Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 sierpnia 2014r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący - Sędzia SO Wojciech Wójcik

Sędzia SO Urszula Kubowska-Pieniążek (spr.)

Sędzia SR del. Małgorzata Dasiewicz-Kowalczyk

Protokolant: Elżbieta Biała

po rozpoznaniu w dniu 8 sierpnia 2014r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z wniosku M. R. (1)

przy udziale K. R.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji wnioskodawcy i uczestniczki postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu

z dnia 21 marca 2014r.

sygn. akt IX Ns 570/09

p o s t a n a w i a:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie w punkcie II w ten sposób, że ustalić, iż udziały wnioskodawcy i uczestniczki postępowania w majątku wspólnym są równe; zmienić je także w punkcie IV w ten sposób, że zasądzoną od uczestniczki postępowania K. R. na rzecz wnioskodawcy M. R. (1) spłatę określić na kwotę 175496,62 zł (sto siedemdziesiąt pięć tysięcy czterysta dziewięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt dwa grosze), nie naruszając orzeczenia o terminie i odsetkach ustawowych zawartych w tym punkcie postanowienia; zmienić także punkt V postanowienia w ten sposób, że nadać mu następującą treść: „ustalić, że wnioskodawca M. R. (1) dokonał nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 80998,44 zł”; zmienić również punkt VI postanowienia w ten sposób, że zasądzoną w nim od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki postępowania kwotę zwrotu poniesionych przez nią nakładów podwyższyć do 16820,60 zł, nie naruszając orzeczenia o odsetkach i terminie zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie apelację wnioskodawcy i apelację uczestniczki postępowania oddalić;

III.  zasądzić od uczestniczki postępowania na rzecz wnioskodawcy 4600 zł kosztów postępowania apelacyjnego.

II Ca 853/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu ustalił ,że w skład majątku wspólnego M. R. (1) i K. R. wchodzi spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego położonego we W. przy ul. (...) o wartości 269 994,81 zł , ustalił ,że udział M. R. (1) w tym majątku wynosi ¼ a K. R. ¾ oraz dokonał podziału majątku wspólnego stron w ten sposób ,że spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu opisane w punkcie I zaskarżonego postanowienia przyznał uczestniczce postepowania K. R. za spłatą na rzecz M. R. (1) w kwocie 67 498,70 zł, wyznaczając 6-cio miesięczny termin spłaty od dnia uprawomocnienia się orzeczenia oraz odsetki ustawowego na wypadek opóźnienia w spłacie. Nadto Sąd ten orzekł o wzajemnym obowiązku zwrotu nakładów poniesionych z majątku osobistego na majątek wspólny i zasądził od K. R. na rzecz M. R. (1) 60 748,83 zł , a od M. R. (1) na rzecz K. R. 8 410,30 zł, obie kwoty płatne także w terminie 6-ciu miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia i z odsetkami ustawowymi na wypadek zwłoki. Natomiast koszty postępowania strony miały ponieść każda stosownie do swego udziału w sprawie.

Orzeczenie tej treści zapadło po dokonaniu przez sąd I instancji następujących ustaleń faktycznych:

M. R. (1) i K. R. zawarli związek małżeński w dniu 29.10.1971r. Wyrokiem z dnia 20.06.1983r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia Wydział IV Rodzinny i Nieletnich rozwiązał małżeństwo uczestników przez rozwód bez orzekania o winie.

M. R. (1) uzyskał członkowstwo w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) przed zawarciem związku małżeńskiego z uczestniczką, na podstawie deklaracji przystąpienia do spółdzielni z 05.05.1969r. Dokonał wpłaty wkładu w wysokości 10.200 st.sł. ze zlikwidowanej książeczki mieszkaniowej. Wpłata stanowiła 30 % całego wkładu.

Wpłaty na książeczkę oszczędnościową, dokonywała matka wnioskodawcy.

W dniu 18.03.1976r. M. R. (1) otrzymał przydział na lokal mieszkalny nr (...) położony w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W. w budynku nr (...) przy ul. (...). W lokalu zamieszkały wówczas poza wnioskodawcą K. R. i córka stron - M. R. (2). Wkład mieszkaniowy wynosił 33.400zł.

W dniu 16.06.2009r. M. R. (1) za pośrednictwem pełnomocnika zwrócił się do K. R. o wyrażenie zgody na przekształcenie spółdzielczego prawa do lokalu na prawo spółdzielczo – własnościowe.

