Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 224/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia

7 listopada 2013r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Piotr Starosta

Sędziowie

SO Tomasz Adamski

SO Wojciech Borodziuk (spr.)

Protokolant

sekr. sądowy Tomasz Rapacewicz

po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2013r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: W. P.

przeciwko: Miastu (...)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Inowrocławiu

z dnia 28 grudnia 2012r. sygn. akt I C 556/11

oddala apelację.

II Ca 224 / 13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Inowrocławiu wyrokiem z dnia 28 grudnia 2012 roku po rozpoznaniu sprawy z powództwa W. P. przeciwko Miastu(...)o zapłatę:

1. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 7.670 zł;

2. w pozostałym zakresie oddalił powództwo;

3. zasądził od pozwanego na rzecz powódki 384 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

4. nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Inowrocławiu kwotę 138,00 zł tytułem opłaty sądowej od rozszerzonego powództwa;

5. zasądził od powódki na rzecz pozwanego 144,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W. P. wniosła o zasądzenie od Miasta (...) kwoty 4.914,47zł wraz z kosztami procesu, w tym poniesionymi kosztami biegłego sądowego w kwocie 951,64zł zasądzonymi we wcześniejszej sprawie. W uzasadnieniu podała, że Miasto (...) uchyla się od zapłaty odszkodowania za okres od 01 maja 2010r. do 13 czerwca 2011r., pomimo, że w sprawie I C 5/10 wyrok zasądzający odszkodowanie uprawomocnił się, gdzie ustalono wysokość odszkodowania na kwotę 295,00zł miesięcznie za okres do kwietnia 2010r. W toku procesu powódka rozszerzyła powództwo do kwoty 7.670,00zł stanowiącej kwotę odszkodowania za okres od maja 2010r. do czerwca 2012r. oraz dodatkowo o kwotę 951,64zł zasądzonych z tytułu poniesionych kosztów biegłego sądowego.

W odpowiedzi na pozew Miasto (...) wniosło o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. W ocenie pozwanego powództwo nie zostało należycie udowodnione, a ponadto wynagrodzenie biegłego zostało już rozstrzygnięte w poprzedniej sprawie w ramach orzekania o kosztach sądowych. Zarzucał też, że po stronie powoda nie istnieje legitymacja czynna do wytoczenia powództwa, gdyż stroną postępowania winna być W. P., a nie S. P., który nie jest właścicielem lokalu. Powód nie wykazał także wysokości szkody, ani nawet związku przyczynowego między ewentualną szkodą jaką on poniósł, a zachowaniem pozwanego.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

Powódka jest właścicielem nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym położonej w I.przy ul. (...). S. P. jest jej pełnomocnikiem procesowym na podstawie udzielonego pełnomocnictwa.

Sąd Rejonowy w Inowrocławiu prawomocnym wyrokiem z dnia 04 kwietnia 2001r. w sprawie I C 40/01 orzekł w stosunku do rodziny B. eksmisję i przyznał członkom tej rodziny uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego, wstrzymując opróżnienie lokalu do czasu złożenia przez Miasto (...) oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Przedmiotowy lokal mieszkalny jest nadal zajmowany przez byłych najemców. Pozwany nie złożył im żadnej oferty, a oni nie uiszczają za korzystanie z tego lokalu żadnych opłat.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 29 grudnia 2010r. w sprawie I C 5/10 Sąd Rejonowy w Inowrocławiu zasądził od pozwanego na rzecz powódki W. P. kwotę 4.130,00zł przyjmując, że wartość rynkowa czynszu za przedmiotowy lokal mieszkalny w okresie od marca 2009r. do 30 kwietnia 2010r. wynosiła 295,00zł miesięcznie. Sąd w tym postępowaniu korzystał z opinii biegłego sądowego z dziedziny budownictwa M. Ś..

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o dowody z dokumentów, w tym z akt sprawy I C 5/10 tut. Sądu, których wiarygodność nie budzi wątpliwości i nie była także kwestionowana przez strony.

Uwzględniając powyższe ustalenia w dalszej kolejności Sąd Rejonowy zważył, że roszczenie powódki jest usprawiedliwione, co do zasady i znajduje swoje oparcie o treści art. 417 k.c. w zw. z art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów (Dz. U z 2005r. poz. 266), zgodnie z którym jeżeli gmina nie dostarczyła lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku sądowego, właścicielowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze od gminy, roszczenie to obejmuje wynagrodzenie szkody w pełnej wysokości (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2008r., III CzP 46/08) .

Odpowiedzialność ta nie jest uzależniona co do wykazania winy, przeciwnie podstawą roszczenia jest fakt niedostarczenia lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku sądowego.

Jednocześnie Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie powódki jest także usprawiedliwione co do wysokości odszkodowania, jakiego się domaga.

W tym zakresie Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że Sąd w sprawie I C 5/10 ustalił, iż czynsz wolnorynkowy za przedmiotowy lokal mieszkalny w okresie od marca 2009r. do kwietnia 2010r. wynosił 295,00zł miesięcznie. I takiej kwoty domagała się powódka za późniejszy okres do czerwca 2012r.

Zdaniem Sądu wobec okoliczności znanej Sądowi z urzędu, że czynsze wolnorynkowe na terenie Miasta (...) rosną (i podnosi je również pozwany w lokalach do niego należących) uznać należy, że kwota miesięczna odszkodowania, której domaga się powódka jest niższa od tej, którą ewentualnie Sąd by ustalił w oparciu o nową opinię biegłego sądowego.

W konsekwencji Sąd uznał, że powódka zgodnie z art. 6 k.c. udowodniła wysokość dochłodzonego roszczenia.

Sąd oddalił w powództwo w części (jako bezpodstawne) dotyczącej wynagrodzenia biegłego, albowiem nie pozostaje w związku przyczynowym z zachowaniem pozwanego.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z art. 98 k.p.c., biorąc pod uwagę zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Wyrok Sądu Rejonowego zaskarżył apelacją pozwany w części, tj. w punktach 1 i 3, zarzucając:

- brak legitymacji czynnej po stronie powodowej;

- naruszenie art. 18 ust. 3 i 5 ustawy o ochronie praw lokatorów, poprzez błędne przyjęcie, że pozwany wykazał szkodę;

- art. 6 k.c. poprzez przyjęcie, że powód udowodnił szkodę zgodnie z regułami ciężaru dowodów;

- sprzeczność ustaleń Sądu, ze zgromadzonym materiałem dowodowym.

Z powołaniem na powyższe zarzuty pozwany wnosił o:

- zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Powódka nie zajęła stanowiska w przedmiocie apelacji.

S ą d O k r ę g o w y z w a ż y ł, c o n a s t ę p u j e :

Apelacja pozwanej nie jest zasadna. Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne z rozważeniem całokształtu materiału dowodowego bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, o jakiej mowa w art. 233 §1 k.p.c., które to ustalenia Sąd Okręgowy w całości akceptuje i przyjmuje za własne.

Przystępując do rozpoznania apelacji Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności zwraca uwagę, że w rozpoznawanej sprawie powódka podawała, że pozostali w lokalu lokatorzy, którym Sąd Rejonowy w wyroku orzekającym ich eksmisję z lokalu przyznał uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego i jednocześnie wstrzymał wykonanie eksmisji do czasu złożenia przez Gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego, nie płacili jakiegokolwiek odszkodowania w okresie objętym pozwem.

W tym zakresie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13.01.2010 roku w sprawie II CSK 323/09 (publ. Lex nr 602680) wprost stwierdził, że na gruncie art. 18 ust. 3 i 5 u.o.p.l. nie budzi wątpliwości przekonanie, iż pozostaje w normalnym związku przyczynowym z zaniechaniem przez gminę wypełnienia obowiązku dostarczenia lokalu socjalnego osobie do tego uprawnionej, strata właściciela lokalu mieszkalnego spowodowana nieuiszczeniem przez byłego lokatora opłat za używanie zajmowanego lokalu i że za tę postać szkody gmina ponosi odpowiedzialność na podstawie art. 417 §1 k.c.

Jednocześnie podkreślić należy, że odpowiedzialność Gminy, która nie dostarcza lokalu socjalnego na podstawie art. 18 ust. 5 powołanej ustawy w zw. z art. 417 k.c. odnosi się do szkody w pełnej wysokości i nie jest ograniczona jedynie do wysokości odszkodowania, jakie zobowiązani się uiszczać lokatorzy, którym w wyroku nakazującym eksmisję przyznane zostało uprawnienie do lokalu socjalnego (art. 18 ust. 3 powołanej ustawy).

Odpowiedzialność odszkodowawcza gminy wobec właściciela za niedostarczenie lokalu socjalnego nie jest odpowiedzialnością subsydiarną w stosunku do obowiązku tej osoby wynikającego z art. 18 ust. 1 i 3 u.o.p.l. (wyrok S.N. z dnia 19 czerwca 2008 r., V CSK 31/08, niepubl.), z czego wynika, że właściciel lokalu nie musi wykazywać, że nie mógł uzyskać zaspokojenia w stosunku do byłego lokatora, któremu przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego.

