Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2014 r. w Gliwicach

sprawy A. K. (K.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o odsetki

na skutek odwołania A. K. (K.)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 4 marca 2014 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu prawo do odsetek od kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy wysokością emerytury należnej na podstawie wyroku z dnia 21 listopada 2013 roku, a emeryturą wypłaconą za okres od dnia 3 października 2012 roku do dnia wykonania wyroku, poczynając od 21 grudnia 2013 roku;

2.  w pozostałej części odwołanie oddala.

(-) SSO Teresa Kalinka

Sygn. VIII U 1026/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 marca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu A. K. prawa do odsetek, ponieważ świadczenie zostało wypłacone w ustawowym terminie po wydaniu wyroku przez Sąd Okręgowy w Gliwicach.

Ubezpieczony w odwołaniu domagał się zmiany tej decyzji poprzez przyznanie prawa do odsetek , ponieważ emerytura została podwyższona od dnia 3 października 2012 roku. Jego zdaniem odsetki przysługują za okres od daty nabycia prawa emerytury do dnia 31 grudnia 2013 roku. Różnica za ten okres wyniosła 3029,66 złotych.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że w niniejszej sprawie ostatnią okolicznością niezbędną do wydania decyzji była data wpływu wyroku, to jest dzień 12 grudnia 2013 roku . Wydanie decyzji nastąpiło w dniu 27 grudnia 2013 roku, a więc w terminie określonym w art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. K. od 3 października 2012 roku jest uprawniony do emerytury. W decyzji z dnia 23 października 2012 roku o przyznaniu prawa do tego świadczenia wskaźnik wysokości podstawy wymiaru został ustalony w wysokości 75,35 % z 20 najkorzystniejszych lat. Termin płatności świadczenia ustalono na dzień 20 każdego miesiąca.(k. 17 a.e.)

Ubezpieczony w odwołaniu domagał się zmiany decyzji poprzez uwzględnienie zarobków osiąganych w Hucie (...) w okresie zatrudnienia w latach 1968-1969 i 1970-1979. Posiadał jedynie wpis o wysokości zarobków w legitymacji ubezpieczeniowej z ostatniego roku.

W sprawie VIII U 3497/12 sąd przeprowadził postępowanie dowodowe polegające na zebraniu materiału dowodowego w postaci akt osobowych, regulacji płacowych obowiązujących w hutnictwie w spornym okresie oraz zasięgnął opinii biegłej z zakresu emerytur i rent w celu ustalenia hipotetycznego zarobku osiąganego przez ubezpieczonego w Hucie (...). Na podstawie tak zabranego materiału dowodowego w dniu 21 listopada 2013 roku zapadł wyrok uwzględniający częściowo odwołanie. Wyrok wpłynął do ZUS wraz z uzasadnieniem w dniu 12 grudnia 2013 roku. W dniu 27 grudnia 2013 roku wydano decyzję wykonującą to orzeczenie. W. wzrósł do 90,83%.

Stan faktyczny ustalono na podstawie akt tutejszego sądu sygn. VIII U3497/12, akt organu rentowego. Powyższe dokumenty nie budą wątpliwości.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem rozstrzygnięcia było odwołanie od decyzji odmawiającej prawa do odsetek.

Na wstępie należy przytoczyć uchwałę Sądu Najwyższego I UZP 2/11 , zgodnie z którą brak orzeczenia organu odwoławczego o odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, o którym mowa w art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie pozbawia ubezpieczonego prawa do odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczenia.

Kwestia prawa do odsetek od zaległego świadczenia z ubezpieczenia społecznego została unormowana w treści art. 118 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS Zgodnie z tym przepisem organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art . 120. Art. 1a powołanego przepisu stanowi, że w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego. Przepis ten został dodany, aby uzasadnić datę wyjaśnienia „ostatniej okoliczności” Data wpływu prawomocnego orzeczenia jest datą najpóźniejszą , od której należy liczyć 30 dni. W tym miejscu należy powołać wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2007 r. , w którym stwierdzono, że art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych rozumiany musi być w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nieustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy. Decydujące w sprawie jest ustalenie, co jest ostatnią okolicznością niezbędną do wydania decyzji.

W dniu 14 września 2007 roku zapadł w Sądzie Najwyższym wyrok w sprawie III UK 37/07 , w którym wyjaśniono, że odsetki przewidziane w 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. 2009.205.1585 ze zm.) od kwoty świadczenia przyznanego wyrokiem sądu w sytuacji, gdy organ rentowy z naruszeniem prawa odmówił jego przyznania, nalicza się od upływu terminu, w którym organ rentowy powinien był wydać prawidłową decyzję uwzględniającą wniosek. Teza ta ma również zastosowanie do art. 118 ustawy emerytalno - rentowej, co wynika wprost z uzasadnienia powołanego wyroku.

Ustalenie wysokości zarobków osiąganej w spornym okresie przez ubezpieczonego wymagała przeprowadzenia szczegółowego postępowania dowodowego polegającego na odszukaniu układów zbiorowych pracy obowiązujących w hutnictwie, zasięgnięcia opinii biegłej. Organ rentowy samodzielnie nie mógł poczynić takich ustaleń biorąc pod uwagę ograniczenia dowodowe obowiązujące przed organem rentowym. Żądanie odsetek od daty przyznania prawa do emerytury było nieuładnione.

Sąd przyjął że istotna w niniejszej sprawie była data wydania wyroku przez sąd I instancji, a data wpływu tego orzeczenia nie ma znaczenia. W dniu 21 listopada 2013 roku sąd podał motywy rozstrzygnięcia i pełnomocnik organu rentowego znal podstawy zmiany decyzji. Oczekiwanie na uzasadnienie wyroku i jego doręczenie w niniejszej sprawie nie przedłużało 30-dniowego terminu z art. 118 ustawy emerytalno – rentowej. Decyzja o przeliczeniu emerytury została wydana 27 grudnia 2013, a więc po upływie 30 dni.

Zdaniem sądu w tak ustalonym stanie faktycznym przyjąć należało, że poczynając od 31 dnia po wydaniu wyroku , to jest od 21 grudnia 2013 roku organ rentowy pozostawał w zwłoce. Dzień 20 grudnia był ustalonym dniem wypłaty świadczenia. ( art. 118 pkt 4 ustawy emerytalno – rentowej). A. K. przyznano prawo do odsetek od 21 grudnia 2013 roku do dnia wypłaty świadczenia. ( różnicy pomiędzy emeryturą ustaloną na podstawie wyroku a wypłaconym świadczeniem).

Dalej idące roszczenie sąd oddalił na podstawie art.477 ¹⁴ par. 1 kpc, ponieważ zwłoka w wydaniu decyzji do dnia 20 grudnia 2013 roku nie była zawiniona przez organ rentowy.