Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25czerwca2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Górska

Protokolant st. sekr. sąd. Marta Perkowska

po rozpoznaniu w dniu 6czerwca 2014 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa I. R. i M. R.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zapłatę 151.445,46 zł

I zasądza od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz powodów I. R. i M. R. kwotę 90.701,45 zł (dziewięćdziesięciu tysięcy siedmiuset jeden złotych czterdziestu pięciu groszy)z odsetkami ustawowymi od kwot :

- 34.920 zł (trzydziestu czterech tysięcy dziewięciuset dwudziestu złotych) od dnia 2 lipca 2011r.

- 81.999,99 zł (osiemdziesięciu jeden tysięcy dziewięciuset dziewięćdziesięciu dziewięciu złotych dziewięćdziesięciu dziewięciu groszy) od dnia 20 listopada 2010 r. do dnia 30 listopada 2010 r.

- 21.999,99 zł (dwudziestu jeden tysięcy dziewięciuset dziewięćdziesięciu dziewięciu złotych dziewięćdziesięciu dziewięciu groszy)od dnia 1 grudnia 2010 r. do dnia 2 grudnia 2010 r.

- 31.699,99 zł (trzydziestu jeden tysięcy sześciuset dziewięćdziesięciu dziewięciu złotych dziewięćdziesięciu dziewięciu groszy)od dnia 3 grudnia 2010 r. do dnia 13 grudnia 2010 r.

- 9700 zł (dziewięciu tysięcy siedmiuset złotych) od dnia 14 grudnia 2010 r. do dnia 21 lipca 2011 r.

-64.870 zł (sześćdziesięciu czterech tysięcy ośmiuset siedemdziesięciu złotych) od dnia 4 stycznia 2011 r. do dnia 22 lutego 2011 r.

- 6500 zł (sześciu tysięcy pięciuset złotych) od dnia 27 maja 2011 r. do dnia 21 lipca 2011 r.

- 27.481,44 zł (dwudziestu siedmiu tysięcy czterystu osiemdziesięciu jeden złotych czterdziestu czterech groszy) od dnia 15 czerwca 2011 r.

- 19.787,8 zł (dziewiętnastu tysięcy siedmiuset osiemdziesięciu siedmiu złotych osiemdziesięciu groszy) od dnia 2 czerwca 2011 r. do dnia 21 lipca 2011 r.

- 1.130,2 zł (jednego tysiąca stu trzydziestu złotych dwudziestu groszy) od dnia 22 czerwca 2011 r. do dnia 21 lipca 2011 r.

- 5.942 zł (pięciu tysięcy dziewięciuset czterdziestu dwóch złotych) od dnia 22 czerwca 2011 r.

- 8.450 zł (ośmiu tysięcy czterystu pięćdziesięciu złotych) od dnia 22 czerwca 2011 r.

-13.908,01 zł (trzynastu tysięcy dziewięciuset ośmiu złotych jednego grosza) od dnia 17 czerwca 2011 r.

II oddala powództwo w pozostałej części;

III zasądza od pozwanej na rzecz powodów kwotę 5277,4 zł (pięciu tysięcy dwustu siedemdziesięciu siedmiu złotych czterdziestu groszy) złotych tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt VIII GC 405/12

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 listopada 2012 r. powodowie M. R. i I. R. wnieśli o zasadzenie od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwoty 151.454,46 zł z odsetkami ustawowymi od kwot: 34.920 zł od 2 lipca 2011 r., 81.999,99 zł od 15 listopada 2010 r., 21.999,99 zł od 1 grudnia 2010 r., 31.699,99 zł od 3 grudnia 2010 r., 9.700 zł od 14 grudnia 2010 r., 64.870 zł od 4 stycznia 2011 r., 6.500 zł od 27 maja 2011 r., 101.016 zł od 25 stycznia 2011 r., 27.481,44 zł od 4 czerwca 2011 r., 8.635,01 zł od 6 czerwca 2011 r., 19.787,80 zł od 2 czerwca 2011 r., 7.072,20 zł od 22 czerwca 2011 r., 8.450 zł od 17 czerwca 2011 r., 15.000 zł od dnia wniesienia pozwu, 13.908,01 zł od 23 maja 2011 r. i kosztami postępowania.

W uzasadnieniu powodowie powołali się na stałe stosunki gospodarcze łączące ją z pozwaną i zawarcie siedmiu umów o roboty budowlane w sierpniu i wrześniu 2010 r. Oprócz prac objętych umowami powodowie wykonali usługę montażu dodatkowych elementów monitoringu boiska przy ul (...) w G. W.. za zgodą inwestora. Ukończenie kolejnych etapów prac prowadzonych w oparciu o umowy udokumentowane zostało w protokołach odbioru bądź równoważnych dokumentach (notatkach, protokołach przeglądu gwarancyjnego). Po zakończeniu wykonywania prac powodowie wystawili faktury VAT na łączną kwotę 642.575,01 zł. Pozwana uregulowała należności co do kwoty 442.358,55 zł, stąd do zapłaty pozostała kwota 200.216,46 zł. Dokonane przez pozwaną wpłaty zostały zaliczone stosownie do dyspozycji art. 453 § 3 k.c. Powodowie powołali się na zapisy umów, uprawniających pozwaną do wstrzymania wypłaty części wynagrodzenia w celu zabezpieczenia należytego wykonania obowiązków w ramach gwarancji i rękojmi. Stanowiły one podstawę do zatrzymania kwoty wynagrodzenia w łącznej wysokości 48.762 zł oraz zawarcia dwóch umów gwarancji ubezpieczeniowej opiewających na kwotę 9.700 zł (w stosunku do inwestycji w S.) i 8.450 zł (w M.). Pozwana poniosła koszty naprawy boiska w G. W.. w wysokości 1.599 zł, kaucja podlegająca zwrotowi wynosi zatem 47.163 zł. Dodatkowo wstrzymana została wypłata wynagrodzenia z tytułu robót budowlanych w M. w wysokości 6.500 zł, mimo że powodowie usunęli usterki stwierdzone w protokole odbioru. Wstrzymano również 19.787,80 z wynagrodzenia za prace wykonywane w M., 15.000 zł – prace wykonywane w G. W.. Uwzględniając zatrzymane sumy do zapłaty pozostaje kwota 151.454,46 zł. Powodowie przedstawili również zestawienie dotyczące odsetek ustawowych, naliczonych w związku z uchybieniem przez pozwaną terminom wypłaty wynagrodzenia. Powodowie wskazali także, że odesłane im zostały przez pozwaną trzy faktury VAT – nr (...), (...) i (...) z powołaniem się na brak protokołów odbioru robót. Odnośnie pierwszych dwóch faktur powodowie wskazali na istnienie protokołu odbioru, zaś odnośnie trzeciej podnieśli, że niedokonanie odbioru wynikało z przyczyn leżących po stronie pozwanej, brak współdziałania. Ponadto pozwana nie podnosiła okoliczności braku protokołu w odniesieniu do faktury obejmującej pierwszą część wynagrodzenia z tego tytułu. Strona powodowa zauważyła także, że pozwana wystawiła powodom noty księgowe za nieterminowa realizację prac w M. i G. W.. Zdaniem powodów nie doszło do opóźnienia prac w G. W.., a nawet jeśli tak, to wynikało to z okoliczności, za które powodowie nie ponoszą odpowiedzialności – zaniechanie ustawienia ogrodzenia przez innego wykonawcę. Podobnie powodowie odnieśli się do zasadności obciążenia karą umowną za nieterminowość wykonania prac w M., wskazując iż przyczyny opóźnienia leżą po stronie pozwanej. Następnie za bezpodstawne uznali powodowie próby obciążenia ich kosztami usunięcia usterek instalacji elektrycznej boisk w S. i G. W.., bowiem koszty te zostały już przez powodów poniesione w związku z zawarciem umowy gwarancji ubezpieczeniowej i pozwana powinna wystąpić o zwrot kosztów do instytucji ubezpieczeniowej. W przypadku inwestycji w G. W.. winna zaś koszty usunięcia usterek przez osobę trzecią opłacić ze wstrzymanej kwoty wynagrodzenia. Odwołując się do zarzutu błędnej kwoty na fakturze VAT nr (...) powodowie wskazali, że faktura została wystawiona prawidłowo i uwzględnia wynagrodzenie za dodatkową usługę – montaż kamer na podstawie ustnego porozumienia.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów na jej rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwana podniosła, że powodowie dopuścili się zwłoki w wykonaniu robót. Dotyczy to w szczególności inwestycji w M. i G. W.., gdzie powodowie nie wykonywali prac mimo istnienia ku temu sposobności. Nie rozpoczynali prac w terminach ustalonych z kierownikiem budowy, co związane było z faktem wykonywania zleceń dla innych podmiotów. Istniały zatem podstawy do obciążenia karami umownymi. Pozwana podniosła, iż przystała na propozycję powodów i w drodze porozumienia przedłużała termin wykonania prac inwestycji w G. W.. z 30 listopada 2010 r. na 30 kwietnia 2011 r. z uwagi na trudne warunki pogodowe, które wystąpiły już po upływie pierwotnie określonego terminu. Ostatecznie prace zostały ukończone 20 maja 2011 r. z uwagi na zaniedbania organizacyjne powodów. Nadto dotknięte były usterkami, co wywoływało konieczność wykonywania poprawek. Analogiczne okoliczności miały miejsce przy realizacji inwestycji w M.. Pozwana miała zatem podstawy do obciążenia powodów sankcjami w wysokości 52.118,40 zł i uregulowania części wynagrodzenia powodów poprzez potrącenie ww. kwoty. Naliczone kary są uzasadnione zarówno co do zasady, jak i co do wysokości – wysokość nie jest nieadekwatna do zaistniałej sytuacji, uwzględnia zaawansowanie robót przez powodów i koszty poniesione przez pozwaną wskutek nienależytego wykonania prac. Pozwana uznała także, że kosztami usunięcia usterek w S. zasadnie obciążyła powodów, a nie ubezpieczyciela, a nadto prawidłowo obniżyła kwotę przeznaczoną do zwrotu z tytułu zabezpieczenia roszczeń gwarancyjnych robót w G. W.. o 1.599 zł. Pozwana wskazała, że powodowie nie kwestionują wysokości kosztów poniesionych przez pozwaną w ww. zakresie. Pozwana zauważyła, ze ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania z przyczyn formalnych, gwarancja okazała się zatem zabezpieczeniem iluzorycznym i to na powodach ciążył obowiązek zapłaty. Z tego względu pozwana mogła dokonać zabezpieczenia przez potrącenie kwoty 9.700 zł z wynagrodzenia powodów. Wystąpienie usterek świadczy o braku profesjonalizmu powodów. Pozwana wskazała także, że część prac nie została wykonana przez powodów. Nie zostały zamontowane dwie kamery w G. W.., a zamiast tego powodowie w porozumieniu z inwestorem zainstalowali kamerę obrotową. Wynagrodzenie podlegało zatem obniżeniu o 2.043,89 zł, za prace zamienne wynagrodzenie powinien zaś uregulować inwestor. Pozwana nie była zatem zobowiązana do uiszczenia należności w wysokości 8.635,01 zł, wynikającej z faktury VAT nr (...). Pozwana podniosła również zarzut potrącenia naliczonych kar umownych w wysokości 52.118,40 zł z wynagrodzeniem przysługującym powodom, a z ostrożności procesowej również zarzut potrącenia kwot 9.700 zł i 2.043,89 zł wskazując z jakimi konkretnymi należnościami powodów potrąca określone kwoty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 sierpnia 2010 r. pomiędzy pozwaną (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. a powodem M. R., wspólnikiem spółki cywilnej (...) w L., zawarta została umowa nr (...), której przedmiotem było wykonanie kompleksu boisk sportowych w ramach programu „(...)” w I. w zakresie robót elektrycznych (§1 ust. 1). Termin rozpoczęcia robót określony został na 16 sierpnia 2010 r., zaś zakończenia – nie później niż do 15 listopada 2010 r. (§2 ust. 1 i 2 ). Wynagrodzenie ryczałtowe powodów zostało określone na 70.200 zł brutto, przy czym rozliczenie stron nastąpić miało na podstawie zatwierdzonego protokołu końcowego odbioru robót. Płatność nastąpić miała w terminie 30 dni od otrzymania faktury wraz z protokołem końcowym odbioru robót (§5 ust. 1,5,7). Dla zabezpieczenia należytego wykonania umowy powodowie zobowiązali się wnieść 10% wynagrodzenia w formie gwarancji ubezpieczeniowej (7.200 zł), które miało zostać zwrócone w ciągu 15 dni od upływu okresu rękojmi za wady lub gwarancji jakości (§7 ust. 1 i 2). W §8 ust. 1 przewidziano obowiązek zapłaty przez powodów na rzecz pozwanej kary umownej w razie zwłoki w zakończeniu wykonywania przedmiotu umowy – w wysokości 0,6% wynagrodzenia brutto, określonego w §5 ust. 1 za każdy dzień zwłoki od terminów określonych dla każdego etapu robót określonego w umowie (pkt a).

