Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Krzysztof Kamiński

Protokolant Teresa Lasota

bez udziału oskarżyciela publicznego, po rozpoznaniu w dniu 26.08.2014 r. sprawy E. K.obwinionego o czyny z art. 119§1 k.w. i z art. 157§1 k.w. na skutek apelacji obwinionego i jego obrońcy od wyroku Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim Zamiejscowy VIII Wydział Karny w Siemiatyczach z dnia 14 maja 2014 roku (sygn. akt VIII W 317/13):

I.  Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

II.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. Ł. S. kwotę 516,60-zł. (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem kosztów obrony z urzędu za postępowanie odwoławcze, w tym 96,60-zł. (dziewięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem podatku VAT.

III.  Zwalnia obwinionego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i obciąża nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

E. K. został obwiniony o to, że:

I. W okresie od 8 lipca 2013 roku do 17 lipca 2013 roku w miejscowości (...)gm. D.nie opuścił części działki nr (...)w ilości około (...)należącej do B. K.wbrew żądaniu osoby uprawnionej tj. o wykroczenie z art. 157§1 k.w.

II. W okresie od 8 lipca 2013 roku do 17 lipca 2013 roku z działki nr (...) w miejscowości (...) gm. D. wspólnie i w porozumieniu z W. K. dokonał kradzieży trawy i słonecznika o łącznej wartości 240 zł na szkodę B. K. tj. o wykroczenie z art. 119§1 k.w.

Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim Zamiejscowy VIII Wydział Karny z siedzibą w Siemiatyczach wyrokiem z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie o sygn. akt VIII W 317/13 obwinionego E. K.uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, przy czym przyjmując, iż czynów dopuścił się mając w znacznym stopniu ograniczoną zdolność kierowania swoim postępowaniem, z mocy art. 17§2 k.w. odstąpił od wymierzenia kary.

Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy adw. Ł. S. kwotę 354,24 zł. w tym 66,24 zł. podatku VAT tytułem pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Obciążył obwinionego zryczałtowanymi wydatkami postępowania w kwocie 100 złotych oraz kosztami opinii biegłego w kwocie 189,36 zł, a także kosztami obrońcy w kwocie 354,24 zł.

Powyższy wyrok zaskarżył obwiniony E. K. i jego obrońca.

Obrońca, na podstawie art. 103§1, §2 i §4 k.p.w., art. 105 k.p.w. zaskarżył wyrok w całości oraz w oparciu o dyspozycję przepisów art. 109§2 k.p.w. w zw. z art. 427§2 k.p.k., w zw. z art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. zarzucił mu:

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na nieprawidłowym uznaniu, iż w okresie od 8 lipca 2013 r. do 17 lipca 2013 r. w miejscowości (...)gm. D.nie opuścił części działki nr (...)w ilości około (...) należącej do B. K.wbrew jej żądaniu i dokonał z niej kradzieży trawy i słonecznika o łącznej wartości 240 zł. na szkodę właściciela;

2. obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, art. 7 k.p.k. polegającą na naruszeniu zasady swobodnej oceny dowodów i oparcia wyroku na całokształcie okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, poprzez przyznanie waloru wiarygodności depozycjom B. K., A. K. i K. K. i odmówienie takiego przymiotu wyjaśnieniom obwinionego oraz zeznaniom W. K. i M. K. (1).

Mając na uwadze powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie obwinionego od popełnienia zarzuconych mu czynów, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi Rejonowemu w Bielsku Podlaskim.

Także obwiniony E. K. skarżąc powyższy wyrok w całości zarzucił Sądowi I instancji błąd w ustaleniach faktycznych polegający na wadliwym ustaleniu jego sprawstwa w zakresie zarzuconych mu czynów oraz wadliwą ocenę dowodów poprzez obdarzenie przymiotem wiarygodności zeznań A. K., K. K. i P. I. oraz pozbawienie tego waloru jego wyjaśnień oraz zeznań świadka M. K. (1). Wskazał, że znaki graniczne pomiędzy działkami (...) zostały wznowione w dniu 17 maja 2013 roku. Następnie, do 15 czerwca 2013 r. postawił on na tej granicy ogrodzenie przystosowując się do wyznaczonych punktów.

