Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 131/14

WYROK CZĘŚCIOWY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Aleksandra Mitros

Protokolant:

sekr. sądowy Ewa Żarkowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 czerwca 2014 r. w S.

sprawy z wniosku Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.

z udziałem K. S. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o ustalenie obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołania Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. od decyzji (...) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 17 grudnia 2013 roku nr (...)

I. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala, że K. S. (1) nie podlega – jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o dzieło dla Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. – obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu w okresach wskazanych w zaskarżonej decyzji;

II. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. na rzecz Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 60 (sześćdziesięciu) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

Sygn. akt VI U 131/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 grudnia 2013 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że K. S. (1) jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z płatnikiem składek spółką z o.o. (...) podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu w okresie od 22 lipca 2011 roku do 16 sierpnia 2011 roku oraz od 7 października 2011 roku do 4 listopada 2011 roku. Podstawą do wydania takiej decyzji były ustalenia postępowania kontrolnego przeprowadzonego u płatnika, w toku którego ustalono, że płatnika oraz K. S. (1) w okresach od 22 lipca 2011 roku do 16 sierpnia 2011 roku oraz od 7 października 2011 roku do 4 listopada 2011 roku łączyły umowy cywilno-prawne, których przedmiotem było: wykonanie operatu szacunkowego wyceny nieruchomości lokalowej – lokalu mieszkalnego Nr (...) położonego w budynku przy ul. (...) w Ś., wykonanie aktualizacji operatu szacunkowego wyceny nieruchomości zabudowanej położonej przy ul. (...) w S., wykonanie operatów szacunkowych wyceny nieruchomości położonych przy ul. (...). W ocenie organu rentowego, płatnik (...) spółka z o.o. zawarła z K. S. (1) umowę na wykonanie czynności, które nie prowadziły do konkretnego indywidualnie oznaczonego rezultatu. Ponadto płatnik nie wykazał trwałego, twórczego i niepowtarzalnego efektu pracy wykonawcy, wobec czego umowa, której przedmiotem są wspomniane czynności, wyczerpuje znamiona umowy zlecenia.

Z powyższą decyzją nie zgodził się Zakład (...) spółka z o.o., który w odwołaniu wniósł o jej uchylenie oraz o zasądzenie od organu rentowego na swoją rzecz kosztów postępowania – w tym kosztów zastępstwa procesowego – według norm przepisanych. Odwołująca zarzuciła organowi rentowemu naruszenie art. 83 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez ustalenie przez organ administracji publicznej w toku postępowania administracyjnego istnienia pomiędzy ubezpieczonymi, a spółką (...) stosunku prawnego – umowy zlecenia, w sytuacji, gdy organ ten nie jest uprawniony do ustalenia charakteru umowy cywilnoprawnej; naruszenie art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy systemowej poprzez przedwczesne określenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Odwołująca zarzuciła organowi rentowemu również błąd w ustaleniach faktycznych, poprzez uznanie, że umowy o dzieło zawarte pomiędzy skarżącą a zainteresowanymi stanowiły w istocie umowy o zlecenia, w sytuacji gdy całokształt okoliczności związanych ze stosunkiem prawnym nawiązanym pomiędzy stronami świadczy, że wolą stron tej umowy było zawarcie umowy o dzieło; naruszenie prawa materialnego tj. art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 12 ust. 1 i art. 83 ust. 1 i 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez ich niewłaściwe zastosowanie tj. wydanie decyzji stwierdzającej, że zainteresowana podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu w/w umów oraz ustalającej podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia w oparciu o przychód przez nią uzyskiwany w sytuacji, gdy osoba ta, będąc zatrudniona u skarżącej na podstawie umowy o dzieło, nie podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Zainteresowana K. S. (1) wniosła o zmianę decyzji.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych powtarzając argumentacją zawartą w skarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

Zakład (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych, remontów i nowych inwestycji. Ponad 90% inwestycji stanowią zamówienia publiczne.