Dowód:

- umowa nr (...) k. 36-39

W dniu 1 czerwca 2011 r. dokonano częściowego odbioru robót o wartości 34.243,90 zł netto. Powyższe stanowiło podstawę do wystawienia faktury VAT nr (...), opiewającej na powyższą kwotę (42.120 zł brutto). Faktura nr (...) została odesłana przez pozwaną ze wskazaniem, że brak jest podpisanych protokołów odbioru przez poszczególnych kierowników budów. Pozwana wskazywała na nieuprawnione przestawienie słupów oświetleniowych i niepełną dokumentację. Powodowie podnosili, że zmiany nie pogarszają natężenia oświetlenia i były konieczne z uwagi na przesunięcie boiska.

Dowód:

- protokół częściowy z dnia 1.06.2011 r. k. 67

- faktura VAT (...) k. 87

- dziennik budowy nr (...)

- pismo pozwanej z dnia 6.06.2011 r. k. 109

- korespondencja stron k. 110-115

W dniu 16 sierpnia 2010 r. zawarto również umowę nr (...), której przedmiotem była budowa kompleksu sportowego w S., obejmująca oświetlenie boisk i położenie kabla (§1 ust. 1 i 2 ). Termin zakończenia robót określono nie później niż do dnia 28 września 2010 r., natomiast położenie kabla – do 20 sierpnia 2010 r. (§2 ust. 2). Wynagrodzenie powodów określone zostało na 91.700 zł brutto, przy czym rozliczenie miało następować sukcesywnie na podstawie częściowego protokołu odbioru. Płatność nastąpić miała po upływie 30 dni od otrzymania faktury wraz z protokołem końcowym odbioru robót (§5 ust. 1,5,7). Wraz z fakturą końcową powodowie zobowiązali się wnieść zabezpieczenie należytego wykonania umowy z przeznaczeniem na właściwe usuniecie wad i usterek w wysokości 9.700 zł w formie gwarancji ubezpieczeniowej. W przypadku jego niewniesienia w uzgodnionej formie miało one zostać potrącone z ostatniej faktury przez pozwaną. Zwrot zabezpieczenia nastąpić miał 15 dni po upływie terminu gwarancji. Potrącona kwota zabezpieczenia mogła być zwrócona po wniesieniu umówionego zabezpieczenia w formie gwarancji (§7 ust. 1, 2 i 4). W §8 ust. 1 przewidziano obowiązek zapłaty przez powodów na rzecz pozwanej kary umownej w razie zwłoki w zakończeniu wykonywania przedmiotu umowy – w wysokości 0,6% wynagrodzenia brutto, określonego w §5 ust. 1 za każdy dzień zwłoki od zakończenia elementów określonych w umowie (pkt a).

Wykonanie prac określonych umową stwierdzone zostało protokołami robót z dnia 5 i 15 października 2010 r. Powyższe stanowiło podstawę do wystawienia faktury VAT (...) na kwotę 91.699,99 zł. Na poczet należności z ww. faktury powodowie zaliczyli wpłatę z dnia 30 listopada 2010 r. w wysokości 60.000 zł oraz 21.999,99 zł, uiszczone przez pozwaną w dniu 13 grudnia 2010 r. (całość wpłaconej sumy wynosiła wówczas 82.689,99 zł).

Dowód:

- umowa nr (...) k. 37-43

- protokół odbioru wykonywanych robót z dnia 5.10.2010 r. k. 68

- protokół odbioru wykonywanych robót z dnia 15.10.2010 r. k. 69

- faktura VAT (...) k. 88

- potwierdzenie wpłaty z dnia 30.11.2010 r. k. 89

- potwierdzenie wpłaty z dnia 13.12.2010 r. k. 90

Powodowie zawarli z (...) Spółką Akcyjną w Ł. umowę gwarancji ubezpieczeniowej na czas od 2 grudnia 2010 r. do 29 października 2013 r. Gwarancja zabezpieczała roszczenie pozwanej (beneficjenta gwarancji) w stosunku do powodów z tytułu nieusunięcia lub nienależytego usunięcia wad i usterek ujawnionych w okresie ważności gwarancji po podpisaniu protokołu zdawczo odbiorczego, na zasadach określonych w kontrakcie (umowie stron z dnia 16 sierpnia 2010 r.), a które to roszczenie nie zostało zaspokojone przez powodów (pkt 2). Gwarant – towarzystwo ubezpieczeń zagwarantował nieodwołalnie i bezwarunkowo na zasadach określonych w gwarancji zapłatę pozwanej należności określonych w pkt 2 do kwoty 9.700 zł.

Dowód:

- gwarancja ubezpieczeniowa z aneksem k. 106-107

Pozwana zwracała się do powodów o usunięcie usterek w robotach, które to usterki zgłaszane były przez Urząd Miejski w S. (przerwa w dwóch przewodach). Pozwana wskazywała, że w razie zaniechania podjęcia naprawy usterki zostaną usunięte na koszt i ryzyko powodów przez inny podmiot.

Następnie pozwana zwróciła się do (...) Spółki Akcyjnej o wypłatę gwarancji ubezpieczeniowej właściwego usunięcia wad i usterek wskazując, że powodowie nie podjęli się usunięcia usterki, w związku z czym zlecone zostało to innej firmie.

W związku z naprawą oświetlenia na boisku w S. pozwana poniosła koszty w wysokości 9.700 zł. Powyższą kwotę pozwana uwzględniła w fakturze (...) z dnia 23 stycznia 2012 r., obciążającą powodów kwotą 11.299 zł. Powodowie odesłali fakturę podnosząc, iż pozwana winna skorzystać z udzielonego zabezpieczenia – gwarancji ubezpieczeniowej.