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wystawiła na wniosek uczestniczki zaświadczenie, że wysokość wkładu mieszkaniowego lokalu nr (...) przy ul. (...) we W., obliczona na podstawie operatu szacunkowego, sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego na dzień 30.03.2009r. wynosi 262.994,81 zł.

Wnioskodawca nie mieszka w lokalu przy ul. (...) od końca lat 70. od końca 1981 r. przebywa w (...), ma tam nową rodzinę. Wnioskodawca nie płacił alimentów.

Aktualnie w lokalu przy ul. (...) mieszka uczestniczka z niepełnosprawna córką stron M. R. (2).

W okresie od stycznia 2006r. do września 2012r. uczestniczka ponosiła koszty utrzymania lokalu w łącznej wysokości 29.348,56 zł, z czego:

- za wywóz śmieci i wspólną energię elektryczną:

1. za 3 osoby za okres od stycznia 2006 r. do lipca 2009r. – 748,68 zł;

2. za 2 osoby za okres od sierpnia 2009r. do grudnia 2009 – 138,60 zł;

3. za 2 osoby za 2010r. - 343,20 zł;

4. wg 1,65 % udziału w części wspólnej nieruchomości za 2011r. – 321,00 zł ;

5. wg 1,65 % udziału w części wspólnej nieruchomości do września 2012r. – 200,25 zł

Łącznie 1.751,73 zł.

- za wodę zimną i ciepłą oraz kanalizację 6.291,79 zł

- koszty utrzymania lokalu niezależne od ilości zamieszkujących w nim osób 27.091,45 zł

Łącznie koszty utrzymania mieszkania - 28.843,18 zł, a bez kosztów zużycia wody i kanalizacji 22.551,39 zł.

W lokalu przy ul. (...) wnioskodawca był zameldowany do lipca 2009r.

Uczestniczka wykonała 1998-2008 prace remontowe w lokalu nr (...) przy ul. (...) we W. na kwotę 11.089,90 zł, z czego:

1.  wymiana okresie drewnianych na okna PCV – 4.187,70 zł;

2.  wymiana drzwi balkonowych drewnianych na PCV w dużym pokoju – 1.602,00 zł;

3.  wymiana parapetu betonowego, lastriko na parapet PCV z uszczelnieniami – 297,92 zł;

4.  ułożenie płytek ceramicznych na ścianach z półką w łazience i toalecie – 566,11 zł;

5.  ułożenie płytek ceramicznych na podłogach w łazience i toalecie – 220,49 zł;

6.  ułożenie tapet na ścianach toalety – 147,43 zł;

7.  montaż drzwi zewnętrznych pełnych drewnianych z okuciami – 710,00 zł;

8.  wykonanie i osadzenie na ścianie szafki do licznika gazu – 210,00 zł;

9.  wykonanie obudowy szachu rurociągu wod-kan – 690,00 zł;

10.  montaż paneli ściennych PCV w łazience – 124,67 zł;

11.  montaż szafy wnękowej - 1.100 zł;

12.  montaż paneli podłogowych - 276,93 zł;

13.  malowanie sufitów - 697,45 zł;

14.  tapetowanie ścian – 1.154,40 zł;

15.  wymiana wanny - 1050 zł;

16.  wymiana toalety – 650 zł;

17.  wymian umywalki - 530 zł.

Wkład mieszkaniowy związany z lokatorskim prawem do lokalu stanowi 100 % wartości lokalu minus wartość nominalna kwoty umorzenia kredytu dla danego lokalu. W przypadku lokalu przy ul. (...) wartość ta wynosi 5,19 zł.

W 1978r. kuzynka uczestniczki poinformowała ją, że ma do sprzedania ziemię w (...), sama nie miała uprawnień rolniczych. Wtedy strony sprzedały malucha i z uzyskanej ceny spłaciły pożyczki oraz kupiły nieruchomość.

W dniu 26.03.1979r. M. D. sprzedała M. R. (1) nieobciążoną działkę nr (...) o pow. 1,50 ha, nr KW (...), położoną we wsi (...). M. R. (1) oświadczył, że nieruchomość tą nabywa z majątku odrębnego. Cena ustalona została na kwotę 40.000 zł i strony oświadczyły, że w całości została zapłacona.

W dniu 19.09.1984r. I. H. działając w imieniu M. R. (1), oświadczyła, że sprzedaje J. R. nieobciążoną nieruchomość położoną we wsi (...), składającą się z działki nr (...) o pow. 1,50 ha, będącą własnością M. R. (1).

