Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 czerwca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2014 r. w Szczecinie

sprawy H. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Koszalinie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 17 września 2013 r. sygn. akt IV U 597/13

zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I i oddala odwołanie.

SSA Barbara Białecka SSA Jolanta Hawryszko del. SSO Beata Górska

Sygn. akt III AUa 1043/13

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z 30.01.2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w K. przeliczył ubezpieczonej emeryturę od 1 stycznia 2013 r. Do obliczenia emerytury zgodnie z art. 53 tej ustawy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych od 2002 r. do 2011 r. i wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 79,96 %. Wysokość emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy wyniosła 1.639,91 zł. Do obliczenia emerytury zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej organ rentowy przyjął kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Wysokość emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej wyniosła 1.242,74 zł. Dalej organ rentowy obliczył emeryturę zgodnie z art.183, która w przypadku ubezpieczonej, wobec osiągnięcia wieku emerytalnego w roku 2012 wynosi: 35% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej tj. 573,97 zł,65% emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy, tj. 807,78 zł. Łączna wysokość emerytury wyniosła 1.381,75 zł. Organ rentowy wskazał, że emerytura obliczona na podstawie art. 183 ustawy emerytalnej jest korzystniejsza niż obliczona na podstawie art. 26 tej ustawy. Organ rentowy przeliczył tak ustaloną emeryturę od 1.01.2013 r. na podstawie zaświadczenia Rp7 obejmującego wynagrodzenia z lat 2007-2012. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej i wyniosła 1.384,72 zł.
W treści decyzji organ rentowy poinformował ubezpieczoną, że przy obliczaniu emerytury na podstawie art. 53 ustawy (według starych zasad) wynagrodzenia do podstawy wymiaru uwzględnia się do roku poprzedzającego rok zgłoszenia wniosku
o przyznanie emerytury, tj. w przypadku ubezpieczonej do roku 2011. Wobec powyższego, brak jest możliwości przeliczenia emerytury z uwzględnieniem wynagrodzenia za 2012 r.

Decyzją z 28.05.2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. na podstawie przepisów ustawy emerytalnej odmówił ubezpieczonej prawa do przeliczenia emerytury z uwzględnieniem wynagrodzenia za rok 2012. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy powołał się na treść art. 53 ustawy emerytalnej. Wskazał, że z akt sprawy wynika, że ubezpieczona pobiera emeryturę od 1.12.2012 r. i dlatego też brak jest podstaw prawnych przeliczenia podstawy wymiaru emerytury z uwzględnieniem wynagrodzenia za 2012 r.

Ubezpieczona złożyła odwołania od obydwu decyzji; wskazała, że pracowała do
31.12.2012 r. przedstawiając do ZUS stosowne dokumenty, a przy obliczeniu emerytury nie uwzględniono 2012 r. dlatego, że wniosek złożyła w grudniu 2012 r., a nie w styczniu 2013 r. Wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i uwzględnienie przy obliczaniu emerytury wynagrodzenia za 2012 r.

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania. Powołał się na treść art. 183, art. 53 i art. 26 ustawy emerytalnej. Wskazał, że do obliczenia wysokości podstawy wymiaru emerytury przyjęto wynagrodzenia z 20 lat wybranych z okresu ubezpieczenia (1969-2008), gdzie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 53,08 %, a decyzją z 30 stycznia 2013 r. dokonano ponownego przeliczenia emerytury, w oparciu o zaświadczenie Rp7 obejmujące wynagrodzenia z lat 2007-2012 i przyjęto do obliczenia podstawy wymiaru emerytury wynagrodzenia
z 10 kolejnych lat, wybranych z ostatnich 20 lat poprzedzających bezpośrednio rok,
w którym zgłoszono wniosek o emeryturę, tj. lata 2002-2011, gdzie wwpw wyniósł
79,96 %. Ponowił nadto argumentację wyrażoną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Koszalinie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych połączył sprawy z odwołań od decyzji z 30.01.2013 r. i z 28.05.2013 r. i wyrokiem z 17.09.2013 r. zmienił zaskarżoną decyzję z 30.01.2013 r. w ten sposób, że poczynając od 1.01.2013 r. przyznał ubezpieczonej prawo do obliczenia emerytury obliczanej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej przy zastosowaniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 82,22 % (pkt 1) oraz umorzył postępowanie z odwołania od decyzji z 28.05.2013 r.