Decyzją z dnia 3 listopada 2011 r. Towarzystwo (...) odmówiło przyznania pozwanej odszkodowania, wskazując że zawiadomienie o powstaniu roszczenia opatrzone jest brakami formalnymi. Pozwana ponownie zwróciła się o wypłatę gwarancji ubezpieczeniowej załączając oświadczenie wskazujące, że powodowie nie zaspokoili jej roszczeń. Ponowna decyzja, datowana na 4 stycznia 2012 r. była odmowna z uwagi na uchybienia formalne – brak określenia w wezwaniu sposobu i terminu usunięcia ujawnionych wad i usterek oraz brak potwierdzenia jego wysłania. Pomimo dostarczenia dodatkowej dokumentacji żądanie wypłaty nie zostało uwzględnione.

Dowód:

- pisma k. 122-126, 185-187, 189, 192-197

- faktura VAT nr (...) k. 127, 198

- faktura VAT (...) k. 129, 200-201

- pismo powodów z dnia 27.01.2012 r. k. 130

- decyzja z dnia 3.11.2011 r. k. 188

- oświadczenie k. 190

- decyzja z dnia 4.01.2012 r. k. 191

- kopia dziennika budowy k. 323-332

- zeznania świadka M. P. k. 429-430

- zeznania świadka M. K. k. 470-471

W dniu 6 września 2010 r. pomiędzy pozwaną a powodami, zawarta została umowa nr (...), której przedmiotem było wykonanie kompleksu boisk sportowych w ramach programu „(...)” w miejscowości M. w zakresie oświetlenia terenu wraz z przyłączem (§1 ust. 1). Termin zakończenia robót miał nastąpić nie później niż do 30 listopada 2010 r. (§2 ust. 1 i 2 ). Wynagrodzenie ryczałtowe powodów zostało określone na 79.300 zł brutto, przy czym rozliczenie stron nastąpić miało na podstawie zatwierdzonego protokołu końcowego odbioru robót. Płatność nastąpić miała w terminie 14 dni od otrzymania faktury wraz z protokołem końcowym odbioru robót (§5 ust. 1,5,7). Wraz z fakturą końcową powodowie zobowiązali się wnieść zabezpieczenie należytego wykonania umowy z przeznaczeniem na właściwe usunięcie wad i usterek w wysokości 7.930 zł w formie gwarancji ubezpieczeniowej. W przypadku jego niewniesienia miało one zostać potrącone z ostatniej faktury. Zwrot zabezpieczenia nastąpić miał 15 dni po upływie terminu gwarancji (§7 ust. 1 i 2 ). W §8 ust. 1 przewidziano obowiązek zapłaty przez powodów na rzecz pozwanej kary umownej w razie zwłoki w zakończeniu wykonywania ustalonego etapu robót określonego w §2 umowy – w wysokości 0,8% wynagrodzenia brutto, określonego w §5 ust. 1 za każdy dzień zwłoki od terminów zakończenia etapów robót (pkt a).

Na mocy porozumienia z dnia 13 grudnia 2010 r. strony postanowiły, że z faktury końcowej zostanie wstrzymana kwota w wysokości 6.500 zł tytułem zabezpieczenia robót elektrycznych związanych z przesunięciem złącza kablowego, wstawieniem podlicznika w tablicy wewnątrz budynku i wyregulowaniem oświetlenia boiska. Zatrzymana kwota miała zostać zwolniona niezwłocznie po dokonanym odbiorze robót gwarancyjnych, najpóźniej po 31 maja 2011 r. jeżeli do tego dnia zajdzie konieczność wykonania robót gwarancyjnych. Jako przyczynę wstrzymania wypłaty wskazano intensywne opady śniegu i niskie temperatury w okresie wykonywania robót.

Wykonanie prac określonych umową stwierdzone zostało w końcowym protokole odbioru robót z dnia 20 grudnia 2010 r. Powyższe stanowiło podstawę do wystawienia faktury VAT (...) na kwotę 79.300 zł. Pozwana uregulowała należność z ww. faktury co do kwoty 64.870 zł.

W czasie przeglądów gwarancyjnych stwierdzono, że konieczna jest poprawa elementów wykonanych prac. Stwierdzone w protokole z dnia 29 kwietnia 2011 r. usterki zostały usunięte, roboty gwarancyjne zostały odebrane w dniu 26 maja 2011 r.

Dowód:

- umowa nr (...) k. 44-47

- porozumienie z dnia 13.12.2010 r. k. 48

- protokół końcowy odbioru robót k. 70, 71

- protokół przeglądu gwarancyjnego k. 72

- protokół odbioru końcowego z dnia 26.05.2011 r. k. 73-74

- faktura VAT (...) k. 91

- wyciąg z rachunku z dnia 22.02.2011 r. k. 92

- kopia dziennika budowy k. 294-309

- zeznania świadka M. K. k. 470-471

W dniu 7 września 2010 r. pomiędzy pozwaną a powodami zawarta została także umowa nr (...), której przedmiotem było wykonanie robót na zadaniu „(...) – O. (...)” przy zespole (...) przy ul. (...) w zakresie oświetlenia boiska i monitoringu (§1 ust. 1). Termin zakończenia robót miał nastąpić nie później niż do 30 października 2010 r. (§2 ust. i 2 ). Wynagrodzenie ryczałtowe powodów zostało określone na 84.100 zł brutto, przy czym rozliczenie stron nastąpić miało sukcesywnie na podstawie faktur wystawionych przez powodów, przejściowego i końcowego świadectwa płatności nie częściej niż jeden raz w miesiącu. Płatność nastąpić miała w terminie 25 dni od otrzymania faktury wraz z załączonym świadectwem płatności (§5 ust. 1,5,7). Wraz z fakturą końcową powodowie zobowiązali się wnieść zabezpieczenie należytego wykonania umowy z przeznaczeniem na właściwe usunięcie wad i usterek w wysokości 8.410 zł w formie gwarancji ubezpieczeniowej. W przypadku jego niewniesienia miało one zostać potrącone z faktury końcowej. Zwrot zabezpieczenia nastąpić miał 15 dni od upływu okresu rękojmi za wady lub gwarancji jakości (§7 ust. 1 i 2 ). W §8 ust. 1 przewidziano obowiązek zapłaty przez powodów na rzecz pozwanej kary umownej w razie zwłoki w zakończeniu wykonywania przedmiotu umowy – w wysokości 0,8% wynagrodzenia brutto, określonego w §5 ust. 1 za każdy dzień zwłoki od terminów określonych w §2 ust.2 (pkt a).

Wykonanie prac określonych umową stwierdzone zostało w końcowym protokole odbioru robót z dnia 30 listopada 2010 r. powyższe stanowiło podstawę do wystawienia faktury VAT nr (...) na kwotę 84.100 zł. Na poczet należności z ww. faktury powodowie zaliczyli kwotę 60.690 zł, wpłaconą w dniu 13 grudniu 2010 r., a pozostałą po zaliczeniu części wpłaty na wynagrodzenie za wykonanie robót na inwestycji w S..

Pozwana obniżyła wynagrodzenie powodów dodatkowo o kwotę 1.599 zł w związku z powierzeniem innemu podmiotowi montażu lampy oświetleniowej na budynku szkoły. Wynagrodzenie z tego tytułu zostało uwzględnione przez pozwaną w fakturze nr (...) z dnia 23 stycznia 2012 r.

Dowód:

- umowa nr (...) k. 59-62

- protokół końcowy odbioru k. 84, 85

- faktura VAT (...) k. 101

- potwierdzenie wpłaty z dnia 13.12.2010 r. k. 90

- kopia dziennika budowy k. 345-379

- faktura VAT nr (...) k. 127, 199

- faktura VAT (...) k. 200

- zeznania świadka T. G. k. 263-264

- zeznania świadka M. P. k. 429-430

W dniu 13 września 2010 r. pomiędzy pozwaną a powodami zawarta została umowa nr (...), której przedmiotem była budowa boiska przy Szkole Podstawowej nr (...) przy ul. (...) w zakresie oświetlenia boiska, monitoringu i nagłośnienia (§1 ust. 1). Termin rozpoczęcia robót określony został na 15 września 2010 r., zaś zakończenia – nie później niż do 30 listopada 2010 r. (§2 ust. 1 i 2 ). Wynagrodzenie ryczałtowe powodów zostało określone na 112.240 zł brutto, przy czym rozliczenie stron nastąpić miało sukcesywnie na podstawie faktur wystawionych przez powodów, przejściowego i końcowego świadectwa płatności nie częściej niż jeden raz w miesiącu. Płatność nastąpić miała w terminie 25 dni od otrzymania faktury wraz ze świadectwem płatności (§5 ust. 1,5,7). Wraz z fakturą końcową powodowie zobowiązali się wnieść zabezpieczenie należytego wykonania umowy z przeznaczeniem na właściwe usunięcie wad i usterek w wysokości 11.224 zł w formie gwarancji ubezpieczeniowej. W przypadku jego niewniesienia miało one zostać potrącone z faktury końcowej. Zwrot zabezpieczenia nastąpić miał 15 dni po upływie terminu gwarancji (§7 ust. 1 i 2 ). W §8 ust. 1 przewidziano obowiązek zapłaty przez powodów na rzecz pozwanej kary umownej w razie zwłoki w zakończeniu wykonywania przedmiotu umowy – w wysokości 0,8% wynagrodzenia brutto, określonego w §5 ust. 1 za każdy dzień zwłoki od terminów określonych w §2 ust.2 (pkt a).

Na mocy porozumienia z dnia 30 grudnia 2010 r. strony postanowiły, że z faktury końcowej zostanie wstrzymana kwota w wysokości 27.481,44 zł tytułem zabezpieczenia wykonania robót elektrycznych związanych z oświetleniem boiska, które zostaną dokończone do 30 kwietnia 2011 r. Zatrzymana kwota miała zostać zwolniona niezwłocznie po dokonanym odbiorze robót gwarancyjnych, najpóźniej po 31 maja 2011 r. jeżeli do tego dnia zajdzie konieczność wykonania robót gwarancyjnych. Jako przyczynę wstrzymania wypłaty wskazano intensywne opady śniegu i niskie temperatury w okresie wykonywania robót.

Prace objęte umową zostały wykonane do dnia 20 maja 2011 r., przy czym kamera obrotowa i rejestrator zostały zamontowane w dniu 6 maja 2011 r. Podczas czynności odbiorczych stwierdzono wystąpienie wad. Protokół odbioru końcowego został sporządzony w dniu 10 czerwca 2011 r. i nie stwierdzono w nim usterek dotyczących robót elektrycznych.

Dowód:

- umowa nr (...) k. 49-52

- porozumienie z dnia 30.12.2010 r. k. 58

- protokół częściowy odbioru z dnia 30.12.2010 r. k. 75

- notatki k. 76-79

- protokół z dnia 10.06.2011 r. z załącznikami k. 80-82

- protokół odbioru k. 86

Powodowie wykonywali prace wynikające z umowy z uchybieniem wyznaczonych w umowie terminów. Z opóźnieniem w stosunku do terminu wyznaczonego w umowie rozpoczęli prace, uzasadniając ten fakt koniecznością realizacji innych inwestycji oraz oczekiwaniem na ukończenie budowy ogrodzenia. Przyczyną opóźnienia były również niewystarczająca liczba pracowników. Przerwy w wykonywaniu prac dochodziły nawet do miesiąca.

Dowód:

- zeznania świadka T. G. k. 263-264

- zeznania świadka M. P. k. 429-430

- zeznania powoda M. R. k. 482-485

W dniu 30 grudnia 2010 r. powodowie wystawili fakturę VAT (...) na kwotę 106.628 zł tytułem wynagrodzenia za wykonanie oświetlenia w ramach realizacji inwestycji przy ul. (...) w G. W..

Na podstawie noty nr (...) z 16 czerwca 2011 r. pozwana obciążyła powodów karą umowną za nieterminową realizację umowy. Określając okres zwłoki na 20 dni wysokość kary umownej ustaliła na 17.958,40 zł i powyższą kwotę potrąciła z wierzytelnością powodów, wynikającą z faktury (...). Pozwana została obciążona przez inwestora karą umowną za nieterminową realizację prac.

Pozwana uregulowała fakturę nr (...) w części – co do kwoty 73.534,56 zł.

Kolejna faktura – nr (...), datowana na 21 czerwca 2011 r. opiewała na 8.635,01 zł brutto tytułem wykonania monitoringu. Z kolei faktura VAT (...) z dnia 30 czerwca 2011 r. obejmowała wynagrodzenie za budowę boiska w wysokości 5.612 zł brutto. Pozwana odesłała ww. fakturę wskazując, że cała kara umowna za wykonanie prac elektrycznych została już zafakturowana.

Dowód:

- faktura VAT (...) k. 93

- faktura VAT (...) k. 95

- faktura VAT (...) k. 96

- potwierdzenie wpłaty z dnia 3.06.2011 r. k. 94

- nota odsetkowa (...) k. 118

- pismo z dnia 22.07.2011 r. k. 131

- pismo z dnia 16.06.2011 r. k. 164

- nota księgowa nr (...) k. 165

- pisma k. 166-167

Powodowie, w reakcji na wezwania pozwanej, usunęli wadę w postaci wyłączania jednego z reflektorów na słupie. Powodowie nie poinformowali pozwanej o zmianie rodzaju zastosowanego kabla. Powodowie dołączyli certyfikat potwierdzający spełnianie przez kabel norm energetycznych.

Powodowie nie przystąpili do usunięcia usterki polegającej na uszkodzeniu kabla zasilającego oświetlenie boiska. Pozwana zleciła wykonanie prac w ww. zakresie przedsiębiorstwu (...) s.c. N. J., M.. Wynagrodzenie za wykonanie nowej linii kablowej zasilającej rozdzielnię wyniosło 12.085,86 zł brutto i taką kwotą pozwana obciążyła powodów w fakturze VAT (...) z dnia 27 lutego 2013 r. Powodowie odesłali powyższą fakturę.

Dowód:

- pisma k. 168-177, 180-183, 233-234, 237-239

- certyfikat k. 178-179

- faktura VAT nr (...) k. 235

- faktura VAT (...) k. 236

- zeznania świadka T. G. k. 263-264

- zeznania świadka M. K. k. 470-471

- zeznania powoda M. R. k. 482-485

Pozwana zarzucała, że powodowie zaniechali wykonania robót określonych w pierwotnym kosztorysie – nie wykonali dwóch kamer stałych. Jako roboty zamienne wykonane zostały dostawa i montaż kamery obrotowej w obudowie z manipulatorem i rejestratorem. W związku z tym w ocenie pozwanej po stronie powodów powstał obowiązek zwrotu kwoty 2.043,98 zł.

To inwestor wyraził wolę zamontowania kamery obrotowej i w tym zakresie podjął rozmowy bezpośrednio z powodem. Kierownik budowy zatrudniony u pozwanej M. K. zwracał się do powoda o ustalenie lokalizacji kamery obrotowej, zamontowanej przy ul. (...) w G. W.. oraz przedstawienie zestawienia porównania kosztów kamer przewidzianych w umowie i kamery obrotowej. Ponadto powyższa kwestia poruszana była na radzie budowy w obecności przedstawiciela pozwanej T. G.. Pozwana zaakceptowała wykonanie robot zamiennych. Polecono powodowi sporządzenie kosztorysu różnicowego, uwzględniającego wartość obydwóch rozwiązań. Wykonana ostatecznie kamera obrotowa umieszczona została na budynku szkoły, co skutkowało koniecznością wykonania nowego okablowania.

Dowód:

- kosztorys k. 202

- korekta zestawienia k. 203

- zeznania świadka T. G. k. 263-264

- e-mail z dnia 17.04.2011 r. k. 66

- zeznania świadka M. P. k. 429-430

- zeznania świadka M. K. k. 470-471

- zeznania powoda M. R. k. 482-485

W dniu 13 września 2010 r. pomiędzy pozwaną a powodami, zawarta została także umowa nr (...), której przedmiotem było wykonanie zespołu boisk sportowych w ramach programu „(...) – O. 2012” w M. w zakresie oświetlenia boisk (§1 ust. 1). Termin zakończenia robót miał nastąpić nie później niż do 30 listopada 2010 r. (§2 ust. i 2 ). Wynagrodzenie ryczałtowe powodów zostało określone na 85.400 zł brutto, przy czym rozliczenie stron nastąpić miało sukcesywnie na podstawie faktur wystawionych przez powodów, zatwierdzonego protokołu częściowego odbioru nie częściej niż jeden raz w miesiącu. Płatność nastąpić miała w terminie 20 dni od otrzymania faktury wraz z zatwierdzonym protokołem odbioru robót (§5 ust. 1,5,7). Wraz z fakturą końcową powodowie zobowiązali się wnieść zabezpieczenie należytego wykonania umowy z przeznaczeniem na właściwe usunięcie wad i usterek w wysokości 8.540 zł w formie gwarancji ubezpieczeniowej. W przypadku jego niewniesienia miało one zostać potrącone z faktury końcowej. Zwrot zabezpieczenia nastąpić miał 15 dni od upływu okresu rękojmii za wady lub gwarancji jakości (§7 ust. 1 i 2 ). W §8 ust. 1 przewidziano obowiązek zapłaty przez powodów na rzecz pozwanej kary umownej w razie zwłoki w zakończeniu wykonywania przedmiotu umowy – w wysokości 1% wynagrodzenia brutto, określonego w §5 ust. 1 za każdy dzień zwłoki od terminu określonego w §2 ust.2 (pkt a).

Na mocy porozumienia z dnia 30 grudnia 2010 r. strony postanowiły, że z faktury końcowej zostanie wstrzymana kwota w wysokości 19.787,80 zł tytułem zabezpieczenia wykonania robót elektrycznych związanych z oświetleniem boiska, które zostaną dokończone do 20 kwietnia 2011 r. Zatrzymana kwota miała zostać zwolniona niezwłocznie po dokonanym odbiorze robót gwarancyjnych, najpóźniej po 31 maja 2011 r. jeżeli do tego dnia zajdzie konieczność wykonania robót gwarancyjnych. Jako przyczynę wstrzymania wypłaty wskazano intensywne opady śniegu i niskie temperatury w okresie wykonywania robót.

Wykonanie prac określonych umową stwierdzone zostało w końcowym protokole odbioru robót z dnia 1 czerwca 2011 r.

Dowód:

- umowa nr (...) k. 54-57

- porozumienie z dnia 30.12.2010 r. k. 53

- protokół końcowy odbioru k. 83, 184

Powodowie zawarli z (...) Spółką Akcyjną w Ł. umowę gwarancji ubezpieczeniowej na okres od 16 czerwca 2011 r. do 16 czerwca 2016 r. Gwarancja zabezpieczała roszczenie pozwanej (beneficjenta gwarancji) w stosunku do powodów z tytułu nieusunięcia lub nienależytego usunięcia wad i usterek ujawnionych w okresie ważności gwarancji po podpisaniu protokołu zdawczo odbiorczego, na zasadach określonych w kontrakcie (umowie stron z dnia 13 września 2010 r.), a które to roszczenie nie zostało zaspokojone przez powodów (pkt 2). Gwarant – towarzystwo ubezpieczeń zagwarantował nieodwołalnie i bezwarunkowo, na zasadach określonych w gwarancji zapłatę pozwanej należności określonych w pkt 2 do kwoty 8.450 zł.

