Pełny tekst orzeczenia

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 sierpnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku III Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Izabela Komarzewska

Protokolant: Marta Kruk

przy udziale prokuratora Małgorzaty Zińczuk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 sierpnia 2014 roku

sprawy P. K. syna H. i H., urodzonego (...) w B.,

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Nowej Soli z dnia 7 marca 2001 roku w sprawie II K 936/00 za czyn popełniony w dniu 21 października 2000 roku z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności; na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 2 k.k. i art. 73 § 2 k.k. warunkowo zawieszono wykonanie kary na okres 5 lat próby i oddano skazanego pod dozór kuratora; Sąd Okręgowy w Zielonej Górze wyrokiem z dnia 22 listopada 2001 roku w sprawie VII Ka 598/01 uchylił orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności i oddaniu skazanego pod dozór kuratora;

2.  Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 12 listopada 2001 roku w sprawie
III K 2449/01 za czyn popełniony w dniu 3 maja 2001 roku z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 289 § 2 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności; na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 2 k.k., art. 73 § 2 k.k. wykonanie orzeczonej kary zawieszono na okres próby wynoszący 5 lat i oddano oskarżonego w tym czasie pod dozór kuratora, na mocy art. 289 § 4 k.k. wymierzono grzywnę w wysokości 30 stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki za równoważną kwocie 10 zł, na mocy art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 4 i 5 maja 2001 roku przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równy jest dwóm stawkom dziennym grzywny; postanowieniem Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 1 czerwca 2005 roku zarządzono wykonanie kary warunkowo zawieszonej i zaliczono na poczet tej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 4 i 5 maja 2001 roku;

3.  Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 26 marca 2002 roku w sprawie
III K 3005/01 za czyn popełniony w sierpniu 2000 roku z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności, za czyn popełniony w dniu 16 kwietnia 2001 roku z art. 279 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności; na mocy art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. wymierzono karę łączną 1 roku pozbawienia wolności;

4.  Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 8 kwietnia 2008 roku w sprawie
III K 240/07 za czyn popełniony w dniu 23 września 2007 roku z art. 197 § 3 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 5 lat pozbawienia wolności, na mocy art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 23 września 2007 roku do dnia 8 kwietnia 2008 roku;

5.  Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 29 października 2013 roku w sprawie
III K 1070/13 za czyny popełnione w dniu 29 sierpnia 2013 roku z art. 289 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności i z art. 178a § 1 k.k. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności; na mocy art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. wymierzono karę łączną w wymiarze 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności; na mocy art. 42 § 2 k.k. orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat;

6.  Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 27 stycznia 2014 roku w sprawie
III K 1375/13 za czyny popełnione w dniu 21 października 2013 roku z art. 289 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności i z art. 178a § 1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności; na mocy art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. orzeczono karę łączną 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, na mocy art. 42 § 2 k.k. orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat.

I.  Na mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. łączy skazanemu P. K. kary pozbawienia wolności wymierzone w sprawach:

a)  Sądu Rejonowego w Nowej Soli II K 936/00 i Sądu Rejonowego w Białymstoku
III K 3005/01 za czyn popełniony w sierpniu 2000 r. i wymierza karę łączną
2 (dwa) lata i 3 (trzy) miesiące pozbawienia wolności;

b)  Sądu Rejonowego w Białymstoku III K 2449/01 i III K 3005/01 za czyn popełniony w dniu 16 kwietnia 2001 r. i wymierza karę łączną 2 (dwa) lata i 3 (trzy) miesiące pozbawienia wolności;

c)  Sądu Rejonowego w Białymstoku III K 1070/13 oraz III K 1375/13 i wymierza karę łączną 2 (dwa) lat i 3 (trzy) miesiące pozbawienia wolności, zaś na mocy art. 90 § 2 k.k. w zw. z art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. łączy skazanemu środki karne w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczone we wskazanych sprawach i orzeka wobec niego łączny zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 4 (czterech) lat.

II.  Na mocy art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonych kar łącznych pozbawienia wolności zalicza okresy dotychczas odbytych kar z połączonych wyroków,

III.  W pozostałym zakresie wskazane wyroki jednostkowe pozostawia do odrębnego wykonania.

IV.  Na mocy art. 572 k.p.k. umarza postępowanie w zakresie połączenia kary wymierzonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Białymstoku w sprawie
III K 240/07.

