Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 1769/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2014r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Polikowska

Protokolant: Joanna Szmel

po rozpoznaniu w dniu: 16 maja 2014r.

s p r a w y : T. T.

syna B.i K.zd. L.

urodzonego w dniu (...) w J.

oskarżonego o to, że:

w okresie pomiędzy 20 lipca a 13 sierpnia 2013 roku w J. przy ulicy (...), po uprzednim przecięciu metalowego skobla zabezpieczającego drzwi wejściowe do piwnicy numer 45 z jej wnętrza zabrał w celu przywłaszczenia 10 słoików z przetworami z truskawek, czym spowodował straty w wysokości 100 złotych na szkodę U. R.

tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k.

I.  uznaje oskarżonego T. T. winnym popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w części wstępnej wyroku przyjmując, iż czynu tego dopuścił się w nieustalonym dniu w okresie pomiędzy 20 lipca a 13 sierpnia 2013r. oraz, iż czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi, tj. występku z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 283 k.k. i za to na podstawie art. 283 k.k. wymierza mu karę 3 /trzech/ miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 2 k.k. warunkowo zawiesza wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego T. T. kary pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 3 /trzy/ lata;

III.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu T. T. okres zatrzymania w dniu 09 września 2013 r. przyjmując jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jako równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art. 73 § 2 k.k. w okresie próby oddaje oskarżonego T. T. pod dozór kuratora;

V.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 4 k.k. zobowiązuje oskarżonego T. T. do kontynuowania nauki;

VI.  na podstawie art. 29 ust 1 ustawy prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. O. kwotę 612 zł plus 140,76 zł VAT tytułem zwrotu kosztów udzielonej obrony z urzędu;

VII.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego T. T. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Sygn. akt II K 1769/13

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pokrzywdzona U. R. zamieszkuje w budynku wielorodzinnym w J. przy ul. (...). W budynku tym posiada piwnicę nr 45. W okresie pomiędzy 20 lipca a 13 sierpnia 2013 roku oskarżony T. T. po uprzednim przecięciu metalowego skobla zabezpieczającego drzwi wejściowe do piwnicy należącej do U. R. wszedł do jej wnętrza skąd dokonał zaboru w celu przywłaszczenia 10 słoików z przetworami z truskawek o wartości 100 zł. Czynem tym działał na szkodę U. R..

Dowód:

- wyjaśnienia oskarżonego T. T. k. 20-21, 35-36,

- zeznania świadka U. R. k. 2-3,

- protokół oględzin miejsca k. 7-8,

- protokół eksperymentu procesowego k. 22-28,

Oskarżony T. T. ma 18 lat, jest uczniem I klasy Szkoły Zawodowej w J., pozostaje na utrzymaniu matki, nie posiada nikogo na utrzymaniu, nie posiada wartościowego majątku.

Dowód:

- dane osobo-poznawcze oskarżonego T. T. k. 20,

- wywiad środowiskowy k. 53-56,

Oskarżony T. T. w dacie popełnienia przypisanego mu czynu nie był karany sądownie.

Dowód:

- dane o karalności oskarżonego T. T. k. 82-83,

Oskarżony T. T. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu. Wyjaśnił, że do piwnicy włamał się przecinając metalowym brzeszczotem skobel w drzwiach. Do ciągu piwnicznego oraz do piwnic drzwi były otwarte. Część skradzionych przetworów zjadł, a resztę wyrzucił do śmietnika.

W toku postępowania przygotowawczego oskarżony poddał się dobrowolnie karze w trybie art. 335 k.p.k. w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, wyraził zgodę na orzeczenie wobec niego dozoru kuratora, zobowiązanie do kontynuowania nauki oraz orzeczenie obowiązku naprawienia szkody w terminie, który prokurator dopiero w złożonym wniosku określił na 3 miesiące, mimo iż termin taki nie został uzgodniony z oskarżonym.