Dowód:

- gwarancja ubezpieczeniowa k. 108

W dniu 30 grudnia 2010 r. powodowie wystawili fakturę VAT (...) na kwotę 76.860 zł za wykonanie zespołu boisk. Kolejna faktura - nr (...) z dnia 1 czerwca 2011 r., opiewająca na 8.540 zł przewidywała wynagrodzenie z tego samego tytułu.

Na podstawie noty nr (...) z 17 czerwca 2011 r. pozwana obciążyła powodów karą umowną za nieterminową realizację umowy. Określając okres zwłoki na 14 dni wysokość kary umownej ustaliła na 11.956 zł (14 × 854) i powyższą kwotę potrąciła z wierzytelnością powodów, wynikającą z faktury (...). Kolejna nota odsetkowa – nr (...) z 29 czerwca 2011 r. opiewała na 22.204 zł za 26 dni opóźnienia. Pozwani wezwali powodów do zapłaty ww. kwoty.

Powodowie na poczet należności z faktury nr (...) zaliczyli wpłatę w wysokości 20.000 zł dokonaną przez pozwaną w dniu 26 kwietnia 2011 r. oraz 30.000 zł, uiszczoną w dniu 13 maja 2011 r. Faktura nr (...) została odesłana przez pozwaną ze wskazaniem, że brak jest podpisanych protokołów odbioru przez poszczególnych kierowników budów.

Dowód:

- faktura VAT (...) k. 97

- faktura VAT (...) k. 100

- potwierdzenie wykonanej operacji z dnia 26.04.2011 r. k. 98

- potwierdzenie wykonanej operacji z dnia 13.05.2011 r. k. 99

- pismo pozwanej z dnia 6.06.2011 r.

- nota odsetkowa nr (...) k. 119

- nota odsetkowa nr (...) k. 120

- zeznania świadka M. P. k. 429-430

W dniu 17 września 2010 r. pomiędzy pozwaną a powodami, zawarta została umowa nr (...), której przedmiotem było wykonanie przedmiotu umowy pod nazwą Budowa boisk sportowych z zagospodarowaniem terenu - Program O. 2012 przy Szkole Podstawowej nr (...), ul. (...) w S. (§1 ust. 1). Wynagrodzenie ryczałtowe powodów zostało określone na 139.080 zł brutto (§2 ust. 1). Termin wykonania przedmiotu umowy miał być nie dłuższy niż 80 dni kalendarzowych od dnia przekazania placu budowy (§4 ust. 1). Wraz z fakturą końcową powodowie zobowiązali się wnieść zabezpieczenie należytego wykonania umowy z przeznaczeniem na właściwe usunięcie wad i usterek w wysokości 13.908 zł w formie gwarancji ubezpieczeniowej. W przypadku jego niewniesienia miało one zostać potrącone z faktury końcowej. Zwrot zabezpieczenia nastąpić miał 15 dni od upływu okresu rękojmi za wady lub gwarancji jakości (§8 ust. 1 i 2 ). Zapłata miała być realizowana na podstawie faktur częściowych i protokołu odbioru robót częściowych, podpisanego przez inspektora nadzoru oraz faktury końcowej i bezusterkowego protokołu odbioru końcowego wykonania robót. Termin zapłaty określono na 16 dni od daty odbioru faktury przez pozwaną wraz z bezusterkowym protokołem odbioru robót lub protokołem stwierdzającym usunięcie usterek ujawnionych podczas odbioru robót (§9 ust. 1 i 3). W §11 ust. 2 przewidziano obowiązek zapłaty przez powodów na rzecz pozwanej kary umownej w razie zwłoki w oddaniu określonego w umowie przedmiotu odbioru w wysokości 1% wynagrodzenia umownego brutto, liczone za każdy dzień zwłoki (pkt 1).

W związku z wykonaniem umowy powodowie wystawili trzy faktury VAT: nr (...) w dniu 30 listopada 2010 r. na kwotę 55.632 zł, nr (...) z dnia 13 grudnia 2010 r. na kwotę 55.632 zł oraz nr (...) z dnia 1 czerwca 2011 r. na kwotę 27.816,01 zł.

Dowód:

- umowa nr (...) k. 63-65

- faktura VAT (...) k. 102

- faktura VAT (...) k. 104

- faktura VAT (...) k. 105

- korespondencja stron k. 116-117

Tytułem należności z faktur nr (...) pozwany uiścił kwotę 176.052,10 zł. Faktura nr (...) została odesłana przez pozwaną ze wskazaniem, że brak jest podpisanych protokołów odbioru przez poszczególnych kierowników budów.

Dowód:

- potwierdzenie operacji z dnia 18.01.2011 r. k. 103

- pismo pozwanej z dnia 6.06.2011 r. k. 109

- pismo pozwanej z dnia 28.06.2011 r. k. 115

Wobec braku płatności przez powodów za noty (...), (...), (...) na łączną kwotę 52.118 zł pozwana potrąciła noty ze zwolnionym zabezpieczeniem z faktur” (...) na kwotę 6.500 zł, (...) na kwotę 9.700 zł, (...) na kwotę 15.000 zł i (...) na kwotę 20.918 zł.

Dowód:

- pismo z dnia 20.07.2011 r. k. 121

W dniu 17 września 2010 r. zawarto również umowę zawarta pomiędzy powodami a pozwaną, której przedmiotem była budowa boisk sportowych wraz z niezbędną infrastrukturą oraz uzupełniającymi urządzeniami sportowymi i budynkiem zaplecza socjalnego przy zespole Szkół Nr (...) ul. (...) w S. – Z.. Powodowie udzielili gwarancji na wykonane prace przez okres 60 miesięcy. Pozwana stwierdziła występowanie usterek dotyczących oświetlenia boisk i wezwała powodów do ich usunięcia. W związku z nieprzystąpieniem przez powodów do usunięcia usterek pozwana powierzyła usunięcie awarii lamp oświetlenia boiska S. N.. W związku z wykonaniem prac S. N. wystawił fakturę opiewająca na kwotę 3.885,57 zł brutto, którą to na mocy faktury VAT (...) z dnia obciążyła powodów. Powodowie odesłali fakturę podnosząc, że awaria kabla wynikała z bieżącej eksploatacji, która nie podlega gwarancji. Kabel został uszkodzony podczas budowy ogrodzenia.

Dowód:

- umowa nr (...) k. 240-244

- warunki gwarancji k. 245

- pismo z dnia 10.10.2012 r. k. 246

- protokół z przeglądu gwarancyjnego k. 247-248

- dowód nadania k. 249

- faktury k. 250-251

- pismo z dnia 18.12.2012 r. k. 152

- zeznania świadka S. N. k. 429

- zeznania powoda M. R. k. 482-485

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie ustalony został na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, w tym zawartych przez strony umów, prowadzonej korespondencji, a także dokumentów dotyczących realizacji prac objętych umowami – dzienników budowy, protokołów odbioru. Zeznania świadka J. J. nie przyczyniły się do poczynienia ustaleń faktycznych, jako ze świadek nie pamiętała okoliczności związanych z realizacją umów przez powodów. Za wiarygodne uznał zeznania świadków S. N. i M. K., które korespondowały z pozostałym materiałem zgromadzonym w sprawie. Podstawą ustaleń faktycznych uczynił Sąd również zeznania M. P. oraz T. G.. Pierwszy ze wskazanych świadków podawał okoliczności ogólne, nie potrafiąc w sposób konkretny odnieść się do kwestii terminowości realizacji prac przez powodów i ewentualnych przyczyn opóźnienia bez odniesienia do dokumentacji. Z kolei zeznania T. G. były obszerne i szczegółowe, znajdujące potwierdzenie w korespondencji stron. Sąd nie dał jednak wiary zeznaniom świadka co do braku zgody pozwanej na wykonanie kamery obrotowej w ramach realizacji inwestycji w szkole przy ul. (...) w G. W..

W ograniczonym zakresie za wiarygodne uznał natomiast Sąd zeznania powoda M. R.. Jego twierdzenia w zakresie przyczyn opóźnienia pozostawały bowiem w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym.

Powodowie domagali się zapłaty wynagrodzenia za wykonanie prac, objętych siedmioma umowami o roboty budowlane. W związku z powyższym za podstawę prawną powództwa uznać należało art. 647 k.c., zgodnie z którym przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że powodowie powoływali się na fakt nieuregulowania należności, stwierdzonych fakturami VAT wystawionymi w oparciu o łączące strony umowy, a to z uwagi na nieuzasadnioną odmowę wypłaty wstrzymanych kwot tytułem należytego wykonania prac wynagrodzenia, bezpodstawne obciążenia kosztami usunięcia usterek przez podmioty trzecie oraz karami umownymi za opóźnienie w realizacji prac.

Strona pozwana, z niewielkim wyjątkiem, nie kwestionowała samego faktu wykonania przez powodów robót o wartości wskazanej w pozwie, to jest 642.575,01 zł. Co do zasady nie kwestionowała również wysokości sum zatrzymanych tytułem kaucji, a także terminów, w jakich winny być zwolnione zabezpieczenia wynikające z zawartych przez strony umów.