Cena ustalona została przez strony na kwotę 40.000 zł, które potwierdziły, że w całości została zapłacona.

J. R. oświadczył, że NBP we W. odmówił wydania zezwolenia dewizowego po ustaleniu, że M. R. (1) przebywa za granicą na ważnym paszporcie polskim.

W dniu 24.07.2000r. J. R. darował M. R. (2) - córce stron przedmiotową nieruchomość.

M. R. (1) nie otrzymał żadnych pieniędzy od matki lub brata ze sprzedaży nieruchomości w (...).

Matka wnioskodawcy była modystką – produkowała kapelusze, uzyskiwała niewielkie dochody, pobierała najniższą emeryturę.

Wnioskodawca obawiał się utraty nieruchomości w (...) w latach 80. Postanowił przekazać nieruchomość córce. Uczestniczka ukończyła studia w 1972r., od razu zaczęła pracować w Zakładach (...) we W. produkujących kuchenki. Otrzymywała wynagrodzenie 1,5 razy większe niż w przychodni, praca była cięższa.

Od dnia 01.09.1972 do 31.07.1978r. uczestniczka była zatrudniona w (...) na stanowisku lekarza stażysty i lekarza medycyny (mł. asystent) oraz kierownika przychodni, uzyskiwała wynagrodzenie 3.600 st.zł + dodatek specjalny w wysokości 1.500 zł oraz dodatek za wysługę lat po 5 latach pracy w wysokości 200 st.zł. miesięcznie.

W (...) urodziła się córka stron. Po 4 miesiącach po urodzeniu córki uczestniczka wróciła do pracy. W 1977r. otrzymała talon na F. (...). który kupili z wnioskodawcą za pieniądze pożyczone od rodziny i oszczędności stron.

Uczestniczka brała dyżury w weekendy, w tym czasie dzieckiem stron opiekowali się rodzice uczestniczki lub bratowa. Ze żłobka i przedszkola dziecko obierała uczestniczka. Uczestniczka jedne raz była w (...)z wnioskodawcą, roznosiła ulotki.

Wnioskodawca ukończył studia w 1975r., pracę podjął w 1978r. Do tego czasu szukał pracy, sporadycznie mył okna w spółdzielni studenckiej. Utrzymywał się wówczas z zarobków uczestniczki. Wnioskodawca była nazywany w rodzinie wiecznym studentem.

M. R. (1) był zatrudniony w okresie od 16.02.1976 r. do 22.06.1977r. w (...) we W. oraz od dnia 16.01.1978 r. do 31.12.1978r. w Przedsiębiorstwie (...) we W.. Otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 2200 zł. W tym czasie uczestniczka zarabiała 1,5 razy więcej.

Wnioskodawca w 1976 r. po raz pierwszy wyjechał do pracy za granicę, roznosił ulotki. Później co roku wyjeżdżał do (...), pracował przy rozwożeniu katalogów, ulotek, sprzedawał ikony. Po powrocie za zarobione środki kupował sprzęt wędkarski i narciarski.

W 1979r. wnioskodawca poznał inną kobietę, w domu pojawiał się raz na tydzień.

W 1981 r. wnioskodawca wziął urlop żeby popracować w (...) i już nie wrócił. Zastał go tam stan wojenny i nie musiał wracać.

W (...) córka stron zachorowała na schizofrenię. Nie mogła uzyskać renty, była już pełnoletnia.

W latach 2005-2010 (...) S.A. Oddział I. i II. nie prowadził rachunku przedpłaty na samochód marki F. (...) na rzecz M. R. (1) lub K. R..

Uczestniczka nie dysponuje tytułem prawnym do innego lokalu. Uczestniczka jest zatrudniona w (...) na stanowisku lekarza ginekologa. Uzyskuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości 2000 zł netto. Jest to jej jedyne źródło dochodu. Córka stron otrzymuje świadczenie rentowe z (...)w wysokości ok. 500 zł. Uczestniczka sama utrzymuje córkę.

Uczestniczka jest współwłaścicielką nieruchomości przy ul. (...), jest to połowa willi poniemieckiej. Na wydzielonej obok działce buduje wraz z siostrą domek parterowy. Aktualnie jest to stan surowy zamknięty.

Wnioskodawca pracuje obecnie jako pracownik parkowy, otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 180.000 koron szwedzkich, wynajmuje mieszkanie za 6.000 koron. Ma na utrzymaniu córkę z małżeństwa z I. R. i wnuczkę. Na córkę M. R. (2) nie płaci alimentów. Żona wnioskodawcy pracuje.

Orzeczenie dokonujące podziału majątku wspólnego zaskarżyły apelacją obie strony.

Wnioskodawca M. R. (1) zaskarżył postanowienie w punktach II,IV,V, VI i VII.

Zarzucił:

1. naruszenie prawa procesowego mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. art. 233 § 1 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c, 232 k.p.c, poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego oraz przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na dowolnym i
błędnym ustaleniu przez Sąd I instancji, że zachodzą „ważne powody", ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku oraz że wnioskodawca przyczynił się jedynie w V* do powstania majątku wspólnego, z pominięciem dla oceny tych okoliczności istotnej części materiału dowodowego, z którego wynika, że wnioskodawca przyczyniał się w co najmniej równym stopniu do powstania majątku wspólnego, gdyż wnioskodawca i uczestniczka
mieszkali przez około 5-6 pierwszych lat małżeństwa w mieszkaniu, za które czynsz najmu płaciła matka wnioskodawcy, a także faktu, że wnioskodawca w tym czasie wykorzystywał w pełni swoje możliwości zarobkowe, a także otrzymywał rentę po ojcu oraz stypendium, ponadto prowadził gospodarstwo rolne, a także faktu, że w okresie stanu wojennego nie mógł powrócić ze (...) do kraju, przekazywał wielokrotnie pieniądze na rzecz córki, kupował jej różne sprzęty, przekazywał pieniądze na leczenie, zabezpieczył ją materialnie doprowadzając do przekazania jej zakupionej przez niego działki położonej w gminie (...) (z pośrednictwem matki oraz brata), dzięki czemu córka stron otrzymuje rentę z (...) i posiada źródło utrzymania (co potwierdził wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia -Śródmieścia z 28.04.2008 r. oddalający powództwo o podwyższenie alimentów), a także poprzez wyprowadzenie z materiału dowodowego wniosków z niego niewynikających i dowolne przyjęcie, że przez większość czasu trwania małżeństwa jedynie uczestniczka pracowała (str. 14 uzasadnienia) i jedynie ona i rodzina uczestniczki zajmowała się córką stron, wnioskodawca porzucił rodzinę, natomiast dochody z pracy wnioskodawcy za granicą, gdzie wyjechał po praz pierwszy 1 976 r., przeznaczane były wyłącznie na własne potrzeby wnioskodawcy i nie były duże (str 15 uzasadniania), pomimo odmiennych w tym zakresie zeznań zawnioskowanych przez niego świadków W. F. i R. G., co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia prawa materialnego tj. art. 43 k.r.o. i art. 50 ^{( 1 )}k.r.o. i ustalenia nierównych udziałów z pokrzywdzeniem wnioskodawcy.

2. naruszenie prawa procesowego mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. art. 233§1k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego oraz przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na sprzecznych z zebranym materiałem dowodowym, a ponadto wzajemnie wykluczających się ustaleniach I instancji, wyrażających się w przyjęciu że:

- „wnioskodawca ukończył studia w 1975 r., pracę podjął w 1978 r. Do tego czasu szukał pracy, sporadycznie mył okna w spółdzielni studenckiej. Utrzymywał się wówczas z zarobków uczestniczki" (str 11 uzasadnienia), a z drugiej strony, że M. R. (1) był zatrudniony w okresie od 16.02.1976 r. do 22.06.1977 r. w (...) we W. oraz od dnia 16.01.1978 r. do 31.12.1978 r. w Przedsiębiorstwie (...) we W." (str. 12 uzasadnienia).

- w okresie wskazanym w tiret pierwsze „otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 2200 zł. W tym czasie uczestniczka zarabiała 1,5 razy więcej", podczas gdy ze świadectwa pracy z Przedsiębiorstwa (...) wynika, że uzyskiwał wynagrodzenie w wysokości 3100 zł oraz premię w wysokości 10%, a ze świadectwa pracy z Przedsiębiorstwa (...), wynika, że uzyskiwał wynagrodzenie w wysokości 4400 zł i premię według regulaminu, a ze świadectwa pracy uczestniczki wynika, że przez pierwsze 5 lat pracy uzyskiwała dochód 3600 zł + dodatek funkcyjny 1500 zł, a później 200 zł więcej.

