Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lipca 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu, Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym :

Przewodniczący: Sędzia SO Beata Stachowiak

po rozpoznaniu w dniu 25 lipca 2014 r. we Wrocławiu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczona odpowiedzialnością w W.

przeciwko P. S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej, Wydział XIV Cywilny

z dnia 17 stycznia 2014 r.

sygn. akt XIV C upr 2208/13

I. oddala apelację ;

II. zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 300 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego .

Sygn. akt II Ca 879/14

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku ograniczył do wyjaśnienia podstawy prawnej orzeczenia z przytoczeniem przepisów prawa.

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Za chybiony w pierwszej kolejności uznać należało zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art.751 pkt 2 k.c. poprzez jego niezastosowanie .

Zgodnie z powołanym art. 751 pkt 2 k.c. do roszczeń wynikających z umów o świadczenie usług polegających na utrzymaniu, pielęgnowaniu, wychowywaniu lub nauce innej osoby, jeżeli przysługują one osobom trudniącym się zawodowo takimi czynnościami albo osobom utrzymującym zakład do tego celu przeznaczony stosuje się 2 letni okres przedawnienia. Przepis ten może mieć jedynie zastosowanie w sytuacji , gdy stosownie do treści art.750 k.c. umowa o naukę w uczelni wyższej nie byłaby uregulowana w odrębnych przepisach. Przepis art. 751 k.c. odnosi się, bowiem tylko do tych umów o świadczenie usług, które nie zostały uregulowane przepisami odrębnymi ( por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7.05.2009r., III CZP 20/09, Lex nr 512983).

Ustawodawca nie określił, w jakim zakresie przepisy innych ustaw powinny regulować umowę o świadczenie usług, aby wyłączyć stosowanie przepisów dotyczących umowy zlecenia. W doktrynie i orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, iż odesłanie do przepisów o zleceniu jest wyłączone, jeżeli oceniania umowa może być zakwalifikowana, jako jedna z umów nazwanych uregulowanych w Kodeksie cywilnym lub jej istotne elementy zostały uregulowane w przepisach znajdujących się pozakodeksowych (P. Drapała, Kodeks Cywilny. Komentarz. Księga trzecia. Zobowiązania. Tytuł XXI art. 750, [red.] T. Bielska – Sobkowicz, LexisNexis, Warszawa 2013 ; uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7.05.2009 r., III CZP 20/09, Lex nr 512983).

Przedmiotem sprawy jest roszczenie wynikającego z umowy o odpłatność za studia w szkole wyższej. Ustawa z 27 lipca 2005 r. -prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 572 ze zm.) wprowadziła do polskiego systemu prawa nowy rodzaj umowy nazwanej – umowę o warunkach odpłatności za studia, która co prawda jest zawierana przez destynatariusza z zakładem administracyjnym, jednak ma cywilnoprawny charakter; ewentualne spory dotyczące jej stosowania mogą być rozstrzygane wyłącznie przez Sąd powszechny. Zgodnie z treścią art. 160 ust. 3 wskazanej ustawy warunki odpłatności za studia określa umowa zawarta między uczelnią a studentem w formie pisemnej. Wskazany przepis reguluje formę umowy, strony, a także jej przedmiot. Podkreślić należy, że zgodnie z zasadami wykładni przepisu tego nie można traktować odrębnego bytu prawnego z pominięciem pozostałych przepisów ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Korzystając z wykładni systemowej oraz funkcjonalnej można wyodrębnić dalsze elementy umowy za odpłatności za studia. Mianowicie art. 1 ustawy stanowi, że przepisy ustawy stosuje się do uczelni publicznych i niepublicznych. Dalej z art. 99 ustawy wynika, za jakiego rodzaju usługi uczelnia może pobierać opłaty. Następnie ust.2 wskazanego przepisu stanowi, że wysokość opłat ustala rektor w drodze uchwały. Jednocześnie ustawodawca ustalił maksymalny pułap opłat związanych z kształceniem studentów na studiach niestacjonarnych, która to nie może być wyższa od kosztów ponoszonych w zakresie niezbędnym do uruchomienia i prowadzenia w danej uczelni, odpowiednio studiów lub studiów doktoranckich. Ponadto Dział IV ustawy określa, kto może być studentem, czyli podmiotem umowy o odpłatności za studia. Prowadzi to do wniosku, że elementy istotne umowy o odpłatność za studia zostały wystarczająco uregulowane przez inne przepisy w rozumieniu art. 750 k.c., a zatem nie ma do niej zastosowanie odesłanie z art. 750 k.cc., szczególności odesłanie do art.751 k.c., który zawiera regulację terminów przedawnienia roszczeń. Ponieważ przepisy ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym nie regulują okresów przedawnienia roszczeń to zastosowanie ma przepis art. 118 k.c.