Ten wyjątek, o którym wspomniano, dotyczy należności powodów za wykonanie kamery obrotowej w ramach realizacji inwestycji, zlokalizowanej przy ul. (...) w G. W.. Pozwana kwestionowała przede wszystkim możliwość domagania się przez powodów zapłaty kwoty 2.043,89 zł, uwzględnienia jej w wystawionej w fakturze. Kwota ta stanowiła koszt montażu dwóch kamer uwzględnionych w kosztorysie, które nie zostały faktycznie wykonane. Wykonanie kamery obrotowej zakwalifikowane winno zostać jako roboty zamienne, uzgodnione – zdaniem pozwanej - jedynie z inwestorem, w związku z czym to inwestor jest odpowiedzialny za zapłatę wynagrodzenia w tym zakresie. Stan faktyczny, ustalony przez Sąd, rzeczywiście wskazywał na to, że dokonano zmiany w tym zakresie, zaś wartość kamery obrotowej była wyższa od wartości dwóch kamer, które zostały przewidziane w projekcie. Zdaniem Sądu nie było jednak podstaw do obniżenia w tym zakresie wysokości (ryczałtowego) wynagrodzenia powodów o kwotę 2.043,89 zł, a to z uwagi na fakt, że zmiana w powyższym zakresie była przedmiotem uzgodnień stron.

Sąd dał bowiem wiarę zeznaniom powoda co do tego, że zmiana ta została uzgodniona i to nie tylko bezpośrednio z inwestorem, ale także z kontrahentem powodów – z pozwaną. Zdaniem Sądu nie było wiarygodne, aby w sytuacji gdy powyższa kwestia omawiana była na radzie budowy, strona pozwana by o tym nie wiedziała. Powyższe wnioski potwierdza także mail, jaki skierował do powoda w dniu 17 kwietnia 2011 r. M. K., a w którym wskazywał na konieczność ustalenia lokalizacji kamery obrotowej i porównanie kosztów obydwóch rozwiązań. Wskazują na to także adnotacje, jakie umieszczono w notatce ze spotkania odbiorowego w dniu 3 czerwca 2011 r. (k. 79) Wskazano wówczas na potrzebę dołączenia szczegółowej kalkulacji, dotyczącej zmian projektowych dotyczących monitoringu (k. 79). Nie uznał zatem za wiarygodne Sąd zeznań T. G. w zakresie, w jakim świadek wskazywał na okoliczność braku wiedzy i zgody na dokonanie zmiany w stosunku do projektu. Konsekwencją zaś uznania, że powodowie wykonali prace w zakresie montażu kamery obrotowej z inicjatywy inwestora, w oparciu o uzgodnienia z pozwaną i przy jej akceptacji, jest przyjęcie, że powodom przysługuje wynagrodzenie określone w umowie. Nie ma tym samym podstaw do uznania, że część prac nie została zrealizowana, skoro monitoring został faktycznie wykonany w sposób ustalony z pozwaną.

Sąd uznał co prawda, że nie ma podstaw do obniżenia wynagrodzenia powodów o kwotę 2.043,89 zł, tytułem wynagrodzenia za wykonanie dwóch kamer stałych, jednocześnie nie znalazł jednak podstaw do zasądzenia od pozwanych kwoty wynikającej z wyższych kosztów związanych z wykonaniem tej kamery obrotowej, to jest kwoty 8.635,01 zł. Kwota ta objęta była również pozwem i wynikała z wystawionej przez powodów faktury nr (...). Powództwo w tym zakresie nie mogło być uwzględnione z dwóch względów. Przede wszystkim strona powodowa nie wykazała, że właśnie o dochodzoną kwotę wzrosły koszty wykonania monitoringu na boisku szkoły przy ul. (...). Po drugie zaś, nie ma podstaw do przyjęcia, aby podana wartość została zaakceptowana przez stronę pozwaną jako wynagrodzenie za prace zamienne, przekraczające wartość wynikającą z pierwotnie zawartej umowy. Powodowie nie złożyli nawet do akt żadnych dokumentów, w szczególności kosztorysu, z którego wynikałoby to wyższe wynagrodzenie, co przewidziano w pkt IV notatki z 3.12.2011 r. (k. 79). Wobec bierności powodów w tym zakresie, powództwo zostało oddalone w części dotyczącej żądania zapłaty kwoty 8.635,01 zł.

W dalszej części ocenie podlega zatem zasadność żądania zapłaty kwoty 142.819,45 zł (151.454,46 zł – 8.635,01 zł). W sytuacji, w której pozwana nie kwestionowała wysokości dochodzonego przez powodów wynagrodzenia (z wyjątkiem wskazanym powyżej), a konkretnie prawidłowości sposobu jego wyliczenia i istnienia podstaw do jego zapłaty w umowach łączących strony, ocenie podlegała wyłącznie prawidłowość i skuteczność dokonanego przez pozwaną potrącenia.

Sąd uwzględnił zgłoszony przez pozwaną w odpowiedzi na pozew zarzut potrącenia kwoty 52.118 zł, co skutkowało oddaleniem powództwa również w zakresie żądania zapłaty tej kwoty. Strona pozwana zgłosiła zarzut potrącenia z kilku tytułów, również co do kwoty 9.700 zł oraz 2.043,89 zł, jednak Sąd uwzględnił ten zarzut jedynie co do podanej powyżej kwoty 52.118 zł, co do której oświadczenie o potrąceniu zostało złożone przez wniesieniem odpowiedzi na pozew, a mianowicie w piśmie pozwanej z dnia 20 lipca 2011 r. Doszło zatem do umorzenia wzajemnych wierzytelności stron co do tej kwoty.

W tym miejscu przypomnieć trzeba, że od potrącenia jako czynności materialnoprawnej, odróżnić trzeba zarzut potrącenia będący czynnością procesową. Oświadczenie o potrąceniu, o którym mowa w art. 499 k.c., jest czynnością materialnoprawną powodującą - w razie wystąpienia przesłanek określonych w art. 498 § 1 k.c. - odpowiednie umorzenie wzajemnych wierzytelności, natomiast zarzut potrącenia jest czynnością procesową, polegającą na żądaniu oddalenia powództwa w całości lub w części z powołaniem się na okoliczność, że roszczenie objęte żądaniem pozwu wygasło wskutek potrącenia. Oświadczenie o potrąceniu stanowi zatem materialnoprawną podstawę zarzutu potrącenia. Do dokonania potrącenia może dojść zarówno w ramach postępowania sądowego, jak i poza nim; w trakcie postępowania sądowego uprawniony może połączyć złożenie oświadczenia woli o potrąceniu z podniesieniem zarzutu potrącenia. Podniesienie w odpowiedzi na pozew zarzutu potrącenia jest tym samym równoznaczne ze złożeniem oświadczenia o potrąceniu, jeżeli oświadczenie takie nie zostało złożone wcześniej.

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej spraw stwierdzić należy, że stosowny zarzut pozwana sformułowała w odpowiedzi na pozew, powołując się na oświadczenie złożone w piśmie z dnia 20 lipca 2011 r. (k.121) To oświadczenie dotyczyło wzajemnej wierzytelności pozwanej z tytułu kar umownych za zwłokę w realizacji robót w dwóch obiektach, a mianowicie w M. i w szkole G. W.. przy ul. (...). Wynikało ono z 3 not wystawionych przez pozwaną – nr (...), (...) i (...) opiewających łącznie na kwotę 52.118,40 zł. Sama wysokość kary umownej nie była kwestionowana przez stronę powodową w tym znaczeniu, że nie była podważana prawidłowość jej wyliczenia. Abstrahując od powyższego podkreślić trzeba, że wysokość ta znajduje potwierdzenie w postanowienia umów, dotyczących prac na boisku sportowym w M. i G. W.., a konkretnie umów o nr (...).

W umowach tych wskazano jakie kryteria należy stosować przy obliczaniu kary umownej, w jaki sposób ją wyliczać. I tak zgodnie z 8 ust.1 pkt a umowy nr (...) kara ta wynosić miała 0,8% wynagrodzenia za każdy dzień zwłoki. Prawidłowe było zatem ustalenie stawki na 897,92 zł (0,8% × 112.240 zł) w nocie nr (...). Również zgodnie z §8 ust. 1 pkt a umowy nr (...) nastąpiło obliczenie kary umownej za zwłokę w wykonaniu prac (1% z 85.400 zł = 854 zł) w notach o numerach (...) i (...).

Zastrzeżenie dotyczące kar umownych w umowie stron było dopuszczalne w kontekście brzmienia art. 483 § 1 k.c. Podkreślić trzeba, że zakres odpowiedzialności z tytułu kary umownej pokrywa się w pełni z zakresem ogólnej odpowiedzialności dłużnika za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (art. 471 k.c.). Z tego też względu przesłanki obowiązku zapłaty kary umownej określane są przez pryzmat ogólnych przesłanek kontraktowej odpowiedzialności odszkodowawczej. Wierzyciel, dla którego zastrzeżona została kara umowna, nie ma obowiązku wykazywać faktu poniesienia szkody oraz tego, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło na skutek okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. Dla realizacji przysługującego mu roszczenia o zapłatę kary umownej musi jednak wykazać istnienie i treść zobowiązania łączącego go z dłużnikiem, a także fakt niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Wierzyciel nie musi jednak udowadniać, że wykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło na skutek okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. To zobowiązany do zapłaty kary umownej może bronić się zarzutem – podobnie jak każdy dłużnik zobowiązany do naprawienia szkody stosownie do art. 471 k.c. – że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności (tak też Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania - część ogólna, A. Rzetecka – Gil, Lex/el. 2011).