-a także sprzecznym ustaleniu, że uczestniczka nie dysponuje tytułem prawnym do innego lokalu" (str. 13 uzasadnienia) oraz że „uczestniczka jest współwłaścicielką nieruchomości przy ul. (...), jest to połowa wilii poniemieckiej. Na wydzielonej obok działce buduje z siostrą domek parterowy" (także str. 13 uzasadnienia), co potwierdzają zeznania samej uczestniczki,

Naruszenie art. 233 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów wyrażającej się w przyznaniu wiarygodności i mocy dowodowej zeznaniom świadka

-J. R. i oparcie na nich rozstrzygnięcia, pomimo, że świadek ten stracił wiarygodność oświadczając, że zeznaje odmiennie niż w czasie zeznań w charakterze świadka w sprawie o podwyższenie alimentów, a także biorąc pod uwagę, że brał udział wraz z uczestniczką w podrobieniu pisma wnioskodawcy do Spółdzielni Mieszkaniowej (...), w którym zrzekł się udziałów we wkładzie mieszkaniowym na rzecz córki, co potwierdziły zeznania świadka I. R. i dołączone akta SM (...) oraz od sprawy o dział spadku po zmarłej w 2008 r. matce, pozostaje w głębokim konflikcie z wnioskodawcą,

4. naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. przez wybiórczą ocenę dowodów, w sposób tendencyjny i bezkrytyczne przyjęcie zeznań siostry i bratowej uczestniczki za prawdziwe, pomimo, że w wiele z nich nie znalazło potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym,

5. naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. i i art. 328 § 2 k.p.c. przez wybiórczą i dowolną ocenę dowodów wyrażających się w nieprawidłowym przyjęciu, że środki na zakup działki w (...) pochodziły z wspólności majątkowej stron i pożyczek od rodziny, a wnioskodawca nie posiadał własnych środków a także poprzez bezpodstawne zanegowanie w tym zakresie twierdzeń wnioskodawcy, że środki uzyskał ze sprzedaży samochodu, zakupionego na podstawie książeczki samochodowej uzyskanej od matki, jak również dowolne i sprzeczne z zebranym materiałem dowodowym, ustalenie, że matka wnioskodawcy ze względu na niewielkie dochody nie mogła przekazać pieniędzy na książeczkę samochodową, pomimo, że z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że prowadziła własną działalność gospodarczą i posiadała środki na zakup nieruchomości letniskowej, lokalu użytkowego, najem mieszkania stron i z jednoczesnym pominięciem w tym zakresie zeznań świadka R. G., co doprowadziło do naruszenia prawa materialnego tj. art. 33 pkt 10 k.r.o. przez niezastosowanie tego przepisu.

Podnosząc powyższe zarzuty wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia przez ustalenie ,że udziału wnioskodawcy i uczestniczki postepowania w majątku wspólnym są równe, o zmianę punktu IV przez zasądzenie od K. R. na rzecz M. R. (1) spłaty w wysokości134 997,40 zł oraz o zmianę punktu V i VI poprzez zasądzenie zwrotu nakładów poniesionych z majątku osobistego na majątek wspólny według ustalonych równych udziałów.

Natomiast uczestniczka postepowania zaskarżyła postanowienie w punktach II,IV,V i VI. Zarzuciła:

1.  naruszenie przepisów postępowania, które to naruszenie miało istotny wpływ na wynik sprawy, a to art. 247 kpc i art. 233 kpc przez przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron oraz świadków na okoliczność konstytuującą czynność prawną sprzedaży nieruchomości położonej we wsi (obecnie gminie) (...), a w jego następstwie dowolną, a nie swobodną ocenę tak zebranego materiału dowodowego,

2.  naruszenie przepisów postępowania, które to naruszenie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a to art. 328 § 2 kpc - przez niewyjaśnienie podstawy prawnej rozstrzygnięcia w zakresie przyjęcia, że roszczenie Uczestniczki związane z podziałem sumy pieniężnej uzyskanej ze sprzedaży przez Wnioskodawcę nieruchomości we wsi (gminie)(...) jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego,

3.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu I instancji z treścią zebranego w sprawie materiału, polegająca na przyjęciu wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, że udziału Wnioskodawcy w majątku wspólnym wynosi V* części, gdy z całokształtu ustalonego przez Sąd stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca do czasu porzucenia rodziny w znacznej mierze utrzymywany był z zarobków Uczestniczki, zaś za pozyskane wynagrodzenie kupował sprzęt wędkarski i narciarski, a nadto nie płacił alimentów na córkę M. R. (2),