Uwzględniając powyższe Sąd Okręgowy podziela ocenę wyrażoną w zaskarżonym wyroku przez Sąd Rejonowy, że powódka będąc właścicielką nieruchomości, zabudowanej budynkiem, w którym znajduje się lokal mieszkalny, w którym pozostali lokatorzy, co do których nie może ona wykonać wyroku eksmisyjnego, z uwagi na brak złożenia przez pozwane Miasto (...) oferty najmu lokalu socjalnego, ma prawo zgodnie z art. 417 k.c. w zw. z art. 18 ust. 5 wskazanej ustawy o ochronie praw lokatorów, dochodzenia odszkodowania od pozwanego.

Legitymacja czynna po stronie powódki wynika z aktu notarialnego z dnia 02.3.2009 roku – umowy darowizny, którą S. P. darował swojej siostrze W. P. (powódce), nieruchomość położoną w I. przy ulicy (...), a odpis tego aktu znajduje się na karcie 9-12 akt sprawy I C 5/10, co zostało wskazane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Z tego względu zarzut braku legitymacji czynnej nie znajduje uzasadnienia.

Jednocześnie Sąd Rejonowy zważył, że prawomocnym wyrokiem z dnia 29 grudnia 2010 roku, w sprawie o sygn. I C 5/10, Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 4.130,00 zł tytułem odszkodowania, za okres od marca 2009 do 30 kwietnia 2010 roku, przyjmując miesięczne odszkodowania w kwocie 295,00 zł, w oparciu o opinię biegłego, który ustalił tę wartość, jako możliwy czynsz wolnorynkowy za zajmowany przez byłych lokatorów lokal mieszkalny przy ulicy (...) w I..

Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił, że skoro powódka dochodziła w obecnej sprawie zasądzenia odszkodowania za bezpośrednio dalszy okres od maja 2010 roku do końca czerwca 2012 roku, to uzasadnione jest zasądzenie odszkodowania za okres objęty pozwem zgodnie ze stawką rynkową czynszu najmu lokalu mieszkalnego, według wyliczenia na kwiecień 2010 roku.

W tym zakresie Sąd Okręgowy wskazuje na uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16.5.2013 roku, sygn. IV CSK 624/12 (publ. Lex nr 1353259), że co do zasady mocą wiążącą i powagą rzeczy osądzonej objęta jest jedynie sentencja wyroku, a nie jej uzasadnienie. Jednakże powaga rzeczy osądzonej rozciąga się również na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne do określenia jego zakresu.

Jednocześnie Sąd Najwyższy podkreślił, że w sytuacji, gdy zachodzi związanie prawomocnym orzeczeniem sądu i ustaleniami faktycznymi, które legły u jego podstaw, niedopuszczalne jest w innej sprawie o innym przedmiocie dokonywanie ustaleń i ocen prawnych sprzecznych z prawomocnie osądzoną sprawą. Rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym orzeczeniu stwarza stan prawny taki, jaki z niego wynika. Sądy rozpoznające między tymi samymi stronami inny spór muszą przyjmować, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto w prawomocnym, wcześniejszym wyroku.

Sąd Okręgowy podzielając związanie Sądu prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 29 grudnia 2010 roku w sprawie I C 5/10, który zapadł pomiędzy tymi samymi stronami i dotyczył odszkodowania na rzecz powódki z tego samego tytułu za okres od marca 2009 roku do 30 kwietnia 2010 roku, za prawidłowe uznał ustalenie przez Sąd Rejonowy w obecnie rozpoznawanej sprawie, że odszkodowanie za miesiąc kwiecień 2010 roku wyliczone według stawki rynkowej wynosiło 295 zł.

Z powyższego wynika, że przyjęcie przez Sąd Rejonowy odszkodowania za dalszy okres od maja 2010 roku do końca czerwca 2012 roku według stawki miesięcznej 295 zł, mieści się w granicach odszkodowania, o jakim mowa w art. 417 k.c. w zw. z art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów, skoro pozwany nie przeprowadził dowodu, że w objętym pozwem okresie rynkowe stawki najmu lokali uległy obniżeniu.

Z tego względu nie można podzielić zarzutu apelacji, że Sąd pierwszej instancji przy ustalaniu należnego powódce odszkodowania naruszył art. 6 k.c.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy oddalił apelację pozwanego jako niezasadną. ( art. 385 k.p.c.)