Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z 17 VIII 2011 r. (...) Sp. z o.o. w W. złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym wniosła o zapłatę przez (...) S.A. w W. na rzecz powódki kwoty 741 667,65 (siedemset czterdzieści jeden tysięcy sześćset sześćdziesiąt siedem i 65/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 30 IV 2011 r. do dnia zapłaty tytułem nieziszczonej należności wynikającej z faktury nr (...) z terminem płatności do 29 IV 2011 r. oraz o zasądzenie zwrotu kosztów sądowych. (pozew k. 5-6)

Nakazem zapłaty z dnia 30 XI 2011 r. Sąd Rejonowy (...)w L. nakazał pozwanej zapłacić powódce kwotę 741 667.65 (siedemset czterdzieści jeden tysięcy sześćset sześćdziesiąt siedem i 65/100) złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 30 IV 2011 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 9 271 (dziewięć tysięcy dwieście siedemdziesiąt jeden) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu. (k. 9)

22 XII 2011 r. pozwana skutecznie złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 30 XI 2011 r. (k. 12)

20 IV 2012 r. syndyk masy upadłości (...) S.A. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. złożył wniosek o umorzenie postępowania na podstawie art. 182 ¹ § 1 k.p.c. Do wniosku załączył kopię postanowienia z 17 IV 2012 r. o ogłoszeniu upadłości (...) S.A. w W.. (k. 19-22)

Pismem procesowym z 15 X 2012 r. powódka podtrzymała żądanie zapłaty oraz wniosła o zasądzenie kosztów postępowania oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na rozprawie w dniu 8 I 2014 r. powódka cofnęła powództwo w zakresie należności głównej 741 667,65 złotych oraz odsetki od tej należności od daty wymagalności do daty ogłoszenia upadłości, tj. 17 IV 2012 r. Podtrzymała powództwo w zakresie żądania o zasądzenie odsetek od daty ogłoszenia upadłości, tj. od 18 IV 2012 r. do dnia zapłaty od kwoty roszczenia głównego 741 667,65 złotych oraz całości kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. (protokół k. 160-161)

Sąd ustalił, co następuje.

Powódka jest podmiotem świadczącym zawodowo usługi doradztwa finansowego, w tym m.in. w zakresie obsługi transakcji prywatyzacyjnych. Pozwana rozważała nabycie pakietu akcji (...) S.A. w ramach wszczętej przez Ministerstwo Skarbu Państwa procedury prywatyzacji spółki w trybie publicznego zaproszenia do rokowań.

Powódka zawarła w dniu 22 III 2010 r. umowę dotyczącą świadczenia usług doradztwa finansowego w zakresie kompleksowej obsługi transakcji nabycia pakietu akcji spółki (...) S.A.przez pozwaną. Pozwana regulowała faktury wystawiane przez pozwaną z tytułu bieżącej realizacji umowy z dnia 22 III 2010 r. W pkt. 3.6 i 3.8 umowy strony przewidziały, że w przypadku skutecznego nabycia akcji przez pozwanego lub dowolny inny podmiot wskazany przez pozwanego, a w szczególności jednostkę powiązaną z pozwanym w rozumieniu ustawy o rachunkowości z 29 września 1994 r., w tym także spółkę utworzoną specjalnie w celu dokonania przejęcia, powód będzie uprawniony do dodatkowego wynagrodzenia w wysokości odpowiadającej(...)% wartości księgowej aktywów netto spółki (...) S.A, według bilansu sporządzonego na 31 grudnia 2009 r., powiększonego o podatek VAT, w terminie 14 dni od dnia przekazania pozwanemu faktury. 14 kwietnia 2011 r. doszło do nabycia pakietu akcji spółki (...) S.A.przez spółkę zależną od pozwanego – (...) sp. z o.o.w W.. Według bilansu sporządzonego na 31 grudnia 2009 r. kapitał własny spółki (...) S.A.wyniósł(...)zł. 15 IV 2011 r. powódka wystawiła fakturę VAT nr (...)z terminem zapłaty 29 IV 2011 r. tytułem prowizyjnego wynagrodzenia wykonawcy z tytułu wykonania prac zleconych, o których mowa wikt 1.3.1. – 1.3.2. zgodnie z pkt 3.6 i 3.7 umowy. Pozwana należności wynikającej z faktury nr (...)nie uiściła.

(pozew k. 5-6, umowa k. 61–65, akt notarialny k. 66-68, potwierdzenia wpłat k. 69-72, faktura nr (...)k. 73; wydruki komunikatu prasowego i informacji zamieszczonej na stronie internetowej pozwanego k. 74-75; sprawozdanie (...) S.A.ogłoszone w (...) k. 76-78)

Postanowieniem z dnia 17 IV 2012 r. Sąd Rejonowy (...)w Warszawie ogłosił upadłość pozwanej obejmującą likwidację majątku. Postanowieniem z dnia 29 VI 2012 r. Sąd Rejonowy (...) zmienił sposób prowadzenia postępowania upadłościowego pozwanej z postępowania obejmującego likwidację majątku upadłego na postępowanie z możliwością zawarcia układu. (postanowienie k. 21-22, postanowienie k. 28)

Na liście wierzytelności w postępowaniu upadłościowym pozwanej znalazły się:

1.  uznana kwota 834 914,58 (osiemset trzydzieści cztery tysiące dziewięćset czternaście tysięcy i 58/100) złotych, na którą składa się roszczenie wynikające z nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 30 XI 2011 r. (roszczenie główne w wysokości 741 667,65 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wymagalności do dnia ogłoszenia upadłości), wobec którego syndyk skierował do Sadu pismo z wnioskiem o umorzenie postępowania na podstawie art. 182 ¹ § 1 k.p.c. oraz wobec którego toczy się niniejsze postępowanie sądowe;

2.  nieuznana kwota 9 271 (dziewięć tysięcy dwieście siedemdziesiąt jeden) złotych – nadzorca odmówił uznania ww. sumy z powodu braku prawomocnego rozstrzygnięcia postępowania – nieprawomocności postanowienia zasądzającego koszty.