4.  naruszenie prawa materialnego przez jego niezastosowanie, a to § 28 ust. 1 pkt. 2 lit. „c" Uchwały nr 122 Rady Ministrów z dnia 22 maja 1965 r. w sprawie zapewnienia warunków dalszego rozwoju spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego (M.P. z 1965 r., nr 27, poz. 133) przez przyjęcie, że wpłacona w 1969 r., przez Wnioskodawcę kwota 10.200zł stanowiła 30% wartości spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, położonego przy ul. (...) we W., gdy zgodnie z w/w Uchwałą Wnioskodawca był zobowiązany wnieść kwotę 33.400zł w celu pokrycia 100% wkładu mieszkaniowego, który stanowił 20% kosztów budowy mieszkania, tym samym wpłacona przez niego kwota stanowiła zaledwie 6,1% kosztów budowy mieszkania, a nie 30%.

Podnosząc powyższe zarzuty domagała się zmiany zaskarżonego wyroku przez:

1.  ustalenie, że M. R. (1) zostaje pozbawiony udziału w majątku opisanym w pkt. I sentencji postanowienia z 21 marca 2014 r.,

2.  ustalenie, że w skład majątku wspólnego M. R. (1) i K. R. wchodziło prawo własności nieruchomości rolnej tj. działki nr (...) położonej we wsi (...) o powierzchni 1,5ha, sprzedanej przez Wnioskodawcę 19.09.1984 r., za kwotę 40.000 zł z pokrzywdzeniem Uczestniczki,

3.  ustalenie, że M. R. (1) zostaje pozbawiony udziału w majątku opisanym w pkt. 2 wniosku,

4.  zasądzenie od M. R. (1) na rzecz K. R. za sprzedaż przywłaszczonej i samodzielnie rozdysponowanej nieruchomości, o której mowa w pkt. 2 odszkodowania, stanowiącego zwaloryzowaną przez Sąd kwotę sprzedaży nieruchomości,

5.  zasądzenie na rzecz Uczestniczki kosztów postępowania za I i II instancję.

Sąd |Okręgowy zważył co następuję:

Apelacja wnioskodawcy w przeważającym zakresie okazała uzasadniona a apelacja uczestniczki postepowania bezzasadna.

Odnosząc się na wstępie do zarzutu naruszenia art.43§2 krio , który to zarzut stała się podstawą zaskarżenia przez obie strony ustalenia dokonanego przez sąd I instancji dotyczącego nierównych udziałów stron w majątku wspólnym to rację ma wnioskodawca ,że stanowisko Sądu Rejonowego w tym zakresie jest błędne. Przede wszystkim trzeba wskazać ,że cytowany przepis art. 43§2 krio wymienia dwie przesłanki ustalenia nierównych udziałów, które muszą być spełnione łącznie: ważne powody i różny stopień przyczyniania się małżonków do powstania majątku wspólnego.

Niewątpliwie uczestniczka postępowania , a za nią sąd I instancji skoncentrowała się na wykazaniu, że małżonkowie w różnym stopniu przyczyniali się do powstania majątku wspólnego. Twierdzenia uczestniczki postepowania znalazły potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym i w ustaleniach poczynionych przez Sad Rejonowy. I mimo ,że wnioskodawca w swej apelacji odmiennie ocenia swoją rolę w powstaniu majątku to zarzuty naruszenia art. 233§1 kpc w zakresie dokonanych przez sąd I instancji ustaleń są chybione, a swoje twierdzenia dotyczące ilości lat przepracowanych w istocie potwierdzenie w dowodach znajdują dopiero na etapie apelacji.