V.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych wraz z 23 % podatku VAT od tej kwoty.

VI.  Zwalnia skazanego od kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt III K 71/14

UZASADNIENIE

P. K. został skazany prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Nowej Soli z dnia 7 marca 2001 roku w sprawie II K 936/00 za czyn popełniony w dniu 21 października 2000 roku z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności; na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 2 k.k. i art. 73 § 2 k.k. warunkowo zawieszono wykonanie kary na okres 5 lat próby i oddano skazanego pod dozór kuratora; Sąd Okręgowy w Zielonej Górze wyrokiem z dnia 22 listopada 2001 roku w sprawie
VII Ka 598/01 uchylił orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności i oddaniu skazanego pod dozór kuratora;

2.  Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 12 listopada 2001 roku w sprawie
III K 2449/01 za czyn popełniony w dniu 3 maja 2001 roku z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 289 § 2 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności; na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 2 k.k., art. 73 § 2 k.k. wykonanie orzeczonej kary zawieszono na okres próby wynoszący 5 lat i oddano oskarżonego w tym czasie pod dozór kuratora, na mocy art. 289 § 4 k.k. wymierzono grzywnę w wysokości 30 stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki za równoważną kwocie 10 zł, na mocy art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 4 i 5 maja 2001 roku przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równy jest dwóm stawkom dziennym grzywny; postanowieniem Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 1 czerwca 2005 roku zarządzono wykonanie kary warunkowo zawieszonej i zaliczono na poczet tej kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniach 4 i 5 maja 2001 roku;

3.  Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 26 marca 2002 roku w sprawie
III K 3005/01 za czyn popełniony w sierpniu 2000 roku z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności, za czyn popełniony w dniu 16 kwietnia 2001 roku z art. 279 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności; na mocy art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. wymierzono karę łączną 1 roku pozbawienia wolności;

4.  Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 8 kwietnia 2008 roku w sprawie
III K 240/07 za czyn popełniony w dniu 23 września 2007 roku z art. 197 § 3 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 5 lat pozbawienia wolności, na mocy art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 23 września 2007 roku do dnia 8 kwietnia 2008 roku;

5.  Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 29 października 2013 roku w sprawie
III K 1070/13 za czyny popełnione w dniu 29 sierpnia 2013 roku z art. 289 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności i z art. 178a § 1 k.k. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności; na mocy art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. wymierzono karę łączną w wymiarze 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności; na mocy art. 42 § 2 k.k. orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat;

6.  Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 27 stycznia 2014 roku w sprawie
III K 1375/13 za czyny popełnione w dniu 21 października 2013 roku z art. 289 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności i z art. 178a § 1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności; na mocy art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. orzeczono karę łączną 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, na mocy art. 42 § 2 k.k. orzeczono środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat.

Skazany złożył wniosek o wydanie wyroku łącznego w sprawach Sądu Rejonowego w Białymstoku III K 1070/13 i III K 1375/13. Wniósł o zastosowanie pełnej absorpcji i połączenie wyroków w jedną całość.

Sąd zważył co następuje:

Wniosek skazanego P. K. zasługuje na uwzględnienie jednakże w szerszym zakresie niż wniósł skazany.

Skazany wskazał do połączenia dwa wyroki, jednakże Sąd ustalił przedmiotem swojej analizy wszystkie wyroki skazujące P. K..

Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 569 § 1 k.p.k. wyrok łączny wydaje się w sytuacji, gdy zachodzą warunki do wymierzenia kary łącznej na zasadach przewidzianych w przepisie art. 85 k.k. Ten przepis zaś stanowi, że przesłanką wymierzenia kary łącznej jest to, by przestępstwa ustalone różnymi wyrokami, popełnione zostały przez sprawcę zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Zawarty w art. 85 k.k. zwrot „zanim zapadł pierwszy wyrok” odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnego (kolejnych) przestępstwa (vide uchwała składu 7 sędziów SN z 25 lutego 2005 r., I KZP 36/2004, OSNKW 2005, nr 2, poz. 13; zasada prawna).

Pierwszym chronologicznie wyrokiem skazującym P. K. był wyrok Sądu Rejonowego w Nowej Soli w sprawie III K 936/00 z dnia 7 marca 2001 roku. Z analizy pozostałych wyroków wynika, iż przed tą datą skazany popełnił w sierpniu 2000 r. czyn, za który został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie III K 3005/01 na karę 1 roku pozbawienia wolności. Tym samym wyrokiem P. K. został skazany na karę 1 roku pozbawienia wolności za czyn popełniony 16 kwietnia 2001 roku. Czynu tego skazany dopuścił się przed drugim chronologicznie wyrokiem, który został wydany w dniu
12 listopada 2001 roku przez Sąd Rejonowy w Białymstoku w sprawie III K 2449/01.

Zatem w odniesieniu do kar wymierzonych w sprawach III K 936/00 Sądu Rejonowego w Nowej Soli i w sprawie III K 3005/01 Sądu Rejonowego w Białymstoku w zakresie czynu popełnionego w sierpniu 2000 roku spełnione są przesłanki z art. 85 k.k. Również odnośnie wyroków Sądu Rejonowego w Białymstoku III K 2449/01 i III K 3005/01 w zakresie czynu popełnionego 16 kwietnia 2001 roku zachodzą warunki do wydania wyroku łącznego.

Uwadze Sądu nie uszło, iż wyroki Sądu Rejonowego w Białymstoku III K 2449/01 i III K 3005/01 zostały połączone w wyroku łącznym tego Sądu z dnia 7 listopada 2006 roku w sprawie III K 3272/01, którym orzeczono wobec skazanego karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Jednakże, w ocenie Sądu, zachodzą przesłanki do wydania nowego wyroku łącznego w tym zakresie. Zauważyć należy, iż Sąd Rejonowy wydając wyrok łączny w sprawie III K 3272/06 nie czynił przedmiotem swojej analizy wyroku III K 936/00 Sądu Rejonowego w Nowej Soli. Uwzględniając zaś ten wyrok, pierwszy chronologicznie, należało połączyć orzeczoną nim karę ze skazaniem za czyn popełniony w sierpniu 2000 r. objętym wyrokiem III K 3005/01.

Kolejnym chronologicznie wyrokiem był wyrok Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 8 kwietnia 2008 roku w sprawie III K 240/07, którym P. K. został skazany za czyn popełniony w dniu 23 września 2007 roku. Czyn ten został popełniony po wydaniu wyroków w sprawie III K 936/00 Sądu Rejonowego w Nowej Soli i III K 2449/01 i III K 3005/01 Sądu Rejonowego w Białymstoku. P. K. został skazany za kolejne czyny, których jednak dopuścił się po dacie wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku. W związku z tym, iż w zakresie tego wyroku nie zachodzą przesłanki do połączenia go z innymi na zasadzie art. 572 k.p.k. postępowanie karne w tym zakresie należało umorzyć.

Kolejnym był wyrok Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 29 października 2013 roku w sprawie III K 1070/13. Przed dniem wydania tego wyroku, w dniu 21 października 2013 roku, P. K. popełnił przestępstwa, za które został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie III K 1375/13.

W zakresie tych dwóch wyroków zachodzą więc przesłanki określone w art. 85 k.k. do połączenia ich wyrokiem łącznym.

Przy wymierzaniu kar łącznych Sąd miał na względzie zasadę wynikającą z orzecznictwa Sądu Najwyższego, zgodnie z którą zastosowanie zasady absorpcji, asperacji czy kumulacji przy orzekaniu tak kary łącznej, jak i wydawaniu wyroku łącznego uwarunkowane jest przede wszystkim relacjami zachodzącymi pomiędzy prawomocnie osądzonymi czynami, objętymi tymże skazaniem. Relacje te sprowadzają się do określenia, jak bliski związek przedmiotowo – podmiotowy łączy te czyny oraz w jakich odstępach czasu zostały one popełnione.

Im bliższe są te relacje, tym bardziej wyrok łączny powinien być zbliżony do dopuszczalnego minimum, uwarunkowanego wysokością kar orzeczonych za przestępstwa, objęte tym wyrokiem (wyrok SA w Łodzi z 9 maja 2001 r., II AKa 63/2001, Prok. i Pr. 2002/7 – 8, poz. 20).

Sąd Okręgowy skrupulatnie zbadał te relacje i stwierdził, że związki czasowe w przypadku kar łącznych są niezbyt odległe. Czyny objęte karą łączną z podpunktu a) i b) punktu I wyroku zostały popełnione w odstępie 2 miesięcy, zaś czyny objęte karą łączną z podpunktu b) wyroku w odstępie kilkunastu dni. Przy tym popełniane przez skazanego przestępstwa godziły w podobne dobro chronione prawnie.

Przy wymiarze kary Sąd miał na względzie racjonalną argumentację Sądu Najwyższego wyrażającej się w stanowisku, że za orzeczeniem kary łącznej surowszej niż kara wynikająca z dyrektywy pełnej absorpcji przemawia fakt popełnienia przez skazanego więcej niż dwóch przestępstw, co w orzecznictwie uznawane jest za istotny czynnik prognostyczny, przemawiający za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji (vide wyrok SA w Łodzi z 20 września 2001 r., II AKa 154/2001, Prok. i Pr. 2002/4 poz. 26).

Mając na uwadze powyższe, zastosowanie całkowitej zasady absorpcji w przedmiotowej sprawie kłóciłoby się ze społecznym poczuciem sprawiedliwości. Działanie takie stanowiłoby w rzeczy samej działanie przeciwko wymogom prewencji indywidualnej i ogólnej i mogłoby zostać odczytanie jako bezkarność sprawcy za wielość pozostających w zbiegu realnym przestępstw.

Istotne znaczenie przy wymiarze kary łącznej ma także wzgląd na prewencyjne oddziaływanie kary, w znaczeniu prewencji indywidualnej i ogólnej. Kara łączna w wyroku łącznym dodatkowo powinna stanowić swego rodzaju korektę – poprzez pryzmat oceny dotychczasowego przebiegu okresu wykonywania poszczególnych kar jednostkowych-kar zawartych w podlegających łączeniu wyrokach (tak M. Szewczyk, glosa do uchwały SN z dnia 20.01.2005 roku, I KZP 30/04).

Decydujące znaczenie dla wymiaru skazanemu kary łącznej, mają jego właściwości i warunki osobiste.

Z opinii o skazanym nadesłanej z Zakładu Karnego wynika, iż jego zachowanie zostało ocenione jako poprawne. Jest on zdyscyplinowany, nie stwarza problemów natury porządkowej i wychowawczej. Poprawnie funkcjonuje w warunkach izolacji, unika konfliktów ze współosadzonymi, nie zachowywał się agresywnie . Nie deklaruje uczestnictwa w podkulturze przestępczej. Karę odbywa w systemie zwykłym. Deklaruje krytyczny stosunek do popełnionych czynów.

Biorąc pod uwagę wyżej przedstawione okoliczności mające wpływ na wymiar kary łącznej Sąd uznał za zasadne zastosowanie zasady asperacji.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego dotyczącym granic wymierzanej kary łącznej prezentowane jest stanowisko, iż do kary łącznej orzekanej w wyroku łącznym stosować należy art. 86 k.k. – zatem karę łączną - również w wyroku łącznym - należy wymierzyć w granicach od najwyższej z kar wymierzonej za poszczególne przestępstwa do ich sumy.

Przy karach łącznych z podpunktu a) oraz b) wyroku dolną granicę stanowiła kara 2 lat, zaś górną granicę kara 3 lat pozbawienia wolności. Przy karze łącznej z podpunktu c) dolną granicę stanowiła kara 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz okres 3 lat zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, a górną granicę kara 3 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności i 5 lat zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

W ocenie Sądu uwzględniając wszystkie wskazane powyżej okoliczności adekwatne będą kary łączne orzeczone w wymiarach po 2 lata i 3 miesięcy pozbawienia wolności i 4 lat zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych..

Na poczet kar łącznych Sąd zaliczył skazanemu okresy dotychczas odbytych kar z połączonych wyroków oraz okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu.

O kosztach obrony z urzędu orzeczono na podstawie § 14 pkt 4) i § 2 pkt 3) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Z uwagi na fakt odbywania przez skazanego kary pozbawienia wolności oraz jego trudną sytuację materialną, Sąd na mocy art.624 § 1 k.p.k. zwolnił go od kosztów sądowych, uznając, że ich uiszczenie byłoby dlań zbyt uciążliwe.