Wskazując na powyższe zwrócił się do Sądu Okręgowego o uniewinnienie lub przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Jednocześnie wniósł o dopuszczenie dowodu z notatki urzędowej z Komendy Powiatowej w S. dotyczącej okresu zarzutów od 8 lipca 2013 r. do 17 lipca 2013 r. oraz o dołączenie akt sprawy sygn. akt I C 930/12 dotyczącej terminu wznowienia punktów granicznych – znaków i ustalenia granicy ewidencyjnej. Nadto wniósł o zaliczenie w poczet materiału dowodowego załączonych do apelacji dokumentów w postaci postanowienia Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim w sprawie o sygn. akt VIII W 236/13 oraz opinii biegłego sądowego S. W. w w/w sprawie.

W przedmiocie powyższych wniosków dowodowych Sąd Okręgowy rozstrzygnął postanowieniem na rozprawie apelacyjnej w dniu 26 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Obie apelacje są bezzasadne i nie zasługują na uwzględnienie.

Wbrew stanowisku skarżących Sąd Rejonowy nie dopuścił się ani błędów w ustaleniach faktycznych, ani naruszenia przepisów postępowania, w tym dotyczącej oceny dowodów przyjmując sprawstwo E. K. w zakresie zarzuconych mu czynów.

Przy czym nie umknęło uwadze Sądu Okręgowego, czego nie dostrzegł żaden ze skarżących, że w uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji – odmiennie od ustaleń przyjętych w samym orzeczeniu – stwierdził, że wyeliminował z nich zabór słonecznika, poddając tym samym w wątpliwość ogólną wartość kradzieży dokonanej przez E. K. na szkodę B. K..

W ocenie Sądu Okręgowego uchybienie to nie miało jednak wpływu na treść orzeczenia, bowiem jak przyjmuje się w judykaturze decydujące znaczenie ma stanowisko sądu wyrażone w wyroku, które zostało ustalone i ogłoszone w przewidziany prawem sposób. Jednocześnie uprawomocnić się i podlegać wykonaniu może jedynie wyrok, zawierający oświadczenia woli organów procesowych i mający samoistny charakter, w przeciwieństwie do pełniącego akcesoryjną rolę uzasadnienia. Również ewentualna obraza art. 424 k.p.k. (w zw. z art. 82§1 k.p.w.) nie stanowi naruszenia prawa procesowego mającego wpływ na treść orzeczenia, bowiem do sporządzenia uzasadnienia dochodzi następczo, a zatem już po wydaniu wyroku (vide m.in. wyrok sadu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 6 września 2012 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 206/12, LEX nr 1238632, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 31 lipca 2013 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 129/13, LEX nr 1350398).

Nadto zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy pozwala w sposób jednoznaczny na rozstrzygnięcie, że na uwzględnienie zasługuje stanowisko Sądu I instancji wyrażone w wyroku. Zostało ono oparte na prawidłowej ocenie materiału dowodowego, w tym relacji skonfliktowanych ze sobą stron.

Wbrew tożsamym co do zasady zarzutom obu apelujących – obdarzenie wiarygodnością zeznań pokrzywdzonej B. K. oraz A. i K. K. poprzedzone zostało nie tylko weryfikacją wzajemnej ich zgodności, ale również konfrontacją z pozostałym materiałem dowodowym, w tym pochodzącym ze źródeł osobowych w postaci zeznań funkcjonariusza policji P. I. i pozaosobowych w postaci dokumentacji fotograficznej.

I tak przeciwnie do twierdzeń obwinionego niekwestionowanym w sprawie było, że pomiędzy działkami należącymi do E. K.i B. K.o numerach geodezyjnych odpowiednio (...)i (...), w dniu 17 maja 2013 roku (a więc przed lipcem 2013 r.) doszło do wznowienia znaków granicznych.

