w Jeleniej Górze

na posiedzeniu niejawnym

skargi G. G.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie z wniosku G. G. przeciwko Fundacji (...) w J. o zawezwanie do próby ugodowej - sygn. akt I Co 4004/12

p o s t a n a w i a:

skargę oddalić.

UZASADNIENIE

G. G. wniósł skargę na przewlekłość toczącego się pod sygn. akt I Co 4004/12 z jego wniosku postępowania przeciwko Fundacji (...) w J. o zawezwanie do próby ugodowej - domagając się stwierdzenia przewlekłości w tej sprawie oraz przyznania od Skarbu Państwa na swoją rzecz kwoty 6.000 zł.

W uzasadnieniu skargi podał, że w związku z wielomiesięcznym niewywiązywaniem się przeciwnika ze zobowiązania nadał do sądu w dniu 21 września 2012 r. w placówce pocztowej wniosek o zawezwanie do próby ugodowej. Wskazując na cele przedmiotowego wniosku skarżący podniósł, że Sąd Rejonowy w ciągu prawie czterech miesięcy od złożenia wniosku nie podjął żadnych czynności w sprawie. Nie został bowiem przez ten okres czasu wyznaczony termin posiedzenia, jak też nie był wnioskodawca wzywany do uzupełnienia ewentualnych braków formalnych złożonego wniosku. Dodatkowo wskazał, że sprawa nie jest skomplikowana, natomiast cofnięcie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej narazi wzywającego na zarzut przedawnienia roszczenia, w sytuacji ewentualnego procesu z uwagi na 2 – letni termin przedawnienia. Zwłoka Sądu umożliwi też wyzbycie się przez Fundację jedynego składnika majątku, z którego mógłby się zaspokoić wierzyciel.

Reprezentujący Skarb Państwa, Prezes Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze zgłosił swój udział w sprawie i wniósł o oddalenie skargi. Wyjaśnił, że wyznaczenie terminu posiedzenia na dzień 12 marca 2013 r. spowodowane jest liczbą spraw wpływających do Wydziału, absencją sędziów i ilością spraw w ich referacie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 września 2012 r. wpłynął do Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze wniosek G. G. przeciwko Fundacji (...) w J. o zawezwanie do próby ugodowej w trybie art. 184 k.p.c. W tym samym dniu przewodniczący zadekretował przedmiotowy wniosek jako podlegający wpisaniu do repertorium Co oraz zarządził przedstawienie akt sędziemu referentowi. Nie odnotowano daty wykonania wymienionego zarządzenia.

W dniu 20 listopada 2012 r. sędzia referent podjął pierwsze czynności w sprawie – tj. wyznaczył termin posiedzenia na dzień 12 marca 2013 r. i nakazał zawiadomić o terminie strony, zarządzając doręczenie odpisu wniosku i załączników przeciwnikowi.

Zarządzenie to zostało wykonane w dniu 7 stycznia 2013 r.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Skarga jest nieuzasadniona. Nie można było bowiem zgodzić się ze skarżącym, że w sprawie przez prawie cztery miesiące od złożenia wniosku nie podjęto żadnych czynności, a w szczególności nie został wyznaczony termin posiedzenia Sądu. Analiza akt sprawy I Co 4004/12 prowadzi do wniosku, że w sprawie tej nie doszło do zarzucanej przewlekłości postępowania. W dacie wpływu wniosku do Sądu Rejonowego (tj. 25 września 2012 r.) podjęte zostały odpowiednie czynności dekretacyjne – sprawę wpisano do repertorium i zarządzono przedstawienie akt sędziemu referentowi, który zarządzeniem z dnia 20 listopada 2012 r. wyznaczył termin posiedzenia Sądu, nakazując wezwanie na termin stron. Tym samym, wbrew zarzutowi skarżącego, w sprawie termin posiedzenia Sądu został wyznaczony w okresie niespełna dwóch miesięcy od daty wpływu wniosku do Sądu.

Stosownie do art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm. – zwanej dalej: „ustawą o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki”) naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki występuje, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla jej rozstrzygnięcia (przewlekłość postępowania), a dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowania się stron, w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