Niesporne, a nadto

- protokół przesłuchania M. R. – k. 235-243 akt kontroli

K. S. (1) jest z wykształcenia inżynierem rybactwa, posiada uprawnienia rzeczoznawcy majątkowego - numer uprawnień (...). W związku z posiadanymi przez nią uprawnieniami rzeczoznawcy majątkowego - Zakład (...) Sp. z o.o. zgłosił się do niej o wykonania czynności sporządzania operatów szacunkowych dotyczących różnych nieruchomości dla różnych celów.

Niesporne, a nadto dowód;

- przesłuchanie zainteresowanej K. S. (1), k. 462-463 akt sprawy

W dniu 7 czerwca 2010 roku K. S. (1) zawarła z (...) sp. z o.o. w S. umowę o dzieło nr (...), której przedmiotem było wykonanie operatu szacunkowego wyceny nieruchomości położonej w S. przy ul. (...) w terminie od 7 czerwca 2010 r. do 15 czerwca 2010 roku. Wynagrodzenie za wykonanie tej pracy strony ustaliły w umowie na kwotę 1168,00 zł.

W dniu 22 lipca 2011 roku K. S. (1) zawarła z (...) sp. z o.o. w S. umowę o dzieło nr 01/07/2011, której przedmiotem było wykonanie operatu szacunkowego wyceny nieruchomości lokalowej – lokalu mieszkalnego Nr (...) położonego w budynku przy ul. (...) w Ś. w terminie do 10 sierpnia 2011 roku. Wynagrodzenie za wykonanie tej pracy strony ustaliły w umowie na kwotę 467,00 zł.

W dniu 6 sierpnia 2011 roku K. S. (1) zawarła z (...) sp. z o.o. w S. umowę o dzieło nr 01/08/2011, której przedmiotem było wykonanie aktualizacji operatu szacunkowego wyceny nieruchomości zabudowanej położonej przy ul. (...) w S. w terminie do 16 sierpnia 2011 roku. Wynagrodzenie za wykonanie tej pracy strony ustaliły w umowie na kwotę 467,00 zł.

W dniu 7 października 2011 roku K. S. (1) zawarła z (...) sp. z o.o. w S. umowę o dzieło nr (...), której przedmiotem było wykonanie operatów szacunkowych wyceny nieruchomości położonych przy ul. (...) w terminie do 4 listopada 2011 roku. Wynagrodzenie za wykonanie tej pracy strony ustalił w umowie na kwotę 2 500,00 zł.

Powyższe umowy zainteresowana zawierała z prezesem Spółki M. R., a uzgadniała również z członkiem zarządu pozwanej, W. K.. Przed podpisaniem umów o dzieło strony uzgadniały zakres czynności powierzonych zainteresowanej, termin wykonania umowy oraz wynagrodzenie, jakie zainteresowana otrzyma. Wymienione wyżej umowy o dzieło dotyczyły sporządzenia przez zainteresowaną dla płatnika operatów szacunkowych stanowiących pisemne oszacowanie wartości nieruchomości położonych przy ul. (...), ul. (...) i ul. (...), a także uaktualnienie operatu szacunkowego dla nieruchomości położonej przy ul. (...) po zakończeniu jej budowy. W tym celu K. S. (1) musiała dokonać oględzin, zbadać stan formalno-prawny nieruchomości, przejrzeć dokumentację techniczną i projekty budowlane danej nieruchomości. Niektóre obiekty wyceny np. budynek (hala) przy ul. (...), w czasie wyceny były jeszcze w fazie budowy. Tę nieruchomość ubezpieczona wyceniała dwa razy, za pierwszym razem w trakcie budowy - oceniała wartość według stanu zaawansowania prac, a następnie po zakończeniu budowy (ale przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na użytkowanie) – zainteresowana sporządzała aktualizację wcześniejszej wyceny. Operaty autorstwa zainteresowanej sporządzane były na różne potrzeby, przede wszystkim na potrzeby zabezpieczenia wierzytelności banku związanych z umowami kredytowymi płatnika. Gotowe pisemne opinie o wartości danej nieruchomości w formie operatu K. S. (1) przedkładała prezesowi Spółki. Zainteresowana samodzielnie wypełniała również i przedkładała płatnikowi rachunek za wykonane dzieło. Gdyby zainteresowana nie złożyła Spółce przedmiotu umowy, tj. operatu szacunkowego, nie uzyskałaby wynagrodzenia za swoją pracę. Zainteresowana samodzielnie organizowała sobie czas pracy przy sporządzaniu operatu. Opracowania zainteresowanej znajdują się w posiadaniu Spółki.

