Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 sierpnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant p.o. stażysty Renata Kabzińska

po rozpoznaniu w dniu 7 sierpnia 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku H. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o emeryturę

na skutek odwołania H. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 9 stycznia 2014 r. sygn. (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonemu H. W. prawo do emerytury od dnia 10 października 2013 roku.

Sygn. akt VU 150/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 stycznia 2014 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił wnioskodawcy H. W. prawa do emerytury.

Od decyzji powyższej H. W. odwołał się w dniu 4 lutego 2014 roku, wnosząc o przyznanie żądanego prawa z uwagi na przepracowanie wymaganych 15 lat w warunkach szczególnych. Ubezpieczony wskazał, iż w takich warunkach pracował również w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w P.. tj. od 15 października 1979 roku do 30 kwietnia 1991 roku jako spawacz.

ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

H. W., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 10 października 2013 roku wniosek o przyznanie emerytury (dowód: wniosek o emeryturę k. 1-8 w aktach ZUS).

Na dzień 1 stycznia 1999 roku skarżący udowodnił staż pracy wynoszący ponad 25 lat. Niekwestionowany przez ZUS okres zatrudnienia wnioskodawcy w warunkach szczególnych wynosi 5 lat,11 miesięcy i 5 dni. Są to okresy zatrudnienia od 12 października 1971 roku do 25 października 1972 roku oraz od 11 listopada 1974 roku do 30 września 1975 roku w (...) na stanowisku monter konstrukcji stalowych oraz monter konstrukcji metalowych.

Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Na dzień złożenia wniosku o emeryturę miał rozwiązany stosunek pracy (okoliczności niesporne).

W okresie od dnia 15 października 1979 roku do dnia 30 kwietnia 1991 roku H. W. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w P.. W świadectwie pracy wystawionym wnioskodawcy w dniu 30 kwietnia 1991 roku pracodawca wskazał, że był on zatrudniony na stanowisku spawacza (dowód: świadectwo pracy k. 14 w aktach ZUS.,

W trakcie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w P. wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako spawacz i wykonywał prace związane ze spawaniem elektrycznym i gazowym. Wnioskodawca wykonywał czynności spawalnicze przy montażu tj. spawał elektrycznie oraz gazowo konstrukcje metalowe ( tj. balustrady, konstrukcje metalowe itp.) w nowo budowanych blokach, wieżowcach, często na wysokości. Nadto wnioskodawca przy użyciu palnika elektrycznego lub gazowego ciął elementy metalowe. Wnioskodawca pracował w brygadzie montażowej, w której był jedynym spawaczem. Innych czynności wnioskodawca nie wykonywa., do innych prac nie był delegowany (dowód: zeznania świadków I. F. od minuty 03.30 do minuty 06.20 oraz J. B. od minuty 06.20 do minuty 08.14 – nagranie protokołu rozprawy z dnia 7 sierpnia 2014 roku k,.30 oraz zeznania z k.28 verte,. Zeznania wnioskodawcy H. W. od minuty 0.43 do minuty 10.56 nagranie protokołu rozprawy z dnia 7 sierpnia 2014 roku k.30 oraz k.28 verte-29 w aktach sprawy, świadectwo pracy z dnia 30 kwietnia 1991 roku k.14, wniosek w sprawie zatrudnienia k.17, karta obiegowa zmiany k.18, umowa o prace k.19, karty wynagrodzenia 21-32 legitymacja ubezpieczeniowa k.66 z adnotacja pracodawcy dotycząca zatrudnienia k.7-12 legitymacji w aktach ZUS).

Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w P. nie wystawiło wnioskodawcy świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w P.. nie istnieje (okoliczności bezsporne).

Przy zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w P.. w okresie od 15 października 1979 roku do 30 kwietnia 1991 roku ( tj. 11 lat 6 miesięcy i 15 dni), do okresów zatrudnienia niekwestionowanych przez organ rentowy (tj. 5 lat, 11 miesięcy In 5 dni) , staż pracy wnioskodawcy w takich warunkach wynosi łącznie więcej niż 15 lat, a dokładnie 17 lat 5 miesięcy i 20 dni (okoliczność niesporna).