Do wierzytelności powódki nie wpłynął żaden sprzeciw.

(wyciąg z listy wierzytelności k. 168)

Sąd zważył co następuje.

Zgodnie z art. 355 § 1 k.p.c., sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.

Zgodnie z art. 137 ¹ ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze, ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu nie wyłącza możliwości wszczęcia przez wierzyciela spraw sądowych i administracyjnych o wierzytelności podlegające zgłoszeniu do masy upadłości. Koszty postępowania obciążają wszczynającego postępowanie, jeżeli nie było przeszkód do umieszczenia wierzytelności w całości na liście wierzytelności.

Dopuszczalność dochodzenia w drodze procesu wierzytelności podlegającej zgłoszeniu do masy nie zmienia jednak zasady, że podstawowym sposobem dochodzenia tej wierzytelności powinno być zgłoszenie jej sędziemu-komisarzowi. Dlatego też, jeżeli wierzyciel po ogłoszeniu upadłości dłużnika zaniechał zgłoszenia wierzytelności i wybrał drogę procesu, to ponosi koszty postępowania sądowego, niezależnie od jego wyniku. Unormowanie art. 137 ¹ zd. 2 czyni więc wyjątek od obowiązującej w prawie procesowym przy ponoszeniu kosztów postępowania zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Artykuł 137 ¹ nie znajduje natomiast zastosowania, jeżeli proces został wytoczony przed ogłoszeniem upadłości dłużnika i wierzyciel kontynuował go po tej dacie (S. Gurgul, s. 506). W tym przypadku rozstrzygnięcie o kosztach następuje zgodnie z ogólnymi zasadami. (tak A. Jakubecki, Komentarz do art. 137 (1) ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze, LEX 2011)

Na rozprawie dnia 8 stycznia 2014 r. powód skutecznie cofnął powództwo o roszczenie główne wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności do dnia ogłoszenia upadłości pozwanej z uwagi na okoliczność, iż kwoty te zostały uznane w toku postępowania układowego i zamieszczone na liście wierzytelności w postępowaniu upadłościowym pozwanej jako sumy uznane. Nie wpłynął również sprzeciw wobec ww. kwot. Zgodnie z art. 296 Prawa upadłościowego i naprawczego, wyciąg z listy wierzytelności, łącznie z wypisem prawomocnego postanowienia zatwierdzającego układ, jest tytułem egzekucyjnym przeciwko upadłemu oraz temu, kto udzielił zabezpieczenia wykonania układu, jeżeli został w sądzie złożony dokument stwierdzający udzielenie zabezpieczenia. W związku z tym w zakresie kwot ujętych na liście wierzytelności powódka dochodzi swoich roszczeń w postępowaniu układowym.

Wobec skutecznego cofnięcia powództwa w części roszczeń ujętych na liście wierzytelności w postępowaniu układowym, postępowanie w tym zakresie, jako postępowanie bezprzedmiotowe, należało umorzyć zgodnie z art. 355 § 1 k.p.c.

Postępowaniem układowym są objęte roszczenia o odsetki ustawowe od dnia wymagalności do dnia ogłoszenia upadłości. Wierzytelności o odsetki ustawowe w pozostałym zakresie, tj. od dnia ogłoszenia upadłości do dnia zapłaty, nie są objęte układem i nie zostały umieszczone na liście wierzytelności, powódka nie cofnęła również powództwa w tym zakresie. Nie ulega wątpliwości, że pozwana nie spełniła roszczenia głównego powódki. Roszczenia o odsetki ustawowe są roszczeniem akcesoryjnym, w związku z tym fakt uznania roszczenia głównego oraz odsetek za opóźnienie w zapłacie do dnia ogłoszenia upadłości uprawnia do stwierdzenia, iż również roszczenie o odsetki w pozostałej części jest zasadne.

Wobec powyższego należało zasądzić odsetki ustawowe od kwoty roszczenia głównego 741 667,65 złotych od dnia ogłoszenia upadłości do dnia 17 IV 2012 r. do dnia zapłaty.

O kosztach postępowania sąd orzekł na podstawie przepisów ogólnych - art. 98 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu), obowiązując powoda do zwrotu pozwanemu poniesionych przez niego niezbędnych kosztów procesu.

Na niezbędne koszty procesu poniesione w niniejszym postępowaniu przez pozwaną składają się opłata od pozwu, koszty zastępstwa procesowego oraz opłata od pełnomocnictwa. Zważywszy charakter sprawy, jej wagę i stopień skomplikowania, sąd uznał, że adekwatne do nakładu pracy pełnomocnika pozwanego wykonującego zawód radcy prawnego jest wynagrodzenie w stawce minimalnej.

SSO Jadwiga Smołucha