Jak wynika z zeznań B. K. oraz A. i K. K., E. K. w zarzuconym mu okresie nie dostosował się do znanego mu przebiegu tych granic. Nie tylko nie opuścił części nie należącej do siebie działki o nr (...), pomimo wielokrotnych sprzeciwów właściciela, ale także skosił rosnącą tam roślinność, trawę i posiany przez K. K. słonecznik.

Powyższe znajduje odzwierciedlenie zeznaniach P. I. (funkcjonariusza policji nie zainteresowanego rozstrzygnięciem po żadnej ze stron, który była na w/w działkach w lipcu 2013 r.) oraz załączonej przez pokrzywdzoną dokumentacji fotograficznej (k. 133). Wprawdzie uwidoczniona na niej roślinność jest już skoszona i wysuszona, co nie pozwala na stwierdzenie, na jej podstawie, czy w jej skład wchodziły wzrastające sadzonki słonecznika (takich słoneczników nie widział tam również w lipcu P. I. k. 125v). Z zeznań B. K. i A. K. wynika jednak, że w tym czasie miały one wysokość 30 – 40 cm, były małe i nie kwitły (k. 112 – 112v). Dlatego też nie dziwi fakt, że po skoszeniu i wysuszeniu z podobnej wysokości trawą i innym zielem nie były one widoczne.

O tym, że słoneczniki rosły na tym fragmencie działki B. K. i zostały ścięte przez E. K. świadczą nadto zeznania W. K., a więc żony samego obwinionego. Jakkolwiek na rozprawie przed Sądem wspierając, podobnie jak M. K. (2), wersję przedstawioną przez E. K. wskazała, że słoneczników tam nie widziała (k. 113), to słuchana w toku czynności wyjaśniających podała, że w okresie od 8 lipca 2013 r. do 17 lipca 2013 roku jej mąż E. K. skosił trawę i słonecznik na części działki (...), gdyż przeszkadzała ona w prawidłowym dojrzewaniu zboża. Wskazała również, że pomagała mu w zgrabieniu, a on sam dokonał zwózki na ich cześć posesji w Ż. (k. 20v).

Reasumując stwierdzić więc należy, że Sąd Rejonowy w zaskarżonym wyroku prawidłowo, nie naruszając zasad i celów postępowania stwierdził sprawstwo E. K. w zakresie zarzuconych mu wykroczeń.

Jedynie na marginesie odnosząc się do argumentacji skarżącego obwinionego wskazać należy, że powyższych ustaleń nie może podważyć ani fakt późniejszego posadowienia ogrodzenia na granicy prawnej (na dokumentacji fotograficznej sporządzonej w czasie zdarzenia przez pokrzywdzoną takiego ogrodzenia nie ma), ani fakt późniejszego przystosowania się do wyznaczonych punktów.

Nadto wskazać należy, że Sądy w niniejszym postępowaniu zajmowały się odpowiedzialnością wykroczeniową E. K.. Dlatego też nie sposób uznać za obrońcą, że prawo wykroczeń, które przewiduje określoną sankcję za niezgodne z prawem zachowanie, miałoby w jakiś sposób premiować naruszanie prawa własności przez obwinionego z tej tylko przyczyny, że powołując się na status samoistnego posiadacza w złej wierze dąży on do niezakłóconego jego posiadania, pomimo, że nie ma tytułu prawnego do gruntu i ma świadomość przebiegu granic prawnych.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

O kosztach należnych obrońcy z urzędu za postępowanie odwoławcze Sąd Okręgowy orzekł na mocy § 14 ust. 2 pkt. 4 w zw. z § 2 ust. 1-3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 roku Nr 162, poz. 1348).

Na mocy art. 624§1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. w zw. z art. 119 k.p.w. mając na uwadze sytuację majątkową obwinionego, zwolniono go od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.