Sąd I instancji przyjął, że ubezpieczona, ur. (...) w dacie 12.12.2012 r. wniosła o emeryturę. Od 11.12.2012 r. do 19.12.2012 r. pobierała wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, zaś od 20.12.2012 r. do 31.12.2012 r. pobierała zasiłek chorobowy. Decyzją z 10.01.2013 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej emeryturę od 1.12.2012 r. i wskazał, że do obliczenia emerytury zgodnie z art. 53 ustawy emerytalnej przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu i wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 53,08% - wysokość emerytury tak obliczonej wyniosła 1.328,62 zł; do obliczenia emerytury zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej organ rentowy przyjął kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury- wysokość tak obliczonej emerytury wyniosła 1.242,74 zł; dalej obliczył emeryturę zgodnie z art. 183 ustawy, które to świadczenie wobec osiągnięcia wieku emerytalnego w roku 2012 wyniosło: 35% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej, tj. 465,02 zł, 65% emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej tj., 807,78 zł - łączna wysokość emerytury 1.272,80 zł. Ubezpieczona nie wniosła odwołania od powyższej decyzji. Dnia 22.01.2013 r. ubezpieczona dostarczyła zaświadczenie ZUS Rp7 obejmujące wynagrodzenia z lat 2007-2012 i wnioskowała o przeliczenie emerytury i wybranie najkorzystniejszego wariantu. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w K. sporną decyzją z 30.01.2013 r. przeliczył emeryturę od
1.01.2013 r. Następnie 2.04.2013 r. ubezpieczona wniosła o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury z uwzględnieniem wynagrodzeń za rok 2012. Sporną decyzją
z 28.052013 r. organ rentowy odmówił przeliczenia podstawy wymiaru emerytury
z uwzględnieniem wynagrodzenia za 2012 r. informując, że podstawę wymiaru emerytury obliczonej na podstawie art. 53 stanowi przeciętna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenia społeczne w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek
o emeryturę lub z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem złożenia wniosku o ustalenie emerytury. Decyzją z 24.06.2013 r. organ rentowy uchylił decyzję z 28.05.2013 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej z uwzględnieniem wynagrodzeń z roku 2012 wynosi 82,22%.

Sąd I instancji uznał, że zaskarżona decyzja z 28.05.2013 r. wskutek jej uchylenia decyzją z 24.06.2013 r. została wycofana z obrotu prawnego i tym samym wydanie wyroku sprawie z odwołania od nieistniejącej decyzji stało się niedopuszczalne. Dlatego na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w zakresie tego odwołania.

