Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka L. C. wniosła o zasądzenie od pozwanego Gminy(...)kwoty 4.900 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 13 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu powódka podała, że w dniu 7 czerwca 2011 r. wody opadowe spływające z drogi przy ulicy (...) w B. zalały jej piwnicę. Woda zniszczyła między innymi pralkę automatyczną i inne, drobne urządzenia AGD, drewniane drzwi garażowe oraz drzwi wewnętrzne. Powódka podniosła, że do zalania doszło z uwagi na fakt, iż ulica (...) jest źle utrzymana, za co odpowiedzialność ponosi pozwany. Ulica ta bowiem nie posiada kanalizacji do odprowadzania wód opadowych a ponadto jest wyprofilowana w ten sposób, że spadek prowadzi w kierunku budynku powódki. Z uwagi na fakt, że najniższa kondygnacja budynku znajduje się poniżej poziomu drogi, doszło do jej zalania. Powódka wskazała, że pozwany podjął czynności mające na celu zmianę wyprofilowania ulicy dopiero po zdarzeniu.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany podniósł, że powód nie wykazał odpowiedzialności służb miejskich jakim jest Zarząd (...)w B..

W piśmie z dnia 22 maja 2012 r. powódka rozszerzyła żądanie pozwu wnosząc o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 6.452,23 zł wskazując, że powódka doznała szkody z powodu uszkodzenia bramy garażowej, 4 sztuk drzwi garażowych oraz pralki.

W piśmie z dnia 4 czerwca 2012 r. pozwany wskazał, że kwestionuje powództwo zarówno co do zasady jak i co do wysokości.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymywały swoje stanowiska.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 19 grudnia 2012r. oddalił powództwo i zasądził od powódki na rzecz pozwanego 600 zł tytułem kosztów procesu.

Z motywów rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego wynikało, co następuje:

Powódka jest właścicielem zabudowanej budynkiem mieszkalnym
nieruchomości położonej w B. przy ulicy (...). Ulica (...) w B. jest to ulica o nawierzchni gruntowej bez kanalizacji odprowadzającej wody opadowe. Przy ulicy znajdują się budynki mieszkalne. Teren ukształtowany jest w ten sposób, że jego powierzchnia charakteryzuje się spadkiem w kierunku nieruchomość powódki, gdzie znajduje się najniższy punkt ulicy, co w przypadku silnych opadów deszczu powoduje spływanie wody w kierunku nieruchomości powódki i zatrzymywanie się wody na jej terenie. Mąż powódki od wielu lat czynił starania o budowę tej ulicy kierując pisma do Zarządu (...) w B., jednak nie przyniosło to oczekiwanych rezultatów.

W roku 2001 r. doszło do zalania nieruchomości powódki przez wody opadowe, co spowodowało straty materialne. Po tym zdarzeniu droga nie została przebudowana. Aby przeciwdziałać kolejnym zalaniom przed nieruchomością powódki wybudowano fragment chodnik. Ponadto ulica była wyrównywana walcem i profilowana raz do roku.

Dnia 7 czerwca 2011 r. po raz kolejny doszło do zalania nieruchomości powódki przez wody opadowe. Tego dnia opad był intensywny i długotrwały.

Woda zalała piwnicę powódki niszcząc drzwi garażowe drewniane, które wypaczyły się, 4 sztuki drzwi wewnętrznych oraz ośmioletnią pralkę. O powyższym zawiadomiony został Zarząd (...)w B.. Przedstawiciele pozwanego, którzy przeprowadzili oględziny miejsca zdarzenia stwierdzili, że do zalania doszło na skutek intensywnych opadów deszczy oraz, że droga wymaga profilowania. Profilowanie drogi przeprowadzono w sierpniu 2011 r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie twierdzeń stron, w zakresie w jakim okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy były pomiędzy stronami bezsporne, na podstawie przedłożonych przez strony dokumentów, w tym dokumentów znajdujących się w aktach szkody nr (...)oraz zeznań świadków M. C., J. P. oraz A. K..

Sąd oddalił wniosek powódki o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu drogownictwa na okoliczność związku przyczynowego pomiędzy doznaną szkodą a brakiem zapewnienia przez pozwanego należytego odwodnienia ulicy (...) albowiem związek ten został wykazany pozostałymi, zgromadzonymi w toku procesu dowodami.

W sprawie nie było sporu co do tego, że nieruchomość powódki w dniu 7 lipca 2011 r. została zalana przez wody opadowe jak również co do tego, że ulica (...) przy której nieruchomość powódki jest zlokalizowana nie posiada kanalizacji odprowadzającej wody opadowe jak również to, że powierzchnia tego terenu charakteryzuje się spadkiem w kierunku nieruchomość powódki, gdzie znajduje się najniższy punkt ulicy, co w przypadku silnych opadów deszczu powoduje spływanie wody w kierunku nieruchomości powódki i zatrzymywanie się wody na jej terenie. W sprawie nie było też sporu co do tego, że właściwe utrzymanie ulicy (...) spoczywa na pozwanym. Jak wynika z art. 2 a ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2007 r., Nr 19, poz. 115) drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy. Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r.. Nr 142, poz. 1591) do zadań własnych gminy należą sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Do zarządcy drogi należy takie jej utrzymanie, aby nie stanowiła ona zagrożenia dla otoczenia.