Jednocześnie brak jest także podstaw do przyjęcia, iż do roszczeń strony powodowej winien mieć art. 118 in fine określający 3 letni okresu przedawnienia, gdyż według skarżącego, że usługa świadczona przez pierwotnego wierzyciela tj. Wyższą Szkołę (...) we W. była przejawem działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym uczelnia może prowadzić działalność gospodarczą wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo od działalności, o której mowa w art. 13 i 14, w zakresie i formach określonych w statucie. Natomiast art. 13 powołanej ustawy określa podstawowe zadania uczelni, którym jest m. in. kształcenie studentów w celu ich przygotowania do pracy zawodowej. Przede wszystkim jednak podnoszoną przez pozwanego kwestię reguluje jednoznacznie przepis art.106 ustawy z dnia z 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 572 ze zm.) zgodnie, z którym prowadzenie przez uczelnię działalności dydaktycznej, naukowej, badawczej, doświadczalnej, artystycznej, sportowej, diagnostycznej, rehabilitacyjnej lub leczniczej nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807, z późn. zm.).

Trafnie także Sąd Rejonowy uznał, iż brak jest podstaw do przyjęcia by opłata za studia ma charakter świadczenia okresowego, co wiąże się z 3 letnim okresem przedawnienia. Świadczenia okresowe polegają na powtarzającym się w regularnych odstępach przez czas trwania stosunku prawnego dawaniu pewnej ilości pieniędzy lub rzeczy oznaczonych rodzajowo, które jednak nie składają się na z góry określoną, co do wielkości całość. Globalny rozmiar tych świadczeń zależy od czasu trwania stosunku prawnego. To odróżnia świadczenia okresowe od podzielnych świadczeń jednorazowych, których spełnienie ,których spełnianie zostało rozłożone na rat ( części ). Każde ze świadczeń okresowych jest samoistnym świadczeniem (nie częścią jednego większego świadczenia), przedmiotem odrębnego roszczenia, które oddzielnie od pozostałych staje się wymagalne i ulega przedawnieniu w terminie trzech lat. Tymczasem zgodnie z zapisami umowy opłata za studia była ustalana z góry za dany rok (semestr). Możliwość zapłaty czesnego w miesięcznych ratach nie nadaje mu cech świadczenia okresowego. W związku z powyższym także z powodu tej argumentacji nie można przyjąć 3 letniego terminu przedawnienia .Nie zasługiwały na uwzględnienie także pozostałe zarzuty apelacji stanowiące jedynie ogólnikowa polemikę z prawidłowym stanowiskiem Sądu pierwszej instancji .Wbrew wywodom apelującego Sąd Rejonowy ustalił ,iż od należności głównej zostały naliczone odsetki ustawowe ,a pozwany nie wykazał by były to odsetki wyższe. Prawidłowo także Sąd pierwszej instancji zinterpretował treść umowy, która upoważniała Uczelnię do skreślenia studenta z listy studentów w przypadku zwłoki we wnoszeniu opłat ,a nie –jak zarzucał to pozwany – nakładała na uczelnię taki obowiązek .

Z tych przyczyn na podstawie art. 385 k.p.c. apelacja została oddalona .

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 12 pkt. 1 w zw. z § 6 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (j.t. Dz. U. 2013 r. poz. 490, z późn. zm.)

.