Sąd okręgowy uwzględnił odwołanie od decyzji z 30.01.2013 r. argumentował, że ubezpieczona jest uprawniona do emerytury określonej w art. 24 ust.1 ustawy emerytalnej, które to prawo zostało ustalone na wniosek ubezpieczonej w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego 60 lat. Jednak uznał, że wskazana w decyzji z 10.01.2013 r. data przyznania świadczenia tj. 1.12.2012 r. nie jest prawidłowa ponieważ ubezpieczona zgłosiła wniosek o emeryturę 12.12.2012 r., a od 11.12.2012 r. do 19.12.2012 r. pobierała wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, następnie od 20.12.2012 r. do 31.12.2012 r. pobierała zasiłek chorobowy. Zatem zgodnie z art. 100 ust. 2 ustawy emerytalnej – który stanowi, że jeżeli ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty szkoleniowej powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia - prawo do emerytury mogło powstać dopiero po zakończeniu pobierania zasiłku chorobowego tj. od 1.01.2013 r. i to jest prawidła data przyznania emerytury. Sąd okręgowy wskazał, że dla rozstrzygnięcia sporu istotne było przesądzenie, czy część świadczenia obliczona na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej może podlegać ponownemu obliczeniu przy zastosowaniu reguł przewidzianych w art. 110 lub 111 cytowanej ustawy. Stwierdził, że bez wątpienia data złożenia wniosku o emeryturę determinuje, że podstawą przyznania przedmiotowego świadczenia jest art. 24 ustawy - zgodnie z ust. 1 ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego, wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a i 50e i 184, które nie dotyczą rozpatrywanego przypadku. Z kolei sposób ustalenia wysokości emerytury określa art. 183 ust. 4 ustawy - emerytura przyznana na wniosek osoby ubezpieczonej urodzonej po dniu 31.12.1948 r., która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2012 wynosi: 1. 35% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz 2. 65% emerytury obliczonej na podstawie art. 26. Sąd I instancji wskazał, że redakcja powołanego przepisu oznacza, że przewidziana w nim metoda ustalania wysokości emerytury wskazuje na mieszany charakter świadczenia odsyłający w zakresie obliczenia wysokości do dotychczasowych zasad przewidzianych w art. 53 ustawy. Sąd okręgowy zgodził się ze stanowiskiem organu rentowego, że stosownie do postanowień art. 183 ust. 6 ustawy emerytalnej do ponownego ustalenia wysokości emerytury obliczonej na podstawie art. 183 ust.1-5, z tytułu podlegania ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym po dniu przyznania emerytury stosuje się
art. 108, który w ust. 2 przewiduje, że emerytury obliczone według zasad określonych
w art. 26 powiększa się o kwotę wynikającą z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu ustalenia prawa do emerytury, o której mowa
w art. 24 i 24a, i zwaloryzowanych zgodnie z art. 25 przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury, z uwzględnieniem ust. 4 i 5.

Sąd okręgowy wskazał, że ubezpieczona jednak nie domaga się przeliczenia emerytury z tytułu podlegania ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym po dniu przyznania emerytury, bo jedynym możliwym dniem przyznania emerytury jest 1.01.2013 r. Zdaniem sądu okręgowego ubezpieczona domagając się przeliczenia emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej poprzez przyjęcie wynagrodzeń z roku 2012, domaga się przeliczenia emerytury z tytułu podlegania ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym przed dniem przyznania emerytury a w takiej sytuacji przepis art. 108 ustawy emerytalnej nie znajduje zastosowania. Sąd I instancji wskazał ponadto, że zwrot użyty w przepisie art. 183 ustawy: „emerytury obliczonej na podstawie art. 53” jest skrótem redakcyjnym i oznacza obliczenie emerytury na zasadach dotychczasowych, gdyż w istocie obliczenie emerytury na podstawie art. 53 ustawy wymaga zastosowania szeregu innych dotychczasowych przepisów ustawy emerytalnej, w tym m.in. dotyczących ustalenia podstawy wymiaru emerytury (art. 15 ustawy), ustalenia ilości okresów składkowych i nieskładkowych (art. 5, 6 i 7 ustawy). Stwierdził, że nie wyklucza to stosowania, przy przeliczaniu takiej emerytury z tytułu podlegania ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym przed dniem przyznania emerytury, także przepisów dotyczących ponownego obliczenia wysokości emerytur, w tym przepisu
art. 111 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej, który stanowi, że wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176 - a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego. Sąd okręgowy wskazał, że ubezpieczona 22.01.2013 r. zgłosiła wniosek o ponowne obliczenie części emerytury obliczonej w oparciu o art. 53 powoływanej ustawy przez uwzględnienie w podstawie wymiaru wynagrodzeń z roku 2012. Według niekwestionowanych wyliczeń organ rentowego, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury obliczony w oparciu o podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego z kolejnych 10 lat kalendarzowych 2003-2012 wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie emerytury, jest wyższy od poprzednio obliczonego (79,96%) i wynosi 82,22%.