W celu wykazania, że istnieją podstawy do żądania zapłaty kary umownej, strona pozwana mogła ograniczyć się zatem do wykazania wyłącznie zaistnienia faktu opóźnienia. Fakt ten został przez pozwaną wykazany, a nadto nie był kwestionowany przez powodów – powodowie podważali jedynie powołane przez pozwaną przyczyny jego powstania. To, że doszło do opóźnienia w realizacji przez powodów prac, objętych umowami nr (...) wynikało wprost z porównania dat z umowy i porozumienia, które przedłużało ten termin i przesuwało datę odbioru tych robót. I tak w przypadku pierwszej z powołanych umów termin zakończenia prac został pierwotnie określony na 30 listopada 2010 r., zaś na mocy porozumienia z dnia 30 grudnia 2010 r. przesunięty do 20 kwietnia 2011 r. Analogiczna sytuacja miała miejsce w przypadku umowy dotyczącej szkoły przy ul. (...) w G. W.., przy czym termin zakończenia prac został przesunięty do 30 kwietnia 2011 r. Przy tym z protokołu z dnia 10 czerwca 2011 r. wynika, że faktycznie prace przy ul. (...) zakończone zostały 20 maja 2011 r., zaś w M. 1 czerwca 2011 r.

W tym zakresie inicjatywa dowodowa pozwanej była zatem wystarczająca, zaś strona powodowa powinna przedstawić dowody, które pozwoliłyby uznać, że opóźnienie nastąpiło z przyczyn leżących nie po jej stronie. Należało zatem przyjąć, że co do zasady to strona powodowa miała możliwość uwolnienia się do zapłaty kwoty kary umownej w przypadku wykazania, że opóźnienie w realizacji robót wynikało z przyczyn, za które nie ponosi odpowiedzialności. Zdaniem Sądu jednak powodowie nie wykazali w niniejszym postępowaniu, że do opóźnienia doszło z przyczyn niezależnych od nich.

Jeżeli chodzi o obiekt w M. to w pozwie powodowie nie powołali w zasadzie jakichkolwiek okoliczności, mających przemawiać za tym, że to z innych przyczyn, nie leżących po stronie powodowej miało dojść do opóźnienia. W tym zakresie ograniczyli się do lakonicznego stwierdzenia, w żaden sposób nieuzasadnionego i niepopartego żadnymi dowodami. Nie było zatem żadnych podstaw do przyjęcia, że kwestia przyczyn opóźnienia w realizacji prac została udowodniona, skoro brak było w tym zakresie chociażby twierdzeń.

Odnośnie zaś obiektu szkoły przy ul. (...) w G. W.. powodowie powoływali się na to, że opóźnienie w wykonaniu robót wynikało z braku ogrodzenia, opóźnienia w jego wykonaniu. Okoliczność ta miała przeszkadzać w wykonaniu robót przez powodów, musieli się wstrzymać z rozpoczęciem prac i układaniem kabli, aby podczas wykopów pod elementy ogrodzenia nie doszło do ich uszkodzenia. Ponadto w zeznaniach powód wskazał na to, że opóźnione były również roboty ziemne, co miało bezpośrednio przyczynić się do powstania opóźnienia po stronie powodowej. Powołanie powyższych okoliczności nie było jednak wystarczające do przyjęcia, że do opóźnienia doszło z innych przyczyn, niż leżące po stronie powodowej. Z zeznań świadków, w szczególności T. G., kierownika budowy, wynika, że przyczyną opóźnienia było zbyt późne rozpoczęcie robót oraz przerwy w realizacji robót, które wynikały z faktu jednoczesnej realizacji przez powodów kilku lub kilkunastu inwestycji. Zeznania te są wiarygodne wobec faktu, że powodowie jedynie z pozwaną w okresie od 16 sierpnia 2010 r. a 17 września 2010 r., a zatem w przeciągu jednego miesiąca, zawarli osiem umów, w których zobowiązywali się do wykonania co najmniej oświetlenia i monitoringu boisk.

Jeżeli zaś chodzi o to, że powodowie nie mieli frontu robót czy ogrodzenia, co uniemożliwić im miało kontynuację robót, to Sąd uznał, że zgromadzony materiał dowodowy nie daje podstaw do poczynienia w tym zakresie ustaleń zgodnych z twierdzeniami powodów. Co prawa świadek T. G. wspominał o braku ogrodzenia, jednak dotyczyło to innej inwestycji, nie tej, przy realizacji której powodowie dopuścili się opóźnienia i w związku z tym obciążeni zostali karą umowną. Z zeznań świadka można byłoby nadto wywieść, że brak ogrodzenia nie mógł stanowić przeszkody w realizacji robót. Niezależnie od powyższego wskazać trzeba, że bez wiedzy specjalnej Sąd nie jest w stanie stwierdzić czy bez ogrodzenia możliwe było wykonanie prac, które spoczywały na stronie powodowej. Wymagałoby to poczynienia ustaleń dotyczących technicznych aspektów wykonywania robót budowlanych, ich zależności i zalecanej kolejności, które to wymagają znajomości specjalistycznych zagadnień dotyczących przebiegu procesu budowlanego. Strona powodowa nie zgłosiła wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w celu wykazania powołanych powyżej okoliczności. To rzeczą strony powodowej było natomiast wykazanie, że przeszkody, na które się powoływała, uniemożliwiały jej realizację robót, a ponadto udowodnienie w jakim stopniu te przeszkody przyczyniły się do opóźnienia. Istotne byłoby zatem przedstawienie informacji dotyczących tego o ile dni, o jaki dokładnie okres, opóźniło się rozpoczęcie robót przez stronę powodową z uwagi na brak ogrodzenia terenu inwestycji. Powodowie nie przedstawili żadnych dowodów na powyższą okoliczność. W konsekwencji nie można było uznać, aby powodowie zdołali wykazać, że opóźnienie wynikało z przyczyn od nich niezależnych, a w konsekwencji aby nie istniały podstawy do obciążenia ich obowiązkiem zapłaty kary umownej.

Konsekwencją powyższego było uznanie przez Sąd za zasadny zarzutu potrącenia kary umownej z tytułu opóźnienia w realizacji robót, co spowodowało umorzenie wzajemnych wierzytelności w sposób określony przez pozwaną w piśmie z dnia 20 lipca 2011 r. W piśmie tym kwotę kar umownych (52.118 zł) zaliczono na poczet wynagrodzenia powodów w wysokości 6.500 zł, 9.700 zł, 15.000 zł i 20.918 zł, wynikającego odpowiednio z faktur o numerach (...). Ostatecznie zatem pozostała do zapłaty, po odjęciu 8.635,01 zł, kwota 142.819,45 zł została pomniejszona o 52.118 zł. Dało to łącznie kwotę 90.701,45 zł.

Uznanie za skuteczne potrącenia w opisywanym zakresie spowodowało, że od podanych kwot Sąd zasądził odsetki za zamknięte okresy. Termin końcowy naliczania odsetek określony został na 21 lipca 2011 r., a zatem moment, w którym doszło do skutecznego umorzenia wzajemnych należności stron. Termin początkowy naliczania odsetek należało zaś ustalić odrębnie dla każdej z wymienionych kwot.

W stosunku do kwoty 6.500 zł Sąd przyjął datę 27 maja 2011 r., to jest dzień następny po odbiorze robót gwarancyjnych w ramach inwestycji w M. (k. 73). W przypadku kwoty 9.700 zł, zatrzymanej tytułem zabezpieczenia należytego wykonania robót w ramach inwestycji w S., Sąd przyjął datę 14 grudnia 2010 r. zgodnie z żądaniem powodów, dzień przypadający po upływie terminu zapłaty, liczonego od odbioru robót z dnia 15 października 2010 r. Sąd nie przyznał odsetek od kwoty 15.000 zł, a to z uwagi na fakt że jako datę początkową w tym zakresie powodowie wskazali dzień wniesienia pozwu, a zatem datę przypadającą po umorzeniu wierzytelności.

Co się tyczy kwoty 20.918 zł, została ona rozdzielona na dwie części – 19.787,80 zł i 1.130, 20 zł. Pierwsza z tych sum stanowiła wartość wstrzymanej tytułem zabezpieczenia wykonania robót kwoty wynagrodzenia, na mocy porozumienia z dnia 30 grudnia 2010 r. (k. 53). Odbiór prac w M. nastąpił 1 czerwca 2011 r., stąd mając na względzie postanowienia porozumienia dotyczące obowiązku niezwłocznego zwrotu zabezpieczenia po odbiorze robót (pkt 2), przyjęto datę 2 czerwca 2011 r. W odniesieniu do kwoty 1.130,20 zł przyjęto datę 22 czerwca 2011 r. – dzień następny po upływie 20-dniowego terminu wyznaczonego w umowie stron od odbioru prac na zapłatę należności (§5 ust. 7).

W pozostałym zakresie Sąd zarzutu potrącenia nie uwzględnił. Kwestia braku podstaw do potrącenia kwoty 2.043,89 zł została omówiona we wcześniejszej części uzasadnienia. W tym zakresie nie było podstaw do uznania, aby pozwana była wierzycielem powodów w zakresie ww. kwoty, stąd nie zostały spełnione przesłanki z art. 498 § 1 k.c.