Proces sporządzania operatu szacunkowego przez rzeczoznawcę majątkowego jest w całości samodzielny, oparty na specjalnych kwalifikacjach osoby sporządzającej wycenę nieruchomości, popartych - uzyskanymi po zdanym egzaminie państwowym - uprawnieniami zawodowymi. Zainteresowana, jak każdy rzeczoznawca majątkowy, ponosi odpowiedzialność za wykonane przez siebie czynności wyceny i sporządzone operaty. Z tego tytułu jest ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnoprawnej – jest to wymóg ustawowy związany z wykonywaną przez nią działalnością.

Dowód:

- umowa o dzieło nr (...), k. 4505 akt kontroli

- umowa o dzieło nr (...), k. 4509 akt kontroli

- umowa o dzieło nr (...), k. 4507 akt kontroli

- przesłuchanie zainteresowanej K. S. (1), k. 462-463 akt sprawy

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się w całości uzasadnione.

Przedmiotem postępowania była zasadność objęcia K. S. (1) w okresach od 22 lipca 2011 roku do 16 sierpnia 2011 roku oraz od 7 października 2011 roku do 4 listopada 2011 roku ubezpieczeniami społecznymi z tytułu pracy świadczonej przez nią na rzecz płatnika (...) spółki z o.o. w S..

Na tle zgormadzonego w sprawie materiału dowodowego bezspornym było, że K. S. (1) - w okresach objętych zaskarżoną decyzją – wykonywała na rzecz płatnika operaty szacunkowe dla nieruchomości przy ul. (...), przy ul (...) i przy ul. (...), a także uaktualniła wartość nieruchomości przy ul. (...) po zakończeniu jej budowy. Spór w niniejszej sprawie dotyczył natomiast tego czy czynności wykonywane przez K. S. (1) dla płatnika świadczone były w ramach umów o dzieło czy też w ramach umów o świadczenie usług. Powyższe ma zasadnicze znaczenie dla ustalenia, czy ubezpieczona powinna być objęta obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi.

Stosownie do treści przepisu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity w brzmieniu obowiązującym w spornym okresie wynikający z Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegały, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej były osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej "zleceniobiorcami", oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegały osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym nie podlegał natomiast pracownik wykonujący pracę na podstawie umowy o dzieło.

Jakkolwiek w polskim prawie obowiązuje zasada swobody zawierania umów, to jednak w postępowaniu przed Sądem dopuszczalne jest badanie rzeczywistego charakteru prawnego łączącej strony umowy. W szczególności Sąd ma obowiązek badać czy dane postanowienia zawarte w umowie czy też okoliczności związane z jej wykonywaniem, nie wskazują, że strony zawierając danego rodzaju umowę nie wykroczyły poza granice swobody kontraktowej wyznaczonej zgodnie z art. 353 1 k.c. m.in. przez kryteria właściwości – natury stosunku prawnego wynikającego z zawartej umowy.

Mając na uwadze powyższe, najistotniejszym zadaniem Sądu okazała się ocena rzeczywistego charakteru czynności wykonywanych przez K. S. (1) na rzecz płatnika, i ustalenie, czy wykonywała ona określone „dzieła” czy też tylko świadczyła na rzecz płatnika usługi, o charakterze zbliżonym do zlecenia.

Stosownie do treści przepisu art. 627 Kodeksu cywilnego, przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Elementami przedmiotowo istotnymi umowy o dzieło są więc określenie dzieła, do którego wykonania zobowiązany jest przyjmujący zamówienie, a także, z uwzględnieniem regulacji art. 628 w zw. z art. 627 k.c., wynagrodzenia, do którego zapłaty zobowiązany jest zamawiający. Przedmiotem umowy jest zatem zobowiązanie do wykonania określonego dzieła, które może mieć zarówno charakter materialny, jak i niematerialny, zaś sama umowa jest umową rezultatu. W wypadku wskazanej umowy cywilnoprawnej niezbędne jest, aby starania przyjmującego zamówienie doprowadziły w przyszłości do konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu jako koniecznego do osiągnięcia.