Apelację od wyroku złożył organ rentowy zarzucając naruszenie prawa materialnego, art. 183 ust. 6 w zw. z art. 108 oraz art. 100 ust. 2 w zw. z art. 100 ust. 3 ustawy emerytalnej poprzez przyjęcie, że ubezpieczona nabyła prawo do emerytury od 1.01.2013 r. tj. od daty zakończenia pobierania zasiłku chorobowego i w konsekwencji przyznanie jej prawa do obliczenia części składowej emerytury obliczanej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej, przy zastosowaniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 82,22 %. Organ rentowy wskazał, że w sprawie nie znajduje zastosowania art. 100 ust. 2 ustawy emerytalnej, gdyż zgodnie z przepisem art. 100 ust. 3 tej ustawy, zasady określonej w przepisie art. 100 ust. 2 nie stosuje się do emerytury, o której mowa w dziale II rozdział I, a więc przyznanej na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej. Ubezpieczonej przyznano emeryturę na warunkach art. 24 ustawy, zatem przy ustalaniu daty nabycia uprawnień bez wpływu jest fakt pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy czy zasiłku chorobowego. W ocenie apelującego, ubezpieczona nabyła prawo do emerytury zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy emerytalnej od 1 grudnia 2012 r., tj. od miesiąca złożenia wniosku i w konsekwencji domagając się przeliczenia emerytury z uwzględnieniem zarobków za 2012 r., ubiegała się o przeliczenie świadczenia z tytułu podlegania ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym po dniu przyznania emerytury. Wskazał, że w takiej sytuacji art. 183 ust. 6 ustawy emerytalnej, wyklucza możliwość dokonania innego sposobu przeliczenia świadczenia niż wskazany w art. 108 – w razie bowiem podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym po dniu przyznania emerytury „mieszanej”, przeliczenie takiego świadczenia następuje według zasad wymienionych w tym przepisie (wyr. SA w Lublinie z 5 września 2012 r., III AUa 677/12).

Sąd apelacyjny rozważył apelację i uznał, że jest uzasadniona.

Organ rentowy słusznie argumentował, że sąd I instancji ustalając datę przyznania ubezpieczonej emerytury błędnie zastosował prawo materialne. W myśl przepisu ustawy emerytalnej:

A rt. 100. 1. Prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Jeżeli ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty szkoleniowej powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia.

3. Przepis ust. 2 nie ma zastosowania do emerytury, o której mowa w dziale II rozdział 1.

Dział II rozdział 1. stanowi: Emerytura dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. i obejmuje przepisy art. 24-26c. Zarzut organu rentowego, że nie było podstaw faktycznych by ubezpieczonej ustalić prawo do emerytury od 1.01.2013 r. był więc oczywiście słuszny zważywszy, że ubezpieczona złożyła wniosek o emeryturę 12.12.2012 r. i nabyła prawo do emerytury na podstawie art. 24, zatem do jej sytuacji prawnej nie miał zastosowania ust. 2. art. 100 ustawy emerytalnej. Odrębną kwestią, jakkolwiek w sprawie drugorzędną, od ustalenia prawa do emerytury jest podjęcie wypłaty emerytury. Ubezpieczonej bowiem nie wypłacono emerytury od daty przyznania prawa ponieważ do 31.12.2012 r. kontynuowała zatrudnienie. Wypłatę uruchomiono dopiero po rozwiązaniu stosunku pracy, a to w myśl art. 103a ustawy emerytalnej: Prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