Skoro powódka wykazała, że jej nieruchomość została zalana przez wody opadowe spływające z ulicy (...) to pozwany, aby zwolnić się od odpowiedzialności co do zasady winien wykazać, że zadośćuczynił spoczywającym na nim obowiązkom wynikającym z wyżej wskazanych przepisów. W toku postępowania wykazano jednak, że pozwany nie podjął żadnych zasadniczych kroków które mogłyby przeciwdziałać negatywnym skutkom opadów dla majątku powódki. Nie są potrzebne wiadomości specjalne aby stwierdzić, że droga publiczna winna zostać zorganizowana w ten sposób, aby spływające z niej wody nie zalewały okolicznych posesji. Sposobem przeciwdziałania takim zdarzeniom jest przede wszystkim budowanie kanalizacji odprowadzających wody opadowe, które to są instalacjami typowymi, powszechnie spotykanymi. Pozwany, pomimo iż miał świadomość tego, że istniejący stan rzeczy stanowi potencjalne zagrożenie dla budynku znajdującego się na nieruchomości powódki do istniejącej sytuacji pozwany był informowany przez męża powódki, znał ukształtowanie terenu, wiedział, że w roku 2001 r. doszło do zalania nieruchomości powódki skutkującego powstaniem strat materialnych/ nie przebudował drogi, w szczególności nie wybudował kanalizacji odprowadzającej wody opadowe. Pozwany ograniczył się do położenia chodnika bezpośrednio przed nieruchomością powódki oraz do profilowania drogi raz do roku, które to działania nie przyniosły oczekiwanych rezultatów o czym świadczy fakt, że nieruchomość powódki została w roku 2011 r. po raz kolejny zalana. Podkreślił Sąd, że w toku procesu nie wykazano, aby dnia 7 lipca 2011 r. opad był intensywny ponad miarę możliwą do przewidzenia. Nie wykazano również, że nawet wybywanie kanalizacji odprowadzającej wody opadowe nie uchroniłoby nieruchomości powódki przed zalaniem. Pozwany nie wykazał także, iż przez okres ostatnich kilkunastu lat nie miał faktycznych możliwości wybudowania tej drogi wraz z kanalizacją. Pozwany brak budowy drogi uzasadniał brakiem środków oraz potrzebą budowy innych, bardziej uczęszczanych dróg, jednak były to stwierdzenia na tyle ogólnikowe, że nie poddawały się one weryfikacji. Nie wiadomo w szczególności jakimi środkami pozwany dysponował, jakie drogi wybudował i jakie kryteria legły u podstaw uznania, że budowa ulicy (...) ma mniejsze znaczenie dla wspólnoty samorządowej niż budowa innej drogi.

W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy pozwanemu przypisać należy niedołożenie wymaganej staranności, niezbędnej do uniknięcia skutku w postaci zalania nieruchomości powódki przez wody opadowe. Pozwany miał świadomość tego, że stan ulicy (...) jest taki, że w przypadku intensywnych opadów deszczu może dojść do zalania nieruchomości powódki. Pozwany mógł temu przeciwdziałać podejmując stosowne działania polegające na przebudowie tej ulicy i budowie kanalizacji. Pozwany nie wykazał, że istniały okoliczności do niego niezależne, które uniemożliwiały mu wywiązanie się z tego obowiązku. W konsekwencji przypisać należy mu odpowiedzialność odszkodowawczą za szkodę jakiej doznała powódka na skutek zalania co do zasady.

