Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 13 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny - Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący : SSO Irena Dobosiewicz (spr.)

Sędziowie : SO Janusz Kasnowski

SO Aurelia Pietrzak

po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2014 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...)Spółki z ograniczoną

odpowiedzialnością z siedzibą w B.

przeciwko Skarbowi Państwa - Prezydentowi Miasta B.

o ustalenie

na skutek zażalenia powoda

od postanowienia o kosztach procesu zawartego w punktach 3 (trzecim) i 4 (czwartym) wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 27 września 2013 r. , sygn. akt IC 4472/12

postanawia:

oddalić zażalenie.

Na oryginale właściwe podpisy

II Cz 1007/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 27 września 2013 r. ustalił wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego przez powoda nieruchomości opisanej w punkcie 1 wyroku w ten sposób, że od dnia 1 stycznia 2012 r. opłata wynosi 4.130,10 zł, od dnia 1 stycznia 2013 r. opłata wynosi 8.666,06 zł, od dnia 1 stycznia 2014 r. opłata wynosi 13.202,01 zł, oddalił powództwo w pozostałej części oraz zasądził tytułem zwrotu kosztów procesu od pozwanego Skarbu Państwa – Prezydenta Miasta B. na rzecz powoda kwotę 117,06 zł (punkt 3 wyroku), zaś w przedmiocie kosztów sądowych nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 1.886,78 zł (punkt 4 wyroku).

W zakresie punktu 3 wskazał Są Rejonowy, że orzekł zgodnie z art. 100 k.p.c. Sąd ustalił, że zgodnie z wypowiedzeniem, kwestionowanym przez powoda, wysokość opłaty rocznej wynosić miała 21.818,58 zł. Sąd ustalił tę opłatę na 13.202,01 zł czyli 61 % wskazanej kwoty. Powód wygrał zatem w 39 % a pozwany w 61 %. Koszty procesu w niniejszej sprawie wyniosły łącznie 6.454 zł, przy czym powód poniósł łącznie koszty w kwocie 4.054 zł tj. tytułem opłaty od pozwu w kwocie 1.637 zł, kosztów wynagrodzenia reprezentującego go radcy prawnego – zgodnie z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu – w wysokości 2.400 zł oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – 17 zł. Natomiast pozwany zgodnie z § 6 pkt 5 przywołanego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości poniósł koszty wynagrodzenia pełnomocnika procesowego – radcy prawnego w wysokości 2.400 zł. Powoda zgodnie z przyjętą w wyroku zasadą zwrotu kosztów procesu winny obciążać koszty w wysokości 3.936,94 zł (6.454 x 61 %). Mając na uwadze jednak, że powód w toku procesu wydatkował kwotę 4.054 zł, powinien otrzymać od pozwanego zwrot różnicy tych sum tj. 117,06 zł. Pozwany poniósł koszty procesu w kwocie 2.400 zł, zaś winny go obciążać koszty procesu w wysokości 2.517,06 zł (6.454 zł x 39 %), a wiec pozwany powinien zwrócić powodowi 117,06 zł. W zakresie natomiast punktu 4 Sąd Rejonowy powołał się na art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Zgodnie z tym przepisem kosztami sądowymi, których nie miała obowiązku uiścić strona Sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie w danej instancji obciąży przeciwnika jeśli istnieją ku temu podstawy przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. W myśl art. 94 wskazanej wyżej ustawy Skarb Państwa nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Na mocy zaś postanowienia z dnia 27 września 2013 r. Sąd przyznał biegłej sądowej wynagrodzenia za sporządzoną opinie w wysokości 3.093,09 zł. W związku z powyższym powód powinien uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy 61 % tej kwoty, którą tymczasowo wyłożono ze Skarbu Państwa, czyli kwotę 1.886,78 zł.