Sąd nie uwzględnił zarzutu potrącenia, odnoszącego się do wierzytelności pozwanej w wysokości 9.700 zł z tytułu prac zastępczych wykonywanych w S.. Dotyczyła ona wynagrodzenia za wykonanie prac zastępczych, naprawę oświetlenia przez osobę trzecią w ramach realizacji podanej inwestycji. Niesporna była pomiędzy stronami wysokość wynagrodzenia, stwierdzonego faktora nr 27/11, a także fakt iż powodowie nie przystąpili do usunięcia usterek. Podkreślenia wymaga jednak okoliczność, że powodowie zawarli z towarzystwem (...) umowę gwarancji ubezpieczeniowej, która zabezpieczać miała właściwe usunięcie wad i usterek (umowa z dnia 2 października 2010 r.). Na mocy tej umowy zakład ubezpieczeń gwarantował nieodwołalnie i bezwarunkowo zapłatę należności z tytułu nieusunięcia lub nienależytego usunięcia wad i usterek ujawnionych w okresie gwarancji do kwoty 9.700 zł. W tej sytuacji Sąd uznał, że strona pozwana dysponując gwarancją udzieloną przez powodów winna skierować swoje roszczenia z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania bezpośrednio przeciwko gwarantowi. Z postanowień umowy dotyczącej budowy w S., w której wysokość zabezpieczenia ustalono na kwotę 9.700 zł, wynikało bowiem, że prawo potrącenia wysokości zabezpieczenia z fakturami powodów przysługiwało pozwanej jedynie w przypadku niewniesienia gwarancji (§7 ust. 1 zd. 2). A contrario zatem, w przypadku wniesienia gwarancji, brak było podstaw do kierowania roszczeń w stosunku do strony powodowej i dokonywania jakichkolwiek potraceń z tytułu wynagrodzenia za prace, zmierzające do usunięcia wad i usterek. W sytuacji zaś gdy gwarant odmówił wypłaty wynagrodzenia, uzasadnione było kierowanie roszczeń, wystąpienie z powództwem wobec gwaranta. Na marginesie jedynie wskazać trzeba, że z korespondencji pomiędzy pozwaną a gwarantem wynika, że do odmowy wypłaty wynagrodzenia doszło wyłącznie z przyczyn formalnych i nie doszło nawet do badania merytorycznej zasadności wniosku pozwanej o wypłatę. W tej sytuacji nie może być zaś mowy o iluzorycznym zabezpieczeniu, zaniechaniu udzielenia realnego zabezpieczenia przez powodów w sytuacji, gdy to zaniechania pozwanej skutkowały wydaniem przez gwaranta decyzji odmownej.

Sąd nie uwzględnił również zarzutu potrącenia, zgłoszonego w dalszym piśmie strony pozwanej, to jest w piśmie z dnia 23 kwietnia 2013 r. (k. 229 i nast. ). Zarzut ten został podniesiony po złożeniu odpowiedzi na pozew i dotyczył dwóch kwot - 12.085,86 zł i 3.885,57 zł. Należności te powstały w związku ze zleceniem przez pozwaną usunięcia wad, stwierdzonych w pracach wykonywanych przez powodów osobom trzecim. Wynikały one odpowiednio z faktur o numerach (...) i dotyczyły odpowiednio inwestycji realizowanych w G. W.. przy ul. (...) oraz w S. - Z.. W analizowanym zakresie Sąd uznał przede wszystkim, że choć w podanym piśmie podniesiono zarzut potrącenia, to brak było dowodu na to, że złożono faktycznie oświadczenie o potrąceniu w znaczeniu materialnoprawnym i powodowie mieli możliwość zapoznania się z takim oświadczeniem.

W pierwszej kolejności Sąd ustalił, że pełnomocnik strony pozwanej został umocowany także do składania oświadczeń o charakterze materialnoprawnym. Wynika to bezpośrednio z treści pełnomocnictwa procesowego z dnia 20 marca 2012 r. (k. 159), w którym wskazano że pełnomocnictwo obejmuje upoważnienie do składania oświadczeń materialnoprawnych, w tym o potrąceniu. Niemniej, takie oświadczenie winno być złożone bezpośrednio wobec wierzyciela, a zatem wobec powodów. Tymczasem strona pozwana ograniczyła się do podniesienia zarzutu potrącenia w piśmie procesowym, które zostało wysłane do pełnomocnika procesowego strony powodowej. Brak jest natomiast podstaw do przyjęcia, aby pełnomocnik strony powodowej był umocowany do odbierania w imieniu powodów oświadczeń o charakterze materialnoprawnym. Takich podstaw nie daje treść pełnomocnictwa procesowego z dnia 7 maja 2012 r. (k. 29), takiego umocowania nie można wywodzić również z brzmienia art. 91 k.p.c. W orzecznictwie ugruntowany jest bowiem pogląd, zgodnie z którym treść art. 91 k.p.c. nie daje podstaw do przypisania pełnomocnikowi procesowemu prawa przyjmowania w imieniu mocodawcy materialnoprawnych oświadczeń kształtujących. W tym wypadku wykładnia celowościowa ustawowego zakresu pełnomocnictwa procesowego sprzeciwia się przypisaniu rozszerzonych uprawnień. Pełnomocnik procesowy nie jest więc pełnomocnikiem, jaki po myśli art. 95 k.c. mógłby zastąpić powódkę w skutecznym zapoznaniu się z oświadczeniem (tak też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2007 r., sygn. V CSK 171/07, LEX nr 485894; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 sierpnia 2010 r., sygn. I PK 56/10, opubl. w OSNP 2011/23-24/295). Wobec powyższych argumentów Sąd stwierdził, że brak jest podstaw do tego, aby uznać, że oświadczenie zostało złożone odpowiedniemu podmiotowi, a zatem zostało złożone skutecznie i w efekcie mogło wywołać zamierzony skutek. Z powyższych względów Sąd uznał, że nie doszło do potrącenia i umorzenia wzajemnych należności stron co do kwot 12.085,86 zł i 3.885,57 zł.

Ostatecznie żądanie powodów zasługiwało zatem na uwzględnienie co do kwoty 90.701,45 zł. Poza przypadkami omówionymi powyżej, co do kwot które objęte zostały zarzutem potracenia, pozwana nie kwestionowała dochodzonych należności. Nie podważała również przedstawionego przez powodów sposobu zaliczania wpłacanych kwot na zaległe należności.

Podstawę rozstrzygnięcia w zakresie odsetek stanowił art. 481 § 1 k.c. Od kwot cząstkowych, składających się na należność główną, Sąd przyznał odsetki od dnia następnego przypadającego po terminie płatności, określonym w fakturach. I tak, w odniesieniu do kwoty 34.920 zł, pozostałej do zapłaty z tytułu faktury nr (...), odsetki zasądzone zostały od 2 lipca 2011 r., po upływie 30-dniowego terminu zapłaty. Termin zapłaty faktury nr (...), obejmującej kwotę 81.999,99 zł upłynął z dniem 19 listopada 2010 r., stad zasadne było przyznanie odsetek od powyższej kwoty od dnia 20 listopada 2010 r. do dnia częściowej zapłaty, to jest 30 listopada 2010 r.; od pozostałej do uregulowania należności w wysokości 21.999,99 zł odsetki przysługiwały od dnia 1 grudnia 2010 r. do 2 grudnia 2010 r. W dniu 2 grudnia 2010 r. powodowie zawarli umowę gwarancji ubezpieczeniowej, w związku z czym po stronie pozowanej powstał dodatkowo obowiązek zwrotu na ich rzecz kwoty 9.700 zł. odsetki od kwoty 31.699,99 zł zasądzone zostały zatem od dnia 3 grudnia 2010 r. do dnia zapłaty, to jest 13 grudnia 2010 r. (k. 90). Od kwoty 64.870 zł, stwierdzonej fakturą (...) odsetki zostały przyznane od dnia następnego po upływie 14-dniowego terminu płatności do dnia zapłaty, to jest 22 lutego 2011 r. W przypadku kwoty 27.481,44 zł 25-dniowy termin płatności faktury nr (...) obliczono od daty zakończenia robót (20.05.2011 r.), co uzasadnia przyznanie odsetek od tej kwoty od dnia 15 czerwca 2011 r.

Od kwoty 5.492 zł, pozostałej do zapłaty tytułem należności z faktury nr (...) (po potrąceniu kwoty 1130,2 zł z kwoty 7.072,2 zł) 20 –dniowy termin zapłaty liczony był od daty odbioru robót – 1 czerwca 2011 r., co uzasadniało przyznanie odsetek od dnia 22 czerwca 2011 r. Podobnie orzeczono co do odsetek od kwoty 8.450 zł . Od kwoty 13.908,01 zł odsetki zostały przyznane powodom od dnia 17 czerwca 2011 r., to jest po upływie 16 dni (terminu płatności), liczonego od dnia wystawienia faktury (1 czerwca 2011 r.).

Ponad kwotę 90.701,45 zł wraz z odsetkami powództwo podlegało natomiast oddaleniu.

Konsekwencją uwzględnienia powództwa w 60% (90.701,45 zł z 151.454,46 zł) było rozliczenie kosztów procesu w oparciu o art. 100 k.p.c. Mając zatem na uwadze zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, to pozwana powinna ponieść koszty niniejszego postępowania w 60%. Łącznie strony w toku niniejszego postępowania poniosły koszty w wysokości 14,824 zł, w tym pozwana 3.600 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika (ustalone na podstawie §6 pkt 6 w zw. z § 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu - Dz. U. 2013 rok, poz.490) oraz 17 zł tytułem uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (k. 160), zaś powodowie 11.207 zł: 7. 573 zł tytułem opłaty od pozwu (k. 135), 34 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (k. 133) oraz 3.600 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika (ustalone na podstawie §6 pkt 6 w zw. z § 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu- Dz. U. 2013 rok, poz.461). 60% ze 14.824 zł wynosi 8.894,40 zł i taką kwotę winna ponieść pozwana w związku z prowadzeniem niniejszego procesu. Uwzględniając, że do tej pory pozwana wydatkowała już kwotę 3.617 zł, zasadzeniu na rzecz powodów podlega kwota 5.277,40 zł (8.894,40 zł – 3.617 zł).