Niezależnie jednak od tego jak różny stopień był przyczyniania się małżonków do powstania majątku wspólnego to niezbędnym dla ustalenia ,że udział ten nie był równy było wyartykułowanie i wskazanie na zaistnienie ważnych powodów dla takiego ustalenia. Należy bowiem mieć na uwadze, że ów różny stopień przyczyniania się małżonków bierze się pod uwagę dopiero wtedy gdy za ustaleniem nierównych udziałów przemawiają ważne powody. Te ważne powody zachodzą wówczas gdy małżonek rażąco i uporczywie naruszał obowiązki wobec rodziny , doprowadził do zawinionego rozkładu pożycia. Na żadne takie rażące zachowania wnioskodawcy uczestniczka ani sąd I instancji nie wskazuje. Co prawda w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia przywołany jest fakt, iż wnioskodawca nie uczestniczył w opiece nad dzieckiem stron i ostatecznie porzucił rodzinę, ale nie może też ujść uwagi to ,że rozwód pomiędzy małżonkami został orzeczony zgodnie z żądaniem uczestniczki postepowania bez orzekania o winie. Nie może zatem dzisiaj, dla potrzeb postepowania działowego, powoływać się na winę wnioskodawcy z rozpadzie małżeństwa, a żadne inne rażąco naganne zachowania nie miały miejsca.

W tej sytuacji Sąd Okręgowy nie dopatrzył się spełnienia przesłanek z\art.43§2 krio dla ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym i orzekł ,że udziały te są równe. Niejako dodatkowo , przy tym, Sąd Okręgowy zauważa ,że przedmiotem podziału i jedynym składnikiem majątku wspólnego stron jest lokal mieszkalny, którego powstanie należy upatrywać w posiadanej prze wnioskodawcę książeczce mieszkaniowej.

Skoro zatem udziały małżonków w majątku wspólnym są równe , a wartość spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu nie była sporna, także poza sporem pozostawała wysokość nominalnej kwoty umorzenia kredytu to poł9owa wartości tego lokalu , która tytułem spłaty winna przypaść wnioskodawcy to kwota 175 496,62 zł wyliczona następująco: bezspornie nakład wnioskodawcy z majątku osobistego na majątek wspólny wynosił 30% zatem wartość lokalu mieszkalnego czyli kwota 269 994,91 zł pomniejszona o te 30% stanowi 188 996,36zł i ona podlega podziałowi na pół czyli każdy z małżonków powinien otrzymać majątek o wartości 94 448,18 zł. Uczestniczka postepowania stosownie do uregulowania zawartego w art.45§1krio powinna zwrócić wnioskodawcy jego nakład poczyniony z majątku osobistego na majątek wspólny tj. kwotę 80 998,44 zł co daje kwotę spłaty wymienioną w punkcie I postanowienia .

Konsekwencją ustalenia ,że udziały byłych małżonków w majątku wspólnym, są równe jest odmienne niż to uczynił sąd I instancji wyliczenie pozostałych nakładów jakie każdy z małżonków poczynił ze swego majątku osobistego na majątek wspólny przy przyjęciu ,że wysokość tychże co do zasady nie była przez strony kwestionowana. Z powyższych względów apelacja wnioskodawcy co do punktu V i VI okazała się uzasadniona , jakkolwiek zakres zmiany nie został prawidłowo w apelacji wyrażony. Nie znalazł sąd II instancji żadnej podstawy do zmiany orzeczenia w zakresie punktu VII w tej części apelacja podlegała oddaleniu.

W odniesieniu do apelacji uczestniczki postępowania zważyć należy co następuje:

Odnośnie żądania by wnioskodawca został „pozbawiony udziału” w majątku wspólnym”, oprócz argumentów ,które zostały podane w części dotyczącej apelacji wnioskodawcy i których uwzględnienie już tylko z tego powodu czyni apelację uczestniczki pozbawioną słuszności , wskazać także należy, że zarzucany sądowi I instancji brak logiki i doświadczenia życiowego może mieć tylko znaczenie w błędnej ocenie materiału dowodowego dokonanej z przekroczeniem zasad wyrażonych w art. 233§1kpc. Skuteczne postawienie takiego zarzutu wymaga wyraźnego wskazania, który z dowodów przeprowadzonych przez sąd I instancji został oceniony nielogicznie czy też z uchybieniem zasad doświadczenia życiowego. Samo zaś ogólnikowe stwierdzenie nie jest wystarczające by zarzut taki się powiódł. Pozostaje zatem aktualne stwierdzenie ,że brak jednej z przesłanek , które muszą być spełnione kumulatywnie przesądza o braku prawnej możliwości ustalenia nierównych udziałów i tym samym ustalenia ich w sposób żądany przez uczestniczkę. Podnoszone zaś w apelacji naganne zachowanie wnioskodawcy , a w szczególności niepłacenie alimentów na córkę o tyle nie znajduje potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym ,że z akt sprawy o podwyższenie alimentów tj, RIIIC 656/07 Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia wprost wynika ,że córka stron miała i ma zabezpieczoną przez wnioskodawcę w znacznym stopniu sytuację materialną. Z uzasadnienia wyroku z dnia 6 lipca 2009r wprost wynika ,że córka stron ma dochód w postaci renty (...) i znaczny majątek w postaci nieruchomości co pozwala jej w wystarczającym stopniu zaspokoić swe potrzeby. Z tych względów powództwo o podwyższenie alimentów zostało oddalone. Nie ma natomiast dowodów na to ,że wcześniej pozwany nie łożył na córkę, nie wynika to nawet z uzasadnienia pozwu o podwyższenie alimentów , w którym córka stron powołuje się tylko na fakt zmiany siły nabywczej pieniądza i niewystarczające dotychczasowe środki. Powyższe zatem nie może uzasadniać ,że spełniła się oto przesłanka ważnych powodów.

