Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant Cezary Jarocki

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku E. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania E. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 2 sierpnia 2013r. sygn. (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonemu E. F. prawo do emerytury w kwocie 3.746,29 (trzy tysiące siedemset czterdzieści sześć 29/100) złotych;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na rzecz ubezpieczonego E. F. kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VU 1152/13

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia 2 sierpnia 2013 roku, organ rentowy ustalił wnioskodawcy wysokość emerytury w kwocie 3.528,12 zł miesięcznie. W decyzji organ rentowy przedstawił trzy metody obliczenia emerytury wynikające z odpowiednich przepisów ustawy emerytalnej. Z przedstawionych wyliczeń wynika, iż najkorzystniejsza jest emerytura wyliczona zgodnie z przepisem art. 183 ustawy.

Od powyższej decyzji odwołał się wnioskodawca domagając się jej zmiany, podnosząc, iż w decyzji o przyznaniu emerytury z dnia 17.06.2013 roku , która z uwagi na kontynuację zatrudnienia została zawieszona, najwyższą kwotą emerytury była ta wyliczona według przepisu art. 26 ustawy i wynosiła 3.759,05 zł. Tym samym po ponownym przeliczeniu przyznana emerytura jest niższa o 230.93 złotych miesięcznie.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

W piśmie procesowym z dnia 19 grudnia 2013 roku, pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o przyznanie wnioskodawcy emerytury w wysokości nie niższej niż 3.746,29 złotych tj. w wysokości ustalonej decyzją z dnia 17 czerwca 2013 roku.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił, co następuje:

Wnioskodawca E. F., urodzony w dniu (...), złożył w dniu w dniu17 maja 2013 roku wniosek o emeryturę ( dowód: wniosek z dnia 17 maja 2013 roku k.2-5,).

Decyzją z dnia 17 czerwca 2013 roku, organ rentowy przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury wyliczonej według przepisu art. 26 ustawy i wynosiła 3.746,29 złotych, która z uwagi na kontynuację zatrudnienia została zawieszona.

W dniu w dniu 28 czerwca 2013 r. E. F., złożył wniosek o podjęcie wypłaty emerytury przyznanej decyzją z dnia 17 czerwca 2013 r. od dnia1 maja 2013 r., przedkładając świadectwo pracy z dnia 28 czerwca 2013 r. ( dowód: wniosek o emeryturę z dnia 17 maja 2013 roku k.2-5, decyzja z dnia 17 czerwca 2013roku k.13-14, wniosek o podjęcie wypłaty świadczenia k.16, świadectwo pracy k.17, w aktach organu rentowego)

Decyzją z dnia 2 sierpnia 2013 roku, Oddział ZUS ustalił wysokość emerytury i podjął jej wypłatę od 1 czerwca 2013 r. tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku. W decyzji ZUS ustalił wysokość emerytury w kwocie 3.528,12 zł miesięcznie, obliczonej zgodnie z przepisem art. 183 ust 1. ustawy z dnia 17 grudnia 1998r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2004r., Nr 39, poz. 353 ze zm.) ( dowód: decyzja z dnia 2 sierpnia 2013 roku k.21 -22 w aktach rentowych).

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie jest uzasadnione, co skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Odnosząc się do podnoszonych przez skarżącego argumentów stwierdzić należy, iż istota sporu sprowadza się do kwestionowania przez wnioskodawcę prawidłowości dokonanej przez organ rentowy waloryzacji kapitału początkowego. Wskazać przy tym należy, że kapitał początkowy ustala się, stosownie do art. 173-175 cytowanej ustawy emerytalnej, na dzień 1 stycznia 1999 roku. Kapitał początkowy stanowi zaś odtworzenie składek na ubezpieczenia sprzed wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, tj. przed wprowadzeniem ustawowego obowiązku ewidencjonowania przez ZUS indywidualnych składek każdej osoby podlegającej ubezpieczeniu społecznemu. Kapitał ten ewidencjonowany jest na koncie ubezpieczonego i corocznie waloryzowany, poczynając od 1 czerwca 2000 roku, a następnie każdego 1 czerwca kolejnego roku, według reguł przewidzianych dla waloryzacji składek, a więc przez zastosowanie wskaźnika waloryzacji. Roczny wskaźnik za 2011 rok wynosił 105,18% (obwieszczenie (...) z dnia 11 maja 2012 roku, w sprawie wskaźnika waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za 2011 rok, M.P. z 2012 roku, poz. 297). Waloryzacja roczna jest więc mechanizmem przeprowadzanym na indywidualnym koncie ubezpieczonego , który jeszcze nie nabył uprawnień emerytalnych , bądź nie wystąpił o ich ustalenie. Tymczasem organ rentowy wydając decyzję w dniu 2 sierpnia 2013 roku w stosunku do ubezpieczonego, dokonał waloryzacji rocznej pomimo, iż E. F. nabył już prawo do emerytury, mocą decyzji ZUS z dnia 17 czerwca 2013 roku, poczynając od dnia 1 maja 2013 roku. Wysokość wyliczonej pierwotnie przez organ rentowy emerytura uwzględniała waloryzację kwartalną, zgodnie z jasnym brzmieniem art. 25a ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i dlatego też uzyskana kwota była wyższa ( 3.746,29 złotych) od kwoty wyliczonej mocą zaskarżonej decyzji (3.528,12 złotych). Waloryzacja kwartalna bowiem dotyczy składek zaewidencjonowanych na koncie po 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią waloryzację roczną. Tym samym w przypadku E. F. istnieje możliwość waloryzacji kwartalnej kapitału początkowego, która istnieje tylko w przypadku naliczania emerytury. Formułę tę ustawodawca wprowadził jednorazowo w celu zapewnienia osobom przechodzącym na emeryturę w różnych miesiącach roku, że nie będą wyłączone z waloryzacji te okresy, które nie są objęte waloryzacją roczną. Jest więc oczywistym, że waloryzacja kwartalna nie dotyczy osób, których emerytura zostaje ustalona w czerwcu danego roku, gdyż ich składki i kapitał na dzień 1 czerwca zostały zwaloryzowane wskaźnikiem rocznym, a więc za cały rok poprzedzający ustalenie emerytury. Natomiast jeśli chodzi o osoby przechodzące na emeryturę w maju danego roku, jak to miało miejsce przypadku wnioskodawcy, mają one zwaloryzowane składki za cały poprzedni rok, a to dzięki mechanizmowi waloryzacji kwartalnej, ponieważ w tym przypadku ostatniej waloryzacji kwartalnej dokonuje się za czwarty kwartał poprzedniego roku (art. 25a ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku.

Reasumując stwierdzić należy, iż przepis art. 25 ust. 3 ustawy emerytalnej przewiduje waloryzację kapitału początkowego zgromadzonego na indywidualnym koncie, a więc przed naliczeniem emerytury, a zaś przepis art. 25a ust. 2 pkt 2 przewiduje waloryzację kwartalną już przy ustalaniu emerytury, zatem są to dwa różne mechanizmy w sytuacjach po sobie następujących. Sumując, zasadą jest waloryzacja roczna składek i kapitału początkowego na koncie przypadająca na każdy 1 czerwca, zaś w przypadku przechodzenia na emeryturę w pozostałych miesiącach, w których pozostanie tylko przy ostatniej waloryzacji rocznej skutkowałoby nieobjęciem waloryzacją określonych okresów (podzielonych na kwartały) i ci ubezpieczeni byliby w sytuacji mniej korzystnej, od osób przechodzących na emeryturę bezpośrednio po waloryzacji w czerwcu, ustawodawca dodatkowo wprowadził waloryzację kwartalną, która oczywiście nie eliminuje wcześniej dokonanej waloryzacji rocznej. Takie też stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 13 lutego 2013 roku w sprawie sygn. akt III AUa 757/12, w którym wskazał, iż przepis art. 25a ust.2 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń społecznych w praktyce znajduje zastosowanie do osób przechodzących na emeryturę w czerwcu danego roku, gdyż kapitał początkowy został zwaloryzowany na indywidualnym koncie wskaźnikiem rocznym, stosownie do treści art. 25 ust.3 ustawy i nie ma możliwości zaniechania waloryzacji dokonywanej z mocy przepisu ustawy na dzień 1 czerwca ( LEX 1282781). Wyprowadzając z powyższej tezy wniosek a contrario stwierdzić należy, iż organ rentowy w sposób prawidłowy zastosował wobec ubezpieczonego wskaźniki waloryzacji kwartalnej, wydając decyzję w dniu 16 czerwca 2013 roku, błędnie zaś zastosował roczny wskaźnik waloryzacji w zaskarżonej decyzji, co spowodowało zaniżenie kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego. Takie postępowanie organu rentowego narusza niewątpliwie przepisy art.25 ust. 3, art. 25 a oraz art.173 ust 6a cytowanej na wstępie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku., zgodnie z którymi w wyniku przeprowadzonej waloryzacji stan konta, a także kapitał początkowy nie mnoga ulec obniżeniu. Nie ma zatem racji organ rentowy, iż ustalenie wysokości emerytury na dzień 1 czerwca 2013 roku uzasadniało zmianę sposobu waloryzacji, skoro prawo do emerytury zostało wnioskodawcy przyznane już na dzień 1 maja 2013 roku.

Nie podzielając, zatem argumentacji organu rentowego - Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kp.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał E. F. prawo do emerytury w kwocie 3.746,29 zł.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego znajduje uzasadnienie w treści art. 98 k.p.c. oraz § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.).