Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: III U 509/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Grażyna Załęska-Bartkowiak

Protokolant:

sekretarz sądowy Emilia Kowalczyk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 września 2014 r. w O.

sprawy z odwołania R. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w W.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania R. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w W.

z dnia 15.04.2014r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje R. F. prawo do emerytury począwszy od dnia 06.04.2014r.;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15.04.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. odmówił R. F. prawa do emerytury.

R. F. wniósł odwołanie od tej decyzji. Stwierdził, że pracował w szczególnych warunkach w (...) w P. na stanowisku szlifierza

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Wskazał, że R. F. nie spełnia warunków do przyznania wcześniejszej emerytury, o których mowa w art.184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż pomimo osiągnięcia wymaganego wieku emerytalnego 60 lat i legitymowania się ponad 25-letnim ogólnym stażem pracy, nie posiada wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 09.04.2014r. R. F. złożył w Oddziale ZUS wniosek o emeryturę w oparciu o to, że pracował w warunkach szczególnych. Po rozpoznaniu tego wniosku ZUS uznał, że R. F. osiągnął wymagany wiek emerytalny 60 lat, na dzień 01.01.1999r. legitymuje się on łącznym stażem pracy w rozmiarze 29 lat, 8 miesięcy i 23 dni okresów składkowych i nieskładkowych, lecz nie przepracował 15 lat w szczególnych warunkach. Organ rentowy zaliczył odwołującemu się z tego tytułu okres 10 lat, 11 miesięcy i 25 dni.

R. F. urodził się dnia (...)zatem podstawą ubiegania się przez niego o prawo do emerytury jest art.184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz.1440 ze zm.) w zw. z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Zgodnie z tymi przepisami prawo do emerytury przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 31.12.1948r., jeżeli:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa,

- w dniu 01.01.1999r. udowodnił 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W przedmiotowej sprawie spór sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy odwołujący zgromadził 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a w szczególności, czy pracował w szczególnych warunkach w (...) w P. w okresie od dnia 01.08.1972r. do dnia 14.07.1980r.

Na okoliczność pracy w tym zakładzie pracy R. F. złożył do ZUS świadectwo pracy z dnia 17.07.1980r., z którego wynika, że był zatrudniony w (...) w P. w okresie od dnia 02.09.1969r. do dnia 31.07.1972r. jako uczeń przyzakładowej szkoły zawodowej, a od dnia 01.08.1972r. do dnia 14.07.1980r. jako: mechanik rolniczy i szlifierz (k.3 a.e.).

ZUS nie uznał tego okresu za pracę wykonywaną w szczególnych warunkach, gdyż odwołujący nie złożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, a nadto ZUS zwrócił uwagę, że odwołujący był także mechanikiem maszyn rolniczych, co nie stanowi pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

Sąd analizował charakter pracy odwołującego w oparciu o dokumenty znajdujące się w jego aktach osobowych, w oparciu o zeznania świadków: J. F. (k.24) i M. N. (k.24) i zeznania złożone przez odwołującego w charakterze strony (k.24).

Z dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych wynika, że R. F. został przyjęty do tego zakładu pracy dnia 02.09.1969r. jako pracownik młodociany na naukę zawodu o kierunku mechanik maszyn rolniczych. Następnie po skończeniu szkoły został zatrudniony od dnia 01.08.1972r. na stanowisku mechanika rolniczego. W aktach osobowych odwołującego znajduje się angaż, z którego wynika, że od dnia 01.10.1972r. powierzono mu obowiązki szlifierza na okrągło (k.7 a.o.). Następnie w okresie od dnia 24.10.1973r. do dnia 14.10.1975r. odbywał zasadniczą służbę wojskową. Po jej zakończeniu powrócił do pracy na stanowisko szlifierza (k.11 a.o.). Ponadto z dokumentów wynika, że był szlifierzem wałków i otworów.