Od umowy o dzieło odróżnić należy umowę o świadczenie usług (art. 750 k.c.), do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Umowa o świadczenie usług jest umową starannego działania, zatem jej celem jest wykonywanie określonych czynności, które nie muszą zmierzać do osiągnięcia rezultatu. Spełnieniem świadczenia jest samo działanie w kierunku osiągnięcia danego rezultatu.

W oparciu o powyższe rozważania prawne i na podstawie ustalonego stanu faktycznego stwierdzić należy, że sporne umowy zawarte między odwołującymi się są typowymi umowami o dzieło, nie zaś za umowy o świadczenie usług.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie ustalono na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach kontroli, a także na podstawie przesłuchania K. S. (1). Autentyczność dokumentów nie była przez strony kwestionowana i nie budziła wątpliwości Sądu. Zostały one sporządzone w sposób zgodny z przepisami prawa, przez uprawnione do tego osoby, w ramach ich kompetencji, oraz w sposób rzetelny, stąd też Sąd ocenił je jako wiarygodne. Podobnie Sąd ocenił logiczne zeznania K. S. (1).

W ramach analizowanych umów, czego nie kwestionowała żadna ze stron sporu, K. S. (1), będąca rzeczoznawcą majątkowym, czyli osobą posiadającą szczególne uprawnienia zawodowe, potwierdzone egzaminem państwowym, a dające prawo do ustalania wartości nieruchomości, wykonywała na rzecz odwołującej się spółki - w formie operatu szacunkowego - pisemne opinie o wartości poddanych jej ocenie nieruchomości. Nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że podejmowane przez K. S. (1) dla płatnika czynności każdorazowo prowadziły do powstania konkretnego, oznaczonego dzieła, tj. autorskiej opinii o wartości wycenianej nieruchomości, opinii sporządzonej zgodnie posiadanymi uprawnieniami, ze stanem faktycznym i prawnym nieruchomości, w następstwie pełnego procesu wyceny, obejmującego wszelkie czynności szacunkowe konieczne do właściwego określenia wartości nieruchomości.

Zawód rzeczoznawcy majątkowego został prawnie usankcjonowany przepisami ustawy z dnia z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz.518, dalej jako ustawa z 21 sierpnia 1997 r.). Ustawa ta ustanowiła zawód rzeczoznawcy majątkowego, a w swych zapisach postanowiła, że jest to zawód prawnie chroniony. Zawód rzeczoznawcy majątkowego jest zawodem zaufania publicznego, co oznacza, że rzeczoznawcę powinny cechować: rzetelność, dokładność, bezstronność oraz profesjonalizm. Zgodnie z art. 174 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku rzeczoznawstwo majątkowe jest działalnością zawodową wykonywaną przez rzeczoznawców na zasadach określonych w niniejszej ustawie.(ust.1) Rzeczoznawcą majątkowym jest osoba fizyczna posiadająca uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości, nadane w trybie przepisów rozdziału 4 niniejszego działu. (ust.2) Rzeczoznawca majątkowy dokonuje określania wartości nieruchomości, a także maszyn i urządzeń trwale związanych z nieruchomością. (ust.3)

W świetle obowiązujących przepisów, wyłącznie rzeczoznawca majątkowy ma prawo do ustalenia wartości nieruchomości. Określa ją na podstawie rodzaju i położenia nieruchomości, stanu technicznego, funkcji wyznaczonej dla niej w planie miejscowym, stopnia wyposażenia w urządzenia infrastruktury, stanu jej zagospodarowania itp. w formie operatu szacunkowego. Przepisy komentowanej ustawy nie określają bliżej czym właściwe jest operat szacunkowy ani jaka ma być jego forma, treść bądź zawartość, ograniczając się jedynie do posługiwania się terminem „operat szacunkowy”. W ustawie zawarto jedynie w art. 159 upoważnienie dla Rady Ministrów do określenia w drodze rozporządzenia m.in. sposobu sporządzania, formy i treści operatu szacunkowego. Kwestie te reguluje rozdział 4 ( § 55-58) rozporządzenia Rady Ministrów z 21 września 2004 roku w sprawie w wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego ( Dz.U. 2004.207.2109).

