Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 5 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2014 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa E. B.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Jarocinie

z dnia 23 grudnia 2013r. sygn. akt I C 669/13

I.  oddala apelację ,

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 90zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygnatura akt II Ca 201/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 23 grudnia 2014r. Sąd Rejonowy w Jarocinie oddalił powództwo E. B. ; w którym domagała się zasądzenia od pozwanego (...) S.A w W. kwoty 678 zł tytułem odsetek ustawowych od kwoty 1545 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia 22.08.2013r.

Rozstrzygnięcie zapadło w po pokonaniu poniższych ustaleń:

W dniu 9 maj 2011 r. miał miejsce wypadek komunikacyjny powodujący m.in. szkodę majątkową firmy meblarskiej (...) Spółka z o.o. w J., które ,meble przewoziła spółka cywilna (...), prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą (...), Handel D..

Wyrokiem z dnia 21.09.2012 r. Sąd Okręgowy w Legnicy zasądził solidarnie od H. i A. K. (1) na rzecz (...) Sp.z o.o. w J. kwoty 127.738,34 zł za straty w meblach.

Biuro (...) Spółka z o.o. w L. pismem z dnia 25.02.2013 r. poinformowało (...) w B. o tym, że wykupiło wierzytelności od A. i H. K. (1) przysługujące tym osobom od (...) w łącznej wysokości 127.738,34 zł tytułem nieregularnej należności w związku z uszkodzeniem towaru, wynikającej z wyroku S.O. w Legnicy z wezwaniem o kierowanie wszelkich płatności na konto Biura (...). Pozwany (...) przyznał odszkodowanie H. i A. K. (1) w związku z uszkodzeniem pojazdu w wypadku ( decyzja z 20.12.2013 r). i odszkodowanie na rzecz uprawnionych w związku ze śmiercią kierowcy pojazdu- Z. K. ( decyzja (...).05.2012r).

Pismem z dnia 7.02.2013r. A i K. K. wystąpili o wszczęcie postępowania likwidacyjnego i wypłatę odszkodowania za utracony towar zgodnie z wyrokiem SO w Legnicy.

W dniu 25.02.2013 r. Biuro (...) zawarło z A i H. K. umowę przelewu wierzytelności na biuro w kwocie 122738,34 zł.

W dniu 26.02.2013 r. Biuro (...) przeniosło na powódkę E. B. wierzytelności w kwocie 1512 zł z tytułu części odszkodowania przysługującego wobec pozwanej w związku ze szkodą z dnia 9.05.2011 r.

Firma (...) wystąpiła do pozwanego (...) S.A z wezwaniem zapłaty odszkodowania w kwocie 127.748,34 zł, które otrzymała.

Żądania powódki dotyczące jedynie odsetek nie zasługuje na uwzględnienie. A. i H. K. (1) nie byli uprawnieni do otrzymania odszkodowania z polisy sprawcy zdarzenia z dnia 9.05.2011r. z tytułu utraty towaru, albowiem nie nabyli oni wierzytelności w stosunku do (...), gdyż nie łączył ich stosunek zobowiązaniowy z (...) S.A, a także nie dokonali zapłaty odszkodowania zasądzonego od nich na rzecz firmy (...).z o.o w J. ( powód nie wykazał powyższych okoliczności). Z uwagi na to, także spółka (...) w L., skoro nie nabyła wierzytelności wobec (...) S.A. nie mogła skutecznie dokonać cesji na dalszy podmiot tj. powódkę. Powódka nie wykazała, a by przysługiwała jej wierzytelność wobec pozwanego.

W apelacji powódka zarzuciła naruszenie prawa materialnego, w tym art. 34 ustawy z 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych (...) i (...) i art. 509kk; naruszenie przepisów postępowania w tym art. 78§1 i 3 w zw. z art. 221 i 233 kpc.

Skarżąca wniosła o zmianę wyroku i uwzględnienie powództwa.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Wbrew treści pierwszego z zarzutów podniesionych przez skarżącego w ocenie sądu drugiej instancji przy rozpoznawaniu sprawy przez Sąd I instancji nie doszło do naruszenia art. 221 k.p.c., albowiem pozwany wdając się w spór nie ograniczył się wyłącznie do zarzutów natury formalnej, ale również podniósł zarzut merytoryczny domagając się oddalenia powództwa na tej podstawie, że zaspokajając za ubezpieczonego sprawcę wypadku roszczenie poszkodowanego, zwolnił się od odpowiedzialności za zniszczony towar.

Sąd I instancji dokonał prawidłowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego nie przekraczając granic swobody wyznaczonych art.233 k.p.c., w tym reguł logicznego rozumowania, co nie uzasadnia także drugiego z podniesionych zarzutów, tym bardziej, że apelująca nie wskazała przyczyn podniesionej wadliwości w tej właśnie postaci. Sąd odwoławczy w całości aprobuje ocenę materiału dowodowego, jak również rozważania wskazane za podstawę ustaleń faktycznych, bowiem wnioski wyprowadzone na jego podstawie nie są z nim sprzeczne. Dokonane przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy w całości przyjmuje je za własne, tym bardziej że zarzucana przez apelującego sprzeczność nie tyle dotyczy samych ustaleń, lecz wniosków wyprowadzonych z tych ustaleń na podstawie zastosowanego prawa materialnego, w tym przyjętej oceny skutków zawartej przez odpowiedzialnego za szkodę umowy cesji wierzytelności wobec ubezpieczyciela jako następstwa niespełnienia świadczenia odszkodowawczego objętego umową ochrony sprawcy szkody od odpowiedzialności cywilnej.