Zażalenie na postanowienie o kosztach postępowania zawarte w punktach 3 i 4 wniósł powód, zarzucając naruszenie art. 100 k.p.c. przez jego błędną wykładnię. Wskazując na ten zarzut domagał się powód zmiany wyroku w punkcie 3 przez zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kwoty 762,46 zł, zaś w punkcie 4 przez pobranie od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwoty 1.516,60 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Zdaniem skarżącego rozstrzygnięcie o kosztach procesu i kosztach sądowych jest dotknięte błędem, nie uwzględnił bowiem Sąd Rejonowy tego, że sprawa dotyczy aktualizacji opłaty rocznej za wieczyste użytkowanie, powód zaś w swoim wniosku o ustalenie, że aktualizacja opłaty jest nieuzasadniona albo jest uzasadniona w innej wysokości, wskazał, że co najwyżej opłata powinna wynosić 6.354 zł. Stąd kwota 21.818,58 zł wzięta przez Sąd Rejonowy do obliczenia proporcji przegranej i wygranej jest nieprawidłowa, kwota sporna bowiem to 15.465,58 zł.

Dodatkowo podniósł powód, że kwota ustalonej przez Sąd opłaty wieczystego użytkowania różni się od kwoty 6.354 zł tylko kwotą 6.848,01 zł. Powołał się przy tym na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2008 r. (V CZ 37/08), z którego wynika, że „wartość przedmiotu sporu (w takiej sprawa jak rozpoznawana) równa jest różnicy między zaproponowaną nową wysokością opłaty rocznej a dotychczasową wysokością opłaty rocznej”.

Tym samym powoda winny obciążać koszty w wysokości 3.291,54 zł, a pozwany winien mu zwrócić kwotę 762,46 zł (4.054 zł – 3.291,54 zł).

Pozwany nie ustosunkował się do zażalenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie podlegało oddaleniu.

Z treści zażalenia wynika, iż powód chciałby rozliczenia wzajemnych kosztów procesu w ten sposób, że decydować ma tu różnica pomiędzy kwotą opłaty ustaloną przez Sąd Rejonowy w wyroku tj. 13.202,01 zł a kwotą 6.848,01 zł, stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą 13.202,01 zł a kwotą 6.354 zł, którą powód, po wypowiedzeniu dotychczasowej wysokości opłaty, był w stanie zaakceptować.

W tym miejscu wydaje się niezbędne poczynienie kilku uwag na temat samego charakteru procesu wywołanego wnioskiem użytkownika wieczystego skierowanego do SKO, po otrzymaniu wypowiedzenia dotychczasowej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego, a następnie sprzeciwem /tu: właściciela/ od orzeczenia SKO. W takich sprawach sąd samodzielnie rozstrzyga spór o zasadność dokonanej aktualizacji opłaty, jego orzeczenie zaś zastępuje oświadczenie woli; ma charakter konstytutywny (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27.06.2013 r., III CZP 29/13, LEX nr 1360262 czy w postanowieniu z dnia 21.03.2007 r., I CZ 10/07, LEX nr 308857).

Sąd Okręgowy akceptuje to stanowisko.

Przy takim ukształtowaniu procesowym stron, poprzedzonym najpierw wnioskiem do SKO i sprzeciwem do sądu, wniesionym przez właściciela nieruchomości (tak w przedmiotowej sprawie) podkreślenia wymaga, że żądanie powoda nie dotyczyło zasądzenia określonej kwoty, jak w procesie o zapłatę, a wyrok sądu nie zawiera rozstrzygnięcia o częściowym nieuwzględnieniu żądania powoda.

W tej sytuacji przyjęcie, w ślad za skarżącym, że koszty procesu winny być rozliczone we wskazany sposób, jest niezasadne.

Powód zdaje się nie dostrzegać, że w sprawach o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej dla użytkownika wieczystego jest uzasadniona w kwocie mniejszej, aniżeli proponowana przez właściciela gruntu, punktem wyjścia dla obliczenia wzajemnych kosztów tak zainicjowanego procesu jest ostatecznie kwota opłaty ustalonej przez Sąd Rejonowy (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 21.03.2007 r., I CZ 10/07).

W konkluzji wskazać zatem należy, że w ostatecznym rozliczeniu kosztów procesu ta kwota będzie punktem odniesienia do kwoty opłaty zaproponowanej użytkownikowi wieczystemu przez właściciela – odpowiednio zatem jak prawidłowo przyjął Sąd Rejonowy 13.202,01 zł i 21.818,58 zł.

W konsekwencji Sąd Okręgowy zażalenie jako oczywiście nieuzasadnione oddalił na mocy art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.