Wniosek prokuratora o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie oskarżonemu kary uzgodnionej w postępowaniu przygotowawczym nie mógł zostać uwzględniony przez Sąd nie tylko dlatego, że nie został uzgodniony z oskarżonym termin wykonania obowiązku naprawienia szkody, ale przede wszystkim dlatego, że prokurator nie był uprawniony do uzgodnienia z oskarżony kary w trybie art. 335 k.p.k. z uwagi na wiek oskarżonego w dacie popełnienia zarzucanego mu czynu. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 30 września 2008 r. WK 22/08 OSNKW 2009/1/5, Biul.SN 2009/1/23-24 wyraził pogląd, iż ze względu na treść art. 335 § 1 k.p.k., z której wynika, że wniosek prokuratora o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy może dotyczyć orzeczenia wyłącznie kary lub środka karnego, w tym trybie nie jest dopuszczalne wnioskowanie o zastosowanie środka wychowawczego, leczniczego albo poprawczego wobec sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, jeżeli zachodzą warunki określone w art. 10 § 4 k.k. W związku z tym, a także koniecznością przeprowadzenia dowodów dla sprawdzenia, czy wspomniane warunki w konkretnym wypadku zachodzą, sprawa takiego oskarżonego powinna być zawsze rozpoznawana na zasadach ogólnych (art. 343 § 7 k.p.k.), czyli na rozprawie.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego T. T. w zakresie w jakim przyznawał się on do popełnienia zarzucanego mu czynu. Korespondują one bowiem z treścią zeznań wiarygodnego świadka U. R. - właścicielki piwnicy nr 45 przy ul. (...) w J., do której włamania dokonał oskarżony. Z zeznań wskazanego świadka wynika, że z należącej do niej piwnicy skradziono 10 słoików z przetworami o łącznej wartości 100 zł. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka U. R.. Nie znalazł bowiem Sąd jakichkolwiek obiektywnych okoliczności, które nakazywałyby poddać w wątpliwość ich wiarygodność. Wyjaśnienia oskarżonego korespondują także z protokołem eksperymentu procesowego, podczas którego oskarżony wskazał piwnicę, do której dokonał kradzieży z włamaniem.

Walor wiarygodności Sąd przydał dowodom z dokumentów zgromadzonym w niniejszej sprawie. Brak było bowiem jakichkolwiek podstaw, aby kwestionować ich wiarygodność.

Zachowaniem swoim oskarżony T. T.zrealizował znamiona występku z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 283 k.k. Oskarżony bowiem w okresie pomiędzy 20 lipca a 13 sierpnia 2013 roku w J. przy ul. (...)po uprzednim przecięciu metalowego skobla zabezpieczającego drzwi wejściowe do piwnicy nr 45 należącej do U. R.wszedł do jej wnętrza skąd dokonał zaboru w celu przywłaszczenia 10 słoików z przetworami z truskawek o wartości 100 zł. Czynem tym oskarżony działał na szkodę U. R..

Sąd przyjął, iż czyn oskarżonego stanowi wypadek mniejszej wagi. W judykaturze ugruntowany jest pogląd, że o zakwalifikowaniu zachowania jako wypadku mniejszej wagi decydować powinny te okoliczności, które zaliczane są do znamion czynu zabronionego (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2008 r. II K 79/08, LEX nr 477715, Prok.i Pr.-wkł. 2009/4/25, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 11 grudnia 2002 r. II AKa 428/02 Apel.- Gda. 2003/2/137, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 12 czerwca 2006 r. II AKa 95/06, KZS 2006/7-8/102 ). Za wypadek mniejszej wagi uznaje się te odmiany czynów typu podstawowego, w których stopień społecznej szkodliwości oraz wina sprawcy są znacznie niższe niż w przypadku typu podstawowego, a nie są jeszcze subminimalne, jak w razie znikomości tych znamion, zupełnie odejmującej czynowi charakter przestępczy. Wypadek mniejszej wagi jest stanem pośrednim między brakiem treści materialnej przestępstwa a stanem uznawanym za przestępstwo typu podstawowego. Za wypadki mniejszej wagi uznaje się więc takie zachowania, wyczerpujące znamiona formalne, gdy szkoda wyrządzona lub zamierzona jest niewielka, sprawca działa z niewielką winą, nagle, bez zastanowienia, czasem motywowany wyzywającym zachowaniem pokrzywdzonego. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia z dnia 29 września 2010 r. II AKa 270/10, LEX nr 621279, KZS 2011/1/78 wyraził pogląd, że o przyjęciu wypadku mniejszej wagi decydują przedmiotowe i podmiotowe znamiona czynu. Wśród znamion strony przedmiotowej istotne znaczenie mają w szczególności: rodzaj dobra, w które godzi przestępstwo, zachowanie się i sposób działania sprawcy, użyte środki, charakter i rozmiar szkody wyrządzonej lub grożącej dobru chronionemu prawem, czas, miejsce i inne okoliczności popełnienia czynu oraz odczucie szkody przez pokrzywdzonego. Dla elementów strony podmiotowej istotne są: stopień zawinienia oraz motywy i cel działania sprawcy. Stopień społecznej szkodliwości czynu jest podstawowym kryterium oceny, czy dany czyn można zakwalifikować jako wypadek mniejszej wagi. W przedmiotowej sprawie za zakwalifikowaniem czynu oskarżonego jako wypadku mniejszej wagi przemawia przede wszystkim rozmiar wyrządzonej przez oskarżonego szkody – dokonał on bowiem zaboru 10 słoików przetworów truskawek o łącznej wartości 100 zł, których część zjadł.