Należy podkreślić, że data przyznania prawa do emerytury w rozpatrywanej sprawie jest istotna ponieważ determinuje dopuszczalność określonej metody przeliczenia tego świadczenia. Ubezpieczona domaga się bowiem by przysługującą jej emeryturę wyliczono z uwzględnieniem w podstawie wymiaru świadczenia wynagrodzenia za 2012 r. Tego rodzaju żądanie jednak nie mogło być uwzględnione, na co słusznie wskazał organ rentowy, ponieważ wniosek o emeryturę a następnie prawo do tego świadczenia dotyczą grudnia 2012 r. Przy mieszanym systemie ustalania wysokości emerytury ubezpieczonej, o którym stanowi przepis przejściowy
art. 183 ust. 4 powoływanej ustawy, poprzez odwołanie do art. 53 ust. 1 należy stosować przepisy ustawy emerytalnej regulujące ustalanie podstawy wymiaru emerytury tj. przepisy ogólne działu I, rozdziału IV ustawy. Zgodnie z art. 15 ust. 1, podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176. Organ rentowy pierwszorazowo ustalając prawo do emerytury z art. 24 ustawy emerytalnej i wyliczając wysokość świadczenia w systemie mieszanym dysonował wykazami wynagrodzenia do 2008 r. i w oparciu o nie ustalił wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 53,08%. Ubezpieczona 22.01.2013 r. złożyła wniosek o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (ZUS Rp-7) z ostatniego miejsca pracy, który obejmował okres podlegania ubezpieczeniom społecznym 1.03. 2008/ 31.12. 2012. Ten wniosek o przeliczenie, wobec nabycia prawa do emerytury w grudniu, wskazywał więc na żądanie przeliczenia z uwzględnieniem okresu ubezpieczenia przed nabyciem prawa do świadczenia (do listopada 2012), jak i po nabyciu prawa do świadczenia (dot. grudnia 2012). W takiej sytuacji podstawę prawną przeliczania stanowił art. 108 ustawy, który stanowi:

Art. 108. 1. Jeżeli po dniu, od którego przyznano emeryturę określoną w art. 24 lub 24a, emeryt podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wysokość świadczenia ulega ponownemu ustaleniu w sposób określony w ust. 2.

2. Emerytury obliczone według zasad określonych w art. 26 powiększa się o kwotę wynikającą z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu ustalenia prawa do emerytury, o której mowa w art. 24 i 24a, i zwaloryzowanych zgodnie z art. 25 przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury, z uwzględnieniem ust. 4 i 5.

2a. Złożenie przez członka otwartego funduszu emerytalnego wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury, o której mowa w art. 24 lub art. 24a, oznacza jednocześnie złożenie wniosku o ponowne ustalenie wysokości okresowej emerytury kapitałowej w trybie art. 25 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych.

3. Ponowne ustalenie wysokości emerytury następuje na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po upływie roku kalendarzowego lub po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

4. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek zaewidencjonowanych od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury po raz pierwszy, do miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury.

5. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do kolejnych wniosków o ustalenie emerytury w nowej wysokości.

Wskazany przepis odnosi się tylko do tych emerytów, którzy nabyli prawo na podstawie art. 24 (24a) ustawy i po dniu przyznania prawa podlegali ubezpieczeniom. Nie dotyczy więc kategorii podmiotów, które żądają przeliczenia jedynie z uwzględnieniem okresów ubezpieczenia przed nabyciem prawa. Należy też zauważyć, że przepis ten wprowadził swoisty mechanizm przeliczania emerytur przyznanych na podstawie art. 24 ustawy, nakazujący obliczanie emerytur wg zasad określonych w art. 26, a następnie powiększanie o wskazane w tym przepisie wartości.

Za organem rentowym należy też wskazać na przepis art. 183 ustawy emerytalnej, który stanowi, że:

Art. 183. 1. Emerytura przyznana na wniosek osoby ubezpieczonej urodzonej po dniu 31 grudnia 1948 r., z wyjątkiem ubezpieczonych, którzy pobrali emeryturę na podstawie przepisów art. 46 lub 50, o ile osoba ta nie była członkiem otwartego funduszu emerytalnego albo złożyła wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2009, wynosi:

1)80% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz

2)20% emerytury obliczonej na podstawie art. 26.

2. Emerytura przyznana na wniosek osoby ubezpieczonej, o której mowa w ust. 1, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2010, wynosi:

1)70% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz

2)30% emerytury obliczonej na podstawie art. 26.