Sąd Okręgowy zważył i ocenił, co następuje:

odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 (tj. poniżej 65 lat dla mężczyzn). Ustęp 4 art. 32 stanowi zaś, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Stosownie do art. 184 ust. 1 wskazanej wyżej ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało zatem rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami. 10, poz. 49 ze zm.) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami. Dodatkowo wskazać należy, że z cytowanego wyżej § 2 rozporządzenia nie wynika, aby stwierdzenie zakładu pracy w przedmiocie wykonywania przez pracownika pracy w warunkach miało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenia uzależnione od wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie jest bowiem dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., a tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast omawiane świadectwo traktuje się w postępowaniu sądowym jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., który stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki podlega kontroli zarówno co do prawdziwości wskazanych w nim faktów, jak i co do prawidłowości wskazanej podstawy prawnej. Sąd, a także organ rentowy, są zatem uprawnione do weryfikacji danych zawartych w świadectwie wykonywania prac w warunkach szczególnych, wystawionym przez pracodawcę. Jeżeli świadectwo to zawiera dane, które nie są zgodne z prawdą, nie mogą na jego podstawie dokonać ustaleń, od których uzależnione jest prawo do świadczeń emerytalnych. To samo dotyczy ujawnienia okoliczności, że wskazane w zaświadczeniu pracodawcy stanowisko pracy wykonywanej w szczególnych warunkach nie figuruje w wykazie powołanym w tym zaświadczeniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2004 roku, I UK 15/04, OSNP 2005/11/161).

Spór pomiędzy stronami, w związku z zarzutami podniesionymi przez wnioskodawcę w odwołaniu, ograniczał się do kwestii, czy ma on wymagany 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach. Spełnienie pozostałych przesłanek nie było przedmiotem sporu, a jednocześnie nie budzi żadnych wątpliwości – wnioskodawca ma wymagany okres zatrudnienia, to jest 25 lat, w dniu (...) 2013 roku ukończył 60 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Dokonując ustaleń w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w P.. w okresie od 15 października 1979 roku do 30 kwietnia 1991 roku- Sąd oparł się na zeznaniach świadków: I. F. oraz J. B., jak również na zeznaniach samego wnioskodawcy.

Z zeznań powyższych wynika, jakie konkretnie prace wnioskodawca wykonywał w spornym okresie i w jakim wymiarze czasu pracy pracował. Będąc zatrudnionym we wskazanym zakładzie pracy wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako spawacz i wykonywał pracy prace związane ze spawaniem elektrycznym i gazowym. Wnioskodawca spawał konstrukcje metalowe, stalowe na budowach, zarówno czteropiętrowych bloków jak i tzw.: wieżowców, gdzie przy pomocy spawalnicy gazowej oraz elektrycznej na piętrze znajdującym się nad pozostałymi członkami brygady (m.in. murarzy) spawał balustrady, elementy nośne, konstrukcje metalowe i stalowe, jak również przy pomocy palnika gazowego lub elektrycznego ciął elementy metalowe, stalowe i żelazne. Często prace te wnioskodawca wykonywał na dużej wysokości. Innych czynności wnioskodawca nie wykonywał, do innych prac nie był delegowany.

W zeznaniach tych nie ma sprzeczności, są one logiczne i spójne oraz korespondują z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, w tym zeznaniami wnioskodawcy, które są jasne pełne i logicznie uzasadnione, świadectwem wykonywania pracy wystawionym wnioskodawcy przez Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w P.. w dniu 30 kwietnia 1991 roku, gdzie wskazano, iż przez cały okres zatrudnienia tj. od 15 października 1979 roku do 30 kwietnia 1991 roku wykonywał pracę jako spawacz, ale także: kartami wynagrodzeń, legitymacją ubezpieczeniową, umową o pracę, skierowaniem do pracy, itp.

Organ rentowy nie przedstawił zaś w toku postępowania żadnych dowodów, które pozwoliłyby na podważenie ich wiarygodności w tym również złożonych zeznań.

W świetle powyższego nie budzi żadnych wątpliwości, że wnioskodawca wykonywał w spornym okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w P.. tj. od 15 października 1979 roku do 30 kwietnia 1991 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy- prace wymienione w Wykazie A Dziale XIV, poz. 12 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, tj. prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym. Okres tej pracy wynosi łącznie ponad 15 lat.

W związku z tym, że wykazany przez wnioskodawcę okres pracy w warunkach szczególnych wynosi więcej niż 15 lat, stwierdzić należało, iż spełnia on wszystkie wymagane prawem warunki do uzyskania prawa do emerytury zgodnie z art. 32 ust. 1 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji.