Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2014 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: Justyna Alfawicka

po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2014 r. w Legnicy

sprawy z wniosku Firmy Handlowej - Usługi (...)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Pracy

na skutek odwołania Firmy Handlowej - Usługi (...)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 23 marca 2012 roku

znak (...)

I. oddala odwołania,

II. zasądza od wnioskodawcy Firmy Handlowej – Usługi (...) na rzecz strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. kwotę 600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VU 970/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 marca 2012 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że dla płatnika składek B. H. prowadzącego działalność gospodarcza pod nazwą Firma Handlowa - Usługi (...) w T.kwota należnych składek na Fundusz Pracy wynosi:

- za wrzesień 2009 r. - 813,20 zł;

- za październik 2009 r. - 459,91 zł;

- za listopad 2009 r. - 625,82 zł;

- za grudzień 2009 r. - 375,92 zł;

- za wrzesień 2010 r. - 266,75 zł.

Decyzją z dnia 23 marca 2012 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że dla płatnika składek B. H. prowadzącego działalność gospodarcza pod nazwą Firma Handlowa - Usługi (...) w T.kwota należnych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wynosi:

- za wrzesień 2009 r. - 31,28 zł;

- za październik 2009 r. - 16,86 zł;

- za listopad 2009 r. - 23,63 zł;

- za grudzień 2009 r. - 13,43 zł;

- za wrzesień 2010 r. - 9,00 zł.

Organ rentowy wskazał, że w okresach wskazanych w decyzjach z dnia 23 marca 2012 r. znak (...) B. H. prowadzący działalność gospodarcza pod nazwą Firma Handlowa - Usługi (...) w T. nie zadeklarował składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od przychodów osiągniętych przez osoby zatrudniane przez niego na podstawie umów nazwanych umowami o dzieło w celu realizacji zleceń w zakresie prac dekarskich oraz prac ogólnobudowlanych, tj. przy wymianie pokrycia dachowego, foliowaniu dachów, przemurowaniu kominów, remontach elewacji budynków oraz remontach odprowadzeń do kanalizacji deszczowej. Podkreślił, że osoby zatrudnione u płatnika składek na podstawie umów cywilnoprawnych pracowały w kilkuosobowych grupach, pod nadzorem kierownika budowy oraz przy pomocy narzędzi i materiałów dostarczonych przez zleceniodawcę. Co więcej, przystępowały one do wykonania umówionych prac dopiero po odbyciu szkolenia BHP oraz przeprowadzeniu badań lekarskich w zakresie medycyny pracy. Zdaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powyższe okoliczności przemawiały za stwierdzeniem, że strony faktycznie łączyły umowy o świadczenie usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, co po stronie B. H. rodziło obowiązek zadeklarowania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń pracowniczych w okresie od września 2009 r. do grudnia 2009 r. oraz we wrześniu 2009 r.

W odwołaniach od powyższych decyzji B. H. wniósł o ich uchylenie w całości oraz o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. Argumentował, że umowy zawierane w celu realizacji zleceń w zakresie wykonywania prac dekarskich oraz prac ogólnobudowlanych były w rzeczywistości umowami o dzieło. Płatnik składek nie nadzorował bowiem osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych i nie prowadził ewidencji czasu ich pracy, gdyż były one rozliczane jedynie z kompleksowego i bezusterkowego wykonania dzieła.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie oraz o rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania.

Zarządzeniem z dnia 22 kwietnia 2014 r. Sąd połączył sprawę prowadzoną pod sygnaturą VU 1699/12 z odwołania płatnika składek od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 marca 2012 r. znak (...) do wspólnego rozpoznania ze sprawą VU 970/12 z odwołania płatnika składek od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 marca 2012 r. znak (...) i prowadzenia pod sygnaturą VU 970/12.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. H., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowa - Usługi (...) w T., w celu realizacji zleceń w zakresie wykonywania prac dekarskich oraz ogólnobudowlanych w latach 2009-2010 zawierał umowy nazwane umowami o dzieło z S. G., A. I., V. I., V. K., S. K., S. M., V. R., S. S., D. S., M. T., V. T., J. W., M. W. oraz W. W.. W treści tych umów przyjmujący zamówienie zobowiązywali się do wykonania określonego dzieła, tj. do wymiany pokrycia dachu, remontu dachu, wykończenia elewacji klinkierem, doprowadzenia kanalizacji deszczowej lub wykonania prac dekarskich. Płatnik składek zobowiązywał się natomiast do wypłaty wynagrodzenia za terminowe wykonanie dzieła w wysokości ustalonej przed każdorazowym zamówieniem w terminie 7 dni od daty odbioru dzieła i złożenia rachunku.

Osoby zatrudniane na podstawie umów cywilnoprawnych przystępowały do wykonania umówionych prac dopiero po odbyciu szkolenia BHP i badań lekarskich w zakresie medycyny pracy oraz dostarczeniu przez płatnika składek niezbędnych materiałów. W trakcie realizacji zawieranych umów osoby te posługiwały się w głównej mierze własnymi narzędziami i korzystały z własnej odzieży.

Płatnik składek nie sprawował bezpośredniego nadzoru nad osobami zatrudnionymi na podstawie umów nazwanych umowami o dzieło i nie ewidencjonował ich obecności w miejscu wykonania umówionych prac, jednak dokonywał oględzin tych prac i ich postępu. Był on bowiem bezpośrednio odpowiedzialny za ich wykonanie wobec podmiotów zewnętrznych.

Płatnik składek nie zgłosił do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego wyżej wymienionych osób z tytułu wykonywania umów cywilnoprawnych oraz nie zadeklarował składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe, zdrowotne oraz FP i FGŚP.

/okoliczności bezsporne/

Decyzjami z dnia 23 marca 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że jako zleceniobiorcy u płatnika składek B. H. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowa - Usługi (...) w T. podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu:

1)  S. G. w okresie od 7 do 30 września 2009 r., któremu za powyższy okres ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 5.250,00 zł;

2)  A. I. w okresie od 7 do 30 września 2009 r., od 5 do 26 października 2009 r. oraz od 2 do 25 listopada 2009 r., któremu ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 1.500,00 zł (za wrzesień 2009 r.), 5.000,00 zł ( za października 2009 r.) oraz 2.250,00 zł ( za listopad 2009 r.);

3)  V. I. w okresie od 7 do 30 września 2009 r., od 5 do 26 października 2009 r., od 2 do 25 listopada 2009 r. oraz od 1 do 30 grudnia 2009 r., któremu ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 5.250,00 zł (za wrzesień 2009 r.), 5.000,00 zł (za październik 2009 r.), 5.400,00 zł (za listopad 2009 r.) oraz 3.200,00 zł (za grudzień 2009 r.);

4)  V. K. w okresie od 07 do 30 września 2009 r., któremu za powyższy okres ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 1.500,00 zł;

5)  S. K. w okresie od 7 do 30 września 2009r. oraz od 2 do 25 listopada 2009 r., któremu ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 1.500,00 zł (za wrzesień 2009 r.) oraz 2.250,00 zł (za listopad 2009 r.);

6)  S. M. w okresie od 7 do 30 września 2009 r., któremu za powyższy okres ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 1.500,00 zł;

7)  V. R. w okresie od 7 do 30 września 2009 r. oraz od 2 do 25 listopada 2009 r., któremu ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 1.500,00 zł (za wrzesień 2009 r.) oraz 2.250,00 zł (za listopad 2009 r.);

8)  S. S. w okresie od 2 do 30 grudnia 2009 r., któremu za powyższy okres ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 3.200,00 zł;

9)  D. S. w okresie od 7 do 30 września 2009r., któremu za powyższy okres ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 5.250,00 zł;

10)  M. T. w okresie od 7 do 30 września 2009 r. oraz od 2 do 25 listopada 2009 r., któremu ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 1.500,00 zł (za wrzesień 2009 r.) oraz 2.250,00 zł (za listopad 2009 r.);

11)  V. T. w okresie od 7 do 30 września 2009r., od 5 do 26 października 2009 r., od 2 do 25 listopada 2009 r. oraz od 1 do 30 grudnia 2009 r., któremu ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 5.250,00 zł (za wrzesień 2009 r.), 5.000,00 zł (za październik 2009 r.), 5.400,00 zł (za listopad 2009 r.) oraz 3.200,00 zł (za grudzień 2009 r.);

12)  J. W. w okresie od 18 sierpnia do 30 września 2010 r., któremu ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 3.000,00 zł (za wrzesień 2010 r.);

13)  M. W. w okresie od 18 sierpnia do 30 września 2010 r., któremu ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 3.000,00 zł (za wrzesień 2010 r.);

14)  W. W. w okresie od 18 sierpnia do 30 września 2010 r., któremu ustalił wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe w wysokości 3.000,00 zł (wrzesień 2010 r.).

Wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie o sygn. akt VU 941/12 Sąd Okręgowy w Legnicy oddalił odwołania B. H. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo - Usługi (...) w T. i W. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 23 marca 2012 r. Powyższe rozstrzygniecie zapadło w wyniku ustalenia, że umowy łączące płatnika składek z S. G., A. I., V. I., V. K., S. K., S. M., V. R., S. S., D. S., M. T., V. T., J. W., M. W. oraz W. W. należało zakwalifikować jako umowy o świadczenie usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Skowo bowiem główny nacisk wynikający z celu zawartych umów i zamiaru stron położony był na staranne działanie osób przyjmujących zamówienie przy wykonywaniu powtarzalnych czynności - a więc to nie wynik, lecz określone działania były istotne dla realizacji umowy i z tych też działań byli oni rozliczani - to wolą stron było świadczenie usług, a nie wykonanie dzieła.

Wyrokiem z dnia 8 listopada 2013 r. w sprawie o sygn. akt III AUa 1190/13 Sąd Apelacyjny we Wrocławiu oddalił apelację B. H. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo - Usługi (...) w T. od wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie o sygn. akt VU 941/12.

Dowód : akta sprawy VU 941/12: wyrok Sądu Okręgowego w Legnicy wraz z uzasadnieniem, k. 122, 126-134; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu wraz z uzasadnieniem, k. 213-217.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania płatnika składek nie zasługiwały na uwzględnienie.

Jak wynika z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2006 r. Nr 158, poz. 1121 ze zm.) składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wysokość składki na Fundusz określa ustawa budżetowa (ust. 2). Do czasu określenia wysokości składki przez ustawę budżetową, stosuje się składkę w wysokości ustalonej na rok poprzedni. Po ustaleniu wysokości składki przez ustawę budżetową, płatnicy składki dokonują korekty wysokości wpłat od początku roku budżetowego w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym została ogłoszona ustawa budżetowa (ust.3).

Stosownie zaś do art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2007 . Nr 69, poz. 415) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, a w przypadku osób, o których mowa w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, co najmniej wynagrodzenie, o którym mowa w tym przepisie, a w przypadku osób wykonujących pracę w okresie odbywania karę pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, co najmniej 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę opłacają pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne za osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Z analizy tych przepisów wynika, że osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu. W stosunku do tej grupy zatrudnionych zachodzi również obowiązek opłacania składek na FP i FGŚP.

Oceniając prawidłowość decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 marca 2012 r. nr (...) należało wskazać, że prawomocnym wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie o sygn. akt VU 941/12 Sąd Okręgowy w Legnicy oddalił odwołania B. H. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo - Usługi (...) w T. oraz W. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 23 marca 2012 r., w których ustalono obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe dla S. G., A. I., V. I., V. K., S. K., S. M., V. R., S. S., D. S., M. T., V. T., J. W., M. W. oraz W. W. z tytułu zatrudnienia u płatnika składek na podstawie umowy zlecenia, przyjmując w tym zakresie kwoty przychodów uzyskiwanych przez te osoby z związku z realizacją zawartych z wnioskodawcą umów (nazwanych umowami o dzieło). Rozstrzygając niniejszą sprawę Sąd był zatem związany orzeczeniem jakie zapadło w sprawie VU 941/12 w zakresie ustalenia podstawy wymiaru składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od września 2009 r. do grudnia 2009 r. i za wrzesień 2010 r.

Powyższe skutkowało naliczeniem należnych składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od podstaw wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wskazanych w decyzjach organu rentowego z dnia 23 marca 2012 r. Co istotne, wnioskodawca nie kwestionował faktu nieopłacenia składek na FP i FGŚP w wysokości i za okresy wskazane zaskarżonymi decyzjami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 marca 2012 r. nr (...).

Z tych względów Sąd, na podstawie art. 477 ^{( 14 )}§ 1 k.p.c. w punkcie I wyroku oddalił odwołanie wnioskodawcy B. H. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo - Usługi (...) w T. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 23 marca 2012 r. nr (...).

W punkcie II wyroku Sąd orzekł o kosztach postępowania, stosując w tym względzie zasadę wyrażoną w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. i § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu.