Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2014 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania J. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia (...)r. Nr (...)

w sprawie J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

I.  oddala odwołanie;

II.  odstępuje od obciążania ubezpieczonego J. M. kosztami procesu.

Sygn. akt: IV U 1060/13

UZASADNIENIE

Decyzją z (...)r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił J. M. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołanie od w/w decyzji złożył J. M. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że organ rentowy do pracy w warunkach szczególnych powinien zaliczyć okresy zatrudnienia: od dnia (...)r. do (...)r. w P. G. R. S., kiedy wykonywał pracę mechanika maszyn i urządzeń rolniczych, następnie od dnia (...)r. do (...)r. w Kombinacie (...) „(...) w D. na stanowisku mechanika, następnie od dnia (...)r. w (...) S.A. w D. (...) w S., Zakładzie Rolnym w S., kiedy wykonywał pracę na stanowisku mechanika, od dnia (...)r. do (...)r. w Kombinacie (...) w D. (...)w S. Zakładzie Rolnym w S., kiedy to pracował na stanowisku kierowcy – mechanika, a do jego głównych zadań należało kierowanie ciągnikiem rolniczym, a w sezonie żniw kombajnem zbożowym, następnie od (...)r. w Zakładzie Rolnym w S., od 01 stycznia 1994 r. do 9 lipca 1996 r. w Gospodarstwie Rolnym (...) w S., od (...) r. w Gospodarstwie Rolnym (...), kiedy to w wymienionych okresach wykonywał pracę mechanika, kierowy ciągnika i pracownika ogólnogospodarczego. Ubezpieczony wskazał, że w wymienionych okresach w rzeczywistości świadczył pracę kierowcy ciągnika rolniczego, natomiast pracę mechanika jedynie dodatkowo (odwołanie k.2-4).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji i wniósł o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.6-8).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony J. M. w dniu (...)r. ukończył 60-ty rok życia. W dniu (...)r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 27 lat, 4 miesięcy i 24 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 27 lat, i 25 dni, a okresy nieskładkowe 3 miesiące i 29 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony nie udowodnił staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 15 lat. Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w warunkach szczególnych decyzją z (...)r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 28.06.2013 r.- k. 33 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Ubezpieczony w okresie od (...)r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku mechanika w P. G. R.w S. (świadectwo pracy k. 13 akt organu rentowego).

Następnie od dnia (...)r. do (...)r. ubezpieczony był zatrudniony również na stanowisku mechanika w Kombinacie (...) w D. (...) w S. Zakładzie Rolnym w S. (świadectwo pracy k.14 akt organu rentowego).

Od (...)r. do (...)r. J. M. pracował w (...) S.A. w D. (...)w S. Zakładzie Rolnym w S. na stanowisku kierowcy – mechanika (świadectwo pracy k.15 akt organu rentowego).

W okresie od (...)r. ubezpieczony zatrudniony był w Kombinacie (...) w D. Zakładzie (...)-Handlowym w S. Zakładzie Rolnym w S. na stanowisku kierowca – mechanik (świadectwo pracy k.16).

Natomiast od (...)r. w Zakładzie Rolnym w S., w wyniku przekształcenia od(...)r. w Gospodarstwie Rolnym (...) w S., w wyniku dzierżawy przez G. K. w Gospodarstwie Rolnym (...) od (...)r. wykonując pracę na stanowiskach mechanika, kierowcy ciągnika, pracownika ogólnogospodarczego (świadectwo pracy k.21 akt organu rentowego).

Do wniosku z dnia (...)r. ubezpieczony załączył również pismo wydane przez Gospodarstwo Rolne (...) dnia (...)r., z którego wynika, że ubezpieczony w okresie od (...)r. wykonywał prace spawalnicze, był traktorzystą ciągnika rolniczego, a w okresie żniw operatorem kombajnu zbożowego (pismo z dn. 22.04.1999 r. k. 17 akt organu rentowego).

Z akt osobowych ubezpieczonego wynika, że okresie od (...)r. ubezpieczony pracował jako pracownik sezonowy, następnie w podaniu o przyjęcie do pracy na pracownika stałego z (...)r. zwracał się o zatrudnienie na stanowisku pomocnika kowala oraz w razie potrzeby jako kierowcy ciągnika (k.13 akt osobowych). Umowę o pracę zawarł dnia (...). z P. G. R.w S. i na jej podstawie został zatrudniony jako pracownik stały (pomoc kowala), a następnie kowala do (...)r. (k.18 akt osobowych). Następnie według zaszeregowań i dokumentacji znajdującej się w aktach osobowych ubezpieczony wykonywał pracę pracownika warsztatowego, mechanika w okresie od (...)r., i kierowcy mechanika w okresie od (...)r.

Ubezpieczonemu prawo jazdy kategorii T uprawniające go kierowania ciągnikiem wydane zostały dnia (...)r., a uprawnienia ubezpieczony nabył (...)r. (k.8 akt osobowych i prawo jazdy k.24), a dnia (...)r. nabył uprawnienia spawalnicze (k.5 akt osobowych), natomiast dnia (...)r. uzyskał tytuł mistrza w zawodzie mechanika maszyn i urządzeń rolniczych (k.10 akt osobowych), a w okresie (...)r. odbył kurs dla operatorów kombajnów zbożowych (k.12 akt osobowych).

Wymienione powyżej zakłady pracy powstawały z przekształcenia i reorganizacji P. G. R.w S., wobec powyższego ubezpieczony w okresie od (...)r. faktycznie świadczył pracę w tym samym miejscu. P. G. R.w S. zajmowało się uprawą zbóż i hodowlą zwierząt i miało powierzchnie ok. 300 ha. W okresie zatrudnienia wymienionym powyżej ubezpieczony wykonywał w rzeczywistości prace: traktorzysty, kombajnisty, spawacza, prace warsztatowe, prace w kuźni w zależności o sezonu i potrzeb. Jako traktorzysta ubezpieczony wykonywał prace polowe, woził kartofle do gorzelni, w okresie żniw i koszenia kukurydzy jeździł kombajnem, w kuźni klepał lemiesze, wymieniał je, w warsztacie wymieniał światła w ciągniku, przyczepach, malował ciągnik, przygotowywał ciągnik do prac wiosennych, wykonywał prace spawalicze jak było potrzeba. W P. G. R.nie było takiego czegoś jak stałe zajęcie, każdy wykonywał, to co trzeba było zrobić w danej chwili. Jak trzeba było rozładować węgiel z wagonów, to ubezpieczony wykonywał ręcznie taki rozładunek (zeznania świadków: J. Ś. k.17v-18, H. W. k.18-18v, E. J. k.25v, częściowo zeznania J. M. (2) (k.16v-17, M. B. k.17-17v, częściowo zeznania ubezpieczonego k.26-26v).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczności niesporna, oświadczenie zawarte we wniosku o emeryturę -k.1v akt emerytalnych ubezpieczonego).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. M. okazało się nieuzasadnione.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art. 32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku, jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek z dniem (...)r., nie był członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz spełnił przesłankę „ogólnego” stażu pracy.

Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych, bowiem do pracy w warunkach szczególnych według ubezpieczonego powinien być doliczony okres jego pracy od (...)r. w P. G. R. w S. i w zakładach będących jego następcami po przekształceniach.

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe nie dało podstaw do zaliczenia ubezpieczonemu wymienionego okresu zatrudnienia do pracy w warunkach szczególnych.

Zgodnie z § 2 pkt 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43), zaliczenie okresu pracy do zatrudnienia w szczególnych warunkach jest uzależnione od wykonywania jej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku. Zatem nie jest wystarczające samo ustalenie, że pracownik czynności, o których mowa w załącznikach do powołanego rozporządzenia, wykonywał bez sprecyzowania czasokresu ich wykonywania (tak: Sąd Apelacyjny w Rzeszowie z dnia 13 lutego 2014 r. w sprawie III AUa 1187/13, Lex 1430735 oraz por. wyrok SN z dn. 15 grudnia 1997 r., II UKN 417/97, OSNP 1998/21/638).

Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy oznacza, że pracownik nie ma powierzonych innych obowiązków jak tylko te, które dotyczą pracy w szczególnych warunkach. W okolicznościach niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości, że ubezpieczony okresie wskazanym powyżej wykonywał pracę kierowcy ciągnika, kierowcy kombajnu w okresie żniw, które to prace są kwalifikowane jako prace wykonywane w warunkach szczególnych, jednakże oprócz tych prac ubezpieczony wykonywał jeszcze inne prace, które nie są kwalifikowane jako pracę w takich warunkach tj. pracownik kuźni, pracownik warsztatowy, mechanik, pracownik ogólnogospodarczy, co wynika z zeznań świadków: J. Ś. i H. W. i znajduje potwierdzenie w dokumentach znajdujących się w aktach osobowych ubezpieczonego. Dodatkowo z zeznań świadka H. W. wynika, że każdy z pracowników wykonywał to, co było potrzeba. Świadek zeznał również, że widział jak ubezpieczony wykonuje rozładunek i załadunek ręczny węgla. Zeznania wymienionych świadków Sąd obdarzył wiarygodnością w całości, są one spójne logiczne, korespondują z dokumentami w postaci akt osobowych oraz mają oparcie w zasadach doświadczenia życiowego, bowiem pracując w gospodarstwie rolnym, a takim gospodarstwem było PGR w S. wykonuje się wszystkie niezbędne prace służące do jego prawidłowego funkcjonowania. Odnośnie zeznań pozostałych świadków: J. M. (2), M. B., to Sąd obdarzył je wiarygodnością częściowo, tzn. nie dał wiary wymieniony zeznaniom, w części, gdzie wymienieni świadkowie zeznali, że ubezpieczony prace traktorzysty i kombajnisty wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Odnosząc się do zeznań E. J. Sąd uznał, że nie mają one istotnego znaczenia w przedmiotowej sprawie, bowiem świadek nie pracował razem z ubezpieczonym wP. G. R.w S., a jedynie zeznał, że ubezpieczony na jego zlecenie wykonywał mu prace rolnicze. Odnosząc się do pracy ubezpieczonego w charakterze mechanik, co ubezpieczony w toku procesu zaprzeczał jakoby taką prace w ogóle wykonywał, gdyż nie miał do tego uprawnień, natomiast w treści odwołania wskazał, że wykonywał pracę mechanika i ta praca miała polegać na naprawie silników wysokoprężnych, pomp wtryskowcyh i wtryskiwaczy, co jednak nie znalazło potwierdzenia, ani w dokumentacji osobowej, ani w zeznaniach świadków przesłuchanych na jego wniosek. Nie każda praca mechanika również jest pracą w warunkach szczególnych, bowiem jako taka kwalifikowana jest tylko praca mechanika wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w kanałach remontowych.

W ocenie Sądu zatem nie został spełniony przez ubezpieczonego warunek, że prace kierowcy ciągnika i kierowcy kombajnu wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest bowiem spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku, nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem, ale stale tj. ciągle, wykonuje prace w szczególnych warunkach, w przypadku wnioskodawcy - prace kierowcy ciągnika i kombajnu, co nie miało miejsca w przedmiotowej sprawie.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie.

Na podstawie art. 102 kpc Sad odstąpił od obciążania ubezpieczonego kosztami procesu na rzecz organu rentowego.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.