Wina oskarżonego T. T. nie budzi wątpliwości. Wobec oskarżonego nie zachodziły żadne okoliczności, które mogłyby rzutować na jego zawinienie. Oskarżony działał świadomie z winy umyślnej z zamiarem bezpośrednim. Chciał bowiem popełnić ten czyn.

Dokonując oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego T. T. Sąd kierował się przesłankami wskazanymi w art. 115 § 2 kk. biorąc pod uwagę rodzaj i charakter naruszonych dóbr prawnych, rozmiary wyrządzonej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, postać zamiaru, motywację towarzyszącą sprawcy, a zatem okoliczności związane z przypisanym oskarżonemu czynem. Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, iż stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego był niewysoki i zakwalifikowany zostały przez Sąd jako wypadki mniejszej wagi. Oskarżony godził wprawdzie w jedno z podstawowych dóbr chronionych prawem jakim jest własność, jednakże nie bez znaczenia dla oceny stopnia społecznej szkodliwości jego czynu pozostaje wartość szkody jaką oskarżony wyrządził swoim zachowaniem, a także rodzaj rzeczy jakich zaboru w celu przywłaszczenia się dopuścił. Było to 10 słoików z przetworami truskawek, z których część zjadł.

Sąd nie dopatrzył się wobec oskarżonego T. T. okoliczności obciążających. Z danych o karalności oskarżonego wynika wprawdzie, iż jest on obecnie karany sądownie. W dacie popełnienia zarzucanego mu w niniejszej sprawie czynu był on jednak niekarany.

Jako okoliczność łagodzącą Sąd uwzględnił oskarżonemu przyznanie się do popełnienia zarzucanego mu czynu.

Na zasadach określonych w kodeksie karnym odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat ( art. 10 § 1 k.k.). W stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu 17 lat, lecz przed ukończeniem lat 18 sąd, na podstawie art. 10 § 4 k.k., zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. W przedmiotowym przepisie wiek sprawcy jest jedynie warunkiem wstępnych rozważań co do możliwości zastosowania środków wychowawczych lub poprawczych, przesłankami są zaś wyjątkowe okoliczności zarówno samego czynu, jak np. jego przypadkowość, chwilowe nieprzezwyciężenie pokusy, wciągnięcie do czynu przez inne osoby, drugorzędna rola w jego popełnieniu itp., jak i wyjątkowo pozytywne cechy charakteru, pozytywny tryb życia sprawcy i zachowanie się samego sprawcy, świadczące o braku jego głębokiej demoralizacji (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia z dnia 23 stycznia 2007 r. IV KK 459/06, LEX nr 310245, Prok.i Pr.-wkł. 2007/5/1, Prok.i Pr.-wkł. 2007/6/7, wyrok SN z dnia 11 października 1982 r., IV KR 229/82, OSNPG 1983, nr 4, poz. 38 ). Decydując zatem o tym, czy ma być zastosowany art. 10 § 4 k.k. sąd nie powinien brać pod uwagę racjonalizacji ogólno - prewencyjnej, a kierować się jedynie potrzebami resocjalizacyjnymi młodocianego. W przypadku młodocianego o wyborze rodzaju i rozmiarze środka decyduje bowiem celowość oceniona, jak zostało to wskazane powyżej, nie tylko w oparciu o zbadanie okoliczności sprawy, ale przede wszystkim na podstawie wszechstronnego i dokładnego zbadania właściwości charakteru sprawcy (Komentarz do kodeksu karnego pod red. A. Zolla, tom I, Zakamycze 1998, str. 115). Oskarżony T. T. czynu będącego przedmiotem niniejszego postępowania dopuścił się wprawdzie po ukończeniu 17 lat, a przed ukończeniem 18 lat. Sąd nie znalazł jednak podstaw do zastosowania względem oskarżonego w niniejszej sprawie środków wychowawczych. W realiach niniejszej sprawy Sąd nie dopatrzył się bowiem ani wyjątkowych okoliczności samego czynu ani też szczególnych właściwości charakteru oskarżonego. Z wywiadu kuratora sądowego wynika, iż oskarżony T. T. wychowywał się w pełnej rodzinie. Obecnie uczęszcza do I klasy (...) Szkoły Zawodowej, gdzie uczy się w zawodzie kucharza i z tym zawodem wiąże swoje plany życiowe. Sąsiedzi ani dzielnicowy nie zgłaszają uwag do zachowania oskarżonego.