Bez względu na stanowisko stron sporu, czy w rozpoznawanej sprawie doszło do zdarzenia, w następstwie którego powstała dla cedenta wierzytelność wobec pozwanego zakładu ubezpieczeń objęta przelewem należy w świetle dokonanych ustaleń skonkludować, że pierwotni cedenci tj A. i H. K. (2), wykonujący działalność gospodarczą przewozu towaru oraz (...) SA w W., byli odpowiedzialni wobec poszkodowanej firmy (...) sp.z o.o. w J. za szkodę w przewożonym towarze powstałą na skutek wypadku w dniu 9.05.2011r .in solidum (art. 368 k.c.), przy czym odpowiedzialność pozwanego (...) wynikała z ochrony udzielonej ubezpieczonemu sprawcy szkody, którym był kierowca samochodu, zaś przewoźnika z ogólnych zasad wynikających z art. 65 ust.1 prawa przewozowego (DzU.2000.50.61). Skoro spółka (...) sp. z. o.o uzyskała wyrok w stosunku do przewoźnika, to z zasad wynikających z regresie pomiędzy odpowiedzialnymi solidarnie (art. 376 k.c.) przewoźnik uzyskał podmiotowe prawo wobec ubezpieczyciela, które obejmowałoby do chwili zaspokojenia roszczenia poszkodowanego wyłącznie ekspektatywę powstania wierzytelności ( wierzytelność przyszła ).

Należy potwierdzić za stanowiskiem orzecznictwa i doktryny, że zbycie wierzytelności przyszłej –jest prawnie dopuszczalne.

Przeważa pogląd- mimo braku w kodeksie cywilnym odpowiednika art. 295 k.z. – że dopuszczalny jest przelew wierzytelności przyszłej (por. uchwała SN z, 19 września 1997r., III CZP 45/97, OSNC 1998, nr 2, poz. 22) jednakże pełny skutek wywiera dopiero z chwilą powstania wierzytelności, zatem w dacie przelewu cedent przenosi na cesjonariusza jedynie ekspektatywę przyszłego prawa ( por. wyrok SN z 30 stycznia 2003r. (...), Pr. Bankowe 2004/10/22; J. K., Ekspektatywa powstania wierzytelności w polskim prawie cywilnym; B. 2006, s. k.100 i nast.).

Cedowana wierzytelność została w rozpoznawanej sprawie oznaczona jako część świadczenia wynikającego z wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy z dniu 21.09.2012r., w którym została uznana odpowiedzialność przewoźnika H. i A. K. (1) za szkodę w transporcie i z tego tytułu zasądzona żądaną przez poszkodowaną Spółkę kwota127.738,34zł.

Wprawdzie z samej umowy cesji wierzytelności nie wynika, ale z pozostałych dowodów stanowiących podstawę dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych, że przedmiot cesji dotyczył wierzytelności z tytułu roszczenia jakie powstałoby wobec pozwanego (...) S.A. w W. w sytuacji dokonania przez H. i A. K. (1) zapłaty kwoty zasądzonej powyższym wyrokiem. W majątku ich przedsiębiorstwa powstałby uszczerbek, którego wyrównania mogliby oni dochodzić w reżimie odpowiedzialności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia wierzyciela solidarnego (art. 510k.c.). Dopóty jednak nie nastąpiło wezwanie cedentów do spłaty długu wynikającego z wyroku i dopóty zapłata nie została dokonana, to wierzytelność przysługująca cedentom względem ubezpieczyciela postrzegana i rozpatrywana musi być w kategoriach wierzytelności przyszłej. Brzmienie umowy nie pozostawia wątpliwości, co do tego, że H. i A. K. (2) przenieśli na rzecz Biura (...) Sp. z o.o. w L. wierzytelności i roszczenia, które mogłyby im służyć względem (...) S.A. w W. z tytułu niewykonania obowiązku objętego ubezpieczeniem, zaś nabywcy przenieśli część tej wierzytelności na rzecz powódki.

Wierzytelność przewoźnika, a po dokonanej cesji jej ekspektatywy, wierzytelność cesjonariusza wobec ubezpieczyciela powstałaby dopiero z chwilą naprawienia szkody w całości lub w części przez niego samego lub cedenta i to tylko w sytuacji, gdyby solidarnie odpowiedzialny ubezpieczyciel nie spełnił świadczenia na rzecz ich wspólnego wierzyciela. Skoro jednak, jak wynika z niespornych w tym zakresie ustaleń faktycznych, pozwany (...).A. w W. spełnił na rzecz firmy (...) sp. z o.o. w J. świadczenie odszkodowawcze, tym samym w skutek zaspokojenia wierzyciela (art.366 §2 k.c.), dłużnicy H. i A. K. (2) zostali ostatecznie zwolnieni ze spełnienia świadczenia objętego wyrokiem, a tym samym nie powstał w ich majątku uszczerbek. W konsekwencji zapłaty długu H. i A. K. (1) nie powstała wierzytelność, której dotyczyła cedowana ekspektatywa, jak również nie powstało roszczenie o odsetki za opóźnienie w jej zapłacie na rzez poszkodowanego oraz o zwrot poniesionych przez cedentów kosztów procesu.

Powyższe prowadzi do wniosku, że powódka nie posiada legitymacji czynnej względem pozwanego i dlatego powództwo podlegało oddaleniu.

Z tych względów apelacja powódki, jako bezzasadna, podlegała oddaleniu na podstawie art.385 k.p.c.. O kosztach orzeczono na podstawie art.98 i 108 §1 k.p.c.