3. Emerytura przyznana na wniosek osoby ubezpieczonej, o której mowa w ust. 1, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2011, wynosi:

1)55% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz

2)45% emerytury obliczonej na podstawie art. 26.

4. Emerytura przyznana na wniosek osoby ubezpieczonej, o której mowa w ust. 1, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2012, wynosi:

1)35% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz

2)65% emerytury obliczonej na podstawie art. 26.

5. Emerytura przyznana na wniosek osoby ubezpieczonej, o której mowa w ust. 1, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2013 albo 2014, wynosi:

1)20% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz

2)80% emerytury obliczonej na podstawie art. 26.

6. Do ponownego ustalenia wysokości emerytury, o której mowa w ust. 1-5, z tytułu podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym po dniu przyznania emerytury stosuje się art. 108.

Przy czym dla sprawy istotny jest ustęp 6. tego przepisu nakazujący przeliczanie tych emerytur z tytułu podlegania ubezpieczeniom po dniu przyznania emerytury tylko na podstawie art. 108 .

Sytuacja faktyczna i prawna ubezpieczonej spowodowała, że rozpoznanie jej wniosku o przeliczenie emerytury - przyznanej w grudniu 2012, i przy wskazaniu do przeliczenia grudnia 2012 r., traktowanego jak okres podlegania ubezpieczenia po przyznaniu emerytury na podstawie art.24 ustawy emerytalnej - mogło być dokonane tylko na podstawie art. 108, i tak też to zrobił organ rentowy. Jednocześnie należy podkreślić, że przeliczając ubezpieczonej emeryturę dla ustalenia jej nowej wysokości organ rentowy, jako wartość wyjściową emerytury przyjął tę obliczoną wg zasad określonych w art. 26 z uwzględnieniem art. 183 (na co art. 26 ustawy wskazuje wprost). W tym celu ponownie wyliczał wartość wg zasad z art. 26 i z art. 183 dla ustalenia świadczenia najkorzystniejszego. Wyliczając na podstawie art. 183 ustawy, wobec odesłania do art. 53 ustawy, podstawę wymiaru świadczenia wyliczył na nowo z 10 lat kalendarzowych od 2002 do 2011 i ustalił wskaźnik wyższy od dotychczasowego, bo wartości 79,96 %; w przypadku tego składnika przyszłej emerytury nie było podstaw do uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wynagrodzenia za rok 2012 ponieważ – zgodnie z art. 15 ust. 1 – bierze się pod uwagę lata poprzedzające rok, w którym złożono wniosek o świadczenie. Aby istniała możliwość uwzględnienia wynagrodzenia z roku 2012, ubezpieczona musiałaby złożyć wniosek o emeryturę najwcześniej w styczniu 2013 r. W ocenie sądu apelacyjnego zwrot wielokrotnie użyty przez ustawodawcę w art. 183 emerytury obliczonej na podstawie art. 53 nie uprawnia do tak daleko idącej interpretacji, by uznać dopuszczalność stosowania w takich stanach faktycznych i prawnych mechanizmu przeliczania z art. 111 ust.1 ustawy emerytalnej zważywszy, że jego ustęp 6 wprost odsyła do art. 108 ustawy emerytalnej. Sąd apelacyjny natomiast nie analizował dopuszczalności zastosowania art. 111 ust 1 ustawy w przypadku złożenia wniosku o przeliczenie emerytury przyznanej w trybie art. 183 gdy emeryt domaga się uwzględnienia innych okresów podlegania ubezpieczeniem przypadających przed dniem przyznania emerytury, ponieważ taki stan nie odnosił się do sytuacji ubezpieczonej.

Reasumując, organ rentowy prawidłowo dokonał przeliczenia świadczenia ubezpieczonej uwzględniając okres zatrudnienia u ostatniego pracodawcy od 1 marca 2008 r. do końca 2011 r. i biorąc za podstawę wymiaru emerytury przeciętną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne za lata 2002-2011.

W związku z powyższym, sąd apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie I i oddalił odwołanie.

SSA Barbara Białecka SSA Jolanta Hawryszko del. SSO Beata Górsk