Co do faktu sprzedaży przez wnioskodawcę działki nr (...) położonej we wsi(...) to niewątpliwie należała ona do majątku wspólnego stron jako nabyta w trakcie trwania związku małżeńskiego stron/ art. 33§1krio/ , gdyż wnioskodawcy nie udało się dowieść , iż nabył tę działkę ze środków stanowiących jego majątek osobisty, niewątpliwie też nie wykazał iżby zbycie tej działki nastąpiło za wiedzą i zgodą uczestniczki postepowania. W takiej sytuacji ziszcza się żądanie rozliczenia tak dokonanych przesunięć w majątku wspólnym jako roszczenie odszkodowawcze na podstawie art. 415kc w związku z art. 45 krio. Tym samym uczestniczka postepowania zachowała roszczenie o rozliczenie tej transakcji, którą należy ocenić jako wyrządzającą jej szkodę. Podnieść przy tym wypada ,że nie jest przesądzające oświadczenie o tym ,że nieruchomość została nabyta z majątku osobistego wnioskodawcy, jak każde oświadczenie wiedzy może zostać obalone, a ponadto ustawodawca daje prymat uregulowaniu zawartym w art. 33 §1krio.

Istotnym jednak jest to ,że słusznie sąd I instancji nie znalazł podstaw do uwzględnienia zgłoszonego żądania upatrując w jego uwzględnieniu naruszenia art. 5kc. I Sąd Okręgowy wyrażane stanowisko w całości akceptuje. Niewątpliwie bowiem działania wnioskodawcy doprowadziły ostatecznie do tego ,że jego córka ma zabezpieczony byt materialny. Pamiętać przy tym należy ,że zgodnie z art.128krio obowiązek alimentacyjny obciąża oboje rodziców. Zatem gdy wnioskodawca zabezpieczył byt córce to żądanie by podzielił się z uczestniczką połową wartości nieruchomości ostatecznie córce darowanej narusza art.5kc.Dla takiej oceny nie ma tu żadnego znaczenia czy wnioskodawca sprzedając bratu nieruchomość otrzymał cenę sprzedaży czy ostatecznie nie. Dlatego też naruszenia art. 247 kpc Sąd Okręgowy się nie dopatruje.

Co do przywoływanego w apelacji sposobu obliczenia wartości lokalu mieszkalnego to wskazać wypada ,że orzecznictwo w tym zakresie jest ugruntowane. Z szeregu orzeczeń Sądu Najwyższego przytoczyć można uchwałę z 5 października 1990 / III CZP 55/90/ , w której Sad najwyższy wskazał, że wartość nakładu z majątku odrębnego / obecnie osobistego/ jednego z małżonków na majątek wspólny, polegającego na dokonaniu przez tego małżonka wpłacie na wkład mieszkaniowy związany ze spółdzielczym prawem do lokalu, odpowiada w chwili podziału tego majątku takiej wartości spółdzielczego prawa do lokalu jaką część stanowiła ta wpłata w stosunku do całego wkładu mieszkaniowego wpłaconego przez małżonków, od zgromadzenia ,którego uzależniony był przydział mieszkania. To jednoznacznie przesądza ,że sąd I instancji prawidłowo wyliczył proporcje wniesionego wkładu mieszkaniowego do wartości spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego i nie ma żadnych uzasadnionych podstaw do odnoszenia się do kosztów budowy.

Z powyższych przyczyn apelacja uczestniczki okazała się bezzasadna.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 386§w kpc w związku z art. 13§ kpc orzeczono jak na wstępie.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 520§2kpc.