Z zeznań świadków wynika natomiast, że odwołujący przez cały okres zatrudnienia w (...) był szlifierzem. Szlifował wyroby z metalu takie jak: wałki, sworznie, tuleje. Świadek J. F. pamiętał, że pod koniec zatrudnienia odwołujący był szlifierzem narzędziowym i szlifował narzędzia metalowe. Odwołujący sprecyzował, że były to: frezy, piły i wiertła.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków i odwołującego, gdyż znajdują one pełne pokrycie w dokumentach znajdujących się w aktach osobowych. Świadkowie pracowali razem z odwołującym, dlatego Sąd uznał, że świadkowie mają bogatą wiedzę na temat charakteru pracy odwołującego w spornym okresie i dał tym zeznaniom wiarę.

Mając na uwadze materiał dowodowy zgromadzony w sprawie Sąd doszedł do przekonania, że należy odwołującemu dodatkowo zaliczyć jako pracę wykonywaną w szczególnych warunkach okres od dnia 01.10.1972r. do dnia 14.07.1980r. Ustalając początkową datę tego okresu, Sąd miał na uwadze, że z dniem 01.10.1972r. pracodawca powierzył odwołującemu obowiązki szlifierza na okrągło. Wprawdzie odwołujący wskazywał, że już przed tą datą świadczył pracę w takim charakterze, lecz Sąd uznał, że w tym zakresie należy oprzeć się na dokumentach znajdujących się w aktach osobowych. Na tym stanowisku odwołujący pracował do końca zatrudnienia, czyli do dnia 14.07.1980r. Praca odwołującego w tym okresie polegała na szlifowaniu wyrobów i narzędzi metalowych. Praca ta wymieniona jest w wykazie A, dziale III, poz.78 w/w rozporządzenia tj. szlifowanie wyrobów i narzędzi metalowych.

Do okresu pracy w szczególnych warunkach Sąd zaliczył odwołującemu także okres odbywania zasadniczej służby wojskowej od dnia 24.10.1973r. do dnia 14.10.1975r. Sąd podziela bowiem stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24.05.2012r. (II UK 265/11), w którym stwierdził on, że w zakresie zatrudnienia żołnierza czynnej służby wojskowej jest on pracownikiem wykonującym pracę w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jeśli wykonywał ją w taki sam sposób (stale i w pełnym wymiarze czasu pracy) przed powołaniem do służby i do zatrudnienia tego powrócił po jej zakończeniu w przepisanym terminie. Z akt osobowych wynika, że R. F. po odbyciu zasadniczej służby wojskowej zgłosił się do pracy w (...) w dniu 11.11.1975r. i wniósł o przyjęcie go do pracy po odbyciu służby. Wobec powyższego odwołujący spełnił 30-dniowy warunek wynikający z art.120 ust.1 ustawy z dnia 21.11.1967r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 461 ze zm.).

Tym samym w przedmiotowym postępowaniu odwołujący wykazał, że pracował w szczególnych warunkach w (...) w P. przez okres 7 lat, 9 miesięcy i 14 dni. Po zsumowaniu tego z okresem uznanym przez ZUS w wymiarze 10 lat, 11 miesięcy i 25 dni, odwołujący wykazał, że na dzień 01.01.1999r. zgromadził 18 lat, 9 miesięcy i 9 dni pracy w szczególnych warunkach.

R. F. spełnił także pozostałe warunki do uzyskania prawa do emerytury, albowiem wraz z wnioskiem o emeryturę złożył oświadczenie o przekazaniu środków zgromadzonych na OFE na dochody budżetu państwa.

Z tych względów Sąd uznał, że odwołujący spełnił wszystkie przesłanki do uzyskania prawa do emerytury w oparciu o art.184 powoływanej na wstępie ustawy i przyznał mu prawo do emerytury począwszy od dnia (...) stosownie do treści art.129 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS. Odwołujący ukończył bowiem 60 lat tego dnia.

Mając to na uwadze, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję na mocy art.477 14§2 kpc.

Stosownie do treści art.118 ust.1 a w/w ustawy – Sąd, orzekając o prawie do emerytury, ma obowiązek stwierdzenia, czy organ rentowy ponosi lub nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji i przyznanie tego prawa na etapie postępowania administracyjnego. Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie ZUS nie ponosi takiej odpowiedzialności. Ocena, czy odwołującemu należy zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach sporny okres wymagała przeprowadzenia szerszego postępowania dowodowego, co możliwe było dopiero przed Sądem.

Wobec powyższego w tym zakresie Sąd orzekł na mocy art.118 ust.1 a w/w ustawy.