Sąd nie dopatrzył się też szczególnych okoliczności odnośnie czynu przypisanego oskarżonemu w niniejszej sprawie. T. T. nie działał w żadnej szczególnej sytuacji motywacyjnej. Nie ma w niniejszej sprawie żadnego powodu, który usprawiedliwiałby jego zachowanie. Kurator przeprowadzający wywiad nie ustalił, aby oskarżony nie miał zaspokojonych jakichkolwiek niezbędnych potrzeb, w szczególności w zakresie wystarczającej ilości żywności.

Wymierzając oskarżonemu T. T. karę Sąd kierował się dyrektywami wymiaru kary z art. 53 k.k. i art. 54 § 1 k.k.

W tych warunkach jako współmierną do stopnia zawinienia oraz społecznej szkodliwości czynu oskarżonego T. T., Sąd wymierzył mu karę 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Kara pozbawienia wolności orzeczona wobec oskarżonego T. T. w tym wymiarze winna uświadomić oskarżonemu naganność jego postępowania oraz wdrożyć go do przestrzegania norm społecznych. Natomiast w zakresie prewencji generalnej, rozstrzygnięcie to zaspokoi społeczne poczucie sprawiedliwości i będzie pozytywnie kształtować świadomość prawną społeczeństwa.

W ocenie Sądu, okoliczności niniejszej sprawy, mimo karalności oskarżonego pozwalają wnioskować, iż oskarżony zrozumiał naganność swojego postępowania i czyn będący przedmiotem niniejszego postępowania będzie jedynie incydentem w życiu oskarżonego. Stąd też w ocenie Sądu, mimo warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, cele kary zostaną wobec niego osiągnięte, a w szczególności nie popełni on ponownie przestępstwa. Mając to wszystko na uwadze, na podstawie art. 69 §1 k.k. i art. 70 § 2 k.k., Sąd warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego T. T. kary pozbawienia wolności na okres 3 lat próby. Tak ustalony okres próby będzie odpowiednim, aby zweryfikować pozytywną prognozę kryminologiczną postawioną wobec oskarżonego.

T. T. w chwili popełnia zarzucanego mu czynu nie miał ukończonych 21 lat, w chwili orzekania w sprawie nie miał ukończonych 24 lat zatem jest sprawcą młodocianym (art. 115 § 10 k.k.). Stosując zatem w niniejszej sprawie wobec oskarżonego dobrodziejstwo warunkowego zawieszenie wykonania orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności, Sąd zobligowany był - z mocy przepisu art. 73 § 2 k.k. - oddać oskarżonego pod dozór kuratora sądowego.

Oskarżony T. T. był w przedmiotowej sprawie zatrzymany w dniu 09 września 2013 r., stąd też zgodnie z art. 63 § 1 k.p.k. należało zaliczyć okres faktycznego pozbawienia wolności oskarżonego w sprawie na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

Oskarżony nie posiada wyuczonego zawodu. Obecnie jest uczniem I klasy (...) Szkoły Zawodowej w J., gdzie uczy się zawodu kucharza. Za zasadne dla prawidłowego przebiegu okresu próby uznał zatem Sąd zobowiązanie oskarżonego do kontynuowania nauki.

W toku postępowania oskarżonemu T. T. Sąd wyznaczył z urzędu obrońcę w osobie adw. W. O.. Obrońca oskarżonego na rozprawie wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu według norm w stawkach minimalnych wynikających z przepisów i oświadczył, iż koszty te nie zostały uiszczone. Z tego względu Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. O. kwotę 612 zł plus 140,76 zł VAT tytułem zwrotu kosztów udzielonej oskarżonemu obrony z urzędu. Zasądzona kwota mieści się w granicach stawek minimalnych określonych w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U Nr 163 poz. 1348 z późn. zm.).

Oskarżony T. T. ma 18 lat, jest uczniem I klasy (...) Szkoły Zawodowej (...), nie posiada wartościowego majątku, nie posiada nikogo na utrzymaniu, pozostaje na utrzymaniu matki. Sąd, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zwolnił oskarżonego T. T. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych. Uiszczenie przez niego kosztów sądowych w niniejszej sprawie uznać należało bowiem za zbyt uciążliwe.