Zgodnie z § 55 ust. 1 tego rozporządzenia operat szacunkowy przede wszystkim przedstawia postępowanie, w którego wyniku dokonuje się określenia wartości nieruchomości, a także zawiera informacje niezbędne przy dokonywaniu wyceny nieruchomości prze rzeczoznawcę majątkowego, w tym wskazanie podstaw prawnych i uwarunkowań dokonanych czynności, rozwiązań merytorycznych, przedstawiania toku obliczeń oraz wyniku końcowego ( § 55 ust. 2 ). Poza tym - zgodnie z § 56 ust. 1 - w operacie szacunkowym przedstawia się sposób dokonania wyceny nieruchomości, w tym:

- określenie przedmiotu i zakresu wyceny,

- określenie celu wyceny,

- podstawę formalną wyceny nieruchomości oraz źródła danych o nieruchomości,

- ustalenie dat istotnych dla określenia wartości nieruchomości,

- opis stanu nieruchomości,

- wskazanie przeznaczenia wycenianej nieruchomości,

- analizę i charakterystykę rynku nieruchomości w zakresie dotyczącym celu i sposobu wyceny,

- wskazanie rodzaju określanej wartości, wyboru podejścia, metody i techniki szacowania,

- przedstawienie obliczeń wartości nieruchomości oraz wyniku wyceny wraz z uzasadnieniem.

Mając na uwadze powyższe, należy uznać, iż operat szacunkowy jest wynikiem wyceny nieruchomości, czyli jest „produktem” działań rzeczoznawcy majątkowego. Co istotne, operat musi obrazować całe postępowanie przeprowadzone przez rzeczoznawcę majątkowego, w wyniku którego zostanie określona wartość nieruchomości. Sposób jego sporządzenia świadczy o staranności autora operatu, w wyniku czego budzi zaufanie do wyniku wyceny. Z powyższego wynika, iż co prawda samo przeprowadzenie postepowania wyceny musi być wykonane z należytą starannością, jednak, przede wszystkim musi zostać zakończone stosownym dokumentem jakim jest operat i konieczność osiągnięcia tego właśnie rezultatu stanowi o tym , że mamy w wypadku umów zawartych przez płatnika z zainteresowaną do czynienia z klasycznym dziełem.

Podkreślić nadto należy, że do sporządzania wyceny nieruchomości uprawnieni są wyłącznie rzeczoznawcy majątkowi, a zatem osoby posiadające szczególne kwalifikacje opisane w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z przepisem art. 177 ust. 1 uprawnienia zawodowe w zakresie szacowanie nieruchomości nadaje się osobie fizycznej, która:

1)  posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

2)  nie była karana za przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, za przestępstwo przeciwko mieniu, za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, za przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;

3)  posiada wyższe wykształcenie;

4)  ukończyła studia podyplomowe w zakresie wyceny nieruchomości;

5)  odbyła co najmniej 6-miesięczną praktykę zawodową w zakresie wyceny nieruchomości;

6)  przeszła z wynikiem pozytywnym postępowanie kwalifikacyjne, w tym złożyła egzamin dający uprawnienia w zakresie szacowania nieruchomości.

Nie ma zatem wątpliwości również co do tego, że osoba wykonująca sporne umowy o dzieło dysponowała szczególnymi kwalifikacjami, które zwykle wskazują na zawarcie umowy o dzieło, nie zaś umowy o świadczenie usług.