W judykaturze podkreśla się, że przewlekłość postępowania zachodzi, gdy zwłoka jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy (tak: SA w Krakowie w postanowieniu z dnia 7 kwietnia 2009 r., II S 4/09, KZS 2009, nr 5 poz. 49), przy czym o przewlekłości postępowania decyduje ocena całego okresu podejmowania czynności przez dany sąd. Ocenie podlega czas trwania całości postępowania, a nie terminowość podejmowania przez sąd poszczególnych czynności, w szczególności gdy nie wpływają one na wydłużenie postępowania. Nie wyklucza to możliwości stwierdzenia przewlekłości postępowania z powodu nieterminowości podjęcia przez sąd jednej czynności, ale jest to możliwe tylko wtedy, gdy opóźnienie w wykonaniu tej czynności jest tak znaczne, że powoduje przewlekłość całego postępowania (tak: SN w postanowieniu z dnia 22 kwietnia 2010 r., III SPP 6/10, LEX nr 602069; w postanowieniu z dnia 22 listopada 2010 r., III SPP 22/10, LEX nr 694241; w postanowieniu z dnia 2 lipca 2009 r., III SPP 14/09, LEX nr 551875). Wskazuje się również, że przewlekłość następuje wówczas, gdy czas w jakim postępowanie się toczy przekracza rozsądne granice (tak: NSA w Warszawie w postanowieniu z dnia 28 kwietnia 2010 r., II GPP 1/10, Monitor Prawn. 2010, nr 11, poz. 595).

Wynik analizy postępowania Sądu Rejonowego z uwzględnieniem wskazanych wyżej kryteriów nie wykazywał, by w toku postępowania toczącego się pod sygn. akt I Co 4004/12 doszło do uchybień, prowadzących do naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w rozumieniu art. 2 ust. 1 cyt. ustawy. Przede wszystkim (jak już wskazano wyżej) wadliwy był zarzut skarżącego, że w okresie 4 miesięcy od daty wpływu wniosku do Sądu nie podjęto żadnej czynności w sprawie i nie został wyznaczony termin posiedzenia Sądu. W dacie wpływu wniosku do Sądu podjęte zostały czynności dekretacyjne i w niespełna dwa miesiące od tej daty, sędzia referent wydał zarządzenie o wyznaczeniu terminu posiedzenia. Niewątpliwie zarządzenie to wykonane zostało dopiero w dniu 7 stycznia 2013 r., a zatem po upływie przeszło miesiąca od daty jego wydania, niemniej jednak ta czynność nie wpłynęła na wydłużenie postępowania z uwagi na wyznaczony tym zarządzeniem termin posiedzenia na dzień 12 marca 2013 r. Jakkolwiek wyznaczony na pierwszą połowę marca 2013 r. termin posiedzenia Sądu może wydawać się odległy dla strony, która wniosek swój skierowała do sądu w drugiej połowie września 2012 r., to jednak nie stanowiło wystarczającej podstawy do stwierdzenie nieuzasadnionej zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Dla uwzględnienia skargi konieczne jest ustalenie, że wystąpiła zwłoka w postępowaniu oraz, że zwłoka ta jest nieuzasadniona. Ocena przewlekłości postępowania musi być dokonywana w relacji do czasu trwania całego postępowania, przy czym sama długość postępowania nie przesądza jeszcze o tym, iż jest ono przewlekłe. Konieczne jest tym samym wskazanie na konkretne długotrwałe i nieuzasadnione zaniechanie sądu, względnie na dokonywanie czynności w sposób nieefektywny albo na działania, które jedynie pozorują podejmowania czynności w sprawie (tak: SA w Krakowie w postanowieniu z dnia 4 września 2012 r. I S 83/12, LEX nr 1217714). Tymczasem w niespełna dwa miesiące od daty wpływu wniosku do Sądu, sędzia referent wydał zarządzenie o wyznaczeniu terminu posiedzenia. Wyznaczenie zaś po upływie trzech miesięcy od wydania zarządzenia terminu posiedzenia Sądu wobec podjętych dotychczas czynności było do przyjęcia, tym bardziej że data posiedzenia wyznaczona została w realnie możliwym terminie. Dlatego na obecnym etapie postępowania nie można stwierdzić długotrwałego i nieuzasadnionego zaniechania sądu. Wyznaczenie terminu posiedzenia Sądu po ok. 5 i pół miesiąca od daty złożenia wniosku - w świetle całokształtu czynności przeprowadzonych w sprawie - nie stanowiło wystarczającej podstawy do stwierdzenia nieuzasadnionej zwłoki.

Nie może też strona upatrywać podstawy do przyznania jej odszkodowania na podstawie ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnione zwłoki - w tym, że ewentualne cofniecie na obecnym etapie wniosku inicjującego postępowanie pojednawcze w trybie art. 184 k.p.c. może narazić tą stronę na uwzględnienie w ewentualnym procesie zarzutu przedawnienia, skoro sama strona zdecydowała się na taki sposób dochodzenia należności z końcem wskazanego okresu przedawnienia.

Z tych względów, uznając bezzasadność złożonej skargi, orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnione zwłoki.