Powyższe nie przesądzało jednak o zasadności powództwa. Na powodzie spoczywał bowiem ciężar wykazania zasadności swojego roszczenia nie tylko co do zasady ale również co do wysokości. Pozwany kwestionował bowiem powództwo również co do wysokości, co zostało wprost wyrażone w jego piśmie z dnia 4 czerwca 2012 r. Powódka jednak wysokości swojej szkody nie udowodniła. Zgodnie z art. 363 § 1 k.c. poszkodowany może żądać bądź przywrócenia stanu poprzedniego lub zapłaty odpowiednie sumy pieniężnej. Jak ustalono, w wyniku zalania zniszczone zostały drzwi garażowe drewniane, które wypaczyły się, 4 sztuki drzwi wewnętrznych oraz ośmioletnia pralka. Powódka winna zatem wykazać jaką zniszczone rzeczy miały wartość ewentualnie jakie jest koszt przywrócenia stanu poprzedniego tj. koszt zakupu rzeczy takiej samej jakości i ewentualnie ich montażu. Przedstawione przez powódkę dowody nie były jednak przydane dla ustalenia tej okoliczności. Powódka na dowód wysokości szkody powstałej na skutek zalania drzwi garażowych przedstawiła kserokopię oferty zakupu i montażu bramy garażowej przygotowaną przez spółkę zajmującą się produkcja i montażem okiem i drzwi /k. 94/. Nie wiadomo jednak jakiego rodzaju brama znajdowała się w wejściu do garażu powódki w chwili zalania, co uniemożliwiło stwierdzenie, czy przedstawiona oferta dotyczy bramy, której parametry odpowiadają parametrom bramy która została zniszczona. Powyższe uwagi odniósł Sąd również do drzwi wewnętrznych. Na dowód wysokości szkody przedstawiono ofertę montażu drzwi model (...)/k. 95/. Nie wiadomo jednak, jakie to są drzwi i czy odpowiadają one parametrom drzwi które zniszczone zostały na skutek zalania. Nie - dowodzi wysokości doznanej szkody również faktura przedstawiona za zakup pralki automatycznej znajdująca się na k. 96. Faktura ta dotyczy bowiem zakupu nowej pralki a jak wynika z zeznań świadka M. C. pralka zniszczona była ośmioletnia. Wartość ośmioletniej pralki z całą pewnością nie odpowiadała wartości pralki nowej. W ocenie Sądu, nie stanowi przywrócenia stanu poprzedniego dokonanie zakupu nowej pralki w miejsce pralki ośmioletniej. Ponadto nie wiadomo, jakie parametry miała zniszczona pralka i czy odpowiadają one parametrom nowej pralki. Powód, aby wykazać wysokość doznanej szkody winien wykazać, jaka była wartość zniszczonej pralki ewentualnie jaki byłby koszt zakupu pralki używanej, o zbliżonych parametrach. Dokonanie takiego zakupu, jak powszechnie wiadomo, jest możliwe.

Mając powyższe na względzie, z uwagi na niewykazanie wysokości doznanej szkody, Sąd powództwo oddalił (punkt 1 wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. obciążając nimi powódkę jako stronę przegrywającą.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka, zarzucała naruszenie art. 322 kpc i domagała się zmiany zaskarżonego wyroku i zasądzenia od pozwanej dochodzonej kwoty.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 322 kpc jeżeli w sprawie o wyrządzenie szkody, o dochody, zwrot bezpodstawnego wzbogacenia lub o świadczenie z umowy dożywocia Sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe lub nadal utrudnione, może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.

Mając jednak na uwadze kontradyktoryjność w procesie cywilnym, Sąd nie może przez zastosowanie art. 322 kpc zwolnić powoda z ciężaru gromadzenia materiału procesowego i dowodzenia faktów. Stosowanie art. 332 kpc możliwe jest dopiero wtedy, jeżeli powód wyczerpał wszelkie możliwe środki dowodowe.

Nie jest zatem możliwe zastosowanie art. 322 kpc w przypadku, w którym przeprowadzenie dowodu co do wysokości roszczenia jest wprawdzie możliwe, ale powód nie złożył odpowiednich wniosków dowodowych.

W przedmiotowej sprawie powódka reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika nie podjęła dostatecznej próby dochodzenia wysokości odszkodowania.

Rację miał Sąd I instancji wskazując, że powódka winna była wykazać jaką zniszczone drzwi miały wartość, ewentualnie jaki jest koszt przywrócenia stanu poprzedniego, tj. koszt zakupu rzeczy takiej samej jakości i ewentualnie ich montażu.

W powyższym zakresie nie była miarodajnym dowodem przedstawiona przez powódkę w postępowaniu przed Sądem I instancji – oferta zakupu i montażu bramy garażowej, przygotowaną przez spółkę zajmującą się produkcją i montażem okien. Słusznie również nie mogła być miarodajnym dowodem faktura dotycząca zakupu nowej pralki, skoro pralka powódki była ośmioletnia.

Dokonanie wyceny szkody jaką poniosła powódka wymagało w istocie wiadomości specjalnych. Na powódce zatem, jako na stronie, która z faktu tego zamierzała wywieść określone skutki prawne, spoczywał ciężar udowodnienia za pomocą opinii biegłego rzeczoznawcy wysokość szkody. Nie były takimi osobami przedsiębiorcy sporządzający ofertę wykonania usług na żądanie powódki, jak również wydruki z Internetu dotyczące sprzedaży pralek.

Taka potrzeba dowodzenia nie mogła być dla powódki zaskoczeniem, w sytuacji w której w sprawie I C 2116/02 Sąd Okręgowy w Bydgoszczy w analogicznej sytuacji swoje rozstrzygnięcie oparł w oparciu o wydaną w sprawie opinię biegłej, która wysokość szkody oszacowała.

W tym stanie rzeczy w ocenie Sądu Okręgowego brak było podstaw do zastosowania art. 322 kpc., zaś bezzasadną apelację należało oddalić na podstawie art. 385 kpc.