Należy podkreślić, że stanowisko Sądu Okręgowego dotyczące rodzaju spornych umów jest zgodne z poglądem wyrażonym przez Sądu Najwyższy w wyroku z dnia 19 maja 1998 roku, II CKN 764/97 (publ. Lex nr 548759), w którym Sąd ten uznał, że jeżeli przedmiotem umowy stron jest całkiem konkretny rezultat, a mianowicie orzeczenie obejmujące wyniki badania i informacja o przebiegu badania, pozwala to traktować umowę stron jako umowę o dzieło, do której mają zastosowanie przepisy art. 627-646 k.c. Orzeczenie to dotyczyło stworzenia bilansu przedsiębiorstwa, a zatem czynności o zbliżonym charakterze do sporządzenie operatu szacunkowego. W obydwu przypadkach wykonanie operatu (bilansu) wymagało zarówno bardzo specyficznej, eksperckiej wiedzy, jak również wcześniejszego wykonania badań dokumentów danej jednostki, ( lub jak w niniejszym przypadku przeprowadzenia pełnego procesu wyceny) a następnie dokonania ich analizy i ubrania jej rezultatu w ramy dokumentu. Nadto, zarówno bilans, jak i przedmiot spornych umów, tj. operat szacunkowy, poddają się sprawdzianowi na istnienie wad , który to sprawdzian może zostać przeprowadzony przez inne osoby, dysponujące kwalifikowaną wiedzą w dziedzinach objętych przedmiotowymi dokumentami. W niniejszym stanie faktycznym wynika to wprost z treści ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie bowiem z art. 157 ust. 1 tej ustawy oceny prawidłowości sporządzenia operatu szacunkowego dokonuje organizacja zawodowa rzeczoznawców majątkowych w terminie nie dłuższym niż 2 miesiące od dnia zawarcia umowy o dokonanie tej oceny, mając na względzie następujące zasady:

1)organizacja zawodowa wyznacza zespół oceniający w składzie co najmniej 2 rzeczoznawców majątkowych;

2)w ocenie nie mogą brać udziału rzeczoznawcy majątkowi, wobec których zachodzą przesłanki wymienione w art. 24 Kodeksu postępowania administracyjnego lub inne przesłanki, które mogą budzić uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności.

Nie ulega także wątpliwości, że wycena dokonana przez rzeczoznawcę winna pozostawać w zgodzie z zasadami wynikającymi z przepisów prawa, a także standardami zawodowymi ze szczególną starannością właściwą dla zawodowego charakteru tych czynności oraz zasadami etyki zawodowej, o czym stanowi przepis art. 175 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Rzeczoznawcy tworzą dokumenty będące podstawą różnych czynności cywilno-prawnych, a także dokumenty pozwalające podjąć decyzje o niejednokrotnie ogromnym ciężarze finansowym, dlatego sporządzane wyceny wymagają przede wszystkim bezstronności o obiektywizacji rynku. Rzeczoznawcy powinni odrzucać wszelkie ewentualne naciski i sugestie co do sposobu przeprowadzania czynności wyceny. K. S. (1) samodzielnie przeprowadzała cały proces wyceny, obejmujący czynności szacunkowe konieczne do właściwego określenia wartości nieruchomości, a następnie – również samodzielnie - sporządzała pisemny operat szacunkowy. Zainteresowana nie podlegała i nie mogła podlegać jakimkolwiek sugestiom czy wskazówkom w zakresie wykonywanych przez siebie czynności czy to ze strony odwołującej się spółki, czy też banku, polegając tylko i wyłącznie na swojej wiedzy i doświadczeniu zawodowym.

Podsumowując, wskazać należy, że K. S. (1) – rzeczoznawca majątkowy – zobowiązana była do określenia dla różnych nieruchomości (i dla różnych celów) ich wartości rynkowej, w oparciu o własną wiedzę i doświadczenie zawodowe. Rezultatem szacowania wartości poszczególnych nieruchomości był właśnie operat szacunkowy (lub jego aktualizacja), który stanowił wykonanie (rezultat) zawartej przez strony umowy. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż zleceniodawca wyceny, tj. (...) Fasada, zainteresowany był wynikiem wyceny, czyli określoną w operacie wartością danej nieruchomości.

Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że umowy łączące strony – K. S. (1) oraz Zakład (...) Sp. z o.o. - są typowymi umowami o dzieło określonymi w art. 627 k.c. Z kolei ten rodzaj umów nie stanowi podstawy do objęcia K. S. (2) obowiązkowo ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowymi i wypadkowym.

W konsekwencji, Sąd - stosownie do art. 477 14 § 2 k.p.c. - zmienił w punkcie I zaskarżoną decyzję stwierdzając, że K. S. (1) nie podlega - jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o dzieło dla Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedziba w S. - obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresach wskazanych w zaskarżonej decyzji.

W punkcie II wyroku – w oparciu o przepisy art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 11 ust. 2 w zw. z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349) – Sąd zasądził od organu rentowego na rzecz płatnika kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)